Hà Nội 22 °C
TP Hồ Chí Minh 29 °C
Hải Phòng 24 °C
Đà Nẵng 26 °C
Yên Bái 21 °C
  • Hà Nội Hà Nội 22°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 29°C
  • Hải Phòng Hà Nội 24°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 26°C
  • Yên Bái Hà Nội 21°C

Truyền thuyết về Tết tháng bảy của người Nùng ở Yên Bái

Văn hóa
05/09/2017 15:43
Mai Thu
aa
Không mang ý nghĩa là Lễ xá tội vong nhân như người Kinh, Tết Tháng bảy của người Nùng gắn liền với truyền thuyết Ông Ngâu - Bà Ngâu từ xa xưa.


Mặc dù chỉ chiếm 10,4% dân số, nhưng người Nùng ở Lục Yên - Yên Bái vẫn có một bản sắc văn hoá rất riêng và độc đáo. Trong đó, đời sống văn hoá tâm linh được đồng bào Nùng đặc biệt coi trọng.

Người Nùng ở Yên Bái có đời sống tinh thần vô cùng phong phú.
Người Nùng ở Yên Bái có đời sống tinh thần vô cùng phong phú.

Cùng với Tết Nguyên Đán, Tết Thanh minh và Tết mừng lúa mới, Rằm tháng bảy là cái Tết lớn, gắn liền với nhiều tục lệ độc đáo của người Nùng ở Lục Yên.

Cứ vào độ Tháng Bảy âm lịch hàng năm, khi công việc mùa màng đã được hoàn tất, những bài hát Phưn - lối hát mang đậm nét văn hoá đặc trưng của người Nùng tha thiết vang lên cũng chính là lúc họ sửa sang, chuẩn bị để ăn Rằm

“Sắp đến ngày mười tư

Gửi tiền người yêu đi chợ

Mua quần áo cúng ông bà tổ tiên”

Với quan niệm: “Làm ăn vất vả nửa năm. Dù ngô hay sắn cũng phải ăn một bữa cơm trưa hôm Rằm”, người Nùng coi Rằm Tháng bảy là chặng Tết lớn giữa năm. Không mang ý nghĩa là Lễ xá tội vong nhân như của người Kinh, Tết Tháng bảy của người Nùng gắn liền với truyền thuyết Ông Ngâu - Bà Ngâu từ xa xưa.

Cứ từ ngày 14 đến 18 Tháng bảy hàng năm, hai ông bà lại thay phiên nhau chết. Năm nào mưa sớm, mưa nhiều là năm Bà khóc Ông. Thế là từ ngày 13, nhà nhà tất bật chuẩn bị lễ cúng để gửi Bà mang quần áo, đồ đạc về cõi bên kia cho những người đã khuất.

Trước tiên là làm bánh. Dân ca Nùng có câu: “Tháng Bảy ra đồng lúa chưa kịp giỗ, chỉ có bột đem làm bánh cúng ông bà tổ tiên”. Vì vậy dù nhà giàu hay nghèo, khó khăn thiếu thốn đến đâu thì trong mâm lễ cũng phải có 2 thứ bánh là Bánh Gai và Bánh Mật.

Sáng ngày 14, cả nhà dậy thật sớm để mổ vịt cúng Rằm. Người Nùng quan niệm: Tháng bảy mưa ngâu nên thường ngập nước, mà vịt lại bơi giỏi nên mới đưa được lễ đi. Vì vậy mâm lễ nhất thiết phải có vịt luộc nguyên cả con.

Khi sắp lễ cúng, mâm ở giữa chỉ có vịt, bánh và rượu. Hai mâm bên cạnh đặt quần áo, tiền vàng với ý nghĩa: gửi con vịt theo Bà Ngâu đưa về cho ông bà, tổ tiên và những người đã khuất.

Thịt vịt là món ăn không thể thiếu trong Lễ cúng của người Tày, Nùng.
Thịt vịt là món ăn không thể thiếu trong Lễ cúng của người Tày, Nùng.

