Hà Nội 22 °C
TP Hồ Chí Minh 29 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 27 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 22°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 29°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 27°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

Tết xưa trong ký ức một người Hà Nội

Sức khỏe - đời sống
21/01/2023 06:46
Miên Thảo
aa
Hà Nội xưa và nay vẫn luôn ẩn hiện giữa cổ xưa và hiện đại. Dù qua bao thăng trầm, người Hà Nội vẫn nức tiếng về những món ăn tinh tế mang đậm hương vị xứ Bắc, nhưng vô cùng tao nhã của đất Kẻ Chợ chốn kinh kỳ…


Nếp nhà cổ trên con phố bán tơ lụa thời hoàng kim

Ngay trên con phố tơ lụa Hàng Đào (Hà Nội), cách Bờ Hồ chưa đầy trăm mét, ngôi nhà số 72 dường như được giữ nguyên vẹn về một thời kỳ rực rỡ tơ lụa của gia đình. Căn nhà ba tầng do người Pháp thiết kế với khoảng sân trời thoáng đãng. Đã bốn đời con cháu sinh sống trong không gian này, dấu ấn rêu phong không chỉ thể hiện qua đường nét, chi tiết trong từng khung cửa, cầu thang hay những bức ảnh đen trắng đã bạc màu.

Hình ảnh ông Trần Duy Hưng, Thị trưởng Hà Nội (người thị trưởng đầu tiên dưới chính thể Việt Nam Dân chủ Cộng hòa) đi qua tiệm vải Thái An.

Hình ảnh ông Trần Duy Hưng, Thị trưởng Hà Nội (người thị trưởng đầu tiên dưới chính thể Việt Nam Dân chủ Cộng hòa) đi qua tiệm vải Thái An.

Căn nhà đó hiện do ông Nguyễn Thái An (sinh năm 1943) là con trưởng trong gia đình có 12 anh em ở và lưu giữ những ký ức về dòng họ, gia đình. Cha ông là cụ Nguyễn Văn Lợi, một nhà buôn tơ lụa giàu có nổi tiếng ở Hàng Đào. Còn mẹ ông là bà Nguyễn Thị Hồng, một giai nhân Hà Thành thời đó.

“Cậu mợ (bố, mẹ) tôi thời đó nức tiếng về buôn bán tơ lụa. Trước đây ông đi làm thuê cho thương lái Pháp nhưng ông rất giỏi đã học hỏi được cách giao thương buôn bán của họ. Thế rồi ông bà là một trong những thế hệ thương lái đầu tiên kinh doanh và mở tiệm vải Thái An ở phố Hàng Đào. Nhờ biết tính toán và chi tiêu hợp lý nên công việc buôn bán của gia đình ngày càng phát đạt và thuận lợi. Ông bà cũng mua được nhiều căn nhà tại phố cổ”, ông An nhớ lại.

Năm 1946, ngôi nhà chính thức được hoàn thiện, cụ Nguyễn Văn Lợi cùng vợ và 12 người con đều về đây sinh sống và buôn bán tơ lụa, quần áo. Lúc đó, ông An còn rất nhỏ, chỉ khoảng 3 - 4 tuổi, nhưng ông vẫn nhớ, so với nhiều ngôi nhà xung quanh, nó là ngôi nhà gần như cao nhất với 3 tầng bề thế. Ngày đó, đứng từ tầng thượng ông còn nhìn thấy được sông Hồng, với nhiều thuyền bè đang di chuyển tấp nập.

Vào những năm 1940 - 1950, tầng 1 được sử dụng làm nơi kinh doanh tơ lụa, bên trong làm nhà kho và nơi ở của nhân viên. Tầng 2 có phòng khách ở phía ngoài, một gác xép làm nhà kho. Bên trong là khu vực sinh hoạt của gia đình ông An. Dù gia đình làm ăn lớn và ngày càng thịnh vượng, nhưng anh em ông An được bố mẹ chỉ dạy rất kỹ lưỡng, nề nếp.

re2

Ông Thái An trong ngôi nhà thơ ấu và tri kỷ.

