Những năm gần đây, Truyện Kiều được chuyển thể sang nhiều loại hình nghệ thuật sân khấu độc đáo, mới lạ, mang hơi thở thời 4.0. Thông qua nghệ thuật sân khấu, mỗi đạo diễn lại “hóa thân” nàng Kiều theo một cách thể hiện khác nhau.
Dù vậy, tất cả đều có điểm chung là không những đưa Kiều trở lại như một tác phẩm văn chương của quá khứ, mà làm thế nào để tạo ra cuộc đối thoại cùng con người hôm nay, để tìm ra sự liên quan giữa các câu chuyện tưởng như xưa cũ về những vấn đề xoay quanh tình yêu, đạo hiếu, công lý, tha hóa quyền lực, sự bất công đối với người phụ nữ khiến họ phải rơi vào kiếp nạn khổ đau - “đau đớn thay phận đàn bà” ...
Từ sân khấu truyền thống…
Nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 255 năm ngày sinh và 200 năm ngày mất Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du, giữa tháng 10/2020, Nhà hát Múa rối Việt Nam công diễn vở “Thân phận nàng Kiều”. Vở diễn được coi là hiện tượng sân khấu năm 2019 - 2020, từng đạt nhiều giải thưởng và huy chương vàng, bạc tại Liên hoan quốc tế sân khấu thể nghiệm cuối năm 2019.
Được biết, vở diễn “Thân phận nàng Kiều” được chuyển thể sang sân khấu múa rối mang đầy tính đột phá, sáng tạo và thử nghiệm mới dưới sự chỉ đạo tài tình của đạo diễn - NSND Nguyễn Tiến Dũng. Việc sử dụng nghệ thuật múa rối với các “diễn viên” là những con rối có khi chỉ là một thanh tre hay một mảnh vải không biết khóc cười, không biết tức giận, không biết hờn ghen… để kể về nàng Kiều mang kiếp ba đào giữa chốn trần ai luôn chất chứa biết bao màu sắc hỉ, nộ, ái, ố… là khá mạo hiểm đối với cả ê kíp sáng tạo, với các nghệ sĩ, diễn viên. Theo NSND Nguyễn Tiến Dũng, dù kịch bản có nhiều thay đổi để phù hợp với sân khấu múa rối nhưng những diễn biến tâm lý nhân vật vẫn phải triển khai theo những xung đột chính của nguyên tác. Sự thể nghiệm rối – người rất có hồn đã khiến người xem dễ hiểu, dễ nhập tâm, đau đáu với số phận của nàng Kiều.
Tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du lần đầu tiên được dựng thành vở ballet, áp dụng công nghệ chiếu hologram (ảnh nổi 3D) do Nhà hát Giao hưởng Nhạc vũ kịch TP HCM dàn dựng. Vở gồm ba hồi, 15 cảnh, với các phân đoạn giới thiệu chân dung Thúy Kiều - Thúy Vân, hồn ma Đạm Tiên trong ngày tảo mộ, Kiều gặp Kim Trọng, chịu cơn gia biến và bị bán vào lầu Ngưng Bích... Vở khép lại bằng cảnh Kiều trầm mình xuống sông Tiền Đường, gặp lại hồn ma Đạm Tiên và ngộ ra chân tâm. Tác phẩm sử dụng các làn điệu ca trù, hát xẩm, tuồng với những nhạc cụ dân tộc như đàn nguyệt, thập lục, trống... NSƯT Trần Hoàng Yến cho biết Kiều là một vai nặng với chị. Suốt 15 cảnh, chị phải múa trên mũi giày cứng. Vai diễn yêu cầu nhiều kỹ thuật múa phức tạp: múa dân tộc Kinh, chèo, tuồng, ballet kiểu châu Âu... Thử nghiệm cho thấy sự sáng tạo và thổi một làn gió mới trong nghệ thuật ballet tại Việt Nam.
Năm 2017, vở kịch “Chuyện nàng Kiều” đã được Nhà hát Kịch Việt Nam trình làng do NSND Anh Tú đạo diễn. Vở diễn “Kiều” được NSND Anh Tú thực hiện nhiều phương pháp sân khấu thử nghiệm khi kết hợp diễn, hát và múa. Ngoài ra, đạo diễn còn khéo léo đưa múa bài bông - một điệu múa cổ của đất Thăng Long vào vở diễn.
…Tới sân khấu thể nghiệm
Tháng 10/2019, dự án sân khấu thể nghiệm diễn tại Nhà hát Tuổi trẻ với bốn vở kịch về thân phận nàng Kiều do các đạo diễn: Amélie Niermeyer (Đức), Trần Lực (đoàn kịch xã hội hóa LucTeam), Bùi Như Lai (Nhà hát Tuổi trẻ) và Hồng Vân (Sân khấu kịch Hồng Vân TP HCM) thực hiện. Mỗi vở kéo dài từ 25 - 30 phút qua góc nhìn từ phụ nữ tới đàn ông, từ Đông sang Tây, từ truyền thống tới hiện đại của bốn đạo diễn đem tới trải nghiệm sân khấu đa dạng, mới mẻ cho người yêu nghệ thuật. Khi được mời dựng Kiều chỉ 20 - 25 phút mà vẫn đảm bảo hấp dẫn và nổi bật tinh thần hiện đại, đạo diễn Bùi Như Lai cho rằng đây là một thử thách, một bài toán để các đạo diễn phải suy nghĩ nhiều. Hai hình ảnh nàng Kiều của thời cổ xưa và nàng Kiều của thời hiện đại cứ như quấn chặt vào nhau, lạ lùng là mấy trăm năm cách biệt nhưng nghịch cảnh và những tâm tư cứ thế tương đồng, những day dứt cứ thế hoang hoải: phụ nữ sinh ra cả thế giới, cớ sao họ dễ dàng bị đẩy xuống bùn đen?...
Tiết mục của đạo diễn Amélie Niermeyer không có nhân vật nàng Kiều trên sân khấu. Lấy không gian ở một nhà hàng, nơi cô Quỳnh được chồng tổ chức buổi sinh nhật và tặng cho cô món quà là quyển Truyện Kiều. Vở diễn mở ra những cuộc bàn luận sôi nổi về Kiều giữa nhóm bạn của Quỳnh và các thực khách khác trong nhà hàng. "Tôi muốn khuyến khích những cuộc thảo luận không chỉ về nàng Kiều mà còn về vai trò của người phụ nữ trong xã hội đương đại" - đạo diễn Amélie Niermeyer nói.
Đạo diễn Trần Lực chia sẻ: "Kiều đẹp chắc chắn rồi. Nhưng tôi lại muốn nói về những người đàn ông bên cạnh Kiều. Đó là câu chuyện của tôi". Vở kịch xoay quanh mối quan hệ giữa Kiều với Từ Hải và Kiều báo ân báo oán với Sở Khanh, qua đó bộc lộ sự trưởng thành, mạnh mẽ của Kiều cũng như cách nàng làm chủ cuộc đời mình. "Phụ nữ cần phải thể hiện bình đẳng với nam giới. Chỉ khi họ nhận thức được điều ấy, chúng ta mới xóa bỏ được định kiến và phân biệt", Trần Lực nói.
Kinh dị là một trong những nét riêng của vở “Ngẫm Kiều” của NSND Hồng Vân. Màu sắc liêu trai tạo nên mạch nối giữa các quyết định của Kiều, để đến cuối cùng vở kịch đi tới câu hỏi: Bi kịch của con người là do nhân định hay thiên định?
Vở kịch hình thể “Nguyễn Du với Kiều” do NSND Lan Hương đạo diễn vừa được Nhà hát Tuổi Trẻ phục dựng và tham gia Liên hoan quốc tế sân khấu thử nghiệm lần 3 năm 2019 tại Hà Nội. Vở diễn từng được công diễn từ năm 2012 đã mượn cuộc luận bàn đầy cảm xúc giữa Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương để lý giải về kiếp nạn “đau đớn thay phận đàn bà” của nàng Kiều. Kịch hình thể tiếp tục được đạo diễn thử nghiệm để biểu đạt nội tâm nhân vật.
Theo NSND Lan Hương, chị khá hài lòng với thử nghiệm mới mẻ này. Các nghệ sĩ trẻ cũng đã chuyển tải khá tốt về tấn bi kịch trong tâm hồn nàng Kiều. Với bức tượng Phật Bà nghìn mắt nghìn tay trên cao cùng những cánh sen hé mở trên sân khấu, đạo diễn đã gợi mở rõ ràng hơn cho khán giả về sự đồng cảm cũng như ước mơ, khát vọng của người nghệ sĩ mong muốn sau kiếp đoạn trường, nàng Kiều được Đức Phật chở che...
“Truyện Kiều” của Nguyễn Du được xếp vào hàng những tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam, được UNESCO tôn vinh như một tài sản vô giá của nhân loại. Theo các nhà nghiên cứu văn hóa - nghệ thuật, “Truyện Kiều” đã vượt không gian, thời gian, trở thành một thi phẩm quốc tế bởi chính nội dung về số phận con người, đặc biệt là người phụ nữ, suốt gần 3 thế kỷ vẫn luôn mang tính thời sự. Với sân khấu Việt Nam, đây thật sự là một kịch bản thách thức tài năng của các nghệ sĩ mọi thời đại. Và dù với góc nhìn nào thì Truyện Kiều vẫn là một giá trị không gì thay thế.
Đây là một trong nhiều ý kiến tâm huyết được các đại biểu đóng góp vào Hội thảo phát triển nguồn lao động trong ngành công nghiệp bán dẫn trên địa bàn tỉnh Bắc Giang diễn ra mới đây.
Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hưng Yên đã bầu ông Lê Quang Hòa, Giám đốc Sở Nội vụ giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy khóa XIX, nhiệm kỳ 2020 – 2025.
Ngày 16/4, đoàn làm việc do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng làm trưởng đoàn đã đi kiểm tra hiện trường nút giao Quốc lộ 46B và hầm Thần Vũ. Sau khi kiểm tra, đoàn công tác đã làm việc với các nhà thầu và đơn vị liên quan để tìm giải pháp
Đại tá Trần Liên, nguyên Phó tư lệnh Binh chủng Ra-đa, năm nay đã bước sang tuổi 97 nhưng vẫn nhớ như in về hành trình kéo pháo bằng sức người trong Chiến dịch Điện Biên Phủ cách đây 70 năm.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Sơn Động đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thi hành Lệnh bắt bị can đối với ông Nguyễn Văn Quang và bà Vi Thị Thắm.
Liên quan đến nữ giáo viên tại Tuyên Quang bị một nhóm học sinh có hành vi thiếu chuẩn mực, Bộ GD&ĐT yêu cầu xử lý nghiêm khắc theo đúng mức độ vi phạm đối với các cá nhân và tập thể có liên quan.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 1300/CĐ-TTg ngày 5/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024.
Bảo đảm an sinh xã hội (ASXH), chuyển từ hỗ trợ nhân đạo sang bảo đảm quyền an sinh của công dân là một trong những điểm nhấn được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu ra tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết 42-NQ/TW của TW8, khóa XIII. Đó là một trong những thành tựu sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của TW15, khóa XI.
Bộ Giao thông vận tải, vừa ban hành Thông tư số 34/2023/TT-BGTVT điều chỉnh khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 03 năm 2024.
Sáng nay, ngày 5/12, Kỳ họp thường lệ cuối năm (Kỳ họp thứ 14) HĐND TP Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 chính thức khai mạc. Theo dự kiến, kỳ họp diễn ra từ ngày 5 đến 8/12 để xem xét, thông qua 67 nội dung gồm 25 báo cáo và 42 nội dung ban hành nghị quyết.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.