Chọn quá khứ vọng tương lai

"Ông Trump xứ nhiệt đới" Jair Bolsonaro đắc cử tổng thống Brazil. Ảnh: AFP/Zing

Người ta coi vị tân tổng thống này đối với Brazil như Tổng thống Donald Trump đối với nước Mỹ. Hai người này giống nhau ở điểm “dân tuý”. Ông Bolsonaro ngoài ra còn không giấu giếm quan điểm thái độ ủng hộ và sùng kính những chính quyền độc tài quân sự trong lịch sử Brazil. Bởi thế, việc cử tri Brazil bầu người này làm Tổng thống mới được nhìn nhận là quyết định của cử tri vì tương lai mà lựa chọn quá khứ.

Trước cuộc bầu cử Tổng thống này, ông Bolsonaro không nổi danh gì ở Brazil, khác biệt cơ bản trên phương diện ấy với tất cả những ứng cử viên Tổng thống khác. Việc một người như thế đánh bại tất cả các đối thủ chính trị khác trong cuộc bầu cử quan trọng nhất ở Brazil chỉ có thể lý giải được ở chỗ người này khác biệt cơ bản so với tất cả các Tổng thống đương nhiệm xưa nay và các chính khách có tiếng nên được cử tri kỳ vọng là khi cầm quyền sẽ không như những người tiền nhiệm và như những chính khách mà cử tri đã hiểu quá rõ.

Nói theo cách khác, ông Bolsonaro - như ông Trump ở Mỹ - không dính líu gì đến mọi tai tiếng và bê bối, tham nhũng và hối lộ, lạm dụng và ngạo mạn quyền lực ở những người có quyền lực. Cử tri xứ này đã quá ngán ngẩm và mất hết lòng tin vào những người kia. Họ không hẳn đã hoàn toàn tin cậy ông Bolsonaro nhưng chắc chắn coi người này là cái “ít xấu hơn cả trong mọi cái xấu”. Cũng có một bộ phận cử tri không nhỏ ở Brazil với thiện cảm nhất định về thời chính quyền độc tài quân sự trong quá khứ lịch sử đã bỏ phiếu ủng hộ ông Bolsonaro.

Sự đắc cử Tổng thống của ông Bolsonaro là cái giá đắt mà các đảng phái chính trị vốn thay nhau hoặc cùng nhau cầm quyền kể từ khi nền dân chủ được khôi phục ở Brazil đến nay phải trả cho sai lầm chính trị của họ. Với ông Bolsonaro cầm quyền, đất nước này sẽ sôi động bởi tác động của độc quyền và dân tuý.