Hà Nội 25 °C
TP Hồ Chí Minh 30 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 28 °C
Yên Bái 24 °C
  • Hà Nội Hà Nội 25°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 30°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 28°C
  • Yên Bái Hà Nội 24°C

Ngày xưa không… điện thoại

Pháp luật hình sự
01/10/2020 06:20
Nguyễn Toàn
aa
Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, chẳng khó để chúng ta có thể nhìn thấy hình ảnh lũ trẻ dán mắt vào màn hình điện thoại để tìm kiếm niềm vui.


Nhưng đằng sau những niềm vui ấy, chúng mất đi cả tuổi thơ hồn nhiên. Nhìn cảnh ấy lại nhớ về thế hệ chúng tôi - những người sinh những năm 1980, 1990 - có một tuổi thơ không smartphone (điện thoại thông minh) nhưng đầy ý nghĩa.

anh_1_iltv

Các trò chơi vận động của tuổi thơ các thế hệ 8X, 9X.

Những giờ học đầy ý nghĩa

Đến hôm nay, tôi vẫn nhớ mãi về những bài học thầy cô dạy cho những đứa học trò tiểu học chúng tôi ngày ấy. Đầu tiên là bài văn “Đẹp mà không đẹp”. Bài văn đó như sau: Thấy bác Thành đi qua, Hùng liền hỏi: “Bác Thành ơi bác xem con ngựa của cháu vẽ có đẹp không?”. Trên bức tường trắng hiện lên hình một con ngựa đang leo núi….

Bác Thành xem xong rồi bảo: “Cháu vẽ đẹp đấy nhưng còn có chỗ chưa đẹp”. “Chỗ nào chưa đẹp hả bác”. “Chỗ không đẹp là bức tường của nhà trường đã bị vẽ bẩn cháu ạ”. Ý nghĩa giáo dục của bài văn là: Không nên làm một việc gì đó ảnh hưởng đến lợi ích chung của mọi người.

Bài văn “Xe lu và xe ca” của tác giả Phong Thu thì giáo dục những đứa học trò tiểu học chúng tôi về tầm quan trọng của mỗi cá nhân trong xã hội. Không chỉ là những bài văn, những bài thơ mà thầy cô dạy chúng tôi cũng có một ý nghĩa giáo dục sâu sắc về tình cảm gia đình, tình cảm bạn bè, tình cảm giữa người với người như bài thơ “Làm anh” của nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn. Bài thơ “Thương ông” của nhà thơ Tú Mỡ thì dạy cho học trò chúng tôi về lòng hiếu thảo.

Các bộ truyện tranh giáo dục của tuổi thơ các thế hệ 8X, 9X. Ảnh: internet.

Các bộ truyện tranh giáo dục của tuổi thơ các thế hệ 8X, 9X.

Bài thơ “Tiếng ru” của nhà thơ Tố Hữu thì dạy cho học trò về tình nhân loại – thứ tình cảm cần phải được vun đắp dựng xây để thế giới tốt đẹp hơn. Trong chương trình tiểu học, chúng tôi còn được thầy cô dạy về sự đoàn kết, một truyền thống quý báu của dân tộc ta. Đó là bài thơ “Con cáo và tổ ong” và bài thơ “Hòn đá” của Bác Hồ. Nếu bài thơ “Con cáo và tổ ong” đã kêu gọi về lòng đoàn kết để đánh đuổi lũ giặc cướp nước thì bài thơ “Hòn đá” lại kêu gọi sự đoàn kết sẽ khiến cho mọi việc đều thành công.

Riêng tôi, tôi nhớ mãi bài thơ “Nói với sông Đơ-nhi-ép” của nhà thơ Liên Xô X-Mác-sắc trong chương trình tiểu học. Lúc đó, cô giáo của tôi giảng dạy rằng sông Đơ-nhi-ép là một con sông lớn chảy qua Ukraina. Trên con sông đó, nhân dân lao động Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết đã xây dựng một nhà máy thủy điện lớn để con người được no ấm, hạnh phúc hơn.

Bố mẹ tôi đều là công nhân, là những người đang bắt tay xây dựng lại Đất nước sau ngày thống nhất, nên tôi có sự đồng cảm sâu sắc với tác giả bài thơ này. Cũng vào thời tiểu học, có lần cô giáo chủ nhiệm họp lớp lại để quyên góp giúp đỡ các bạn thiếu nhi Cuba. Bởi vì sự bao vây cấm vận của nước Mỹ và đồng minh nhằm tiêu diệt nước Cuba xã hội chủ nghĩa mà các bạn thiếu nhi tại đây đang rất thiếu thốn. Ngay sau đó, tôi và các bạn trong lớp đã tặng các bạn thiếu nhi Cuba những cây viết chì và những cuốn vở mới. Đó là một hành động sẻ chia, dù rất nhỏ nhoi, nhưng tôi sẽ nhớ mãi trong đời.

Tuổi thơ… không smartphone

Hiện nay, để giữ các bé “ngồi im một chỗ”, nhiều bậc phụ huynh đã dùng đến smartphone. Các video vui nhộn hay trò chơi điện tử ngay lập tức khiến các bé dán mắt vào màn hình smartphone. Tuy nhiên, trên tờ The Life Hacker, chuyên gia cai nghiện hàng đầu nước Anh Mandy Saligari đã khẳng định: “Cho trẻ em sử dụng smartphone giống như việc bạn đưa ma túy cho chúng”.

Bên cạnh đó, có nhiều công trình nghiên cứu cũng chỉ ra tác hại của việc trẻ em “nghiện” smartphone. Chẳng hạn, Giáo sư Jean Twenge và Giáo sư Keith Campbell từ Đại học San Diego (Mỹ) đã thu thập dữ liệu từ 40.000 trẻ em ở Mỹ từ 2 đến 17 tuổi. Kết quả cho thấy sử dụng smartphone trong thời gian dài gây ảnh hưởng đến cảm xúc của chúng.

Cụ thể, 1/2 trẻ em sử dụng smartphone trên 2 giờ thường dễ mất bình tĩnh, rất khó bình tĩnh lại. Ngoài ra, nếu trẻ em dán mắt vào smartphone trên 4 giờ mỗi ngày thường hay cãi lý, lo lắng và ít muốn học hỏi, từ đó dẫn đến ít hòa đồng với xã hội, bạn bè hơn.

Nhìn lại để so sánh, lứa tuổi 8X, 9X (sinh những năm 1980, 1990) như chúng tôi có một tuổi thơ không smartphone và được vận động thường xuyên hơn. Ngày đó, các trẻ em thường tìm đến các trò chơi vận động như nhảy dây, bắn bi, trốn tìm, thả diều, rồng rắn lên mây, bịt mắt bắt dê…

Trẻ em “nghiện” smartphone gây ra nhiều hệ lụy cho vấn đề phát triển về thể chất lẫn tinh thần.

Trẻ em “nghiện” smartphone gây ra nhiều hệ lụy cho vấn đề phát triển về thể chất lẫn tinh thần.

Trong đó, “rồng rắn lên mây” là một trong những trò chơi dân gian Việt Nam được lưu truyền từ ngàn xưa. Đây là một trò chơi theo nhóm. Trong đó, một người đứng riêng ra làm thầy thuốc. Những người còn lại sắp hàng một, tay người sau nắm vạt áo người trước. Sau đó cả chuỗi người này bắt đầu lượn qua lượn lại như rồng rắn.

Sau màn đối đáp giữa hai bên, thầy thuốc sẽ phải tìm cách đuổi bắt cho được người cuối cùng (khúc đuôi) trong hàng rồng rắn. Nhưng ngược lại, người đứng đầu hàng rồng rắn sẽ dang hai tay và cả mình rồng rắn cũng uốn éo, luồn lách, né tránh sao cho cái đuôi của mình không bị thầy thuốc vồ được... Bởi vậy, “rồng rắn lên mây” là trò chơi nhằm rèn luyện sự nhanh nhẹn, khéo léo, phát huy tinh thần đoàn kết, tôn trọng kỷ luật và khả năng đối đáp.

Các trò chơi nhảy dây, bắn bi, trốn tìm, thả diều, bịt mắt bắt dê cũng có tác dụng tích cực đối với trẻ em. Chẳng hạn, tăng sức bền và độ dẻo dai (nhảy dây), tăng khả năng tinh mắt (bắn bi), tăng khả năng phán đoán (trốn tìm, bịt mắt bắt dê), tăng khả năng khéo léo (thả diều)… Từ đó trẻ em sẽ được phát triển toàn diện hơn về cả thể chất lẫn tinh thần.

Khung trời lộng lẫy của tuổi thơ cùng những trò chơi, vận động vui tươi, khỏe khoắn.

Khung trời lộng lẫy của tuổi thơ cùng những trò chơi, vận động vui tươi, khỏe khoắn.

Ngày đó, đối với các thế hệ 8X, 9X, đọc truyện tranh không chỉ là một thú vui mà còn có tác dụng giáo dục. Tôi nhớ như in bộ truyện tranh đầu tiên được đọc và được vui cười sảng khoái khi đọc nó là “Đôrêmon”. Đây là bộ truyện tranh dành cho thiếu nhi của tác giả Fujiko F. Fujio, một họa sĩ truyện tranh tài danh của Nhật Bản. Bộ truyện được Nhà xuất bản Kim Đồng mua bản quyền và phát hành tại Việt Nam.

Không chỉ là một bộ truyện tranh được độc giả nhỏ tuổi ưa thích, “Đôrêmon” còn tác động tích cực đến trẻ em Nhật và các nước trên thế giới. Những “bảo bối” cùng các câu chuyện phiêu lưu trong truyện đã xây dựng cho độc giả nhỏ tuổi sự ham thích tìm hiểu khoa học - công nghệ, đặc biệt là sự ham thích với rô-bốt và các ứng dụng của rô-bốt trong cuộc sống.

Tuy nhiên, “Đôrêmon” được độc giả nhỏ tuổi yêu quý nhất chính là tình bạn tuyệt vời của chú mèo máy Đôrêmon với cậu bé yếu đuối Nôbita, bao gồm thêm nhóm bạn Chaien, Xêkô, Xuka của họ. Sau khi đọc truyện, tin chắc rằng, các em thiếu nhi sẽ xây dựng sự đoàn kết, yêu thương lẫn nhau trong học tập và cuộc sống.

Những bộ truyện tiếp theo mà tôi chăm chú đọc là “Cô tiên xanh”, “Tâm hồn cao thượng”, ”, “Truyện cổ nước Nam”, “Nhị thập tứ hiếu”, “Thần đồng Đất Việt”, “Trạng Quỳnh”. Đây là những bộ truyện giáo dục về nhân cách con người, khuyên giữa người với người phải sống đủ đầy về nhân, lễ, nghĩa, trí, tín.

Hiện nay, smartphone là một sản phẩm phục vụ thiết yếu cho đời sống con người. Nó không chỉ có chức năng như là một chiếc điện thoại mà còn tích hợp trong đó những tính năng tương tự một chiếc laptop (máy tính xách tay) như duyệt web, chơi game, chụp ảnh, quay phim, video call (gọi không mất tiền cước điện thoại), định vị toàn cầu, trợ lý ảo, các ứng dụng của bên thứ 3 trên kho ứng dụng di động.

Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực thì smartphone cũng có mặt tiêu cực như hiện tượng trẻ em “nghiện” smartphone là một vấn đề rất đáng báo động. Bởi vậy, các bậc phụ huynh hãy dành thời gian cho các bé chơi các trò chơi vận động hơn là bỏ mặc các bé “ngồi im một chỗ” với một chiếc smartphone.

bài liên quan
Trò chơi dân gian thất thế

Trò chơi dân gian thất thế 'cay đắng' trước game công nghệ

Thời hiện đại, những trò chơi dân gian đang dần vắng bóng hoàn toàn trong môi trường xã hội.
Trò chơi dân gian dịp Tết trong hoàng cung xưa

Trò chơi dân gian dịp Tết trong hoàng cung xưa

Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân ở Huế, dưới thời nhà Nguyễn, vào mỗi dịp Tết, vua quan thường có 3 hoạt động vui chơi chính là: Trò chơi Đầu hồ, họa ngự thi, trò chơi đánh thơ.
Đấu pháo

Đấu pháo 'rung trời' trong Lễ hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc

Pháo đất là trò chơi dân gian của những người nông dân Việt Nam từ xa xưa đến nay.
Khởi thủy Trò chơi dân gian được thế giới vinh danh

Khởi thủy Trò chơi dân gian được thế giới vinh danh

Năm 2015, nghi lễ và trò chơi kéo co được UNESCO ghi danh Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Là trò chơi phổ biến của con trẻ hay người lớn nhưng mấy ai biết được khởi nguồn của trò chơi dân gian này?
Những trò chơi dân gian của người Mông ở Yên Bái trong ngày Tết

Những trò chơi dân gian của người Mông ở Yên Bái trong ngày Tết

Ném còn, múa khèn, ném Pao, chơi quay,... là những trò chơi không thể thiếu trong ngày Tết của người Mông
Người gieo mầm tình yêu bài chòi tới thế hệ trẻ

Người gieo mầm tình yêu bài chòi tới thế hệ trẻ

Được nuôi dưỡng tâm hồn nghệ thuật từ những câu hát bài chòi của ba mẹ và xóm giềng, ông Hai Điểm (tên thường gọi của nghệ nhân Nguyễn Tuấn Anh, TP.Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa) đã có một tình yêu đặc biệt với nghệ thuật truyền thống này.
Mới nhất
Đọc nhiều
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
ĐHĐCĐ 2024 Tập đoàn GELEX diễn ra thành công thành công

ĐHĐCĐ 2024 Tập đoàn GELEX diễn ra thành công thành công

Sáng 28/3/2024, Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên năm 2024 của Công ty cổ phần Tập đoàn GELEX đã diễn ra tại Hà Nội.
Tin bài khác
Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Lực lượng chức năng vừa tạm giữ hình sự 26 đối tượng mang hung khí đuổi đánh nhau, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn quận Hà Đông (Hà Nội).
Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Một đường dây tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy vừa bị lực lượng chức năng Công an tỉnh Bình Thuận triệt phá, bắt giữ 5 đối tượng.
Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Hà Nam đã khởi tố vụ án “In, mua bán trái phép hóa đơn” và “Trốn thuế” xảy ra từ năm 2022 trên địa bàn tỉnh Hà Nam.
Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Một nữ sinh học lớp 7 bị một người đàn ông hành hung, tát liên tục, sự việc được quay lại và đưa lên mạng xã hội khiến nhiều người bức xúc.
Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Tại cơ quan Công an, Huynh và Duy khai nhận đã bán ma túy cùng nhau, các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm rồi đem bán.
Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Trong tuần qua, các tổ công tác 141 đã kịp thời ngăn chặn, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm, phát hiện 16 vụ việc có dấu hiệu vi phạm, bắt giữ 17 đối tượng.
Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Đồng Nai vừa phối hợp với Công an tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu bắt khẩn cấp 2 đối tượng gây ra hàng loạt vụ cướp tài sản.
Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Lực lượng chức năng vừa bắt giữ 2 đối tượng Phạm Hải Đăng và Nguyễn Đăng Tài để điều tra về hành vi mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép vũ khí quân dụng.
Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nguyễn Hùng Sơn bị lực lượng chức năng bắt giữ khi đang vận chuyển 17 con bò không có giấy tờ theo quy định từ Lào sang Việt Nam qua Cửa khẩu Nậm Cắn (Kỳ Sơn - Nghệ An).
Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Ngày 22/3, Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Đồng Nai cho biết vừa ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam đối với 3 đối tượng để làm rõ về hành vi vận chuyển trái phép chất ma tuý
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY