Gom nhặt những mảnh lụa vụn bỏ đi từ các xưởng may của làng lụa Vạn Phúc (Hà Đông), qua bàn tay khéo léo và trí tưởng tượng, sự nỗ lực vượt lên chính mình của những người khuyết tật, những mảnh vụn lụa ấy đã trở thành những tác phẩm nghệ thuật mang đậm dấu ấn văn hóa Việt. Đó cũng là cách Hợp tác xã Vụn (Vụn Art) thổi bùng lên ngọn lửa ước mơ của những mảnh đời kém may mắn, từng chút tự bước ra cuộc sống…
Những ngày Hà Nội nắng như đổ lửa, nhiệt độ ngoài trời có lúc lên tới 50 độ C, vậy nhưng ở làng lụa Vạn Phúc (Hà Đông), trong hai khu vực trải nghiệm và giới thiệu sản phẩm của Vụn Art, cửa lúc nào cũng mở rộng. Ở đó, những người khuyết tật hầu hết còn ít tuổi, đang say sưa vẽ, cắt, dán, đính những chi tiết nhỏ xinh được làm từ vải lụa vụn, để hoàn thiện những bức tranh vải sống động. Vẫn hình ảnh lợn Đông Hồ, đám cưới chuột, em bé ôm gà, hay Văn Miếu, hồ Gươm…; nhưng khi được tạo hình bởi sắc tươi rực rỡ của thứ lụa nức tiếng cả nước bỗng trở nên lung linh và đầy tươi mới.
Trong phòng chỉ có quạt, không điều hòa, những bạn trẻ khuyết tật (bạn thiểu năng, bạn điếc, có chị khuyết tật vận động từng bị trầm cảm… ) vẫn tỉ mẩn với từng vụn vải nhỏ, để tạo thành nhưng bức tranh lớn nhỏ, những búp bê vải, những tạo hình vô cùng tinh tế và mang đậm hơi thở Việt…
Khi chúng tôi bước vào căn nhà gỗ xinh xắn giữa trung tâm làng lụa, thùng vải vụn đủ sắc màu để ở giữa phòng, mỗi người một góc, người chọn vải, ép mếch, người cắt, người dán… Từng công đoạn đều được các bạn trẻ làm với sự say mê. Ở góc phòng bên trái, Hằng (sinh năm 2000) đang cẩn thận là từng miếng vải vụn, có miếng nhỏ xíu và ép vào miếng mếch.
Góc phòng bên phải Trang (sinh năm 1997) đang dán từng chấm nhỏ xinh lên cánh của một chú gà trống, đôi khi chấm vải nhỏ như trêu ngươi khi không thể chạm đúng vị trí cần dán, Trang lại kiên nhẫn dùng đầu tăm nhấc miếng vải nhỏ như mắt của chú cá lên rồi tỉ mẩn dán lại.
Quảng ngồi giữa phòng mở điện thoại ra xem hình Khuê Văn Các - biểu tượng của Thủ đô nghìn năm văn hiến - rồi lại chăm chú nhìn tác phẩm mà mình đang thực hiện, mắt ánh lên niềm vui. Những đốm nắng chiếu vào bức tranh Quảng đang làm khiến hình ảnh Khuê Văn Các hiện lên lấp lánh.
Quảng, Trang, Hằng là những bạn trẻ câm điếc. Quảng, 21 tuổi từng được đi học nên biết chữ; Hằng biết vài từ đơn lẻ, còn Trang hoàn toàn không biết gì. Quảng bị khiếm thính bẩm sinh. Trước đây bố mẹ xin cho Quảng đi làm bốc vác, công việc quá vất vả so với vóc dáng gày gò và sức khỏe của cậu. Đến với Vụn Art, Quảng không chỉ tìm thấy một công việc phù hợp mà còn là việc mà cậu cảm thấy đam mê và yêu thích.
Dù không thể giao tiếp được, nhưng khi có khách quốc tế đến trải nghiệm ghép tranh từ vải vụn, Quảng và các bạn trẻ khác vẫn có thể nhiệt tình hướng dẫn họ. Bùi Thị Dung (sinh năm 2001) là người làng Vạn Phúc, gắn bó với Vụn từ những ngày đầu tiên. Đây cũng là công việc đầu tiên của cô gái với đôi mắt to tròn, bị khuyết tật trí tuệ nhẹ và chỉ có một tay sử dụng được.
Những ngày đầu cô tưởng như bỏ cuộc, bởi rất khó khăn để có thể điều khiển được bàn tay cứng đờ của cô. Nhưng rồi bằng tất cả kiên trì, nỗ lực và nước mắt, giờ cô đã là một mắt xích trong những “miếng ghép” tỉ mẩn và kì công của VụnArt.
Ngoài các bạn trẻ 18-20, lớn tuổi nhất là chị Hoàng Thị Hậu, người làng Đa Sỹ (Hà Đông). Chị Hậu bị khuyết tật vận động, đi lại khó khăn, từng bị trầm cảm. Ngày đầu vận động mãi chị mới đồng ý làm tại Vụn nhưng sau này chị đã rủ thêm cả em trai, cũng là người khuyết tật gia nhập Vụn.
Những người khác, mỗi người một dạng khuyết tật, đa số đều là nỗi lo lắng của người thân khi không thể tự mình kiếm sống. Thế rồi khi đến với Vụn, họ đều được bố trí công việc phù hợp với khả năng của bản thân.
Ở Vụn Art có Trương Thị Hoàng Mỹ đến từ Cần Thơ. Mỹ là người bình thường, chồng cô là người khuyết tật. Năm 20 tuổi (2009), Mỹ quen chồng qua mạng; 2 năm sau họ làm đám cưới. Dù khi đó đã biết anh bị khuyết tật vận động do tai nạn, cô gái trẻ vẫn quyết khăn gói ra Hà Nội theo tiếng gọi của tình yêu.
“Tôi sống trong gia đình bốn thế hệ, cả người già, trẻ nhỏ, gồm ông bà của chồng, mẹ chồng, vợ chồng tôi và cậu con trai 6 tuổi nên rất cần có thời gian chăm sóc gia đình. Đến với Vụn ngoài việc thời gian có thể linh hoạt, tôi thấy yêu công việc này, dù lương không đáng kể. Nhưng chỉ cần mình thấy đủ là đủ”…
Và linh hồn của Vụn Art
Đó là anh Lê Việt Cường (sinh năm 1976), Giám đốc Hợp tác xã Vụn, cũng là Chủ tịch Hội Người khuyết tật quận Hà Đông, Hà Nội chia sẻ về lý do anh thành lập Vụn Art. Anh mắc bệnh bại liệt từ nhỏ, anh đã trải qua hàng chục cuộc phẫu thuật trong nhiều năm mới có thể tự bước trên đôi chân của mình, dù việc đi lại vẫn gặp khó khăn.
Là một người khuyết tật cho nên hơn ai hết, anh Cường thấu hiểu những khó khăn, thiệt thòi cũng như muôn vàn thách thức mà những người như mình gặp phải khi xin việc. Từ thực tế bản thân anh cũng ý thức, nếu không tìm cho bản thân một công việc, những người có hoàn cảnh như mình rất dễ sẽ trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội, cho nên luôn mong muốn làm thế nào để tìm được việc làm phù hợp cho mình và cả những người khuyết tật khác.
Anh Cường chia sẻ, Vụn Art ra đời năm 2017 từ ý tưởng làm tranh ghép vải của Phó Bí thư thường trực Quận ủy Hà Đông. Từ 35 bạn trẻ khuyết tật (câm điếc, khuyết tật vận động, trí tuệ thể nhẹ…) tham gia lớp học ban đầu, hiện có 14 bạn trụ lại và đang làm việc tại Vụn.
“Những bạn khuyết tật ở xa được hỗ trợ thuê nhà, điện nước, ăn ở và nhận khoản trợ cấp từ 1 đến 4 triệu đồng để có thể đảm bảo được đời sống ở mức tối thiểu nhất. Ngoài việc tận dụng được vải vụn của bà con làng nghề, giúp bảo vệ môi trường, tôi mong có thể đưa ra thị trường những sản phẩm tốt. Hy vọng có thể tạo ra được những chuỗi giá trị từ việc tạo việc làm cho người khuyết tật, sau này khi có lợi nhuận sẽ trích lại để gây quỹ cho chính người khuyết tật, con em họ và tiếp tục đào tạo nghề…”.
Thậm chí, không cần trực tiếp làm việc tại Vụn, những người khuyết tật có thể nhận sản phẩm về làm tại nhà. Mô hình làm tranh ghép từ vải vụn cũng có thể nhân rộng ở các tỉnh, đặc biệt là các điểm du lịch bởi sản phẩm tốt và cạnh tranh được.
Với thâm niên 14 năm làm việc nhà nước, 8 năm làm ngoài, Cường luôn muốn truyền cho các bạn trẻ khuyết tật thông điệp “Nếu không làm được việc sẽ không ai nhận mình, sản phẩm của người khuyết tật cũng vậy!”.
Để Vụn Art vận hành được, ngoài khoản tiền tài trợ từ các cá nhân, tổ chức khoảng 350 triệu đồng, Cường đã đầu tư rất nhiều tâm huyết và khoản tiền khoảng 1,9 tỉ đồng và trong suốt 2 năm qua chưa nhận về 1 đồng nào.
Vậy nhưng, bỏ qua gánh nặng về kinh tế, với ánh mắt sáng lấp lánh, anh Cường hào hứng kể về những dự định mà anh ấp ủ để Vụn Art có thể phát triển. Hiện tại, số trẻ đến trải nghiệm làm tranh ghép từ vải vụn ngày càng tăng, các em được rèn tính kiên nhẫn, biết bảo vệ môi trường qua việc sử dụng đồ tái chế, hiểu và cảm thông với những người kém may mắn trong xã hội.
Các sản phẩm sử dụng tranh ghép từ vải vụn cũng sẽ được đa dạng hóa, từ chiếc túi thổ cẩm, ba lô hay tấm bưu thiếp nhỏ xinh… Các thợ thủ công khuyết tật có thể đưa ra thị trường những sản phẩm nghệ thuật, chất lượng - khi có việc làm, họ cũng có một cuộc sống vui vẻ, lạc quan không phải là gánh nặng với gia đình, xã hội.
Cùng với đó, những ngày đầu đi vào hoạt động, rất may, anh nhận được sự đồng hành từ họa sĩ Đặng Thị Khuê, một trong những tên tuổi khá nổi tiếng với nhiều triển lãm sắp đặt trong nước và nước ngoài mang đậm dấu ấn riêng.
Và ngày nắng cũng như ngày mưa, nữ họa sĩ năm nay đã 74 tuổi, đến với phố lụa để giúp học viên Vụn Art thực hiện những tác phẩm đẹp hơn, tinh tế hơn. Những bức tranh ghép vải ở Vụn Art luôn được bà thổi hồn bằng những mẫu tranh Kim Hoàng, tranh dân gian Hàng Trống, tranh Đông Hồ, tranh làng Sình… với màu sắc tươi tắn, rực rỡ.
Bên cạnh đó, Vụn Art còn hoạt động dưới mô hình không gian sáng tạo, thu hút các bạn trẻ, học sinh, sinh viên tới tìm hiểu tranh dân gian truyền thống và thực hành làm tranh ghép vải. Với sự giúp đỡ của một số tình nguyện viên người nước ngoài, Vụn Art cũng đang trở thành nơi kết nối du lịch, đưa du khách tới tham gia tua du lịch về làng lụa Vạn Phúc, khám phá điểm đến và trải nghiệm làm tranh từ vải vụn làng nghề.
Có thể nói, với những bước đi đầy tự tin của người thủ lĩnh kiên cường, cùng sự chung sức của nhiều trái tim nhân hậu, tài năng, Vụn Art sáng tạo từ chính tâm hồn Việt thuần khiết với những “gà, lợn nét tươi trong” … trên chất liệu lụa tươi tắn, rực rỡ. Và mỗi bức tranh là một độc bản không lặp lại, từ bàn tay khéo, vượt khó của những bạn trẻ khuyết tật, vượt lên chính mình, sẽ bay xa và đầy lưu luyến với những vị khách tới từ nhiều miền đất trên thế giới…
Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Theo tiến sĩ luật Đặng Văn Cường: Hành vi phạm tội của đối tượng này là rất đê hèn, đây là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự có thể áp dụng để xử lý đối với đối tượng này.
Theo yêu cầu của UBND TP Hà Nội, các Sở, ngành, địa phương cần "chung tay" triển khai các biện pháp để phòng ngừa kịp thời các hành vi bạo lực học đường...
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ tiến hành đấu thầu vàng miếng SJC với tổng khối lượng dự kiến sẽ đấu thầu là 16.800 lượng, thời gian bắt đầu từ 10 giờ sáng ngày 22/4 tới đây.
Việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng xét xử các vụ án hình sự theo yêu cầu cải cách tư pháp mà Tòa án nhân dân tối cao đã hướng dẫn, chỉ đạo.
Liên quan đến nữ giáo viên tại Tuyên Quang bị một nhóm học sinh có hành vi thiếu chuẩn mực, Bộ GD&ĐT yêu cầu xử lý nghiêm khắc theo đúng mức độ vi phạm đối với các cá nhân và tập thể có liên quan.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 1300/CĐ-TTg ngày 5/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024.
Bảo đảm an sinh xã hội (ASXH), chuyển từ hỗ trợ nhân đạo sang bảo đảm quyền an sinh của công dân là một trong những điểm nhấn được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu ra tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết 42-NQ/TW của TW8, khóa XIII. Đó là một trong những thành tựu sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của TW15, khóa XI.
Bộ Giao thông vận tải, vừa ban hành Thông tư số 34/2023/TT-BGTVT điều chỉnh khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 03 năm 2024.
Sáng nay, ngày 5/12, Kỳ họp thường lệ cuối năm (Kỳ họp thứ 14) HĐND TP Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 chính thức khai mạc. Theo dự kiến, kỳ họp diễn ra từ ngày 5 đến 8/12 để xem xét, thông qua 67 nội dung gồm 25 báo cáo và 42 nội dung ban hành nghị quyết.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.