Hà Nội 25 °C
TP Hồ Chí Minh 28 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 27 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 25°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 28°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 27°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

Đâu là cơ chế phù hợp để quản lý ngay thuốc lá thế hệ mới?

Sức khỏe - đời sống
29/11/2022 14:41
H.T
aa
Trước tình trạng mua bán thuốc lá thế hệ mới bao gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng diễn ra tràn lan, công khai trên thị trường “chợ đen”, các cơ quan bộ ngành liên quan hiện đang khẩn trương tìm giải pháp để có câu trả lời cho Chính phủ cũng như bức xúc của dư luận.


Khói thuốc lá là tác nhân gây hại chính đến người hút thuốc. (Ảnh minh họa)

Khói thuốc lá là tác nhân gây hại chính đến người hút thuốc. (Ảnh minh họa)

Theo điều tra tình hình sử dụng thuốc lá tại 34 tỉnh, thành năm 2020 (GATS 2020) cho thấy, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử (TLĐT) năm 2020 tăng 18 lần so với năm 2015 (từ 0,2% lên 3,6%), trong đó nam giới tăng 14 lần, nữ giới tăng 10 lần.

Hiện dư luận đang thắc mắc vì sao thuốc lá điếu thì bị kiểm soát gắt gao bao gồm các quy định quản lý cho hàng chính danh, xử phạt cho các mặt hàng buôn lậu, trong khi thuốc lá thế hệ mới (TLTHM) lậu lại bán công khai như hàng tiêu dùng trên các phố phường mà chưa thấy các biện pháp xử phạt thích đáng theo Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL) hiện hành.

TLTHM vẫn đang nằm ngoài luật

Thực trạng buôn lậu TLTHM đã diễn ra trong nhiều năm qua với mức độ ngày càng gia tăng, thiếu kiểm soát, gây khó khăn cho các cơ quan quản lý. Trong khi đó, kể từ năm 2017, Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành xây dựng chính sách quản lý đối với sản phẩm TLTHM. Trong đó, Bộ Công Thương được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp liên bộ để sớm đề xuất phương án quản lý phù hợp nhằm kiểm soát các sản phẩm này.

Không như thuốc lá điếu, TLTHM có yếu tố công nghệ là làm nóng thay vì đốt cháy nguyên liệu thuốc lá (đối với thuốc lá làm nóng - TLLN) hoặc dung dịch có chứa nicotine (đối với TLĐT). Do đó, đã có nhiều ý kiến thảo luận vấn đề này giữa các cơ quan ban ngành trong suốt nhiều năm về hoạt động của sản phẩm, trong đó bao gồm các vấn đề cơ chế quản lý liên quan.

Chính vì thế, trong khi cơ quan quản lý vẫn đang thảo luận về cơ chế kiểm soát phù hợp thì tình hình buôn lậu TLTHM chưa từng dừng lại, thậm chí ngày càng tăng trưởng trong suốt nửa thập kỷ kể từ khi có chỉ đạo của Chính phủ.

Hệ lụy tất yếu là các tổ chức, cá nhân buôn lậu lợi dụng kẽ hở của luật pháp mua bán tràn lan mặt hàng “thuốc lá” từ hình thức kinh doanh qua mạng cho đến bày bán công khai, mở cửa hàng, treo bảng hiệu trên khắp đường phố, lôi kéo giới trẻ sử dụng, gây hoang mang, lo lắng cho các các bậc phụ huynh và xã hội. Báo chí càng nhấn mạnh về tác hại của TLTHM lậu, xã hội càng đặt ra câu hỏi vì sao cũng là sản phẩm thuốc lá nhưng lại được tự do hoạt động hơn so với thuốc lá điếu.

Đến nay, phần lớn các bộ ngành đã thống nhất là cần xác định và áp dụng ngay cơ chế quản lý đối với mặt hàng này, đồng thời việc quản lý thế nào là hợp lý, dung hòa lợi ích giữa các chủ thể liên quan và phù hợp với các văn bản quy phạm pháp luật cũng đã có hướng đi cụ thể.

Đề xuất sửa đổi Nghị định 67/2013 để sớm có quy định kiểm soát TLTHM

Theo các chuyên gia, hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay đã có thể áp dụng để quản lý TLTHM. Cụ thể, Luật PCTHTL ban hành năm 2012 có phân loại cơ chế hoạt động của từng sản phẩm thuốc lá, trong đó bao gồm thuốc lá điếu, xì gà, cũng như danh mục “thuốc lá khác” để tạo cơ sở pháp lý đưa những hình thức khác nhau của thuốc lá vào diện quản lý chung. Do đó, nếu đã là thuốc lá hoặc những sản phẩm có chứa chất nicotine thì cũng có thể dùng Luật hiện hành để kiểm soát.

Tuy nhiên, do cơ chế hoạt động của sản phẩm khác với thuốc lá điếu, nên việc thận trọng xem xét cũng như lấy ý kiến của các bên liên quan để từ đó đưa ra phương thức quản lý phù hợp với tình hình thực tế là việc làm cần thiết.

Đến nay, với vai trò chủ trì, nhận nhiệm vụ từ Chính phủ, Bộ Công Thương đã tích cực hợp tác, phối hợp các bên liên quan để đề xuất vận dụng khái niệm thuốc lá và nguyên liệu thuốc lá trong Luật PCTHTL hiện hành để bổ sung nội dung quản lý TLTHM vào dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 67/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá về kinh doanh thuốc lá trong thời gian tới.

Hiện, đề xuất này đã đạt được những ý kiến đồng thuận của nhiều bên, tạo tiền đề tiến tới thống nhất sự tương thích của TLTHM (bao gồm TLLN, TLĐT…) với định nghĩa thuốc lá theo quy định hiện hành của Luật PCTHTL.

Ông Lê Đại Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế, Bộ Tư pháp cho biết: “Hiện nay, do Nghị định 67 của chúng ta chưa có quy định, cho nên TLTHM du nhập vào Việt Nam chủ yếu thông qua các con đường thẩm lậu như xách tay... chứ chưa có quy định được phép nhập khẩu, buôn bán một cách chính thống. Tuy nhiên trên thực tế, có không ít người trước đây hút thuốc lá điếu truyền thống đã chuyển sang hút TLTHM là TLĐT hoặc là TLLN. Như vậy, khi có nhu cầu thực tiễn trong xã hội, quan hệ xã hội xuất hiện thì Nhà nước cần phải có biện pháp để quản lý các sản phẩm này”.

Ông Ngô Khải Hoàn trả lời phỏng vấn của phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam.

Ông Ngô Khải Hoàn trả lời phỏng vấn của phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam.

Trao đổi về tiến trình quản lý TLTHM theo chỉ đạo của Chính phủ, ông Ngô Khải Hoàn – Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương cho biết: “Dự kiến trong tháng 12, sau khi có ý kiến trả lời chính thức của Bộ Y tế đối với một số nội dung còn vướng mắc trong dự thảo Nghị định 67 về kinh doanh thuốc lá, Bộ Công Thương sẽ trình Thủ tướng Chính phủ dự thảo Nghị định mới thay thế cho Nghị định 67. Đây cũng là căn cứ để giúp cho hoạt động quản lý nhà nước về thuốc lá trong thời gian tới được thuận tiện và hiệu quả hơn”.

Những tín hiệu tích cực trên cho thấy, thời kỳ “tự do” của thị trường chợ đen của mặt hàng TLTHM sẽ sớm được kết thúc, tạo sự yên tâm cho xã hội, cộng đồng. Mặt khác, những người hiện đang có nhu cầu chuyển đổi từ thuốc lá điếu sang các giải pháp khác sẽ sớm được tiếp cận những sản phẩm chính danh, được công nhận chất lượng, được kiểm nghiệm khoa học trên toàn cầu.

Xét về mặt vĩ mô, tình trạng thất thu thuế từ mặt hàng này cũng sẽ được khắc phục, đồng thời năng lực quản lý, kiểm soát mọi sản phẩm thuốc lá của quốc gia cũng được nâng cao. Việc quản lý ngay TLTHM cũng đồng thời thực thi theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trong việc chống bình thường hóa việc sử dụng thuốc lá, cũng như tính cấp thiết của việc đưa mọi sản phẩm thuốc lá hiện diện trên thị trường chịu sự quản lý dưới luật.

bài liên quan
Vấn đề nào được giải quyết nếu kiểm soát thuốc lá thế hệ mới phù hợp?

Vấn đề nào được giải quyết nếu kiểm soát thuốc lá thế hệ mới phù hợp?