“Cậu mợ tôi trong kinh doanh luôn có 4 quy tắc: chí, đức, tín, nghĩa. Tức phải có chí làm giàu, khi làm giàu thì phải có đức, phải san sẻ những cái kiếm được cho người nghèo khổ hơn mình. Tín là coi trọng chữ tín và quan trọng là phải nhớ đến ơn nghĩa của tổ tiên đã cho mình cuộc sống như hôm nay”, ông An kể.

Tết đẹp như một giấc mơ

Ngày đó, cứ bước sang tháng 10 âm lịch là cậu, mợ tôi đã chuẩn bị mua sắm, tích trữ đồ Tết rồi chứ không phải đợi đến cận Tết mới mua sắm như bây giờ. Còn trẻ con ngày ấy cứ thấy tiết trời se lạnh là mong ngóng Tết đến”.

Và từ trước vài ba tháng, tranh Tết đã treo rực rỡ cả phố Hàng Bồ mang không khí Tết tràn vào 36 phố phường. Trong áo the khăn xếp ông đồ già điềm đạm cầm bút thảo từng nét lên giấy son. Trong tâm trí của nhiều người Hà Nội, Tết xưa Hà Nội đẹp đến nao lòng và thường kéo dài cả tháng, xứng đáng với một năm làm ăn vất vả.

Càng gần những ngày cuối năm, khi Hà Nội đang chìm trong giá lạnh của gió mùa Đông Bắc thì ngoài đường phốlại bừng lên màu sắc của Tết Nguyên đán. Đó là màu xanh của cây cối, của lá dong, màu đỏ của đào bích, sắc hồng của đào phai, vàng tươi của quất, bưởi, phật thủ, cam đường... như báo hiệu một mùa xuân đang đến.

“Cậu mợ tôi làm kinh doanh, bận rộn nhưng hễ Tết đến là chuẩn bị rất chu đáo. Tầm 23 tháng Chạp - khi ông Công, ông Táo về chầu trời là cậu mợ tôi đã cho đóng cửa hàng. Bà thường tự tay đi mua sắm đồ Tết trong nhà, ngày 27 Tết, bà mới chuẩn bị lá dong, gạo nếp... gói bánh chưng. Lũ trẻ sung sướng bên nồi bánh chưng, háo hức đợi để được chia phần những chiếc bánh bé xinh dành riêng cho mình... Chiều 30 Tết, cậu mợ tôi cùng nhau dọn dẹp bàn thờ, chứ không cho gia nhân làm. Cậu mợ giải thích phải tự tay dọn dẹp, bày biện bàn thờ mới tỏ được lòng thành kính với tổ tiên.

Sau đó mợ tôi sai u già nấu một chậu nước lá mùi cho các con tắm rửa, mùi nước lá thoang thoảng, quyện với mùi nhang trầm như gột sạch bụi bặm của một năm. Mùi hương đó da diết đến độ, dù nhiều năm tháng qua đi, mỗi lần bất chợt ngửi thấy, tôi lại man mác nhớ về quãng thời gian thơ ấu của mình quây quần bên cậu mợ và các em”, ông An bồi hồi xúc động.

Câu lạc bộ Đình Làng Việt,Ban Quản lý phố cổ tái hiện Tết xưa Hà Nội.

Câu lạc bộ Đình Làng Việt,Ban Quản lý phố cổ tái hiện Tết xưa Hà Nội.

Sáng mồng một Tết, bà chủ tiệm vải Thái An gọi các con dậy, phát vốn rồi dặn dò các con không được to tiếng, nô đùa, chạy nhảy tránh đổ vỡ trong 3 ngày Tết, nếu không cả năm sẽ bị xui xẻo.

Bọn trẻ không được phép ra khỏi nhà nếu chưa có người xông đất. Ngày đó, mấy anh em cứ đứng trên hành lang, dõi xuống phố, mong ngóng có người đến xông đất đầu năm để mình được đi chơi...