Với người Nùng, sau Tết Nguyên đán thì Tết Tháng bảy giữa năm là dịp cả gia đình sum họp bên nhau. Tất cả con cháu dâu rể trong nhà đều tập trung tại nhà trưởng họ, nơi có bàn thờ tổ. Cùng với mâm lễ chính, mỗi gia đình con cháu đều có một phần lễ dâng lên ông bà tổ tiên với ý nghĩa: “phú quý thì không quên tổ tiên, ăn lên làm ra có tổ tiên phù hộ”.

Người làm lễ, thường là người đứng đầu thay mặt cả dòng họ báo cáo với ông bà tổ tiên mọi việc, đặc biệt là công việc làm ăn và những sự việc lớn xảy ra trong 7 tháng đầu năm. Cầu xin tổ tiên phù hộ cho con cháu trong nhà mạnh khoẻ, ăn lên làm ra, mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt.

Lễ cúng xong, cả gia đình quây quần ăn cơm trưa, được coi là bữa ăn chính trong ngày Tết Tháng bảy. Còn từ chiều 14 đến hết ngày Rằm, mọi người trở về nhà để làm lễ cúng riêng tại gia đình mình. Đây cũng là dịp để anh em họ hàng gặp gỡ, thăm hỏi tình hình công việc và cuộc sống của nhau, bàn bạc kế hoạch chuẩn bị cho dịp Tết mừng lúa mới vào ngày 09/9 âm lịch sắp tới.

Cùng với các dân tộc anh em khác, đời sống vật chất và tinh thần của người Nùng đang ngày càng phát triển. Hoà nhập và tiếp thu nền văn hoá tiên tiến hiện đại, song với lòng tự hào về truyền thống dân tộc, đồng bào người Nùng ở Lục Yên vẫn luôn gìn giữ và phát huy bản sắc văn hoá của dân tộc mình. Từ đó đã tạo những nét riêng, độc đáo của dân tộc Nùng, góp phần làm phong phú cho nền văn hoá các dân tộc ở địa phương.

bài liên quan
Yên Bái: San lấp công trình nhà nước bằng đất nông nghiệp trái phép

Yên Bái: San lấp công trình nhà nước bằng đất nông nghiệp trái phép

Dư luận không đồng tình bởi hàng ngàn khối đất chưa cấp phép khai thác, được vận chuyển cấp tập về san lấp tại dự án xây dựng trụ sở cơ quan.
Yên Bái: Bùng phát tình trạng cuốc đất rừng san lấp ruộng trái phép tại huyện Văn Yên

Yên Bái: Bùng phát tình trạng cuốc đất rừng san lấp ruộng trái phép tại huyện Văn Yên

Đào khoét, san lấp, nắn dòng chảy, huỷ hoại nhiều diện tích đất rừng và đất ruộng, một Doanh nghiệp ngang nhiên tung hoành giữa 2 xã Đại Sơn và An Thịnh.
Sa Pa và Mù Cang Chải hợp tác phát triển du lịch

Sa Pa và Mù Cang Chải hợp tác phát triển du lịch

Trong 2 ngày 12 - 13/1, đoàn công tác thị xã Sa Pa (tỉnh Lào Cai) và huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) tổ chức Hội nghị định hướng phát triển du lịch gắn với bảo tồn, phát huy, giữ gìn bản sắc văn hóa các dân tộc.
“Đông ấm 2023 - Hơi ấm yêu thương”: Mang yêu thương xua đi giá lạnh trên vùng cao

“Đông ấm 2023 - Hơi ấm yêu thương”: Mang yêu thương xua đi giá lạnh trên vùng cao

Trong hai ngày 30 - 31/12/2023, tại điểm Trường bán trú Chống Tầu (xã Làng Nhì, huyện Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái), CLB Hành trình nhiệt huyết và Hội Sinh viên tình nguyện tuổi trẻ Bắc Ninh đã tổ chức Chương trình “Đông ấm 2023 - Hơi ấm yêu thương” trao tặng hàng trăm suất quà và áo ấm cho các em nhỏ và gia đình tại đây.
Yên Bái: Sớm giải quyết dứt điểm tiền lương, BHXH cho cán bộ, nhân viên Bệnh viện GTVT

Yên Bái: Sớm giải quyết dứt điểm tiền lương, BHXH cho cán bộ, nhân viên Bệnh viện GTVT

Được biết, suốt 3 năm qua, Bệnh viện GTVT Yên Bái không thể đảm bảo chi thường xuyên và không được cấp kinh phí hoạt động dẫn đến tình trạng nợ lương, chậm đóng BHXH kéo dài, khiến đời sống của hàng chục cán bộ, nhân viên vô cùng khó khăn.
Yên Bái: Khèn Mông được vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc Gia

Yên Bái: Khèn Mông được vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc Gia

Tỉnh Yên Bái đã chuẩn bị Lễ công bố quyết định và trao chứng nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghệ thuật Khèn Mông.
Mới nhất
Đọc nhiều
TP.HCM hỗ trợ 50% chi phí tiêm vaccine phòng dại ở 5 huyện ngoại thành

TP.HCM hỗ trợ 50% chi phí tiêm vaccine phòng dại ở 5 huyện ngoại thành

Tại buổi họp báo cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn thành phố chiều 28/3, ông Lê Minh Trí - Phó trưởng Phòng Chăn nuôi dịch tễ, Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP.HCM cho biết, thành phố đã hỗ trợ 50% chi phí vắc xin cho chó, mèo tạ
VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023

VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023

VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023 với những điểm tích cực như huy động vốn, dư nợ, thu nhập từ chứng khoán đầu tư (TPCP) đều tăng so với cùng kỳ 2022...
Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Hành vi này của Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa đã bị UBND tỉnh Hải Dương xử phạt nghiêm minh.
Tin bài khác
Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Liên quan đến nữ giáo viên tại Tuyên Quang bị một nhóm học sinh có hành vi thiếu chuẩn mực, Bộ GD&ĐT yêu cầu xử lý nghiêm khắc theo đúng mức độ vi phạm đối với các cá nhân và tập thể có liên quan.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 1300/CĐ-TTg ngày 5/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024.
Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Chiều 5/12, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức chủ trì buổi đối thoại với thanh niên năm 2023 bằng cả hai hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Ngoài những huyện có tỷ lệ giải ngân thấp, có một số chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân cao như huyện Văn Lãng, huyện Cao Lộc, huyện Bắc Sơn.
An sinh, an dân

An sinh, an dân

Bảo đảm an sinh xã hội (ASXH), chuyển từ hỗ trợ nhân đạo sang bảo đảm quyền an sinh của công dân là một trong những điểm nhấn được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu ra tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết 42-NQ/TW của TW8, khóa XIII. Đó là một trong những thành tựu sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của TW15, khóa XI.
Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Hôm qua (5/12), Kỳ họp thứ 14 HĐND TP Hà Nội khóa 16 khai mạc, dự kiến diễn ra trong 4 ngày.
Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Sáng 5/12, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI (mở rộng) khai mạc Hội nghị lần thứ 14.
Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Bộ Giao thông vận tải, vừa ban hành Thông tư số 34/2023/TT-BGTVT điều chỉnh khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 03 năm 2024.
Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay, ngày 5/12, Kỳ họp thường lệ cuối năm (Kỳ họp thứ 14) HĐND TP Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 chính thức khai mạc. Theo dự kiến, kỳ họp diễn ra từ ngày 5 đến 8/12 để xem xét, thông qua 67 nội dung gồm 25 báo cáo và 42 nội dung ban hành nghị quyết.
Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Theo Bộ Tài chính, tính đến hết tháng 11/2023, thị trường bảo hiểm ghi nhận tổng tài sản ước đạt 913.336 tỷ đồng.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY