Hà Nội 22 °C
TP Hồ Chí Minh 27 °C
Hải Phòng 23 °C
Đà Nẵng 26 °C
Yên Bái 21 °C
  • Hà Nội Hà Nội 22°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 27°C
  • Hải Phòng Hà Nội 23°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 26°C
  • Yên Bái Hà Nội 21°C

Người đàn ông biến phế liệu thành những con rối độc đáo

Văn hóa
16/11/2015 08:27
Duy Ngợi
aa
Đó là ông Hồ Văn Thân ở xóm 7, phường Quỳnh Xuân (TX Hoàng Mai, Nghệ An). Trong căn nhà khá khang trang nằm ẩn mình giữa làng có vườn cây, hòn non bộ được bài trí rất đẹp mắt là hình ảnh một lão nông với khuôn mặt hiền hậu cùng mái tóc khá nghệ sỹ đang cặm cụi làm những con rối mà mà không hề biết có khách ghé thăm.


Ông Thân bên những
Ông Thân bên những "đứa con tinh thần" của mình. Ảnh Duy Ngợi

Biến phế liệu thành rối

Cách đây hơn chục năm, ông Thân từng tham gia vào đội múa rối của làng đi biểu diễn khắp nơi. Khi ấy, rối làng quê ông là những con rối thăng (biểu diễn dưới nước) nhưng vì “cơm áo gạo tiền”, số thành viên bỏ nghề ngày một nhiều rồi cuối cùng đội múa rối của làng phải giải thể.

Không còn những lần đi đây đó biểu diễn đó đây, ông Thân chỉ biết để hằng ngày lấy những chú rối còn giữ lại được đem ra ngắm nghía cho thỏa lòng nhớ mong. Rồi một ngày kia, ông chợt nghĩ: “Chẳng lẽ lại để rối làng mình chìm vào lãng quên? Mình phải làm một cái gì đó mới được!”.

Tuy nhiên một mình ông không thể điều khiển cùng một lúc nhiều chú rối theo đúng các hoạt cảnh mà mình dàn dựng được. Trăn trở bao nhiêu đêm, cuối cùng ông quyết tự mày mò tìm hiểu, tự mình chế ra một dàn rối tự động chạy bằng điện để cùng một lúc tất cả các nhân vật đều có thể biểu diễn theo một hoạt cảnh dựng sẵn.

Qua bàn tay khéo léo của ông Thân, những con rối điện trở nên rất có hồn. Ảnh Duy Ngợi
Qua bàn tay khéo léo của ông Thân, những con rối điện trở nên rất có hồn. Ảnh Duy Ngợi

Để có được những con rối điện hoạt động trên dàn rối, ông Thân phải mất hàng tháng trời dày công nghiên cứu kỹ từng nhân vật cho phù hợp. Tiếp đến, ông tim mua các nguyên vật liệu bằng vải, sơn, gỗ, nhôm... rồi các chi tiết cơ khí như trục chuyển động bánh răng... về chế tác thành các con rối tự động. Khó khăn nhất là công đoạn từ những con rối đơn lẻ, ghép lại thành từng hoạt cảnh, phải làm sao cho động tác của các con rối phải ăn khớp với nhau và sống động.

Theo ông, tất cả các nhân vật trên dàn rối đều sử dụng một mô tơ chính nhưng mỗi nhân vật lại phải có một mô tơ phụ để sử dụng riêng. Làm được một giàn rối với khoảng 8-13 nhân vật rất công phu, mất thời gian nhiều và đòi hỏi người làm rối điện phải kiên trì, tỉ mẩn.

Muốn tạo được những chiếc mô tơ ấy, ông Thân thường tận dụng các mô tơ quạt điện bị hỏng, các loại bánh răng tự chế để tạo nên “động cơ” hoạt động cho cả dàn rối và từng con rối điện. Tranh thủ những lúc nông nhàn rảnh rỗi, hay những hôm trời mưa gió không đi làm đồng, ông lại lôi các thứ đồ nghề ra làm.

Mỗi ngày một dành một ít thời gian, cuối cùng qua bàn tay tài hoa, khéo léo và trí tưởng tượng phong phú của mình, những thứ tưởng như là đồ bỏ đi ấy đã được ông Thân hóa thành những nhân vật có hồn, khiến người xem thích thú. Đó là cô gái Thái, chàng trai người Mông, liền anh, liền chị quan họ đến những nét bình dị, gần gũi chốn quê nhà như ông lái đò, người nông dân đi cày, con trâu...

Không những đam mê và dành trọn tuổi già cho những con rối điện, ông Thân còn khoe mình đã sưu tầm và thuộc rất nhiều làn điệu dân ca của các vùng, miền. Giờ lúc nào, ông cũng có thể hát và nghe dân ca mà không biết chán.

Cận cảnh một con rối điện do ông Thân tự chế. Ảnh Duy Ngợi
Cận cảnh một con rối điện do ông Thân tự chế. Ảnh Duy Ngợi

Mong được truyền nghề

Nói rồi, ông đưa khách xuống một gian nhà nhỏ, nơi ông cất giữ “niềm đam mê” của mình. Xuống đến nơi, khó ai hình dung được gia tài rối điện của ông Thân lại đồ sộ đến thế. Sau hơn chục năm trời miệt mài và cần mẫn với những “đứa con tinh thần”, ông khoe đã có 9 dàn rối tự động gồm hàng trăm con rối các loại. Vừa kéo từng bao ni lông bọc kỹ từng chú rối để khách xem được rõ hơn, ông Thân vừa tâm sự: “Với tôi, những con rối điện đã thành những người bạn tri âm rồi nên giờ khó mà rời xa chúng. Biết tôi say mê với rối, vợ con cũng ủng hộ nhiệt tình thôi nhưng nhiều lúc làm rối hăng say đến nỗi mà quên gánh mạ ra đồng cho vợ con cấy khiến bà nhà mắng cho vì sợ không kịp mùa vụ”.

Như để khách có cơ hội được thưởng thức màn biểu diễn rối điện của mình, ông Thân liền gọi anh con rể lên phụ ông lắp đặt các thứ cần thiết. Vừa cắm công tắc cho dàn rối hoạt động, ông Thân vừa giới thiệu: Dàn rối này gồm 11 “nghệ sỹ” sẽ trình bày làn điệu dân ca của người Tày. Cái hay của những con rối điện là ở chỗ một người có thể điều khiển cả một dàn rối hàng chục con theo từng hoạt cảnh đã được dàn dựng sẵn.

Ông vừa dứt lời thì những âm thanh rộn ràng từ dàn rối vang lên, những “nghệ sỹ’ người Tày trong trang phục dân tộc của mình người đàn, người vỗ trống thật sinh động khiến người xem phải trầm trồ, thán phục. Thì ra, mỗi dàn rối, ông Thân đã tìm chọn một bản nhạc, hoặc một bài hát phù hợp với từng hoạt cảnh đó rồi ghi sẵn vào đĩa CD và khi trình diễn thì bài hát, bài hát đó sẽ được phát lên loa và tiết mục biểu diễn mà khách vừa được xem cũng hoạt động theo cách ấy.

Những con rối điện được ông Thân nâng niu. Ảnh Duy Ngợi
Những con rối điện được ông Thân nâng niu. Ảnh Duy Ngợi

Không chỉ dành nhiều thời gian và công sức cho những con rối điện, ông Thân còn tự bỏ tiền túi để mua những thiết bị cần thiết cho các chương trình biểu diễn như loa, âm ly, thiết bị ánh sáng. “Mình làm rối thì chỉ là một thú vui thôi chứ đây đâu phải là một nghề để kiếm tiền. Vui nhất là khi đi diễn, thấy bà con hào hứng đến xem và thích thú, tôi lại thấy có niềm yêu và gắn bó với những con rối hơn”.

Khi hỏi về dự định tương lai, ông Thân cho biết muốn tìm những người trong đội rối năm xưa khôi phục lại trò múa rối của làng. Ngoài ra, ông cũng hy vọng sẽ truyền được nghề cho những người trẻ để có thể bảo tồn một nét đẹp, một nét văn hóa truyền thống độc đáo đang có nguy cơ mai một, lãng quên.

Ông Thân đang biểu diễn dàn rối điện chơi nhạc. Ảnh Duy Ngợi
Ông Thân đang biểu diễn dàn rối điện chơi nhạc. Ảnh Duy Ngợi
bài liên quan
Thu ngân sách quý I của tỉnh Nghệ An đạt 5.904 tỉ đồng

Thu ngân sách quý I của tỉnh Nghệ An đạt 5.904 tỉ đồng

Thu ngân sách trên địa bàn tỉnh Nghệ An trong quý I/2024 ước thực hiện 5.904 tỷ đồng, đạt 37,1% dự toán, bằng 134,3% so với cùng kỳ.
Gần 900 công trình ý nghĩa được tuổi trẻ Nghệ An thực hiện

Gần 900 công trình ý nghĩa được tuổi trẻ Nghệ An thực hiện

Cụ thể, đã có gần 900 công trình thanh niên các cấp được tuổi trẻ Nghệ An triển khai thực hiện với tổng số nguồn lực huy động gần 14 tỷ đồng.
Cửa Lò quyết tâm thay “áo mới”, nhiều dự án được triển khai

Cửa Lò quyết tâm thay “áo mới”, nhiều dự án được triển khai

Nhằm đưa Cửa Lò (Nghệ An) trở thành điểm du lịch hấp dẫn thay đổi theo hướng hiện đại, trong những năm qua địa phương đã kêu gọi nhiều nhà dầu tư. Tổng chỉnh trang nhiều hạng mục và công bố bản đồ quy hoạch Khu lâm viên phía Đông đường Bình Minh…
Năm 2024, Nghệ An phấn đấu thu từ dịch vụ du lịch đạt 9.000 tỷ đồng

Năm 2024, Nghệ An phấn đấu thu từ dịch vụ du lịch đạt 9.000 tỷ đồng

Năm 2024, du lịch Nghệ An phấn đấu đón tổng lượt khách du lịch có lưu trú đạt 5.500.000 lượt, trong đó có 120.000 lượt khách quốc tế, doanh thu dịch vụ du lịch đạt 9.000 tỷ đồng.
Nghệ An: Nhiều hoạt động kỷ niệm 70 năm thành lập xã Thanh Dương

Nghệ An: Nhiều hoạt động kỷ niệm 70 năm thành lập xã Thanh Dương

Nhân kỷ niệm 70 năm thành lập xã Thanh Dương (13/3/1954 - 13/3/2024), nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực mang tính cộng đồng cao đã được địa phương đồng loạt tổ chức.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Liên quan đến nữ giáo viên tại Tuyên Quang bị một nhóm học sinh có hành vi thiếu chuẩn mực, Bộ GD&ĐT yêu cầu xử lý nghiêm khắc theo đúng mức độ vi phạm đối với các cá nhân và tập thể có liên quan.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 1300/CĐ-TTg ngày 5/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024.
Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Chiều 5/12, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức chủ trì buổi đối thoại với thanh niên năm 2023 bằng cả hai hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Ngoài những huyện có tỷ lệ giải ngân thấp, có một số chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân cao như huyện Văn Lãng, huyện Cao Lộc, huyện Bắc Sơn.
An sinh, an dân

An sinh, an dân

Bảo đảm an sinh xã hội (ASXH), chuyển từ hỗ trợ nhân đạo sang bảo đảm quyền an sinh của công dân là một trong những điểm nhấn được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu ra tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết 42-NQ/TW của TW8, khóa XIII. Đó là một trong những thành tựu sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của TW15, khóa XI.
Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Hôm qua (5/12), Kỳ họp thứ 14 HĐND TP Hà Nội khóa 16 khai mạc, dự kiến diễn ra trong 4 ngày.
Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Sáng 5/12, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI (mở rộng) khai mạc Hội nghị lần thứ 14.
Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Bộ Giao thông vận tải, vừa ban hành Thông tư số 34/2023/TT-BGTVT điều chỉnh khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 03 năm 2024.
Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay, ngày 5/12, Kỳ họp thường lệ cuối năm (Kỳ họp thứ 14) HĐND TP Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 chính thức khai mạc. Theo dự kiến, kỳ họp diễn ra từ ngày 5 đến 8/12 để xem xét, thông qua 67 nội dung gồm 25 báo cáo và 42 nội dung ban hành nghị quyết.
Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Theo Bộ Tài chính, tính đến hết tháng 11/2023, thị trường bảo hiểm ghi nhận tổng tài sản ước đạt 913.336 tỷ đồng.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY