Hà Nội 23 °C
TP Hồ Chí Minh 33 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 29 °C
Yên Bái 26 °C
  • Hà Nội Hà Nội 23°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 33°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 29°C
  • Yên Bái Hà Nội 26°C

Người canh giữ bảo vật Vua Hàm Nghi

Văn hóa
07/02/2021 13:50
Hoài Nam
aa
Người được chọn làm Cố đạo chủ canh giữ bảo vật Vua Hàm Nghi phải sống thọ cả ông và bà trên 80 tuổi, có đạo đức, am hiểu tế tự. Đặc biệt phải được thần linh “ủy thác”, dân làng tín nhiệm.


Anh85.

Lễ rước bảo vật Vua Hàm Nghi từ nhà Cố đạo chủ cũ sang nhà cố đạo mới

Những năm 1885, sau khi kinh thành Huế thất thủ, tướng Tôn Thất Thuyết đưa Vua Hàm Nghi lúc đó 14 tuổi đi ra vùng núi phía Bắc lánh nạn. Qua nhiều con đường độc đạo đến xã Phú Gia (huyện Hương Khê, Hà Tĩnh), lập căn cứ địa Sơn Phòng, vua ban Chiếu Cần Vương lần 2 chống Pháp. Từ đó, dân gian “nhuốm màu” huyền sử về kho báu mà ngài mang theo trên chặng đường kháng chiến nơi thâm sơn cùng cốc. Đã từng có rất nhiều cuộc khảo cổ tìm kiếm kho báu Vua Hàm Nghi, nhưng chưa ai tìm thấy. Duy chỉ có xã Phú Gia, huyện miền núi Hương Khê nơi hơn 1 thế kỷ trôi qua dân vẫn còn giữ nguyên bảo vật mà nhà vua ban tặng. Dân nơi đây xem bảo vật này như “linh hồn” của làng.

Bảo vật dưới đỉnh Giăng Màn

Với mong muốn được tận xem bảo vật Vua Hàm Nghi,tôi được cán bộ xã Phú Gia dẫn vào nhà cụ Lưu Văn Xân (trú thôn Hòa Nhượng) - Cố đạo chủ đang đương nhiệm canh giữ bảo vật của nhà vua.Tiếng chuông văng vẳng cùng lời thơ trầm ngâm của cụ Xân “Con thờ nơi đây kính bái người/Thánh thần linh khí tỏa khắp nơi/Muôn dân trăm họ về cầu phúc/Quốc thái dân an rạng đất trời” phát ra từ ngôi nhà nhỏ như đánh thức bầu trời Phú Gia sau một năm Canh Tý đầy biến cố.Căn nhà khiêm tốn của cụ Xân khép mình dưới đỉnh núi Giăng Màn, cách đền thiêng Trầm Lâm nơi từng chứng kiến Vua Hàm Nghi lánh nạn chừng vài trăm mét.Bước ra với dáng vóc của một ông từ nho nhã, khoác trên mình bộ quần áo dài truyền thống màu đỏ, cụ Xân nhẹ nhàng hỏi: “Cô có muốn xem bảo vật không, nếu có thì tôi phải làm lễ xin Giang Sơn đã, bề trên cho mới được xem. Vì bảo vật không phải ai muốn xem cũng được”. Vừa dứt lời, cụ Xân tiến vào bàn thờ Vua Hàm Nghi, thắp 4 nén hương rồi lần lượt tung hai đồng xu. Một úp, một ngửa, “May mắn đấy, bề trên cho phép rồi”, cụ Xân hiền từ.

Cụ Xân cùng người vợ hồi tưởng kể về bảo vật Vua Hàm Nghi

Xuân này cụ Xân đã bước sang tuổi 87 nhưng minh mẫn, nhanh nhẹn, rắn chắc tựa như cây lim cổ giữa đại ngàn. Với thâm niên 45 năm công tác trong ngành giáo dục, đi đầu trong xóa nạn mù chữ ở miền sơn cước nên những nét văn hóa, đặc thù của địa phương cụ Xân nắm rõ mồn một. Hỏi đến bảo vật Vua Hàm Nghi, ánh mắt cụ trở nên sáng rực, đầy tự hào. Cụ kể, ngay từ còn nhỏ, những đứa trẻ ở làng đã được cha ông gieo vào tâm hồn bằng những câu chuyện về mảnh đất nghèo khó nhưng linh thiêng. Vừa kể, cụ Xân chậm rãi mở khóa lấy chiếc hộp được cụ cất giữ cẩn thận trong két sắt của gia đình. Chiếc hộp vừa mở ra, phía trong đựng 4 linh vật gồm: hai con voi vàng (con lớn nặng 2,7 lượng, con nhỏ nặng 1,7 lượng); 1 con voi đồng và 1 con nghê đồng.

Bày những linh vật ra bàn, bàn tay cụ Xân run run, vuốt ve từng con, cụ giới thiệu: “Đây, bảo vật nhà vua tặng dân làng chúng tôi. Hàng trăm năm qua, những bảo vật này vẫn còn nguyên vẹn như lúc ban đầu. Ngoài voi vàng, sau khi rời khỏi Hương Khê để vào Quảng Bình, vua Hàm Nghi cũng ban tặng 2 chuỗi đục đạc đồng đen, 38 đạo sắc được đựng trong 38 ống quyển còn tươi nguyên nét chữ của các triều vua, hai thanh kiếm thần màu đồng nung.Đều đặn, hai năm nay kể từ ngày được phong làm Cố đạo chủ, cụ Xân hàng ngày đều thắp hương lúc chập tối, nửa đêm và rạng sáng cầu mong bề trên phù hộ cho bảo vật được an toàn, không bị mất cắp.Với cụ điều mãn nguyện nhất ở cuối đời là được dân làng tín nhiệm, được thần linh “ủy thác” chọn làm Cố đạo chủ - người giữ bảo vật Vua Hàm Nghi.

Cận cảnh bảo vật Vua Hàm Nghi gồm 4 linh vật voi vàng…

Bảo vật quý nhà vua ban tặng được người dân cất giữ cẩn thận trong chiếc hộp nhỏ

“Độc chiêu” canh báu vật xuyên thế kỷ

Câu chuyện về vị Hoàng Đế thứ tám nhà Nguyễn được người dân Phú Gia truyền lại: “Vào đêm mùa Thu năm 1885, trong thời gian lập căn cứ địa ở xã Phú Gia, một hôm bị giặc Pháp tấn công, Vua Hàm Nghi chạy vào đền Trầm Lâm ẩn náu. Khi đang ngủ, một vị thần linh báo mộng nhà vua không nên ở lại nơi này quá lâu vì nguy hiểm sắp đến gần, muôn dân sẽ bị sát hại. Sau giấc mộng thần linh “mách kế”, nhà vua rung chuông, rung đạc mời cận thần lại để sắc phong danh hiệu “Thượng thượng đẳng tối linh thần” cho đền Trầm Lâm. Trước khi vào Quảng Bình, nhà vua tặng bảo vật quý là voi vàng, kiếm thần để cảm ơn làng Phú Gia vì đã có công chống giặc”. Trải qua 135 năm,chứng kiến hai cuộc kháng chiến khốc liệt, bao nạn đói, bao trận lũ, nhưng dân Phú Gia vẫn gìn giữ bảo vật cẩn thận và bí mật. Mãi đến năm 2000, huyện, tỉnh mới biết làng còn lưu giữ voi vàng, kiếm thần của Vua Hàm Nghi.

Chứng kiến rõ nét sự chuyển mình của đất nước trong các giai đoạn lịch sử, cụ Xân nhớ lại, những năm chiến tranh, xã Phú Gia trở thành cứ điểm cách mạng quan trọng. Dấu tích của chiến tranh còn lưu lại tại đền Trầm Lâm khi một phần di tích bị ném bom hư hỏng. Ở thời chiến người dân Phú Gia chọn những người có đủ trí, đủ lực, có đức tin để cất giữ bảo vật, tránh mất cắp, thất lạc. Ngày ấy, các Cố đạo chủ làm đủ cách, từ đào hầm, khoét tường hay đục thân cây nhét các bảo vật vào bên trong. Có những thời điểm nạn đói hoành hành, người chết ngả rạ, không ít người đầy lòng tham muốn chiếm hữu bảo vật làm của riêng, thậm chí từng bị thất lạc sang Lào. Thế nhưng, điều kỳ lạ, trải qua thăng trầm “châu về hợp phố”. Trước đây, một Cố đạo chủ từng phải trả giá cho lòng tham của mình. Khi được giao trọng trách giữ bảo vật vua ban, người này mang con voi bằng vàng ròng sang Lào đổi lấy 10 con trâu, bò. Trên đường dắt trâu, bò về nhà thì bị trâu húc chết. Nghe chuyện chẳng lành, sau đó người dân Lào đem voi vàng trả lại cho làng Phú Gia.

Cách chọn lựa Cố đạo chủ - người canh giữ bảo vật phải trải qua nhiều khâu tuyển chọn trang nghiêm, đạt các tiêu chuẩn: Phải là người song thọ cả ông và bà trên 80 tuổi, sống đạo đức, đủ sức khỏe, am hiểu cách thức tế tự. Quan trọng nhất là phải được thần linh “ứng cử”. Thường lệ, mỗi năm vào dịp ngày Bảy tháng Giêng, làng Phú Gia sẽ tổ chức lễ Hạ Keo xin bề trên ứng chứng, ứng chức chọn Cố đạo chủ mới. Sau khi được làng tín nhiệm, thần linh “ứng cử”, Ban lễ nghi sẽ tổ chức lễ rước đưa bảo vật vua từ nhà Cố đạo cũ sang nhà cố đạo mới. “Người được chọn làm cố đạo chủ không được xuống bếp nấu ăn, không làm việc đồng áng, giường ngủ đặt nằm sát nơi cất bảo vật. Đặc biệt phải ngủ riêng, trong căn nhà này. Đây là cách giữ bảo vật linh thiêng truyền bao đời nay rồi”, cụ Xân nói thêm.

Ở Phú Gia, ngoài cụ Xân còn cụ Trần Văn Nhung, cụ Lê Khắc Tùng, cụ Phan Đình Hiền cũng là cây đại thụ, “pho sử sống” của làng. Họ cũng là những Cố đạo chủ đang gánh trọng trách kế nhiệm giữ bảo vật nhà vua.

bài liên quan
Sắp diễn ra lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024

Sắp diễn ra lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024

Lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024 diễn ra từ ngày 28-31/3 tại Khu Du lịch Văn Thánh, TP.HCM sẽ giới thiệu hơn 400 món ngon ba miền Việt Nam cùng các chương trình văn hóa - nghệ thuật truyền thống.
Bộ Tư pháp đẩy mạnh truyền thông các hoạt động của ngành

Bộ Tư pháp đẩy mạnh truyền thông các hoạt động của ngành

Bộ Tư pháp tăng cường các giải pháp truyền thông về hoạt động của ngành, đồng thời đẩy mạnh công tác quản lý đối với cơ quan báo chí.
TP.HCM: Rộn ràng Hội Báo toàn quốc 2024

TP.HCM: Rộn ràng Hội Báo toàn quốc 2024

Sáng 15/3, Hội Báo toàn quốc năm 2024 với chủ đề “Báo chí Việt Nam - Tiên phong, đổi mới vì sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân” chính thức khai mạc tại TP.HCM.
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Mới nhất
Đọc nhiều
Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Hành vi này của Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa đã bị UBND tỉnh Hải Dương xử phạt nghiêm minh.
Công ty TNHH Cơ điện Yongxin nợ hơn 5 tỷ đồng tiền thuế

Công ty TNHH Cơ điện Yongxin nợ hơn 5 tỷ đồng tiền thuế

Cục thuế tỉnh Bắc Giang vừa ban hành Quyết định cưỡng chế bằng biện pháp trích tiền từ tài khoản, phong tỏa tài khoản đối với Công ty TNHH Cơ điện Yongxin.
Bệnh nhân chạy thận nhân tạo có thể được hưởng BHYT lên đến 100%

Bệnh nhân chạy thận nhân tạo có thể được hưởng BHYT lên đến 100%

Trả lời về mức chi trả bảo hiểm y tế cho bệnh nhân chạy thận nhân tạo, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội TP.HCM cho biết, mức hưởng BHYT từ 80-100% tùy theo đối tượng tham gia, theo thực tế chi phí điều trị tùy thuộc mức độ bệnh lý của mỗi người bệnh.
Tin bài khác
Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Liên quan đến nữ giáo viên tại Tuyên Quang bị một nhóm học sinh có hành vi thiếu chuẩn mực, Bộ GD&ĐT yêu cầu xử lý nghiêm khắc theo đúng mức độ vi phạm đối với các cá nhân và tập thể có liên quan.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 1300/CĐ-TTg ngày 5/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024.
Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Chiều 5/12, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức chủ trì buổi đối thoại với thanh niên năm 2023 bằng cả hai hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Ngoài những huyện có tỷ lệ giải ngân thấp, có một số chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân cao như huyện Văn Lãng, huyện Cao Lộc, huyện Bắc Sơn.
An sinh, an dân

An sinh, an dân

Bảo đảm an sinh xã hội (ASXH), chuyển từ hỗ trợ nhân đạo sang bảo đảm quyền an sinh của công dân là một trong những điểm nhấn được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu ra tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết 42-NQ/TW của TW8, khóa XIII. Đó là một trong những thành tựu sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của TW15, khóa XI.
Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Hôm qua (5/12), Kỳ họp thứ 14 HĐND TP Hà Nội khóa 16 khai mạc, dự kiến diễn ra trong 4 ngày.
Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Sáng 5/12, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI (mở rộng) khai mạc Hội nghị lần thứ 14.
Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Bộ Giao thông vận tải, vừa ban hành Thông tư số 34/2023/TT-BGTVT điều chỉnh khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 03 năm 2024.
Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay, ngày 5/12, Kỳ họp thường lệ cuối năm (Kỳ họp thứ 14) HĐND TP Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 chính thức khai mạc. Theo dự kiến, kỳ họp diễn ra từ ngày 5 đến 8/12 để xem xét, thông qua 67 nội dung gồm 25 báo cáo và 42 nội dung ban hành nghị quyết.
Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Theo Bộ Tài chính, tính đến hết tháng 11/2023, thị trường bảo hiểm ghi nhận tổng tài sản ước đạt 913.336 tỷ đồng.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY