Hà Nội 22 °C
TP Hồ Chí Minh 29 °C
Hải Phòng 24 °C
Đà Nẵng 26 °C
Yên Bái 21 °C
  • Hà Nội Hà Nội 22°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 29°C
  • Hải Phòng Hà Nội 24°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 26°C
  • Yên Bái Hà Nội 21°C

Tìm về dấu tích nơi Vua Lý Thái Tổ thuở hàn vi chạy nạn

Văn hóa
01/12/2019 13:00
Minh Hải
aa
Từ xưa đến nay, những câu chuyện thuở hàn vi hay thời niên thiếu của Lý Công Uẩn vẫn còn in dấu đậm nét trong dân gian.


Anh42.

Thuở hàn vi của Lý Công Uẩn có nhiều câu chuyện vẫn còn in đậm trong dân gian đến tận ngày nay.

Chuyện Lý Công Uẩn chạy nạn

Lý Công Uẩn là người châu Cổ Pháp, nay là Tiên Sơn - Bắc Ninh. Bà mẹ họ Phạm, nhân một hôm đi chơi trên chùa Tiên Sơn (tức chùa Trường Liên trên núi Tiêu ở xã Tương Giang - Tiên Sơn) cảm ứng với thần rồi về có mang, sinh ra Ngài vào năm 974, cuối thời Đinh.

Ông sinh ra đã có tướng mạo hơn người, lại có tư chất thông minh, nhanh nhẹn, tài giỏi. Cả cuộc đời của ông được nhân dân kính ngưỡng với những công lao xây dựng đất nước phát triển vô cùng to lớn cùng tài trị quốc hơn người, lại thuận lòng dân.

Tìm về mảnh đất Tiên Du - Bắc Ninh là nơi lưu giữ nhiều kỷ niệm về những danh nhân triều Lý, những tích xưa chuyện cũ về bậc minh quân Lý Thái Tổ và cả những ân nhân của ông khi khởi nghiệp vương triều Lý với 216 năm hùng cường, thịnh vượng - một triều đại vàng son và hiển hách lịch sử dân tộc. Trong đó, dân gian vẫn tương truyền sự tích đặc biệt về ngôi đền Phụ Quốc - một trong những dấu tích Vua Lý Thái Tổ thuở hàn vi chạy nạn.

Chuyện xưa kể lại, năm Bính Ngọ (1006), triều đình nhà Tiền Lê dưới sự trị vì của Vua Lê Long Đĩnh đang vào những ngày tháng thoái trào của một triều đại. Sự kiện ông giết (?) anh trai là Lê Long Việt, làm nhiều điều tàn bạo… khiến quần thần oán hận, dân chúng khổ đau.

Lại nói, ở hương Diên Uẩn, châu Cổ Pháp, trấn Kinh Bắc liên tiếp xuất hiện những bài "Sấm Ngữ", bài khuyến và thơ phú mà nội dung đều nói lên là "Nhà Lê đã suy tàn, nhà Lý sẽ lên thay".

Thậm chí có những bài về dân gian nói rằng:

"Tật Lê chìm Bắc Thủy

Lý tử thụ Nam Thiên

Tứ phương can qua tĩnh

Bát biểu hạ bình yên".

Nghĩa là:

"Gốc Lê chìm bể Bắc

Chồi Lý mọc trời Nam

Bốn phương tan giáo mác

Tám cõi được bình an".

Lại nói thuở hàn vi, Lý Công Uẩn phải đi phu, trong một lần ông vô tình ném một bó tre nứa xuống sông, nước cuốn xoáy vào chân đê. Khi đó, Vua Lê tại Hoa Lư bỗng dưng bị đau mắt, các lang y giỏi nhất cũng không thể chữa khỏi.

Đoán có sự lạ, vừa nghe bài “sấm truyền”, Vua sai một thầy bói vào xem. Ông ta đoán rằng có quý nhân phạm vào long mạch, nên mắt Vua mới bị đau như vậy. Thầy bói còn nói với Vua, muốn chữa bệnh phải giết người “quý nhân”đó đi.

Vua liền sai quan quân đi lùng bắt, thấy trong đám dân phu có người tướng mạo khác thường, trên đầu có đám mây vàng che nên đoán là người cần tìm. Lại nói, tương truyền rằng: Lý Công Uẩn được mẹ là Phạm Thị Ngà khôn thiêng báo mộng khuyên con trốn sang vùng Trang Tam Tảo (Thôn Tam Tảo ngày nay) lánh nạn.

Anh43.

Đền Phụ Quốc nơi phụng thờ ông bà Trần Quý và Đặng Thị Phương Dung, ân nhân cứu mạng Lý Công Uẩn lúc hoạn nạn.

Lý Công Uẩn biết được liền bỏ chạy, lính theo vết chân đuổi theo, dọc đường cái quan từ chùa Tiêu Sơn, qua làng Hồi Lan đến cánh đồng làng Tam Tảo. Bấy giờ, có vợ chồng ông lão bán nước là Trần Quý - Phương Dung thấy người gặp nạn, dẫn Lý Công Uẩn đem giấu xuống một giếng cạn và đậy ván gỗ, chèn chum nước lên.

Khi lính đuổi đến một cây cầu nối giữa 2 làng Hồi Lan và Tam Tảo thì mất dấu, hỏi thì dân nói thác rằng lúc trước có người chạy đến cầu vội vã mà trượt chân ngã xuống nước chết, xác trôi đi mất rồi. Lại nói Vua Lê vẫn chưa tin bèn xem bói thì thầy bói đoán quẻ người ở dưới nước, vì thế mới nghĩ rằng quý nhân kia đã bị chết đuối. Lý Công Uẩn thoát nạn.

Sự tích về ngôi đền Phụ Quốc linh thiêng

Sau khi lên ngôi Hoàng đế, nhớ ơn cứu mạng của hai vợ chồng ông lão, Vua phong cho ông Trần Quý là Phụ quốc Tán trị, vệ dực bảo quốc và bà Đặng Thị Phương Dung là Hoàng Thái hậu. Khi ông bà mất, Vua Lý Thái Tổ (Lý Công Uẩn) đã về Trang Tam Tảo và ở lại một tháng để chịu tang, nhà vua thương tiếc ông bà Phụ Quốc đã cho lập đền thờ ở chính nơi ông bà lúc sinh thời đã sinh sống, cấp lộc điền cho dân ở Trang Tam Tảo làm hương hỏa thờ cúng ông bà.

Hàng năm nhà vua, cùng quan quân triều đình đều về Trang Tam Tảo cúng giỗ ông bà Phụ Quốc và ra lệnh cho dân ở các làng: Dương Lôi, Đình Bảng, Tiêu... về Trang Tam Tảo gửi giỗ, cúng giỗ. Nhân dân quanh vùng Kinh Bắc đến dự rất đông và hành Lễ tưởng nhớ công lao của ông bà.

Vì vậy mà trên mái ngôi đền có đề ba chữ là "Quốc tế từ", nhân dân quanh vùng gọi là "Đền Hộ Quốc" - Đền Giúp Nước hay "Đền Phụ Quốc". Các triều đại sau đều tiến hành tu bổ, tôn tạo, vì vậy đền Hộ Quốc còn lại đến ngày nay.

Đền Phụ Quốc - tên gọi ẩn chứa bao ý nghĩa lịch sử, văn hóa, cũng như truyền thống biết ơn của dân tộc. Phụ ở đây có nghĩa là cha. Phụ ở đây cũng có nghĩa là giúp. Và Phụ Quốc: nghĩa là cha vua, cũng có nghĩa là có công giúp vua.

Ngôi đền này gắn liền với câu chuyện xảy ra cách đây ngàn năm, mà vẫn được dân gian truyền tụng đến nay. Mỗi dịp có việc hệ trọng, người dân đều đến xin Thần phù trợ cho mưa thuận gió hòa, làm ăn buôn bán được thuận. Ngôi đền là “mái nhà tâm linh” cả vùng của xứ kinh Bắc.

Anh44.

Trải qua những năm tháng lịch sử, khi đi tìm lại những dấu tích câu chuyện năm nay cũng đã phai mờ dần dưới lớp thời gian hàng nghìn năm. Tuy nhiên, những âm hưởng năm xưa vẫn còn như nguyên vẹn, khi có ngôi đền linh thiêng là nơi minh chứng cho sự tích ngày xưa. Nơi đây, nhiều địa danh gắn bó với người dân cũng đều mang tên những dấu tích xưa đó.

Như nơi quan quân nghe chuyện người đã chết đuối thì dừng lại bên cầu nghỉ ngơi (vì thế sau gọi là cầu Ngã, hoặc cầu Nghỉ) sau đó quay lại làng Hồi Lan điểm quân (vì thế làng này sau đổi tên là Hồi Quân, đọc chệch là Hồi Quan) và đến làng Tiêu thì có lệnh rút quân (vì thế làng này gọi là Tiêu Rút).

Và để thể hiện lòng biết ơn và ngưỡng vọng công lao của hai ông bà, hàng năm nhân dân Tam Tảo tổ chức lễ hội vào ngày mùng 10 tháng 2 âm lịch - ngày sinh ông bà Phụ Quốc, ngày 1 tháng 4 âm lịch - Giỗ Vua Ông, ngày 10 tháng 4 âm lịch - Giỗ Vua Bà. Lễ hội ngày mồng 10 tháng 2 là lễ hội lớn nhất trong năm được tổ chức quy mô, chu đáo, thường kéo dài trong ba ngày, với các nghi thức tế lễ, rước sách rất uy nghiêm.

Cuộc rước với kiệu cùng lễ vật, với tàn, quạt , siêu đao, bát biểu, các đồ thần khí, tế khí, trống chiêng, phường bát âm,… bắt đầu từ đình sang nghè - chùa, rồi tới đền Hộ Quốc. Cuộc rước thật uy nghi, hoành tráng, với hàng nghìn người tham gia, kéo dài hàng 1km, với màu sắc rực rỡ, âm thanh vang động biểu hiện sự nhớ ơn, tôn kính của nhân dân Tam Tảo đối với công lao của ông bà Trần Quý.

Cùng với tế lễ, lễ hội còn có nhiều trò chơi dân gian đặc trưng vùng Đồng bằng Bắc Bộ, vùng Kinh Bắc ngàn năm văn hiến.Đền Phụ Quốc – Tam Tảo đang trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách du lịch trong và ngoài nước khi về thăm quê hương nhà Lý.

bài liên quan
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Tạm giữ gần 28.000 sản phẩm vi phạm tại các cửa hàng điện thoại

Tạm giữ gần 28.000 sản phẩm vi phạm tại các cửa hàng điện thoại

Cục Quản lý thị trường TP HCM tạm giữ gần 28.000 đơn vị sản phẩm tại 3 điểm kinh doanh phụ kiện điện thoại.
Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Đã có 77 phương tiện cơ giới đường bộ, ô tô điện đủ điều kiện hồ sơ để đăng kiểm trong 2 ngày 24, 25/2 trên địa bàn huyện đảo Cô Tô.
Mới nhất
Đọc nhiều
TP.HCM hỗ trợ 50% chi phí tiêm vaccine phòng dại ở 5 huyện ngoại thành

TP.HCM hỗ trợ 50% chi phí tiêm vaccine phòng dại ở 5 huyện ngoại thành

Tại buổi họp báo cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn thành phố chiều 28/3, ông Lê Minh Trí - Phó trưởng Phòng Chăn nuôi dịch tễ, Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP.HCM cho biết, thành phố đã hỗ trợ 50% chi phí vắc xin cho chó, mèo tạ
VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023

VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023

VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023 với những điểm tích cực như huy động vốn, dư nợ, thu nhập từ chứng khoán đầu tư (TPCP) đều tăng so với cùng kỳ 2022...
Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Hành vi này của Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa đã bị UBND tỉnh Hải Dương xử phạt nghiêm minh.
Tin bài khác
Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Liên quan đến nữ giáo viên tại Tuyên Quang bị một nhóm học sinh có hành vi thiếu chuẩn mực, Bộ GD&ĐT yêu cầu xử lý nghiêm khắc theo đúng mức độ vi phạm đối với các cá nhân và tập thể có liên quan.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 1300/CĐ-TTg ngày 5/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024.
Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Chiều 5/12, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức chủ trì buổi đối thoại với thanh niên năm 2023 bằng cả hai hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Ngoài những huyện có tỷ lệ giải ngân thấp, có một số chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân cao như huyện Văn Lãng, huyện Cao Lộc, huyện Bắc Sơn.
An sinh, an dân

An sinh, an dân

Bảo đảm an sinh xã hội (ASXH), chuyển từ hỗ trợ nhân đạo sang bảo đảm quyền an sinh của công dân là một trong những điểm nhấn được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu ra tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết 42-NQ/TW của TW8, khóa XIII. Đó là một trong những thành tựu sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của TW15, khóa XI.
Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Hôm qua (5/12), Kỳ họp thứ 14 HĐND TP Hà Nội khóa 16 khai mạc, dự kiến diễn ra trong 4 ngày.
Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Sáng 5/12, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI (mở rộng) khai mạc Hội nghị lần thứ 14.
Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Bộ Giao thông vận tải, vừa ban hành Thông tư số 34/2023/TT-BGTVT điều chỉnh khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 03 năm 2024.
Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay, ngày 5/12, Kỳ họp thường lệ cuối năm (Kỳ họp thứ 14) HĐND TP Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 chính thức khai mạc. Theo dự kiến, kỳ họp diễn ra từ ngày 5 đến 8/12 để xem xét, thông qua 67 nội dung gồm 25 báo cáo và 42 nội dung ban hành nghị quyết.
Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Theo Bộ Tài chính, tính đến hết tháng 11/2023, thị trường bảo hiểm ghi nhận tổng tài sản ước đạt 913.336 tỷ đồng.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY