Angela Merkel - Niềm kỳ vọng của châu Âu

Sự kiện này cho thấy kỳ vọng lớn của cả CDU và CSU đối với bà “đầm thép” của nước Đức.

Tiếp tục được tín nhiệm

Ngày 6/2, Thủ tướng Đức Angela Merkel đã được cả đảng CDU và đảng CSU chọn làm ứng viên Thủ tướng trong cuộc bầu cử vào tháng 9/2017 tới. Thông tin trên đã được Chủ tịch Horst Seehofer của đảng CSU, một đảng “song sinh” với đảng CDU và chỉ hoạt động tại bang Bayern xác nhận.

Trước đó, tại đại hội đảng CDU diễn ra ngày 6/12/2016 ở thành phố Essen thuộc bang Nordrhein-Westfalen, miền Tây nước Đức, với sự tham dự của gần 1.000 thành viên, Thủ tướng Đức Merkel đã được bầu lại làm Chủ tịch CDU với tỷ lệ phiếu bầu là 89,5%. Việc được bầu lại vào cương vị Chủ tịch đảng CDU đã giúp bà Merkel trở thành ứng cử viên Thủ tướng Đức của đảng trong nhiệm kỳ thứ tư liên tiếp.

CDU và CSU cùng với Đảng Dân chủ Xã hội (SPD) là ba đảng thuộc liên minh cầm quyền ở Đức hiện nay. Liên đảng CDU/CSU chiếm 42,8% ghế tại Quốc hội Liên bang còn SPD giữ 30% số ghế. Bên cạnh Liên đảng CDU/CSU, Đảng Dân chủ Xã hội (SPD) đã chọn ông Martin Schulz, cựu Chủ tịch Nghị viện châu Âu, làm ứng viên Thủ tướng tranh cử cùng bà Merkel.

Hai thành viên quan trọng khác của SPD trong nội các đang có sự thay đổi đáng lưu ý, đó là: Chủ tịch đảng Sigmar Gabriel, người vừa rời cương vị Bộ trưởng Kinh tế và Năng lượng để giữ cương vị Bộ trưởng Ngoại giao thay cho ông Frank-Walter Steinmeier. Còn ông Steinmeier được cho là sẽ kế nhiệm vị trí Tổng thống Đức của ông Joachim Gauck sau cuộc bỏ phiếu vào ngày 12/2 tới.

Và kỳ vọng ổn định châu Âu

Trên cương vị Thủ tướng Đức, có thể thấy, những gì mà bà Merkel đã làm được cho nước Đức kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2005 là rất ấn tượng. Việc tạp chí Forbes 6 lần vào các năm 2006, 2007, 2008, 2013, 2015 và 2016 bầu chọn nhà lãnh đạo nước Đức Merkel là người phụ nữ quyền lực nhất thế giới đã phản ánh rõ mức độ ảnh hưởng của bà đối với nhiều vấn đề khu vực và thế giới.

Theo một chuyên gia Đức tại Berlin, thành công nhất của Thủ tướng Merkel chính là lĩnh vực kinh tế. Minh chứng cụ thể là trong bối cảnh các nước châu Âu, kể cả Pháp, phải điêu đứng vì vấn đề nợ công và thất nghiệp, kinh tế Đức lại hầu như không bị ảnh hưởng trong suốt nhiệm kỳ đầu tiên của bà. Điều này khiến chính phủ của Thủ tướng Merkel luôn giành được tín nhiệm cao.

Trong vai trò là nền kinh tế “đầu tàu” châu Âu, chính sách “viện trợ đi kèm với thắt lưng buộc bụng” của bà Merkel, dù đã vấp phải không ít chỉ trích nhưng thực tế các gói cứu trợ của bộ 3 chủ nợ EU, ECB, IMF do Đức khởi xướng đã góp phần làm dịu khủng hoảng và đưa khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) dần phục hồi.

Theo các chuyên gia phân tích, dưới thời Thủ tướng Merkel, nước Đức đã vươn lên giữ vị thế quan trọng nhất châu Âu đồng thời có tiếng nói trên trường quốc tế. Đặc biệt trong nhiệm kỳ thứ ba từ tháng 12/2013, chính phủ Đức đã áp dụng luật lương tối thiểu ở mức 8,50 euro/giờ và lần đầu tiên kể từ năm 1969, nước này đạt cân bằng ngân sách và không có nợ mới trong ngân sách liên bang.

Đây là một trong những thành quả đáng tự hào nhất của Thủ tướng Đức Merkel. Mặc dù phải đối mặt với khó khăn, song dưới sự lãnh đạo của bà, ước tính nền kinh tế tăng trưởng 1,8% trong năm 2016 và 1,4% trong năm 2017.

Tuy nhiên tháng 3/2016, đảng cầm quyền CDU của Thủ tướng Merkel đã hứng một cú sốc lớn khi để đảng SPD dẫn đầu tại cuộc bầu cử Nghị viện ở 3 bang gồm Rheinland-Pfalz, Sachsen-Anhalt và Baden-Würtemberg.

Đầu tháng 9, đảng CDU lại tiếp tục hứng chịu thất bại nặng nề trong cuộc bầu cử Nghị viện bang Mecklenburg-Vorpommern. Cuối tháng 9, trong cuộc bầu cử Nghị viện bang tại Berlin, CDU cũng chỉ nhận được 18% số phiếu - thấp nhất kể từ năm 1990 và giảm so với con số 23,3% trong cuộc bầu cử tương tự năm 2011.

Các cuộc bầu cử Nghị viện bang vốn được coi là phép thử quan trọng đối với các đảng tại Đức trước thềm cuộc bầu cử Quốc hội Liên bang vào năm 2017. Qua đó, có thể thấy chính sách người tị nạn của Thủ tướng Merkel đã khiến uy tín của đảng CDU cũng như của bà bị giảm sút.

Thế nhưng, bất chấp những tranh cãi liên quan tới chính sách về người tị nạn, bà Merkel vẫn nhận được sự tín nhiệm của đảng CDU. Thêm vào đó, theo các kết quả thăm dò dư luận gần đây, liên minh cầm quyền hiện vẫn nhận được tín nhiệm cao và sẽ tiếp tục chiếm đa số tại Quốc hội Đức nhiệm kỳ tới.

Nếu bà Merkel giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 9 tới và giữ ghế Thủ tướng Đức thêm một nhiệm kỳ 4 năm, bà sẽ tái lập kỷ lục làm Thủ tướng Đức của ông Helmut Kohl, đồng thời trở thành nữ lãnh đạo lâu năm nhất tại châu Âu. Người giữ vị trí này trước đó là nữ cựu Thủ tướng Anh Margaret Thatcher với 11 năm tại vị liên tiếp.

Các nhà phân tích cho rằng, trong bối cảnh bất ổn gia tăng sau khi cử tri Anh lựa chọn rời khỏi EU còn gọi là Brexit và thách thức từ làn sóng người nhập cư ồ ạt vào châu Âu, trong đó có mối đe dọa về an ninh, bà Merkel được kỳ vọng là một nhân tố giúp duy trì sự ổn định ở Lục địa già.

Chân dung “bà đầm thép” Đức

Bà Angela Dorothea Merkel (còn có tên là Kasi) sinh ngày 17/7/1954 tại Humburg (Đức). Bà là con gái của ông Horst Kasner, một mục sư Giáo hội Luther và bà Herlind là giáo viên. Bà Merkel có thể sử dụng thông thạo tiếng Anh và tiếng Nga.

Khi còn nhỏ, bà Merkel từng tham gia thi toán Olympic, và tham gia Đoàn Thanh niên Cộng sản và làm Bí thư phụ trách văn hóa. Từ năm 1973 đến năm 1978, bà Merkel theo học vật lý tại Đại học Leipzig. Từ năm 1978 đến năm 1990, bà làm việc và nghiên cứu tại Viện Hóa Lý Trung ương thuộc Viện Hàn lâm Khoa học. Sau khi tốt nghiệp với học vị Tiến sĩ Vật lý, bà Merkel làm việc trong lĩnh vực Hoá Lượng tử.

Năm 1989, bà Merkel bắt đầu hoạt động chính trị trong phong trào dân chủ. Tháng 12/1990, sau khi nước Đức thống nhất, bà Merkel được chỉ định vào nội các của Thủ tướng Helmut Kohl với chức vụ Bộ trưởng phụ trách Phụ nữ và Thanh niên. Năm 1994, bà Merkel được bổ nhiệm chức Bộ trưởng Môi trường (Bộ trưởng nội các trẻ tuổi nhất). Vị trí này đã khiến bà trở thành một nhân vật được nhiều người biết đến.

Tháng 4/2000, bà trở thành Chủ tịch của đảng CDU. Năm 2004, bà tái đắc cử chức Chủ tịch đảng CDU với 88,4% số phiếu ủng hộ. Ngày 10/10/2005, bà Merkel đắc cử Thủ tướng Đức và trở thành phụ nữ đầu tiên đảm nhiệm chức vụ Thủ tướng tại Đức. Liên tiếp kể từ đó đến nay, bà Merkel đã có 3 nhiệm kỳ liên tiếp đảm nhiệm cương vị Thủ tướng nước Đức.