Về Lễ hội Đền Bạch Mã xem Vật cù

Nghệ An: Trưởng phòng GD&ĐT huyện Kỳ Sơn bất ngờ xin thôi chức vụ

Khởi tố, bắt tạm giam thầy giáo "đụng chạm" nhiều nữ sinh tại Nghệ An

Nghệ An: Tài xế dừng xe bên đường đi vệ sinh, ô tô con bị húc bay

Khởi tố, bắt tạm giam nguyên Hiệu trưởng tham ô tài sản tại Nghệ An

Nghệ An: Công an khám xét Trung tâm đăng kiểm xe cơ giơi 37-09D

Sáng ngày 28/2, Lễ hội Đền Bạch Mã (Thanh Chương - Nghệ An) chính thức khai hội. Lễ hội được tổ chức lại sau 4 năm bị gián đoạn do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19.

Tại Lễ hội Đền năm nay, Vật cù tiếp tục được Bam tổ chức đưa vào phần Hội. Đây là một trò chơi dân gian hấp dẫn, thu hút đông đảo người dân và du khách.

Theo phong tục, Cù làm từ gốc chuối Sứ, được đẽo, gọt rồi phơi ráo nước. Mỗi quả Cù có trọng lượng xấp xỉ 10 kg.

Tham gia Vật cù là những thanh niên, trung niên trai tráng, khỏe mạnh, dẻo dai. Trước khi vào thi đấu, các vận động viên sẽ buộc phải cắt gọt sạch, ngắn móng tay để tránh gây thương tích cho đối phương.

Sân chơi Cù là những khoảng đất bồi bên bờ sông, chiều dài độ 50m, ngang độ 25m. Ở hai đầu sân của mỗi bên là một hố sâu rộng 50 x 50cm . Bên nào giành và đưa được cù vào hố của đối phương được một điểm.

Việc di chuyển, tranh chấp quả Cù trên sân cát khiến các vận động viên gặp nhiều khó khăn, tuy nhiên có không ít nhưng pha tranh chấp quyết liệt, những điểm số ngoạn mục được ghi.

Theo kế hoạch, Lễ hội Đền Bạch Mã sẽ diễn ra từ ngày 28/2 - 01/3/2023 (tức 08-09/2 âm lịch).

Đền Bạch Mã ở xã Võ Liệt (Thanh Chương) thờ thần Phan Đà, một vị tướng trẻ có công lớn trong kháng chiến chống quân Minh ở thế kỷ XV. Ông hy sinh khi mới 24 tuổi. Bạch Mã là gọi theo tên con ngựa trắng mà tướng Phan Đà thường cưỡi khi ra trận.

Đền Bạch Mã là nơi ghi lại nhiều dấu ấn, sự kiện lịch sử quan trọng trong hành trình chống giặc ngoại xâm và mở mang bờ cõi của dân tộc ta: Năm Quang Thuận thứ 6 (1465) đích thân vua Lê Thánh Tông trên đường đi chinh phục phương Nam đã đến thăm đền và làm lễ tế tại đây. Năm Cảnh Hưng thứ 3 (1770), Quận công Bùi Thế Đạt đã vào làm lễ tế đền lúc ông đang trên đường đi đánh giặc.

Trong phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh 1930-1931, đền Bạch Mã đã trở thành địa điểm gắn liền với nhiều cuộc đấu tranh của nhân dân Thanh Chương. Với bề dày lịch sử như vậy, ngày 24/3/1994, Đền đã được Bộ Văn hóa - Thông tin xếp hạng Di tích lịch sử - Văn hóa - Kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia.

Đền Bạch Mã hiện nay tọa lạc trên khuôn viên rộng 4.894m2 ở thôn Tân Hà, xã Võ Liệt huyện Thanh Chương. Đây là một quần thể kiến trúc đẹp, độc đáo, bố cục hài hòa được chạm khắc nhiều họa tiết tinh xảo theo các đề tài dân gian. Trong điện còn lưu giữ nhiều tài liệu, hiện vật đồ tế khí quý hiếm, làm tăng thêm giá trị lịch sử, tâm linh của di tích.

Khu di tích đền Bạch Mã có đền chính gồm năm toà với đầy đủ tam quan, nghi môn, tả vu, hữu vu, hạ điện, trung điện và thượng điện, được bố cục hài hoà tạo nét uy nghiêm, tôn kính. Hầu hết các chi tiết gỗ đều được chạm trổ, điêu khắc công phu với đề tài trang trí: cá hoá rồng, phượng ngậm cuốn thư, lưỡng long chầu nguyệt… Trong đền còn lưu giữ nhiều hiện vật quý hiếm: nhà vàng, nhà bạc, bộ lục lạc bằng đồng (38 cái), tượng chim Phượng sơn son thiếp vàng…