Món ăn độc, lạ chỉ có tại Trung Quốc: Trứng luộc trong nước tiểu

Trứng gà vốn là loại thực phẩm rất thông dụng, được người dân trên thế giới chế biến với muôn kiểu món ăn khác biệt. Nhưng tại Trung Quốc, người ta có món trứng lạ thoạt nghe có thể khiến thực khách không muốn ăn - “trứng đồng nam” của vùng Đông Dương, Chiết Giang. Đó là món trứng luộc trong nước tiểu của bé trai.

“Di sản văn hóa phi vật thể” của vùng Đông Dương

Trung Quốc có nhiều món đặc sản lạ lùng, trong đó phải kể đến món món trứng luộc trong nước tiểu của bé trai. Do được thịnh hành từ thời cổ đại trong nhiều ghi chép lịch sử có thật nên món "trứng luộc nước tiểu" đã được chính thức công nhận là một phần trong những "di sản văn hóa phi vật thể" của vùng Đông Dương, vào năm 2008, đồng thời đề xuất việc công nhận di sản văn hoá thế giới cho món ăn độc đáo này. Họ tin rằng trứng luộc nước tiểu là một phần trong ẩm thực Trung Hoa và xứng đáng được vinh danh như kim chi Hàn Quốc hay washoku của Nhật Bản.

Món trứng luộc nước tiểu đồng nam này được xem như nét văn hoá đặc trưng của người Trung Quốc và bày bán rộng rãi trên các con đường ở thành phố Đông Dương. Năm 2014, những đầu bếp truyền thống Trung Hoa còn có dự định giới thiệu món ăn này cho toàn thế giới trong dịp lễ Phục Sinh.

Với sự tự tin nhất định, những đầu bếp đến từ tỉnh Chiết Giang cho rằng những quả trứng này có tiêu chuẩn cao đặc biệt. Dù chế biến bằng phương pháp khiến nhiều người ngoại quốc e ngại, nhưng hương vị cùng tác dụng của chúng là tuyệt vời.

Du khách đến với thành phố Đông Dương thường không thể bỏ qua món trứng luộc nước tiểu trứ danh nơi đây. Đặc sản này đã xuất hiện từ hàng nghìn năm trước với hương vị và tác dụng chữa nhiều căn bệnh.

Tương tự món trứng luộc nước trà, nhưng có thêm một nguyên liệu đặc biệt là được ngâm, luộc và hầm trong nước tiểu của bé trai và được ăn như một cái thú thanh tao của người Trung Quốc, nên món trứng luộc nước tiểu này còn được gọi với cái tên khá "mỹ miều" là trứng luộc nước tiểu đồng tử, hoặc trứng luộc nước tiểu đồng nam.

Món “trứng luộc nước tiểu” có công thức khá đơn giản, chỉ gồm trứng, thời gian và nước tiểu đồng tử. Theo ông Lu Ming, đầu bếp mong muốn đưa món ăn này ra toàn thế giới cho biết nước tiểu luộc trứng được lấy từ các trường tiểu học.

“Những bé trai sẽ tiểu vào xô và chúng tôi đi thu thập hàng ngày để đảm bảo chất lượng tốt nhất”, ông nói. Chỉ có nước tiểu bé trai được sử dụng, đặc biệt tốt hơn cả là của những cậu bé dưới 10 tuổi. Không có lời giải cho thắc mắc tại sao phải là nước tiểu bé trai, chỉ biết rằng phương pháp nấu ăn có phần kỳ dị này đã có từ nhiều thế kỉ qua ở nơi đây. Đặc biệt người ta sẽ sử dụng toàn bộ số nước tiểu trong ngày thay vì giữ lại để dùng dần nhằm đảm bảo chất lượng của món trứng luộc.

Công thức làm món trứng này được truyền lại qua nhiều đời. Những quả trứng luộc trong nước tiểu bé trai có tiêu chuẩn cực kỳ cao. Trước tiên, trứng được đem ngâm trong nước tiểu, rồi luộc chín.

Một khi trứng đã săn lại, người ta đập dập vỏ để nước tiểu ngấm vào bên trong trứng, rồi tiếp tục đem xối bằng nước tiểu ở nhiệt độ thường để trứng không bị chín quá. Trong quá trình ninh, nước tiểu được thêm vào liên tục, cùng một số thảo dược. Công thức này khiến lòng trắng trứng có màu vàng nhạt, trong khi lòng đỏ chuyển màu xanh. Sau khi chín, trứng đồng nam thường sẽ có lòng trắng màu vàng nhạt và lòng đỏ màu xanh, mằn mặn, chua chua và tất nhiên là không thể thiếu “mùi khai” đặc trưng của nước tiểu. Tuy vậy, món ăn này được đánh giá là không quá khó ăn.

Gần đây, nước tiểu tạo thêm vị chua khác biệt cho trứng. Các đầu bếp cũng không thể giải thích lý do. Họ cho rằng vị chua này thật đặc biệt và tuyệt ngon. Họ mong muốn món ăn được xuất khẩu rộng rãi để cả thế giới có thể đánh giá đầy đủ giá trị ẩm thực Trung Hoa.

Được coi là vị thuốc chữa bệnh

Từ thời xưa, Đông y đã cho “nước giải của tiểu đồng” là một vị thuốc, có thể chữa được nhiều loại bệnh khác nhau. Do vậy, tương truyền trứng luộc nước tiểu cũng có công dụng tăng cường tuần hoàn máu, tăng cường sinh lực, đồng thời giảm các cơn đau ở hông, chân và các khớp xương và thậm chí còn ngăn ngừa đột quỵ. Chính vì những công dụng còn khá “huyền ảo” đó, món trứng luộc nước tiểu đồng tử có giá cao gấp bốn lần so với giá trứng luộc thông thường.

Người xưa không coi nước tiểu là chất cặn bã của cơ thể thải ra mà coi đây là một vị thuốc quý. Chính vì vậy người ta gọi thứ nước này là luân hồi tửu, hoàn nguyên thang. Những nghiên cứu hiện đại ngày nay cho thấy, nước tiểu có nhiều chất có lợi cho sức khỏe như ure, acid uric, acid hipuric, kiềm puric, acid amin, acid béo, các chất nội tiết (hormone) vitamine và các men...

Nhờ những thành phần hóa học và tác dụng của những thành phần ấy, các nhà khoa học đã giải thích được công dụng chữa bệnh của nước tiểu có ghi trong tài liệu cổ mà trước đây chưa giải thích được. Theo đó, nước tiểu trẻ em có tác dụng cho phụ nữ sau sinh gầy yếu, ho sốt, thổ huyết, dùng để bào chế một số vị thuốc.

Ông Ge Yaohua, một người bán trứng, giới thiệu: “Nhà tôi ăn trứng trong mọi bữa ăn. Các gia đình ở Đông Dương đều thích chúng. Trứng luộc kiểu này rất tốt cho sức khỏe, tránh bệnh đau lưng của người già, tiếp thêm năng lượng làm việc”.

Tuy nhiên, không phải ai cũng thích món này. Dù cho có là “di sản văn hóa phi vật thể” hay là một loại thuốc Đông y có nhiều tác dụng chữa bệnh, tăng cường sức khỏe đi chăng nữa, không phải ai cũng đủ can đảm để thử món ăn lạ lùng và có vẻ mất vệ sinh này. Và cũng đã có nhiều hoài nghi và tranh luận, đưa ra nhiều cảnh báo cho món ăn này về vấn đề “mất vệ sinh” không chỉ trong lối ăn uống mà còn làm không khí tại những con đường bán trứng luộc nước tiểu đồng tử trở nên “bốc mùi”.

Theo Reuters, các chuyên gia y tế đã cảnh báo vấn đề vệ sinh xung quanh việc sử dụng nước tiểu để luộc trứng. Chính những người dân ở Dongyang cũng chia thành hai luồng ý kiến. Một bên cho rằng món ăn này “tốt cho sức khoẻ và ngăn chặn bệnh cảm cúm”, phía còn lại “không tin vào điều đó và cảm thấy e ngại khi ăn”. Ngoài ra, các đầu bếp cũng không thể lý giải vì sao món trứng lại có vị chua rất đặc trưng.

Chắc chắn việc thưởng thức món trứng này sẽ là một thử thách không nhỏ đối với các thực khách phương xa. Tuy nhiên nếu đủ can đảm để ăn thử thì món ăn này vô cùng dễ tìm khi đến Đông Dương.

Mỗi quả trứng gà luộc có giá 1,5 nhân dân tệ (khoảng 4.800 đồng), gấp đôi so với quả trứng gà luộc khác tuy nhiên cũng không phải quá đắt với khách du lịch. Ngoài ra nếu có người quen sống tại thành phố này thì khả năng cao bạn cũng sẽ được chủ nhà thiết đãi món trứng đặc biệt bởi người dân nơi đây cũng thường hay luộc trứng ăn như một món quà vặt hằng ngày.

Món ăn này mang hai chữ “tinh hoa” trong ngành ẩm thực và yếu tố thời gian vốn không thể tách rời. nói gì thì nói, trứng luộc nước tiểu đã tồn tại cả thế kỷ và trở thành một nét văn hóa đặc trưng không thể chối cãi trong ẩm thực vùng Đông Dương nói riêng, và Trung Quốc nói chung.