Cho dù trước, trong và sau phiên tòa ông Lường Văn Định (Nguyên Chủ tịch huyện Quỳnh Nhai) đều khẳng định bản thân mình không phạm tội, ông bị oan.
Tin nên đọc
Bài 1 - Một vụ án có dấu hiệu oan sai ở Vĩnh Phúc: Bị cáo đồng loạt phản cung
Một vụ án có dấu hiệu oan sai ở Vĩnh Phúc: Chứng cứ “có vấn đề”, không chứng minh được hành vi phạm tội
Chủ tịch tỉnh Đồng Nai chỉ đạo làm rõ vụ "thu hồi đất gây oan sai"
Công an Thị xã Phổ Yên xin lỗi công dân bị oan sai
Ngày 25/1, tại TP Sơn La, TAND Cấp cao tại Hà Nội sẽ xét xử phúc thẩm vụ án ông Lường Văn Định, nguyên Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Nhai (Sơn La) bị cáo buộc phạm tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Tuy nhiên, trước, trong và sau phiên tòa, ông Lường Văn Định đều khẳng định bản thân mình không phạm tội như cáo trạng truy tố, ông bị oan.
Theo hồ sơ vụ án cũng như nhận định của các luật sư tham gia tố tụng bảo vệ quyền lợi cho bị cáo Định trong vụ án này, vụ án có nhiều dấu hiệu oan sai. Được biết, đây là lần thứ 4, ông Định phải hầu tòa trong một vụ việc mà ông luôn khẳng định mình không phạm tội.
Một bản án có dấu hiệu nhiều oan sai?
Theo hồ sơ, năm 2009, trong quá trình thực hiện dự án san ủi nền nhà 6 điểm tái định cư và san ủi mặt bằng các công trình công cộng khu Phiêng Nèn, xã Mường Giàng, huyện Quỳnh Nhai, ông Đinh Bá Vương - Phó trưởng ban Quản lý dự án di dân tái định cư huyện Quỳnh Nhai;
Bà Nguyễn Thị Thanh Hương - Giám đốc Cty CP Phát triển Việt Mỹ; ông Nguyễn Phú Động - cán bộ kỹ thuật Cty CP Tư vấn và Đầu tư xây dựng Hoàng Lâm và giám sát Dương Văn Dưỡng đã cố ý làm trái, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 820 triệu đồng.
|
Ngày 25/5/2017, TAND tỉnh Sơn La đã tuyên bị cáo Lường Văn Định 30 tháng tù giam. |
Tại thời điểm đấy, ông Lường Văn Định đang giữ chức Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Nhai. Do vì ông Định ký phê duyệt điều chỉnh bổ sung dự toán công trình cho nên Lường Văn Định bị VKSND tỉnh Sơn La truy tố về tội: “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo khoản 2 Điều 285 BLHS..
Tại phiên xét xử sơ thẩm ngày 4/5/2016, do không có căn cứ kết tội, TAND tỉnh Sơn La đã tuyên bị cáo Định không phạm tội. Tuy nhiên, sau đó Viện KSND tỉnh Sơn La đã quyết định kháng nghị một phần bản án, đề nghị TAND cấp cao tại Hà Nội xử lại.
Ngày 24/11/2016, tại phiên xử phúc thẩm, TAND cấp cao tại Hà Nội đã chấp nhận Quyết định kháng nghị của Viện KSND tỉnh Sơn La và chuyển hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh Sơn La xét xử sơ thẩm lại.
Kết quả, ngày 25/5/2017, TAND tỉnh Sơn La đã tuyên bị cáo Lường Văn Định 30 tháng tù giam. Trong khi các bị cáo Nguyễn Thị Thanh Hương và Nguyễn Phú Động là những người cố ý làm trái chỉ bị xử 24 tháng tù treo.
Chủ tịch huyện Quỳnh Nhai không phạm tội?
Từ khi bị vướng vào vòng lao lý, cũng là lúc ông Lương Văn Định bắt đầu hành trình đi “giải oan” cho mình đồng thời đòi lại quyền lợi hợp pháp cho bản thân.
Cho dù tại cơ quan điều tra, hay trước trong và sau phiên tòa ông Định đều khẳng định bản thân không hề phạm tội như cơ quan chức năng cáo buộc.
Ông Định cho biết, bản thân không bao giờ liên quan đến quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Luôn phấn đấu giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống trong sáng, lành mạnh, trung thực, công tâm, khách quan phấn đấu hết mình vì sự nghiệp chung.
Sự việc xảy ra ông không hay biết gì cả, chỉ khi cơ quan CSĐT - PC 46 Công an tỉnh Sơn La đến làm việc vào T3, T4/ 2014, ông mới biết là mình đã có chữ ký trong văn bản mà cơ quan CSĐT cho rằng là căn cứ dẫn đến phạm pháp của các đối tượng trong vụ án, đó là: Quyết định phê duyệt điều chỉnh thiết kế, bản vẽ thi công + dự toán của dự án.
Tại thời điểm làm việc với cơ quan CSĐT, tôi không thể nhớ được việc mình ký duyệt văn bản đó như thế nào.
Hơn nữa, việc ký các văn bản đều hoàn toàn tin tưởng vào cơ quan tham mưu, đủ chữ ký thẩm định, thẩm tra của cơ quan, đơn vị chuyên môn là ký ngay để đảm bảo tiến độ công việc vô cùng cấp bách và khối lượng quá lớn.
Bên cạnh đó, một người lãnh đạo, quản lý làm sao có đủ thời gian để xem kỹ từng văn bản sẽ ký, nhất là hồ sơ của một dự án đầu tư xây dựng, chưa kể đến việc đó lại không thuộc lĩnh vực chuyên môn được đào tạo, mà việc ký duyệt là đại diện cho tập thể UBND huyện, không phải ký thẩm quyền cá nhân.
“Hiện nay các chứng cứ buộc tội tôi không đủ điều kiện theo quyết định khởi tố, nên cán bộ điều tra có nói và hứa sẽ thay đổi tội danh từ “ cố ý” sang “ thiếu tinh thần trách nhiệm”.
Điều này đồng nghĩa với việc cơ quan tố tụng không cẩn trọng xem xét vấn đề trước khi ra quyết định khởi tố bị can.
Thực tế, tôi xin khẳng định, bản thân tôi không phải là người thiếu trách nhiệm, sự việc xảy ra là do điều kiện khách quan đem lại, việc quy tội danh ở mức độ tội phạm hình sự phải đảm bảo các chứng cứ pháp luật, cơ quan điều tra không thể tự cho mình có quyền không áp dụng điều khoản này thì áp dụng điều khoản kia của pháp luật theo ý chủ quan được, mặc dù đến thời điểm này cũng chưa có bản kết luận điều tra đến tay tôi” ông Định nói.
Liên quan đến vụ án trên, trao đổi với PV luật sư Đinh Luân - Văn Phòng Luật Sư Đinh Luân thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Sơn La cho biết, có nhiều cơ sở pháp lý, chứng cứ cho thấy ông Lường Văn Định không phạm tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
|
Luật sư Đinh Luân (đứng) cho biết, có nhiều chứng cứ cho thấy Chủ tịch huyện Quỳnh Nhai không phạm tộ |
Cụ thể, luật sư Luân cho biết, thứ nhất cáo trạng quy kết bị cáo Lường Văn Định phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng.
Tuy nhiên trên thực tế Lường Văn Định không gây hậu quả đã được chứng minh tại kết luận điều tra số 02 ngày 25/7/2015 và kết luận điều tra bổ sung số 04 ngày 30/10/2015 của Cơ quan điều tra CA tỉnh Sơn La.
Cáo trạng số 04 ngày 11/12/2015 của VKSND tỉnh Sơn La; Bản án sơ thẩm số 76 ngày 04/5/2016 của TAND tỉnh Sơn La; Bản án phúc thẩm số 680 ngày 24/11/2016 của Tòa án nhân dân cấp cao đều kết luận và thừa nhận.
Hậu quả gây thiệt hại là do Đinh Bá Vương (đại diện Ban quản lý dự án), Nguyễn Thị Thanh Hương (đơn vị thi công) và các đồng phạm khác thực hiện thủ đoạn lập khống hồ sơ nghiệm thu công trình chiếm đoạt tài sản (các cơ quan tố tụng cho rằng “để được hưởng lợi”) hơn 826 triệu đồng vốn đầu tư.
Đặc biệt tại phiên tòa sơ thẩm (lần 1), các bị cáo Đinh Bá Vương, Nguyễn Thị Thanh Hương và các bị cáo khác đều khai thừa nhận: hậu quả vốn đầu tư cho công trình bị xâm hại hơn 826 triệu đồng là do các bị cáo gây ra bằng thủ đoạn lập khống hồ sơ nghiệm thu khối lượng công trình xây dựng.
Các bị cáo còn thừa nhận: nếu các bị cáo không vi phạm nghiệm thu thanh toán khống công trình thì chắc chắn không có vụ án xảy ra và vốn đầu tư của Nhà nước không bị xâm hại hơn 826 triệu đồng. Thực tế tại Cơ quan điều tra, Nguyễn Thị Thanh Hương đã hoàn trả lại Nhà nước toàn bộ số vốn đầu tư (hơn 826 triệu đồng) do các bị cáo chiếm đoạt.
Rõ ràng các căn cứ về gây hậu quả thiệt hại nêu trên, chứng minh hành vi Lường Văn Định bị truy tố không gây hậu quả.
Thứ hai, bị cáo Định bị quy kết phạm tội theo Điều 285 BLHS.
Nhưng cấu thành tội phạm theo Điều 285 BLHS (1999) quy định người phạm tội này bắt buộc phải có hai dấu hiệu.
Một là, người phạm tội phải có hành vi không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao; hai là, hành vi vi phạm phải gây hậu quả ( quan hệ nhân quả) với hậu quả nghiêm trọng xảy ra.
Như vậy, theo Điều 285 BLHS quy định bắt buộc hành vi phạm tội phải gây hậu quả nghiêm trọng (có mối quan hệ nhân quả).
Thứ ba, lấy thiệt hại hơn 826 triệu đồng do Đinh Bá Vương và đồng phạm chiếm đoạt xác định là yếu tố gây hậu quả rất nghiêm trọng để định tội và định khung hình phạt đối với bị cáo là không đúng Thông tư liên tịch số 02 ngày 25/12/2001 của TATC, VKSTC, BCA, BTP Hướng dẫn áp dụng BLHS về một số tình tiết là yếu tố định tội hoặc định khung hình phạt.
Vì tại điểm 3, phần I Thông tư nêu rõ khi áp dụng các tình tiết “gây hậu quả nghiêm trọng” “gây hậu quả rất nghiêm trọng” “gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng” cần chú ý: hậu quả nghiêm trọng phải do hành vi phạm tội gây ra (có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi phạm tội và hậu quả).
Rõ ràng đối chiếu Thông tư liên tịch Hướng dẫn về yếu tố định tội lại thêm một cơ sở pháp lý tiếp tục khẳng định: Lường Văn Định không phạm tội.
Vì hậu quả nghiêm trọng không phải do bị cáo gây ra (không có quan hệ nhân quả) giữa hành vi bị cáo ký phê duyệt điều chỉnh, bổ sung dự toán công trình với hậu quả tài sản XHCN bị chiếm đoạt hơn 826 triệu đồng.
Với cơ sở pháp lý về cấu thành tội phạm theo Điều 285 BLHS và Thông tư liên tịch Hướng dẫn áp dụng BLHS về yếu tố định tội; chứng cứ kết luận khách quan của các cơ quan tố tụng và lời khai nhận tội của các bị cáo tại phiên tòa như viện dẫn trên chứng minh chỉ với dấu hiệu (điều kiện) hậu quả đã đủ cơ sở pháp lý khẳng định.
Hành vi Lường Văn Định ký điều chỉnh bổ sung dự toán công trình không có quan hệ nhân quả với thiệt hại hơn 826 triệu đồng, hành vi của bị cáo bị truy tố không cấu thành tội phạm. (được quy định tại Điều 107 BLTTHS năm 2003 nay là Điều 157 BLTTHS năm 2015).
Như vậy hành vi bị cáo ký điều chỉnh dự toán công trình không còn ý nghĩa xem xét để truy cứu trách nhiệm hình sự.
Ngoài ra, luật sư Luân còn cho biết, xét xử vụ án còn có nhiều bất cập, ở chỗ vì việc xét xử sơ thẩm lại với bị cáo đã được định hướng, cho nên tại phiên tòa sơ thẩm Lường Văn Định tự bào chữa kêu oan, các luật sư bào chữa đưa ra nhiều vấn đề chứng minh bị cáo vô tội nhưng tất cả đều chỉ là hình thức, còn nội dung không được thực hiện đúng Điều 218 BLTTHS năm 2003 quy định về đối đáp (nay là khoản 2 Điều 322 BLTTHS năm 2015 quy định về tranh luận tại phiên tòa).
“Tại thời điểm Sơn La còn có những vụ án khác tương tự, cùng bản chất nhưng việc xử lý các vụ án chưa đáp ứng yêu cầu về: chống tội phạm tham nhũng, xử lý đúng người, đúng tội, không để lọt tội phạm, không làm oan người vô tội” - luật sư Luân nhấn mạnh.