Hiện nay, nhiều người lo ngại nếu cho phép thương mại hóa thuốc lá thế hệ mới sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân. Thế nhưng, thực tiễn của các nước đi trước cho thấy điều ngược lại với định kiến này.
Giảm gánh nặng hút thuốc - thêm lựa chọn cho người không thể cai

Giảm gánh nặng hút thuốc - thêm lựa chọn cho người không thể cai

Những con số mới công bố gần đây cho thấy cần đánh giá lại các biện pháp đã và đang làm trong nhiều thập kỷ qua, cũng như cập nhật lại các hướng tiếp cận khác trên toàn cầu nhằm giải quyết gánh nặng do hút thuốc lá điếu gây ra.
Mạnh dạn thí điểm khung pháp lý quản lý thuốc lá thế hệ mới

Mạnh dạn thí điểm khung pháp lý quản lý thuốc lá thế hệ mới

Tọa đàm về “Quản lý thuốc lá thế hệ mới - Cần góc nhìn mới” vừa được Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức tại Hà Nội với sự tham gia của đại diện từ một số bộ ngành, cơ quan quản lý nhà nước.
Cần khách quan đối với khoa học giảm tác hại thuốc lá

Cần khách quan đối với khoa học giảm tác hại thuốc lá

Các sản phẩm giảm tác hại của thuốc lá hiện đang được đưa vào chiến lược kiểm soát thuốc lá tại nhiều quốc gia, trong đó bao gồm các nước tiên tiến như Anh, Nhật, Mỹ…
Cần quản lý thuốc lá thế hệ mới nhưng nên theo lộ trình

Cần quản lý thuốc lá thế hệ mới nhưng nên theo lộ trình

Hiện tượng các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới xuất hiện ở Việt Nam theo những ngả đường xách tay hay nhập lậu và được rao bán công khai trên thị trường đã được thảo luận từ trong nhiều năm nay.
Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa: Nhu cầu quản lý mọi loại thuốc lá là phải làm, nhưng cẩn trọng từng bước là cần thiết

Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa: Nhu cầu quản lý mọi loại thuốc lá là phải làm, nhưng cẩn trọng từng bước là cần thiết

Việc chưa có văn bản hướng dẫn quy định quản lý đối với các loại hình thuốc lá thế hệ mới đã gây khó khăn trong công tác kiểm soát buôn lậu, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước cũng như sức khoẻ của người dùng.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Ngày 27/2/1955, nhân dịp tổ chức Hội nghị cán bộ Y tế, Bác Hồ đã gửi thư cho Hội nghị căn dặn ba điều.
Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Với người yêu thơ, đêm thơ Nguyên tiêu là một sự kiện quan trọng, một ngày lễ ý nghĩa, không thể thiếu mỗi dịp xuân về.
“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

Bác sĩ (BS) Đỗ Doãn Bách - Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội luôn tâm niệm, phải học cách yêu thương con người trước khi trở thành một BS, khi đó sẽ có vô vàn cách thức để cứu chữa người bệnh.
Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Sau vài ngày dịu bớt, nắng nóng tại TP Hồ Chí Minh và Nam Bộ đã quay trở lại với cường độ gay gắt và có xu hướng tăng cường độ.
"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái, tài năng, luôn tràn đầy nhiệt huyết, tận tâm vì nghề, cùng nhau hướng tới mục tiêu nâng cao sức khỏe người dân cả về thể chất và tinh thần; Viết tiếp những kỳ tích của nền y học nước nhà.
Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024 diễn ra trong 4 ngày, từ ngày 28 đến ngày 31-3 tại Khu Du lịch Văn Thánh, TP Hồ Chí Minh.
Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Sáng 26/2 (tức 17 tháng Giêng), UBND xã Tân An, huyện Văn Bàn tổ chức khai hội Đền Cô Tân An năm 2024.
TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

Hơn 1.000 bạn trẻ TP Hồ Chí Minh tham gia các hoạt động ra quân Tháng Thanh niên 2024 chủ đề "Thanh niên xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng".
Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tối nay (26/2), tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) sẽ diễn ra chương trình tôn vinh Thầy thuốc Việt Nam và trao giải cuộc thi viết "Sự hy sinh thầm lặng" lần VI.
Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Theo Cục Xúc tiến thương mại, việc hỗ trợ tìm đơn hàng mới cho doanh nghiệp dệt may là một trong những nỗ lực mà Chính phủ, Bộ ngành rất quyết tâm.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY