Nhận diện những “chân rết” của IS tại Đông Nam Á

Tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

Tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đang ráo riết chuẩn bị kế hoạch mở rộng địa bàn hoạt động tại miền Nam Philippines trong khi quân đội Indonesia đã đập tan các kế hoạch thành lập một tỉnh chư hầu của cái gọi là “vương quốc Hồi giáo” mà IS tự dựng lên ở miền Đông Indonesia.

Nếu những toan tính này trở thành hiện thực, sự ổn định của khu vực chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Theo nhận định của nhiều chuyên gia, năm 2016 này, IS nhiều khả năng sẽ tìm cách lập chi nhánh tại Philippines và Indonesia, hiện thực hóa dã tâm có mặt tại Đông Nam Á.

Những hoạt động mang tính chuẩn bị của chúng ở phía Nam Philippines cho thấy sức ảnh hưởng ngày càng lớn mạnh của “hệ tư tưởng IS” trong khu vực. Vụ tấn công khủng bố mới nhất tại Jakarta (Indonesia) ngày 14/1 vừa qua càng cho thấy rõ sự nguy hiểm của IS tại Đông Nam Á.

Dù danh tính những kẻ khủng bố vẫn chưa được xác định cụ thể song cách thức hành động của những tay súng đánh bom khu trung tâm thương mại ở thủ đô Jakarta có nhiều nét tương đồng với những kẻ đã thực hiện các vụ tấn công tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) hay Paris (Pháp).

Mặc dù con số thương vong trong vụ khủng bố ngày 14/1 đã được hạn chế nhờ phản ứng kịp thời của lực lượng cảnh sátJakarta,song vụ khủng bố bằng súng và lựu đạn này cho thấy mức độ táo tợn ngày càng tăng của những kẻ khủng bố.

Bối cảnh đáng chú ý

Theo trang mạng “rsis.edu.sg”, sau những cuộc thảo luận kéo dài một năm giữa những nhóm khủng bố địa phương tuyên bố trung thành với “Quốc vương Hồi giáo” tự xưng Abu Bakr Al-Baghdadi (thủ lĩnh của IS), Hội đồng Shura (Hội đồng tư vấn của IS) đã chọn Isnilon Hapilon làm “người lãnh đạo” chi nhánh IS tại Philippines.

Hapilon là thủ lĩnh của tổ chức Abu Sayyaf (ASG) tại Basilan (hòn đảo lớn nhất thuộc quần đảo Sulu, Philippines). Nếu IS thành công trong việc tạo dựng một “căn cứ an toàn” tại Basilan và mở rộng hoạt động khủng bố từ quần đảo Sulu đến toàn bộ Philippines lẫn Malaysia thì chúng sẽ tạo ra những mối nguy hiểm khó lường trong khu vực.

Sự hiện diện của những trại huấn luyện sẽ giúp IS thu hút không chỉ những kẻ khủng bố từ Đông Nam Á mà còn từ những quốc gia khác - từ các công dân Australia cho đến người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương (Trung Quốc), những người không thể tới Syria để chiến đấu dưới ngọn cờ đen của IS.

Những kẻ được IS huấn luyện tại các khu vực kể trên có thể sẽ trở thành mối đe dọa lớn đối với chính quê hương của họ. Những người này có thể sẽ không chỉ áp dụng các hình thức xây dựng “vương quốc Hồi giáo” theo kiểu IS mà còn tiến hành những hình thức tra tấn hay hành quyết và tấn công khủng bố như những gì tổ chức cực đoan này vẫn làm.

Tháng 1/2016, IS tuyên bố hợp nhất bốn nhóm khủng bố lớn tại Philippines và thủ lĩnh của các nhóm này đều tuyên bố trung thành với Abu Bakr Al-Baghdadi.

Bốn nhóm này gồm: 1) Ansar AlShariah do Abu Anas Al-Muhajir lãnh đạo; 2) Ma’rakah Al-Ansar do Abu Ammar lãnh đạo; 3) Ansarul Khilafah do Abu Sharifah lãnh đạo; 4) Al Harakatul Islamiyyah (tại Basilan) do Isnilon Hapilon lãnh đạo.

Tên này cũng là kẻ chỉ huy toàn bộ “liên minh” 4 nhóm khủng bố này. Al Harakatul Islamiyyah là tên gọi địa phương của ASG.

Thủ lĩnh của nhóm này, Isnilon Hapilon, được xem như “Lãnh tụ Hồi giáo thánh chiến Abu Abdullah người Philippines”, theo Al-Naba (ấn phẩm tin tức do IS xuất bản) khi đưa tin về sự hợp nhất của “những đạo quân của Chúa” (lực lượng thánh chiến).

Việc IS chọn Hapilon làm người lãnh đạo một “tỉnh của IS” tại Philippines đã tạo ra một mối đe dọa lâu dài tới sự ổn định và an ninh của Philippines cũng như toàn bộ khu vực.

Nhóm khủng bố Ansar alShariah do Abu Anas al-Muhajir lãnh đạo, kẻ có bí danh Abraham, đã đại diện cho “liên minh khủng bố mới” tuyên thệ trung thành với thủ lĩnh Abu Bakr al-Baghdadi. Abu Anas al-Muhajir tên thật là Mohammad bin Najib bin Hussein, quốc tịch Malaysia.

Nhóm khủng bố của hắn đảm trách những vấn đề về luật của tổ chức. Mohammad bin Najib bin Hussein là một kỹ sư và chủ một cửa hàng tạp hóa.

Những kẻ đến từ Malaysia khác - như TS Mahmud Ahmad alias Abu Handzalah, giảng viên chuyên ngành tôn giáo thuộc Đại học Malya, và Muhammad Joraimee Awang Raimee, một cựu quan chức thuộc Hội đồng Thành phố - là những kẻ nằm trong danh sách truy nã của cảnh sát Malaysia từ tháng 4/2014.

Sau khi thề trung thành với IS, nhóm khủng bố Ansarul Khilafah tại Philippines đã đăng tải một đoạn băng với nội dung đe dọa sẽ tiến hành những vụ đánh bom liều chết tại Philippines, đồng thời đe dọa sẽ “dành cho” lính Mỹ một “nghĩa địa”.

Cảnh sát Quốc gia Philippines và lực lượng Cảnh sát Indonesia đã hai lần phối hợp đập tan âm mưu của nhóm khủng bố này nhằm vận chuyển vũ khí cho nhóm cực đoan Mujahidin Indonesia Timur (MIT).

Còn nhóm khủng bố Ansarul Khilafah do Abu Sharifah lãnh đạo. Tên này là một kẻ thông thạo tiếng Tagalog, có địa bàn hoạt động chính tại tỉnh Nam Cotabato, tỉnh Sarangani và thành phố General Santos.

Xuất hiện mối đe dọa mới

Trong suốt 20 năm qua, Philippines là nơi bị nhiều tổ chức khủng bố trong nước, trong khu vực và trên toàn thế giới chú ý.

Kể từ năm 1994, khi tổ chức Jemaah Islamiyah (JI) thành lập trại huấn luyện đầu tiên có tên là Hudaibiyah, Philippines đã thành nơi huấn luyện nhiều chiến binh Hồi giáo tới từ Indonesia, Malaysia, Singapore, Thái Lan và các nước Arập.

Phần lớn những người hướng dẫn không phải là người Philippines, chúng là người Indonesia hoặc Arập được AlQaeda huấn luyện.

Không chỉ bị biến thành một cơ sở huấn luyện và triển khai hoạt động của những kẻ khủng bố, quần đảo Sulu cũng đã trở thành khu vực chiến lược nối liền Philippines và Malaysia.

Khi IS bắt đầu mở rộng địa bàn hoạt động, ASG đã bắt cóc con tin từ nhiều nước khác nhau. Một số con tin đã trốn thoát, một số khác được thả sau khi trả tiền chuộc, trong khi số còn lại đã bị sát hại.

Bên cạnh việc đưa các nhà truyền bá tư tưởng của IS về Hồi giáo đến Philippines, rất có khả năng IS sẽ đưa tới đây những chuyên gia chế tạo chất nổ, những kẻ vạch chiến lược và triển khai nhiều nhiệm vụ khác.

Âm mưu xây dựng một nhà nước ở Mindanao của IS là mối đe dọa cực kỳ nghiêm trọng đối với sự ổn định và an ninh của Đông Nam Á, khu vực từ trước tới nay vẫn luôn được coi là ổn định về chính trị, hài hòa về mặt xã hội và có tăng trưởng kinh tế ở mức tương đối.