Theo phong tục, việc lựa chọn người xông đất rất được cậu mợ tôi coi trọng, vì ông bà cho rằng người hợp tuổi sẽ mang lại may mắn, thịnh vượng cả năm cho gia chủ.

re4

Ông An và bố mẹ, các em thời thơ ấu.

Đầu năm ngày đó còn có một bà cụ sáng sớm gánh nước đến, tự động đổ đầy các khạp nước của các gia đình. Bà cụ không đòi giá, chủ nhà có thể tự trả theo thành ý. Không ai kỳ kèo mặc cả mà đều vui vẻ tiếp nhận, như một thông điệp cho một năm mới tốt lành, tài lộc vào nhà nhiều như nước...

... Qua bao thăng trầm của thời gian lịch sử, ngôi nhà vẫn được gia đình gìn giữ gần như nguyên vẹn, như một nơi chốn trở về của các thành viên trong đại gia đình, những ngày Tết sum họp, ấm cúng...

bài liên quan
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Đã có 77 phương tiện cơ giới đường bộ, ô tô điện đủ điều kiện hồ sơ để đăng kiểm trong 2 ngày 24, 25/2 trên địa bàn huyện đảo Cô Tô.
Mới nhất
Đọc nhiều
TP.HCM hỗ trợ 50% chi phí tiêm vaccine phòng dại ở 5 huyện ngoại thành

TP.HCM hỗ trợ 50% chi phí tiêm vaccine phòng dại ở 5 huyện ngoại thành

Tại buổi họp báo cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn thành phố chiều 28/3, ông Lê Minh Trí - Phó trưởng Phòng Chăn nuôi dịch tễ, Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP.HCM cho biết, thành phố đã hỗ trợ 50% chi phí vắc xin cho chó, mèo tạ
VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023

VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023

VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023 với những điểm tích cực như huy động vốn, dư nợ, thu nhập từ chứng khoán đầu tư (TPCP) đều tăng so với cùng kỳ 2022...
Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Hành vi này của Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa đã bị UBND tỉnh Hải Dương xử phạt nghiêm minh.
Tin bài khác
Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Ngày 27/2/1955, nhân dịp tổ chức Hội nghị cán bộ Y tế, Bác Hồ đã gửi thư cho Hội nghị căn dặn ba điều.
Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Với người yêu thơ, đêm thơ Nguyên tiêu là một sự kiện quan trọng, một ngày lễ ý nghĩa, không thể thiếu mỗi dịp xuân về.
“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

Bác sĩ (BS) Đỗ Doãn Bách - Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội luôn tâm niệm, phải học cách yêu thương con người trước khi trở thành một BS, khi đó sẽ có vô vàn cách thức để cứu chữa người bệnh.
Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Sau vài ngày dịu bớt, nắng nóng tại TP Hồ Chí Minh và Nam Bộ đã quay trở lại với cường độ gay gắt và có xu hướng tăng cường độ.
"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái, tài năng, luôn tràn đầy nhiệt huyết, tận tâm vì nghề, cùng nhau hướng tới mục tiêu nâng cao sức khỏe người dân cả về thể chất và tinh thần; Viết tiếp những kỳ tích của nền y học nước nhà.
Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024 diễn ra trong 4 ngày, từ ngày 28 đến ngày 31-3 tại Khu Du lịch Văn Thánh, TP Hồ Chí Minh.
Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Sáng 26/2 (tức 17 tháng Giêng), UBND xã Tân An, huyện Văn Bàn tổ chức khai hội Đền Cô Tân An năm 2024.
TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

Hơn 1.000 bạn trẻ TP Hồ Chí Minh tham gia các hoạt động ra quân Tháng Thanh niên 2024 chủ đề "Thanh niên xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng".
Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tối nay (26/2), tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) sẽ diễn ra chương trình tôn vinh Thầy thuốc Việt Nam và trao giải cuộc thi viết "Sự hy sinh thầm lặng" lần VI.
Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Theo Cục Xúc tiến thương mại, việc hỗ trợ tìm đơn hàng mới cho doanh nghiệp dệt may là một trong những nỗ lực mà Chính phủ, Bộ ngành rất quyết tâm.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY