Câu chuyện phi hành gia nổi tiếng vô tình trở thành "công dân Liên Xô cuối cùng" cho đến nay vẫn là chủ đề hấp dẫn và gây ngạc nhiên cho những người quan tâm.
Theo báo Nga Russia Beyond, khi Sergei Krikalev sẵn sàng lên đường bay vào không gian, rời xa Trái đất để sống trên trạm vũ trụ Mir, nhiệm vụ này đã diễn tiến đúng như những gì ông được huấn luyện.
Nhưng những biến động lịch sử ở Liên Xô đã làm thay đổi những gì quen thuộc với ông ở Trái đất - khiến sứ mệnh của ông rẽ theo một hướng khó lường và thực sự nguy hiểm. Đó là vào năm 1991, Liên Xô tan rã và Krikalev nhận tin ông chưa thể trở về nhà vì đất nước không còn tồn tại nữa.
Phi hành gia Sergei Krikalev. Ảnh: Sputnik
Chuyện xảy ra thế nào?
Bốn tháng trước đó, Sergei Krikalev, vốn là một kỹ sư bay, khởi hành lên trạm Mir từ sân bay vũ trụ Baykonur ở Kazakhstan. Nhiệm vụ của ông dự kiến kéo dài 5 tháng, và quá trình huấn luyện không chuẩn bị cho ông ở trong không gian lâu hơn thế.
Ảnh: TASS
Nhưng biến động chính trị đã xảy ra. "Đối với chúng tôi, mọi chuyện đến thật bất ngờ”, Krikalev hồi tưởng. "Chúng tôi không hiểu điều gì đã xảy ra. Chúng tôi đã cố hình dung chuyện này ảnh hưởng ra sao đến ngành công nghiệp vũ trụ”.
Và ảnh hưởng là thực sự. Phi hành gia 33 tuổi được thông báo rằng không có tiền để đưa ông trở về Trái đất. Một tháng sau đó, ông nhận được yêu cầu tiếp tục ở lại vũ trụ. Và thêm một tháng nữa, đề nghị vẫn y nguyên.
"Họ nói rằng, dù rất khó khăn cho tôi, không tốt cho sức khoẻ của tôi, nhưng đất nước giờ đây đang lâm nguy, ưu tiên hàng đầu là phải tiết kiệm tiền", tạp chí Discover dẫn lời kể của Krikalev. "Tôi tự hỏi liệu mình có sống sót nổi hay không. Tôi không dám chắc. Teo cơ, phóng xạ, nguy cơ ung thư và hệ thống miễn dịch suy giảm sau mỗi ngày. Đó là một số hệ luỵ có thể xuất phát từ việc ở ngoài không gian quá lâu".
Thực tế, Krikalev luôn có thể chủ động rời khỏi trạm Mir vì có sẵn thiết bị phóng mang Raduga được thiết kế để phi hành gia sử dụng trong trường hợp khẩn cấp. Nhưng nếu không có ông, trạm Mir sẽ bị bỏ hoang. "Tôi nghĩ đến việc phải bảo vệ nơi này, công trình nghiên cứu này", viên kỹ sư tâm sự.
Nước Nga sau khi Liên Xô tan rã rơi vào tình trạng túng thiếu, nên buộc phải bán chỗ trên trạm vũ trụ để trang trải chi phí. Áo mua chỗ cho phi hành gia với giá 7 triệu USD, Nhật Bản cũng mua một chỗ với giá 12 triệu USD để đưa phóng viên truyền hình lên vũ trụ.
Theo tờ báo Nga Russia Beyond, thời điểm đó thậm chí đã có một cuộc bàn tính bán gấp trạm Mir khi cơ sở này vẫn còn hoạt động. Điều đó có nghĩa là các phi hành gia khác đã trở về Trái đất, chỉ còn Krikalev ở lại.
Bó buộc trong không gian, xa nhà, phi hành gia yêu cầu mang cho anh mật ong để vực dậy tinh thần, nhưng những gì anh nhận được là chanh và cải ngựa.
Hành trình trở về
Krikalev cuối cùng cũng được quay về Trái đất vào ngày 25/3/1992, sau khi Đức trả 24 triệu USD để đưa kỹ sư Klaus-Dietrich Flade của nước này lên trạm Mir.
Ảnh: Discovery Magazine
Lúc hạ cánh, một người đàn ông với 4 chữ cái USSR (Liên Xô) và lá cờ đỏ của Liên Xô trên bộ đồ phi hành gia bước ra từ tàu Soyuz.
Một bài báo mô tả bộ dạng của ông khi ấy "như một tảng bột nhào" và có tới bốn người phải giúp ông đứng lên, hỗ trợ ông khi ông đặt chân xuống mặt đất. Ngay sau đó, cả thế giới biết đến "nạn nhân của vũ trụ".
Thời gian Krikalev ở trên trạm vũ trụ kéo dài gấp đôi so với dự kiến ban đầu. Ông phải dành 311 ngày, tức 10 tháng bên ngoài không gian, và vô tình lập kỉ lục thế giới về việc này. Ông đã quay xung quanh Trái Đất tổng cộng 5.000 lần.
Trong khi đó, mọi thứ dưới mặt đất đã thay đổi. Khoản tiền lương 600 Ruble mỗi tháng vốn là cao ngất ở thời điểm ông bắt đầu nhiệm vụ đã bị mất giá thảm khi ông quay về, chỉ bằng một nửa thu nhập của một tài xế xe buýt.
Khi Krikalev đang lơ lửng trong không gian, vùng ngoại ô Arkalykh, thành phố nơi ông đáp xuống đã trở thành một phần của Cộng hoà Kazakhstan độc lập. Nơi ông sinh sống không còn được gọi là Leningrad, mà đã chuyển thành St. Petersburg.
Russia Beyond cho biết, trong một cuộc họp báo ít ngày sau đó, "công dân cuối cùng của Liên Xô" bày tỏ: "Tôi đã sống trên lãnh thổ nước Nga khi các nước cộng hòa khác còn nằm trong Liên bang Xô viết. Giờ đây tôi phải trở về Nga, một phần trong Cộng đồng các quốc gia Độc lập".
Sau này, Sergei Krikalev là phi hành gia Nga đầu tiên bay trên tàu con thoi của NASA. Ảnh: Global Look Press
Sergei Krikalev được tôn vinh là Anh hùng của nước Nga. Hai năm sau đó, ông lại nhận một nhiệm vụ khác trên vũ trụ và trở thành nhà du hành người Nga đầu tiên bay trên tàu con thoi của NASA.
Sau 2 năm nữa, ông là người đầu tiên lên Trạm vũ trụ quốc tế (ISS).
Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Đồng bào Thái có nền văn hóa lâu đời mang đậm bản sắc dân tộc, trong đó thêu khăn Piêu đã trở thành nét đẹp trong văn hóa truyền thống của người phụ nữ dân tộc Thái ở Tây Bắc.
Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công thương) mới đây đã phát đi thông tin về việc Canada điều tra chống bán phá giá (CBPG) và chống trợ cấp (CTC) đối với ghế bọc đệm có xuất xứ từ Việt Nam và Trung Quốc.
Ngày 16/4, đoàn làm việc do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng làm trưởng đoàn đã đi kiểm tra hiện trường nút giao Quốc lộ 46B và hầm Thần Vũ. Sau khi kiểm tra, đoàn công tác đã làm việc với các nhà thầu và đơn vị liên quan để tìm giải pháp
Đại tá Trần Liên, nguyên Phó tư lệnh Binh chủng Ra-đa, năm nay đã bước sang tuổi 97 nhưng vẫn nhớ như in về hành trình kéo pháo bằng sức người trong Chiến dịch Điện Biên Phủ cách đây 70 năm.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ tiến hành đấu thầu vàng miếng SJC với tổng khối lượng dự kiến sẽ đấu thầu là 16.800 lượng, thời gian bắt đầu từ 10 giờ sáng ngày 22/4 tới đây.
Đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Giang) chỉ ra rằng, nhiều chính sách thu biểu hiện sự lạc hậu, bất cập nhưng chậm được xem xét, điều chỉnh, như thuế thu nhập cá nhân, thuế VAT.
Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM vừa ban hành Quy định 1269 về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Trong đó có nội dung mua tin phản ánh về hành vi này với mức phí tối đa 10 triệu đồng.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái ký Quyết định 1263/QĐ-TTg phê duyệt Đề án cơ cấu lại Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đến năm 2025.
Tối ngày 1/11, tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế - 11 Lê Hồng Phong, Hà Nội, Báo Pháp luật Việt Nam long trọng tổ chức Lễ tôn vinh 50 Gương sáng Pháp luật năm 2023.
Nhân dịp kết thúc Chương trình “Gương sáng pháp luật” lần thứ 2, TS.Vũ Hoài Nam - Trưởng Ban Tổ chức Chương trình bình chọn “Gương sáng pháp luật” Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam có Thư ngỏ gửi tới Quý bạn đọc.
Nhiều năm trôi qua, các hộ dân mua nhà ở Dự án Khu nhà ở Mạ Kim vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), mà nguyên nhân đến từ những vướng mắc trong thủ tục pháp lý.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.