Là một tỉnh miền núi, những năm vừa qua tỉnh Phú Thọ đã được hưởng nhiều chính sách về giáo dục nói chung, giáo dục dân tộc nói riêng như: Chính sách cử tuyển; miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; hỗ trợ học sinh bán trú cấp THCS tại các huyện miền núi. Nhờ vậy, mạng lưới trường, lớp, số lượng đội ngũ nhà giáo vùng dân tộc thiểu số ngày càng được cải thiện, nâng cao.
Trường THCS Thượng Cửu (xã Thượng Cửu, huyện Thanh Sơn) là đơn vị giáo dục công lập trên địa bàn huyện Thanh Sơn - một trong 62 huyện nghèo nhất cả nước. Học sinh ở đây chủ yếu là người dân tộc Dao và Mường nên nhận thức của các em còn hạn chế, việc học chưa được quan tâm hàng đầu.
Trước đây, khi chưa có chính sách bán trú cho con em dân tộc thiểu số, lượng học sinh đến trường đạt tỷ lệ thấp. Tuy nhiên, từ khi có mô hình bán trú tại trường THCS, số học sinh ra lớp ngày càng đông.
 |
| Học bán trú giúp các em có tính tự lập hơn khi xa gia đình. |
Trao đổi với PV, ông Cao Xuân Thu – Hiệu trưởng Trường THCS Thượng Cửu cho biết: “Trường có 30 học sinh bán trú là các em dân tộc người Dao sinh sống tại bản Sinh Tàn cách trường khoảng 10km. Người dân ở đây chủ yếu là các hộ nghèo. Khu bán trú của nhà trường hiện có phòng ở, bếp ăn, công trình vệ sinh, khu vui chơi, thể thao, vườn trồng rau, khu chăn nuôi… Ngoài giờ học trên lớp, các em tham gia trồng rau đã phần nào cung cấp được thực phẩm, cải thiện bữa ăn hằng ngày và các hoạt động thể thao vui chơi cùng các thầy cô trong trường.
Mỗi học sinh bán trú được hỗ trợ hằng tháng bằng 40% mức lương cơ bản của công chức và 15 kg gạo, được hưởng không quá 9 tháng/năm học với mỗi học sinh theo đúng Nghị định 116 của Chính phủ.
 |
| Toàn trường có 30 em học sinh dân tộc thiểu số sinh sống tại bản Sinh Tàn cách trường 10km. |
Vào thăm phòng ăn của các em khi giờ ăn trưa sắp đến, chúng tôi thấy trên bảng công khai tài chính có ghi thu, chi rõ ràng và số lượng thực phẩm được sử dụng đầy đủ chất dinh dưỡng hàng ngày. Nhằm đảm bảo hiệu quả hoạt động của trường học có bếp ăn bán trú, nhà trường đã phân cử cán bộ, giáo viên quản lý, giúp đỡ các em sau mỗi giờ tan lớp. Vào mỗi buổi tối, sau khi ăn cơm xong, các em học sinh ở lại trường tự ôn bài dưới sự quản lý, hướng dẫn của thầy, cô.
Theo thầy Thu, hiện nay các em học sinh không còn tình trạng bỏ học giữa chừng như trước. Có thể thấy mô hình bán trú đã phần nào giúp các em học sinh dân tộc thiểu số đã chú trọng hơn vào việc học. Đặc biệt hơn, tỷ lệ số học sinh lên cấp 3 theo chiều hướng tích cực,số lượng học sinh tham gia vào các cuộc thi học sinh cấp huyện cũng đạt thành tích cao.
 |
| Ngoài các hoạt động trên lớp, các em còn được tham gia thể dục thể thao, vui chơi ngoài giờ học tại khu vực bán trú cùng thầy cô trong trường. |
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Minh Tường – Giám đốc Sở GD&ĐT Phú Thọ chia sẻ: “Phú Thọ là tỉnh không có trường mang tên bán trú, nhưng mô hình bán trú đã và đang được đẩy mạnh, nâng cao chất lượng tại các huyện miền núi. Toàn tỉnh có 13 trường THCS triển khai mô hình bán trú tại 3 huyện miền núi Thanh Sơn, Tân Sơn và Yên Lập.
Từ khi mô hình bán trú được triển khai đã mang lại rất nhiều thuận lợi không chỉ các em dân tộc thiểu số mà ngành giáo dục, đảm bảo được sĩ số, chất lượng đào tạo được nâng cao. Kể cả điều kiện về cơ sở vật chất đã được cải thiện rất nhiều.
 |
| Ông Nguyễn Minh Tường - Giám đốc Sở GD&ĐT Phú Thọ khẳng định: "Mô hình bán trú đã giúp nhiều thế hệ học sinh dân tộc thiểu số các huyện miền núi đạt được những thành tích trong suốt các năm học THCS". |
Trong đó, tại huyện Tân Sơn mặc dù là huyện nghèo nhất tỉnh nhưng đến thời điểm hiện tại đã có những thay đổi tích cực về cơ sở vật chất, chất lượng được nâng cao. Số trường đạt trường chuẩn quốc gia đã tang lên đáng kể, học sinh tích cực tham gia học tập văn hóa và các hoạt động thể dục thể thao tại trường.
Có thể thấy, mô hình bán trú đã mang lại rất nhiều lợi ích cho các em dân tộc thiểu số, thầy cô giáo cắm bản không phải đi vận động phụ huynh cho con em đến trường như trước đây.
Cũng theo ông Tường, Sở GD&ĐT đặc biệt quan tâm đến việc định hướng nghề nghiệp cho các em, để các em quan tâm đến tương lai của bản thân. Hạn chế tình trạng các em học sinh sau khi học xong THCS trở về với bản làng làm nông. Mục tiêu đặt ra là giảm thiểu số học sinh đi làm thuê, làm mướn ngay sau khi tốt nghiệp THCS mà tham gia học nghề, học THPT. Mới có thể thực hiện được công tác xóa đói giảm nghèo trên địa bàn toàn tỉnh.
Đến nay mô hình trường học có học sinh bán trú đã và đang đi vào hoạt động có hiệu quả, không chỉ giúp các em chuyên tâm vào việc học, đảm bảo bữa ăn, sức khỏe còn giúp các em bắt đầu tự làm quen với cuộc sống tự lập xa gia đình từ nhỏ.
Đặc biệt, mô hình trường học có bếp ăn bán trú đã được đồng bào dân tộc các huyện miền núi đồng tình ủng hộ. Các thầy cô chuyên tâm vào công tác giảng dạy, không còn những hình ảnh cuối tuần giáo viên chủ nhiệm phải đến từng gia đình vận động các em học sinh đến trường đến lớp, điều đó đã góp phần không nhỏ nâng cao chất lượng giáo dục ở những vùng khó khăn như xã Thượng Cửu (Thanh Sơn), Xuân Đài, Thu Cúc (Tân Sơn) và Trung Sơn (Yên Lập)”, ông Tường nhấn mạnh.
