Tháng 9/2016, Nhà hát cải lương Việt Nam đã trình diễn vở kịch “Ngạ quỷ” do Đại đức Thích Nguyên Thanh chấp bút kịch bản. Chuyện kịch được kết cấu từ hai khối sự kiện lịch sử là chuyện về vụ án chu di tam tộc nhà họ Triệu ở thế kỷ thứ V trước Công nguyên (dựa theo tích “Triệu thị cô nhi báo đại cừu”) và câu chuyện hôn quân Nhật Lễ thời nhà Trần vào nửa cuối thế kỷ XIV. Và thông điệp giải thích về bản chất của cái ác rằng, quỷ dữ ở cõi Ngã quỷ (một trong 6 cõi luân hồi theo quan niệm Phật giáo), về bản chất chính là phần “thức” của những kẻ khi sống ở dương gian từng gieo nhiều nhân dữ....
Con người không ai toàn ác và cũng không ai toàn thiện. Theo khái niệm của đạo Phật thì thiện và ác là hai phạm trù hoàn toàn đối lập với nhau.Thiện là những việc ở ngoài ánh sáng và đúng với công lý, đạo đức còn ác là ngược lại, đó là những hành động sai trái, không đúng cũng như có thể gây nên nhiều hậu quả xấu đối với mọi người.
Nhưng trong Phật giáo, thiện và ác có mối liên hệ mật thiết với nhau. Nhà Phật ví cái thiện và cái ác giống như đồng xu luôn có hai mặt trước và sau, mọi sự vật cũng như hiện tượng xung quanh ta cũng luôn có hai mặt đối lập và mâu thuẫn nhau. Giống như khi vào chùa, chúng ta thấy có những chùa thờ hai ông, một bên là ông Thiện, một bên là ông Ác. Ông Thiện thì hiền lành, nhưng còn ông Ác thì nên tránh mới phải nhưng sao lại thờ cả ông Ác nữa?
Theo đạo Phật, thiện là những việc hợp với lẽ phải và có lợi cho mình và cho người ở hiện tại trong tương lai còn ác là những việc trái với lẽ phải và gây khó khăn cho người khác. Cũng như hai mặt của một đồng xu, không một ai trong chúng ta có thể sống tốt hoàn toàn hay cực kì độc ác. Ở đâu đó trong bản thân mỗi người chắc chắn vẫn còn hiện diện một nửa kia. Sự tồn tại của thiện, ác sẽ giúp bản thân chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về cuộc sống, từ đó có sự chuẩn bị vững vàng để không làm bản thân bị cái ác chi phối.
Giảng về thiện, ác không cố định, Đại đức Thích Tâm Hạnh đã từng kể một câu chuyện rằng: Có một ông nông dân nọ rất là nghèo, ông mua được một thửa ruộng, khi mua về rồi thì ông cày và đào lên được một chum vàng rất lớn. Lúc bấy giờ, ông đem chum vàng trả cho người chủ vì nghĩ mảnh đất này của người chủ thì chum vàng cũng của người chủ. Khi đem trả thì người chủ nói: “Tôi không có vàng để chôn nên chum vàng này không phải là của tôi”.
Ông nông dân nói: “Khi tôi mua đất thì tôi cũng không hề nghe nói là có chum vàng, vì vậy tôi xin trả lại cho bác”. Nhưng người chủ vẫn cố từ chối, nói rằng: “Lúc tôi bán đất thì tôi cũng không biết là có cái chum vàng, vậy bác cứ lấy mà dùng”. Hai người cứ nhượng qua nhượng lại mãi thì cuối cùng trời tối, phải về nhà ngủ.
Ngủ một đêm, cả hai người suy nghĩ lại, không biết vì sao mình lại từ chối chum vàng, uổng quá. Thành ra sáng hôm sau gặp nhau, hai người cùng nói: “Hôm qua bác dạy thật là chí lý, chum vàng đó nhất định là của tôi”. Hai người đều thấy là của mình thì tranh cãi, tìm bao nhiêu lý luận để lấy chum vàng đó về mình. Cuối cùng sự việc không giải quyết được, phải đưa lên quan xử.
“Qua câu chuyện có thể thấy ban đầu cả hai người đều là người tốt, tìm mọi lời lẽ để làm sáng tỏ một điều là chum vàng đó không phải của tôi, nhưng sau một đêm suy nghĩ thì ai cũng tìm mọi lý lẽ để chứng minh chum vàng đó thuộc về mình và lấy cho được, cuối cùng cãi nhau và phải đưa lên quan xử.
Như vậy, cái thiện của ngày hôm qua đến hôm nay thì không còn nữa và đổi thành cái ác. Như vậy tâm thiện và tâm ác nó thay đổi liên tục và không cố định. Quan trọng là mình nên nhìn kỹ thiện và ác để biết được đâu là thiện, đâu là ác, rồi thì tuy chưa ứng dụng được nhưng mình sẽ có được chính kiến, từ đó đảm bảo mình sẽ an ổn được trong cuộc sống hàng ngày” - Đại đức Thích Tâm Hạnh khuyên.
“Phải làm cho phần xấu dần mất đi”
Đó là một trong những ý của bài viết “Giáo lý Phật giáo qua lăng kính Hồ Chí Minh” của TS. Hoàng Anh Tuấn đăng tải trên trang thông tin của Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. TS. Hoàng Anh Tuấn khẳng định, trong hệ thống di sản tư tưởng phong phú và vô giá mà Hồ Chí Minh để lại cho chúng ta ngày nay có tư tưởng về Phật giáo, trong đó, giá trị cốt lõi về triết lý nhân sinh quan, thế giới quan, trung tâm là con người hướng đến cái “chân, thiện, mỹ”, “từ, bi, hỷ, xả”, “vô thường, vô ngã vị tha”, cứu khổ cứu nạn, để sống tốt đời đẹp đạo… mà hạt nhân tư tưởng của Phật giáo là một trong những tư tưởng văn hóa ảnh hưởng nhiều đến quá trình hình thành tư tưởng nhân văn của Hồ Chí Minh.
Hồ Chí Minh cho rằng, trong mỗi con người phải có cái tâm, cái đức trong sáng. Người hết sức chú trọng về đạo đức và cái tâm của con người, có đạo đức, có cái tâm thì hành động làm theo lương tâm và đạo đức và chính Người cũng là một tấm gương về thực hành theo cái tâm, cái đức trong sáng và cao cả. Hồ Chí Minh nói: “Đức Phật dạy tín đồ, con người thông hiểu, tu hành từ muôn vàn giáo lý, đặng kết đọng hướng tới sống theo đức hạnh cao nhất: “Hãy gấp làm điều thiện, ngăn tâm làm điều ác”.
Hồ Chí Minh coi yêu thương con người là phẩm chất đạo đức cao đẹp nhất. Từ quan điểm đó, người luôn ý thức rằng làm thế nào cho mọi người có được cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Người nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”.
Với tấm lòng bao dung, độ lượng và luôn hướng đến điều thiện, dạy con người hướng đến giá trị tốt đẹp, Hồ Chí Minh nói: “Mỗi con người đều có thiện và ác ở trong lòng ta, phải biết làm cho phần tốt ở trong mỗi con người nảy nở như hoa mùa xuân và phần xấu bị mất dần đi, đó là thái độ của người cách mạng. Đối với những người có thói hư tật xấu, từ hạng người phản lại Tổ quốc và nhân dân, ta cũng phải giúp họ tiến bộ bằng cách làm cho cái phần thiện trong con người nảy nở để đẩy lùi phần ác”.
Qua lăng kính về giáo lý của Phật giáo, cho chúng ta thấy, những ảnh hưởng của Hồ Chí Minh về tư tưởng giáo lý nhà Phật rất rõ nét. Người đã gạn lọc, kế thừa, cách mạng hóa những hạt nhân hợp lý trong triết lý đạo Phật, nhất là triết lý đề cao nếp sống đạo đức trong sáng, chủ trương bình đẳng, yêu thương đồng loại, chống điều ác.
Người đã nâng nó lên thành ngọn lửa hun đúc cho truyền thống yêu nước, nhân ái của dân tộc, động viên khích lệ đồng bào theo đạo Phật đồng lòng xây dựng đất nước. Đó là lòng yêu thương con người, quên mình vì mọi người, mình vì người khác…
Trong giáo lý nhà Phật, “từ bi” là ước vọng mãnh liệt để giải thoát con người thoát khỏi đau khổ. “Bác ái” là lòng thương yêu của mọi người. “Vị tha”, sống vì người khác”, “kết tinh bằng từ bi, trí tuệ, dũng mãnh, hướng dẫn chúng sinh đạt tới mục đích giác ngộ và giải thoát, chuyển cõi sa bà này thành cõi Tịnh độ và cuộc đời cơ cực này thành nếp sống cực lạc”. Từ triết lý, giáo lý của nhà Phật, Hồ Chí Minh đã tích lũy và hình thành cho mình tư tưởng mang giá trị triết lý nhân văn sâu sắc và chính Người luôn luôn hướng đến Phật pháp.
Vì thế, khi đến thăm chùa Bà Đá (năm 1946), Hồ Chí Minh nói: “Trước Phật đài tôn nghiêm, trước quốc dân đồng bào có mặt tại đây, tôi xin thề hy sinh đem thân phấn đấu để giữ vững nền độc lập cho Tổ quốc. Hy sinh, nếu cần đến hy sinh cả tính mạng, tôi cũng không từ”. Từ những suy nghĩ đó, Hồ Chí Minh quan niệm: “Trong bầu trời không có gì tốt đẹp, vẻ vang bằng phục vụ lợi ích cho nhân dân, việc gì có lợi cho nhân dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh”.
Và trở lại hai ông Thiện - Ác trong chùa, chúng ta “chào” hai ông cũng tựa như mỗi con người đang nhìn thẳng vào bản thân mình, rằng cảm ơn ông đã nhắc chúng ta về những cái ác ẩn sâu hay hiện hữu, là để mỗi người bước qua nó, hướng về phía thiện lương…
Ngày 11/4/2024, Công an tỉnh Hòa Bình tổ chức Chương trình thiện nguyện hướng về cơ sở tại địa bàn vùng cao xã Hang Kia, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình.
Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Có nhà xưởng nhưng không phải nhà máy đạt chuẩn GMP nhưng Công ty TNHH sản xuất thương mại và dịch vụ Minh Vương lại ngang nhiên quảng cáo trên website:minhvuongltd.com là đơn vị chuyên sản xuất, gia công các sản phẩm như Detox mâm xôi Clollagen, trà túi
Sở Y tế Hà Nội vừa phạt hành chính Công ty TNHH Ricenow Việt Nam do nơi chế biến, bảo quản có côn trùng... cống rãnh thoát nước thải khu vực cửa hàng, nhà bếp bị ứ đọng.
Ông Nguyễn Văn Việt, Uỷ viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tuyên Quang được bổ nhiệm làm Giám đốc Sở Nội vụ của tỉnh.
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Liên quan đến nữ giáo viên tại Tuyên Quang bị một nhóm học sinh có hành vi thiếu chuẩn mực, Bộ GD&ĐT yêu cầu xử lý nghiêm khắc theo đúng mức độ vi phạm đối với các cá nhân và tập thể có liên quan.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 1300/CĐ-TTg ngày 5/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024.
Bảo đảm an sinh xã hội (ASXH), chuyển từ hỗ trợ nhân đạo sang bảo đảm quyền an sinh của công dân là một trong những điểm nhấn được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu ra tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết 42-NQ/TW của TW8, khóa XIII. Đó là một trong những thành tựu sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của TW15, khóa XI.
Bộ Giao thông vận tải, vừa ban hành Thông tư số 34/2023/TT-BGTVT điều chỉnh khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 03 năm 2024.
Sáng nay, ngày 5/12, Kỳ họp thường lệ cuối năm (Kỳ họp thứ 14) HĐND TP Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 chính thức khai mạc. Theo dự kiến, kỳ họp diễn ra từ ngày 5 đến 8/12 để xem xét, thông qua 67 nội dung gồm 25 báo cáo và 42 nội dung ban hành nghị quyết.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.