Hà Nội 18 °C
TP Hồ Chí Minh 35 °C
Hải Phòng 18 °C
Đà Nẵng 30 °C
Yên Bái 18 °C
  • Hà Nội Hà Nội 18°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 35°C
  • Hải Phòng Hà Nội 18°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 30°C
  • Yên Bái Hà Nội 18°C

Hàng thiết yếu và "khoảng trống" văn bản

Góc nhìn Plus
31/07/2021 07:21
Ngô Đức Hành
aa
Hôm chủ nhật, ngày 25/7/2021, Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội XV đã họp cả ngày để thảo luận về kết quả thực hiện Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước, giải pháp 6 tháng cuối năm 2021...Nhiều đại biểu lo ngại tình trạng mỗi tỉnh một kiểu, đứt gãy chuỗi cung ứng.


Nóng với "mặt hàng thiết yếu"

Giáo sư Đặng Hùng Võ là một chuyên gia đang chuẩn bị tài liệu cho cuộc họp quan trọng vào ngày mai thì máy tính của ông giở chứng. Ông biết Hà Nội đang thực hiện Chỉ thị 16/CT-TTg, khuyến cáo ai ở nhà nấy, nhưng vì tình thế của ông cũng quá cấp bách, ông đánh liều đeo khẩu trang, sát khuẩn tay, khai báo y tế, lén ra phố Lê Thanh Nghị gần nhà xem có hàng máy tính nào mở không.

Cả khu phố, mọi cửa hàng đều lặng ngắt như tờ. Giáo sư Đặng Hùng Võ gọi điện cầu cứu mấy cửa hàng quen để cầu viện khẩn, đều nhận được câu trả lời rằng, thiết bị tin học không thuộc nhóm hàng thiết yếu nên không thể giúp.

Đây không phải là câu chuyện đầu tiên và duy nhất về “hàng thiết yếu” cần phải trả lời. Việc một Phó Chủ tịch UBND một phường ở Nha Trang cho rằng bánh mì không phải là “hàng thiết yếu”, sau đó trở thành một sự kiện nóng trên mạng xã hội, đến mức Chủ tịch UBND thành phố Nha Trang sau đó đã phải có Thư xin lỗi có lẽ là sự việc đầu tiên được dư luận quan tâm.

Trước vụ việc 1 nam thanh niên bị tổ kiểm tra liên ngành phường Vĩnh Hòa, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa thu giữ giấy tờ, phương tiện vì đi mua bánh mì, nước uống nên rất nhiều độc giả thắc mắc không biết hàng hóa thiết yếu là gì? Băng vệ sinh phụ nữ, bỉm trẻ em...có phải là hàng thiết yếu?

Do tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn ra căng thẳng nên nhiều địa phương thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16/CT-TTg, trong đó có TP.HCM, Hà Nội và 18 tỉnh, thành phố phía Nam.

Picture1

Lúng túng về “hàng thiết yếu”: Ảnh minh hoạ.

Theo đó, các địa phương tuân thủ theo Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng về thực hiện nghiêm việc cách ly xã hội, bảo đảm giãn cách xã hội, giữ khoảng cách giữa người với người, cộng đồng với cộng đồng.

Các địa phương áp dụng Chỉ thị 16/CT-TTg, thậm chí yếu cầu ở mức cao hơn, nhằm giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cộng đồng, yêu cầu người dân ở nhà, hạn chế tối đa ra ngoài, trừ các trường hợp thật sự cần thiết, bao gồm: Mua lương thực, thực phẩm, dược phẩm và hàng hóa, dịch vụ thiết yếu khác; Các trường hợp khẩn cấp như: cấp cứu, khám chữa bệnh; thiên tai, hỏa hoạn,…; Làm việc tại các cơ quan, đơn vị nhà nước, lực lượng vũ trang, cơ quan ngoại giao và các cơ sở khác.

Thực hiện nhiệm vụ chống dịch COVID-19, nhiều địa phương đã rất sáng tạo, linh hoạt; tuy nhiên một số địa phương có biểu hiện lúng túng.

Cần có giải pháp để tháo gỡ

Điều 4 Luật giá 2012 có quy định: Điều 4 Luật Giá năm 2012 có giải thích cụm từ “hàng hoá, dịch vụ thiết yếu” là những hàng hoá, dịch vụ không thể thiếu cho sản xuất, đời sống, quốc phòng, an ninh, gồm: nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, dịch vụ chính phục vụ sản xuất, lưu thông; sản phẩm đáp ứng nhu cầu cơ bản của con người và quốc phòng, an ninh. Quy định này được sử dụng để cơ quan Nhà nước điều tiết, bình ổn giá.

Có thể thấy việc quy định hàng hóa thiết yếu hiện rất chung chung và theo quy định trên thì danh mục các mặt hàng thiết yếu cực kỳ đa dạng.

Hàng hóa thiết yếu có thể hiểu là hàng hóa quan trọng và cần thiết, đặc biệt là không thể thiếu trong cuộc sống thường ngày của con người. Theo đó, băng vệ sinh phụ nữ, bỉm, sữa cho trẻ em... phải là hàng hóa thiết yếu.

Đáng tiếc, hiện nay chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định chi tiết về Danh mục hàng hóa dịch vụ thiết yếu theo Chỉ thị 16/CT-TTg.

Công văn số 2601/VPCP-KGVX ngày 03/4/2020 Về việc thực hiện Chỉ thị số 16/CT-TTg về phòng, chống dịch COVID-19 có nêu ra một số hàng hoá, dịch vụ thiết yếu.

Dựa trên hướng dẫn này, từng địa phương dựa theo tình hình kinh tế xã hội, đặc thù sẽ ra danh mục hàng hóa, dịch vụ thiết yếu chi tiết được phép kinh doanh, sản xuất… Theo đó, có thể thấy hàng hóa thiết yếu theo Chỉ thị 16/CT-TTg thường bao gồm một số hàng hóa sau:

- Nhóm thực phẩm tươi sống, gồm thịt (các sản phẩm từ thịt), thủy sản (các sản phẩm từ thủy sản), rau, củ, quả (các sản phẩm từ rau, củ, quả), trái cây, trứng (các sản phẩm từ trứng)…

- Nhóm hàng công nghệ phẩm: bánh kẹo, muối, bột nêm, gia vị, nước mắm, đường, dầu thực vật. Sữa các loại, mì gói. Nước uống, nước ngọt đóng chai, lon, thùng…

Picture2

Đại biểu Quốc hội lo ngại tình trạng mỗi nơi áp dụng một kiểu: Ảnh minh họa

- Nhóm lương thực: gạo, vừng, đậu, ngô, khoai, sắn; bột, tinh bột (các sản phẩm từ bột, tinh bột)…

- Các nhu yếu phẩm cần thiết khác, như thuốc chữa bệnh, thiết bị y tế, khẩu trang, nước kháng khuẩn, giấy vệ sinh, sản phẩm dùng rửa tay, tắm giặt, gội… Nguyên, nhiên vật liệu như xăng, dầu, gas, khí đốt…

Ngoài ra, danh mục này có thể linh hoạt tuỳ vào tình hình diễn biến dịch bệnh, đặc điểm kinh tế xã hội của từng địa phương.

Mới đây, tại buổi làm việc trực tuyến giữa Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) với 11 hiệp hội các ngành hàng công nghiệp, đại diện các hiệp hội ngành hàng cho biết, ngoài khó khăn do bị hạn chế đi lại, hạn chế lưu thông của các địa phương khiến đứt gãy chuỗi cung ứng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp (DN), DN còn gặp khó khăn cụ thể do sự thiếu nhất quán của các địa phương mang lại.

Đơn cử như đồ uống không được xếp vào nhóm hàng hoá thiết yếu nên không được lưu chuyển đến đại lý bán hàng.

Trong khi đó, đồ uống thường có thời hạn sử dụng ngắn, khoảng 2-3 tháng, nếu tình hình dịch bệnh kéo dài, hàng hoá không được lưu thông sẽ hết hạn sử dụng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Tương tự, mặt hàng sữa được xếp vào nhóm hàng hoá thiết yếu ở tỉnh này nhưng không thuộc nhóm hàng hoá thiết yếu ở tỉnh khác nên các doanh nghiệp sữa cũng không thể giao hàng đến đại lý.

Theo đại diện của Cục Công nghiệp, nguyên nhân dẫn tới tình trạng này là thiếu sự đồng bộ, nhất quán trong các quy định, chính sách áp dụng của các địa phương.

Tuy nhiên, hiện chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định các loại hàng hoá, dịch vụ thiết yếu trong thời gian thực hiện giãn cách, thực hiện Chỉ thị 16.

Hiện chỉ có Công văn số 2601/2020 của Văn phòng Chính phủ về thực hiện Chỉ thị 16, nêu một số hàng hoá, dịch vụ thiết yếu. Dựa trên hướng dẫn này, từng địa phương theo tình hình kinh tế xã hội, đặc thù sẽ ra danh mục hàng hóa, dịch vụ thiết yếu chi tiết được phép kinh doanh, sản xuất...

Từ thực tiễn nêu trên, các hiệp hội ngành hàng đã kiến nghị các địa phương nên trao đổi với các hiệp hội, doanh trên địa bàn và thống nhất các quy định giữa các địa phương nhằm tránh tình trạng ách tắc lưu thông hàng hoá, gián đoạn chuỗi sản xuất./.

Theo thông tin mới nhất, chiều tối 27/7/2021, Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương đã gửi công văn tới Sở Công Thương các tỉnh, thành trên cả nước thông tin cụ thể về danh mục hàng hóa thiết yếu.

Cụ thể, trong Công văn số 4481/BCT-TTTN gửi đến Sở Công Thương các tỉnh, thành trên cả nước, Bộ Công Thương đề nghị Sở Công Thương các địa phương rà soát, tham mưu cho UBND tỉnh, cho phép lưu thông khi thực hiện giãn cách theo chỉ thị 16 đối với một số nhóm mặt hàng thiết yếu như sau:

Nhóm thực phẩm (bao gồm các mặt hàng theo danh mục phụ lục II, phục lục III và mục 3, 4, 5, 6, 7, 8 phụ lục IV ban hành kèm nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 2-2-2018 của chính phủ hướng dẫn một số điều của Luật An toàn thực phẩm, cụ thể tại phụ lục đính kèm.

Nhóm hàng hóa nguyên liệu phục vụ (bao gồm các mặt hàng như sắt, thép, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thức ăn chăn nuôi...)

Nhóm nhiên liệu, năng lượng (như xăng dầu, khí dầu mỏ hóa lỏng, than...).

Và các mặt hàng khác theo nhu cầu phục vụ sản xuất, sinh hoạt của địa phương.

Văn bản số 4481/BCT-TTTN là nhằm gỡ khó khăn, vướng mắc một cách tình thế cho việc lưu chuyển hàng hóa, vì bất cứ lúc nào lại có thể phát sinh thêm các mặt hàng cần tháo gỡ tương tự như mặt hàng sữa, nguyên liệu sản xuất...

Ngoài ra, nhằm giải quyết nhất quán vấn đề này, chiều ngày 27/7/2021, Bộ Công Thương đã có Công văn số 4482 gửi Thủ tướng đề xuất Chính phủ ban hành danh mục hàng hóa "cấm lưu thông" thay vì liệt kê danh mục "hàng hóa thiết yếu" được phép lưu thông nhằm hạn chế cách hiểu mỗi nơi mỗi kiểu, đang gây nhiều khó khăn.

bài liên quan
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Đã có 77 phương tiện cơ giới đường bộ, ô tô điện đủ điều kiện hồ sơ để đăng kiểm trong 2 ngày 24, 25/2 trên địa bàn huyện đảo Cô Tô.
Mới nhất
Đọc nhiều
TP.HCM: Những điểm mới trong tuyển sinh lớp 10 năm học 2024 - 2025

TP.HCM: Những điểm mới trong tuyển sinh lớp 10 năm học 2024 - 2025

UBND TP.HCM ban hành Kế hoạch huy động trẻ ra lớp và tuyển sinh vào các lớp đầu cấp năm học 2024-2025 với nhiều điểm mới so với các năm học trước đó.
Xem tranh Hàng Trống "kể" truyện cổ dân gian

Xem tranh Hàng Trống "kể" truyện cổ dân gian

Chiều 18/3, tại Hà Nội, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam phối hợp họa sĩ, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Phan Ngọc Khuê tổ chức khai mạc triển lãm "Tranh truyện Hàng Trống", một trong những dòng tranh dân gian độc đáo và lâu đời trong văn hóa Việt Nam.
Bắt quả tang 11 đối tượng khai thác vàng trái phép tại Đắk Lắk

Bắt quả tang 11 đối tượng khai thác vàng trái phép tại Đắk Lắk

Nhóm đối tượng có hành vi dựng lán trại, đưa phương tiện, máy móc vào khu vực suối thuộc thôn 10, xã Ea M’Doal, huyện M’Đrắk, tỉnh Đắk Lắk để khai thác vàng trái phép.
Tin bài khác
Tháo gỡ khó khăn về vốn

Tháo gỡ khó khăn về vốn

Hôm qua (14/3), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã chủ trì Hội nghị triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024, tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.
Văn hóa giao thông

Văn hóa giao thông

Dù vì bất cứ lý do gì thì hành vi của hai người đàn ông đi xe máy cố ý chạy lên đường Vành đai 2 trên cao là đường chỉ dành cho xe hơi; sau đó tạt đầu ô tô, đánh người là sai rõ ràng. Tuy nhiên, câu chuyện này cũng đặt ra vấn đề, vì sao lại xảy ra việc “xung đột ứng xử” giữa người đi xe hơi và người đi xe máy? Có phải vì “tại anh, tại ả, tại cả đôi bên”?
Thực hiện tổ chức đấu giá khai thác 3 mỏ cát lớn tại Hà Nội theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng

Thực hiện tổ chức đấu giá khai thác 3 mỏ cát lớn tại Hà Nội theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Hà Minh Hải đã có những thông tin cụ thể về việc đấu giá 3 mỏ cát lớn tại Hà Nội.
Sản xuất công nghiệp đang tăng trưởng trở lại

Sản xuất công nghiệp đang tăng trưởng trở lại

Do những khó khăn từ suy giảm kinh tế toàn cầu, đặc biệt là từ những tháng đầu năm đã ảnh hưởng đến kết quả sản xuất công nghiệp của cả nước nên tính chung 11 tháng, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp ước chỉ tăng 1% so với cùng kỳ năm trước.
Dự án Luật Đất đai sửa đổi - Kỳ 2: Cần tập trung vào đấu thầu dự án có sử dụng đất

Dự án Luật Đất đai sửa đổi - Kỳ 2: Cần tập trung vào đấu thầu dự án có sử dụng đất

GS.TS Đặng Hùng Võ cho rằng, người dân thường có khiếu kiện vì mình được bồi thường ít, mà nhà đầu tư bán đất sinh lời nhiều lần.
Một oan cũng là nỗi đau

Một oan cũng là nỗi đau

Thực tế phải công nhận rằng, oan sai của công dân do yếu kém của các cơ quan tiến hành tố tụng (CQTT) gây ra đang quá nghiêm trọng.
Lãnh đạo: Cái tâm, cái đức, trách nhiệm

Lãnh đạo: Cái tâm, cái đức, trách nhiệm

Người “gần” với giới báo chí nhất trong Chính phủ là Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, ngay sau khi vừa nhậm chức, ông Mai Tiến Dũng khi gặp gỡ báo chí đã xác định thái độ với công việc là làm hết sức mình, bằng cái tâm, cái đức, bằng trách nhiệm.
Mới và cũ

Mới và cũ

Bộ máy mới, nhân sự mới, quyết tâm mới, nhưng nếu không có tư duy mới, cách làm mới, thực chất, hiệu quả thì nhiều khi gánh nặng cũ không chỉ khó gỡ mà e nặng thêm.
Quyết liệt phòng chống tham nhũng, lãng phí

Quyết liệt phòng chống tham nhũng, lãng phí

Đó là 1 trong 6 trọng tâm ưu tiên trong chỉ đạo, điều hành mà tân Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu với báo giới sau khi tuyên thệ nhậm chức.
Làm thực sự

Làm thực sự

Từ hôm nay hết thứ bảy (9/4) sẽ tiến hành bỏ phiếu miễn nhiệm Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, bầu Thủ tướng mới, phê chuẩn bổ nhiệm các Phó Thủ tướng.
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY
xe tai bi xe ban tai huc truc dien khi di qua nga tu

Xe tải bị xe bán tải "húc" trực diện khi đi qua ngã tư

Vụ va chạm xảy ra vào ngày 3/3/2024, tại ngã tư Xuân Lai, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Hình ảnh ghi lại được cho thấy, một chiếc xe tải đang bấm còi cảnh báo rồi di chuyển qua ngã tư. Vài giây sau, một chiếc xe bán tải từ bên phải lao tới, tông thẳng vào hông chiếc xe này. Cú tông mạnh khiến chiếc xe bán tải bị hư hỏng nặng phần đầu. Toàn bộ diễn biến sự việc đã được camera giám sát ghi lại. Đoạn clip sau khi đăng tải lên mạng xã hội đã nhận về nhiều sự quan tâm, chú ý và ý kiến bình luận. Nhiều người đưa ra nhìn nhận về việc xe bán tải đã đi quá nhanh khi qua khu vực ngã tư dẫn đến vụ va chạm này.