Hà Nội 25 °C
TP Hồ Chí Minh 28 °C
Hải Phòng 24 °C
Đà Nẵng 26 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 25°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 28°C
  • Hải Phòng Hà Nội 24°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 26°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

Chữ viết cổ của người Thái (Sơn La) trở thành di sản văn hóa Quốc gia

Văn hóa
15/03/2016 10:30
Đức Hiệp
aa
Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch vừa công bố thêm 7 di sản văn hóa Quốc gia, trong đó có chữ viết cổ của người Thái (Sơn La).


Tin nên đọc

Bộ VH - TT và DL vừa ban hành quyết định bổ sung 7 di sản vào Danh mục di sản văn hoá phi vật thể quốc gia. Trong danh sách này, các di sản thuộc 4 loại hình: Lễ hội truyền thống; Tập quán xã hội và tín ngưỡng; Nghề thủ công truyền thống; Tiếng nói, chữ viết.

PGS. TS Hoàng Lương từng chia sẻ: “Chỉ cần biết tiếng Thái, biết chữ Thái đen ở Sơn La thì ta có thể đọc được chữ Thái của các vùng khác. Vì chữ Thái ở nơi khác như Mường Tấc, Lai Châu,… chỉ thêm một vài từ".

Bản gốc
Bản gốc "Quam tô mương" bằng chữ Thái cổ. Ảnh: Internet

Trước đó, năm 2002, nhóm nghiên cứu chữ Thái thống nhất của Trung tâm nghiên cứu Việt Nam và giao lưu văn hóa - Trường Đại học Quốc gia Hà Nội, đã xây dựng Bộ chữ Thái thống nhất, in thành sách dạy thí điểm ở một số địa phương như Hòa Bình, Sơn La, Lai Châu… Bộ chữ Thái này lấy chữ Thái (Sơn La) làm chuẩn.

Sách chữ Thái cổ từ xưa đến nay luôn được coi là một loại cổ vật quý hiếm. Ảnh: Internet
Sách chữ Thái cổ từ xưa đến nay luôn được coi là một loại cổ vật quý hiếm. Ảnh: Internet

Hiện nay, Bảo tàng tỉnh Sơn La đã sưu tầm được hơn một ngàn cuốn sách chữ Thái cổ. Những cuốn sách chữ Thái cổ được viết bằng mực Tàu màu đen bằng bút lông trên loại giấy do người Thái tự sản xuất gọi là giấy dó. Giấy có loại dày, có loại mỏng có khả năng nhìn thấu nên khi viết người ta thường chập đôi tờ giấy.

Hình dáng, kích thước các cuốn sách cũng có sự khác biệt. Bìa sách có thể được làm bằng giấy dày, da thú hoặc bằng vải. Gáy sách được khâu bằng dây gai hoặc dây dù rất chắc chắn.

Chữ viết cổ của người Thái (Sơn La) trở thành di sản văn hóa Quốc gia

Những cuốn sách chữ Thái cổ của Bảo tàng Sơn La chứa đựng giá trị nhiều mặt như văn hóa, lịch sử, tôn giáo tín ngưỡng, văn học của dân tộc.

Trong đó, có thể kể đến các cuốn viết về lịch sử như: cuốn “Quam tô mương Mường Muổi,” “Quam tô mương Mường La”, “Quam tô mương Mường Mụa”,... (Chuyện kể bản mường) cho ta biết quá trình thiên di của người Thái từ vùng Xíp Xoong Păn Na (Nam Trung Quốc) tới Việt Nam, lịch sử hình thành của các châu mường Thái; cuốn “Tay pú sớc”, “Quam chưong han”, “Quam xớc Hán Cơ Lương”,... (dã sử đánh giặc phương Bắc giữ yên bản Mường) nói về lịch sử chống giặc ngoại xâm của người Thái cùng các dân tộc khác trên nước Việt…

Chữ Thái cổ ghi chép những bài hát ru của đồng bào Thái ở Sốp Cộp (Sơn La). Ảnh Internet
Chữ Thái cổ ghi chép những bài hát ru của đồng bào Thái ở Sốp Cộp (Sơn La). Ảnh Internet

Về tôn giáo tín ngưỡng như: cuốn “Sổ đu mự” (lịch)... Nhiều cuốn sách miêu tả các phong tục tập quán được lưu truyền từ lâu đời của dân tộc như: “Mơi mák”, “Quam hịa khuôn”, “Quam báo khuôn”, “Quam măn”, “Sên hươn”, “Hịt khoong”... (các bài cúng, bài mo).

Về văn học, sách Thái cổ đã ghi lại đầy đủ những tác phẩm văn học do người Thái sáng tác như: “Sống chụ son sao”, “Khun Lú - Nang Ủa”, “San Lương - Inh Lai”, “Tạo Hôm - Nang Hai”,... Một số cuốn ghi các câu tục ngữ, các bài ca dao, các câu đố vui, hát giao duyên.

Danh sách 15 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mới được bổ sung:

  1. Nghề thủ công tre trúc Xuân Lai (xã Xuân Lai, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh)
  2. Lễ hội Nghinh Ông (xã Bình Thắng, huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre)
  3. Lễ hội Cầu Ngư (TP. Đà Nẵng)
  4. Lễ hội truyền thống nữ tướng Lê Chân (quận Lê Chân, TP. Hải Phòng)
  5. Lễ hội Trương Định (thị xã Gò Công, xã Gia Thuận, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang)
  6. Chữ viết cổ của người Thái (tỉnh Sơn La)
  7. Văn hóa Chợ nổi Cái Răng (quận Cái Răng, TP. Cần Thơ).
bài liên quan
Sơn La: Mưa đá, gió lốc gây thiệt hại hơn 5 tỷ đồng

Sơn La: Mưa đá, gió lốc gây thiệt hại hơn 5 tỷ đồng

Ngày 22/3, trên địa bàn huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La đã xảy ra mưa đá, gió lốc làm thiệt hại về nhà ở, trường học, hoa màu… Ứơc tính tổng thiệt hại hơn 5 tỷ đồng.
Bắc Ninh mời thầu dự án đường đô thị hơn 1.190 tỷ đồng

Bắc Ninh mời thầu dự án đường đô thị hơn 1.190 tỷ đồng

Ban Quản lý dự án xây dựng giao thông Bắc Ninh đang mời thầu qua mạng Gói thầu số 16 Phần xây dựng, thiết bị và một số công việc khác phục vụ thi công xây dựng với giá gói thầu 1.192,9 tỷ đồng.
Đà Nẵng: Bắt đối tượng người nước ngoài bị Interpol truy nã “đỏ”

Đà Nẵng: Bắt đối tượng người nước ngoài bị Interpol truy nã “đỏ”

Tại cơ quan Công an, Im Ju Seob thừa nhận mình bị cơ quan chức năng Hàn Quốc điều tra về hành vi điều hành trang web đánh bạc bất hợp pháp có máy chủ tại Philippines.
Tổ chức lại cơ quan Bộ Chỉ huy Quân sự tại Hải Phòng

Tổ chức lại cơ quan Bộ Chỉ huy Quân sự tại Hải Phòng

Bộ Chỉ huy Quân sự TP Hải Phòng vừa tổ chức Lễ công bố Quyết định của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, các Quyết định của Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam về quy định phân loại, tổ chức lại, ban hành biểu tổ chức biên chế cơ quan Bộ Chỉ huy Quân sự TP, Ban Chỉ huy Quân sự cấp huyện và các đơn vị trực thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự TP Hải Phòng.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Liên quan đến nữ giáo viên tại Tuyên Quang bị một nhóm học sinh có hành vi thiếu chuẩn mực, Bộ GD&ĐT yêu cầu xử lý nghiêm khắc theo đúng mức độ vi phạm đối với các cá nhân và tập thể có liên quan.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 1300/CĐ-TTg ngày 5/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024.
Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Chiều 5/12, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức chủ trì buổi đối thoại với thanh niên năm 2023 bằng cả hai hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Ngoài những huyện có tỷ lệ giải ngân thấp, có một số chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân cao như huyện Văn Lãng, huyện Cao Lộc, huyện Bắc Sơn.
An sinh, an dân

An sinh, an dân

Bảo đảm an sinh xã hội (ASXH), chuyển từ hỗ trợ nhân đạo sang bảo đảm quyền an sinh của công dân là một trong những điểm nhấn được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu ra tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết 42-NQ/TW của TW8, khóa XIII. Đó là một trong những thành tựu sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của TW15, khóa XI.
Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Hôm qua (5/12), Kỳ họp thứ 14 HĐND TP Hà Nội khóa 16 khai mạc, dự kiến diễn ra trong 4 ngày.
Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Sáng 5/12, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI (mở rộng) khai mạc Hội nghị lần thứ 14.
Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Bộ Giao thông vận tải, vừa ban hành Thông tư số 34/2023/TT-BGTVT điều chỉnh khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 03 năm 2024.
Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay, ngày 5/12, Kỳ họp thường lệ cuối năm (Kỳ họp thứ 14) HĐND TP Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 chính thức khai mạc. Theo dự kiến, kỳ họp diễn ra từ ngày 5 đến 8/12 để xem xét, thông qua 67 nội dung gồm 25 báo cáo và 42 nội dung ban hành nghị quyết.
Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Theo Bộ Tài chính, tính đến hết tháng 11/2023, thị trường bảo hiểm ghi nhận tổng tài sản ước đạt 913.336 tỷ đồng.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY