Hà Nội 24 °C
TP Hồ Chí Minh 28 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 27 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 24°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 28°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 27°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

Xuân về lại canh cánh nỗi lo “mất” học sinh vì tục “bắt vợ"

Pháp luật hình sự
13/02/2019 08:51
Long Trần
aa
Đối với nhiều trường học ở miền núi tỉnh Nghệ An, cứ sau dịp Tết Nguyên đán, thầy cô lại canh cánh nỗi lo “mất” học sinh vì tục “bắt vợ”. Câu chuyện dưới đây là một bài học để những bạn trẻ mạnh dạn đứng lên chống lại hủ tục, thay đổi tương lai.


Phong tục bị biến tướng thành hủ tục

Tục “bắt vợ” từ xa xưa là một nét đẹp văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc Thái. “Bắt vợ” là để thử thách sự mưu trí, lòng dũng cảm, sự chân thành của các chàng trai với người yêu. Thế nhưng, hiện nay phong tục đẹp này phần nhiều bị biến tướng, kéo theo nhiều hệ lụy khôn lường khiến nhiều nữ sinh phải dang dở chuyện học để... làm vợ, làm mẹ.

Các thầy cô tuyên tuyền cho các nữ học sinh để các em tránh tục bắt vợ sau mỗi dịp Tết.
Các thầy cô tuyên tuyền cho các nữ học sinh để các em tránh tục bắt vợ sau mỗi dịp Tết.

Trong số ít nữ sinh may mắn thoát khỏi hủ tục này có em Hà Thị Hồng Vân (tên nhân vật đã được thay đổi, học sinh Trường THPT Quỳ Hợp 3, huyện Quỳ Hợp, Nghệ An). Là cô gái xinh xắn nên nữ sinh này được nhiều trai bản để ý.

Nhiều người địa phương vẫn chưa quên câu chuyện xảy ra vào Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018, Hồng Vân hai lần bị một thanh niên trong làng bắt về làm vợ. Theo lời kể của thầy Nguyễn Minh Đạt, Hiệu trưởng Trường THPT Quỳ Hợp 3, vào ngày mồng 1 Tết, một thanh niên sinh năm 1995 đi cùng nhóm đối tượng đến nhà em Vân chơi.

Tại đây, anh này uống rượu cùng bố của Vân. Đến khoảng gần 22h, nhà hết rượu, thanh niên này mới rủ Vân cùng đi mua. Đoạn đường dài chừng 3 cây số, phải đi qua nghĩa trang khiến nữ sinh này thấp thỏm lo lắng. Khi xe máy đi qua khu vực nghĩa trang, nam thanh niên bất ngờ nói với Vân: “Em làm vợ anh nhé?”.

Dù cô gái trẻ trả lời còn đi học, từ chối lời cầu hôn trên nhưng thanh niên ấy cứ phóng xe nhanh với mục đích chở Vân về nhà mình. Hoảng hốt, nữ sinh này đã liều mình nhảy khỏi xe và chạy thục mạng trốn thoát. Khi thấy một ngôi nhà dân bên đường còn sáng đèn, Vân xin vào trốn. Sau đó, em đã mượn điện thoại gọi về nhờ người nhà lên đón.

Những tưởng đã thoát được, nhưng đến mồng 4 Tết, trong lúc đi chúc Tết nhà họ hàng, Vân tiếp tục bị nhiều người thân thúc ép đồng ý lấy chồng. Dù cô gái liên tục từ chối nhưng đến 21h cùng ngày, một người họ hàng của chàng trai đã chở Vân về tận nhà thanh niên trước đó “bắt vợ” hụt.

Tại đây, họ đã chuẩn bị sẵn mâm cơm, chum rượu theo đúng phong tục người Thái để cưới vợ. Vân khóc lóc, xin thả về và nhất quyết không ăn, không uống để đám cưới không thể diễn ra theo đúng tục lệ. Chỉ đến khi cô gái trẻ cầu cứu người thân, chính quyền mới được giải thoát. Tuy vậy, ngay hôm sau, gia đình chàng trai lại đưa trầu cau sang hỏi cưới Vân.

Chuyện ép hôn của Vân chỉ kết thúc khi có sự can thiệp của nhà trường. Chính thầy Nguyễn Minh Đạt đã xuống nhà giải thích cho bố mẹ nữ sinh này hiểu, rồi nhờ chính quyền địa phương và cơ quan chức năng vào cuộc nhắc nhở gia đình chàng trai kia.

Sau khi đi học lại, Vân đã đạt được thành tích đáng ngưỡng mộ. Nhờ nhiều năm liền là học sinh khá giỏi nên trong năm đó Vân đã thi đỗ ngành du lịch để tiếp tục thực hiện ước mơ giảng đường của mình. Hiện, em đang ôn thi để giành suất du học nước ngoài.

Chia sẻ về hành động của mình, nữ sinh này từng tâm sự, với người Thái chúng em thì tục “bắt vợ” xuất hiện từ lâu đời và hiện nay tục lệ này vẫn được duy trì ở bản. Song em nghĩ đó phải là kết quả của tình yêu đôi lứa, là sự đồng thuận của hai gia đình. Còn việc bị ép buộc, bắt về mà không có sự đồng thuận thì em phản đối đến cùng.

Nỗi lo “mất” học sinh sau dịp Tết

Theo thầy Nguyễn Minh Đạt, nhiều năm trước, vào dịp sau Tết Nguyên đán, nhà trường lại “mất” 3-4 em, không thấy đến trường. Mỗi lần như thế, nhà trường lại cử giáo viên xuống tìm hiểu nguyên nhân. Lúc này, thầy cô mới biết các em đã lập gia đình vì tục “bắt vợ”.

“Phương án lúc đó của nhà trường chỉ là vận động, tuyên truyền để các em trở lại học tập. Tuy nhiên, vì nhiều lý do như phát hiện sự việc muộn, gặp sự phản đối của gia đình nên nhiều trường hợp không thành công. Trường hợp của em Vân được xem là hy hữu trước tục “bắt vợ” của đồng bào nơi đây”, thầy Đạt cho hay.

Cùng chung cảnh ngộ đó là Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS Nậm Tít (huyện Kỳ Sơn, Nghệ An). Thầy Nguyễn Công Danh, Hiệu trưởng nhà trường cho hay, do nằm ở vùng biên giới Việt – Lào nên đồng bào nơi đây còn giữ nhiều phong tục, trong đó có tục “bắt vợ”.

Dịp Tết và cận Tết là thời điểm nóng của tình trạng này, vì trai bản đi làm ăn xa ở khắp nơi về quê ăn Tết. Thầy Danh cho biết, các nhóm thanh niên thường đi từng nhóm từ 3-4 người để hỗ trợ nhau. Họ leo tường vào khu ký túc xá của trường để “bắt” các nữ sinh về nhà lấy chồng. Khi bị phát hiện và can ngăn, có người còn lớn tiếng đe dọa các thầy cô giáo.

Thầy giáo này vẫn còn nhớ một vụ bắt vợ vào sát Tết năm 2018. Khi chỉ còn ít ngày nữa là các học sinh sẽ được về nhà nghỉ Tết thì một nhóm thanh niên lạ đột nhập vào khu vực ký túc xá nhà trường bắt một nữ sinh lớp 8.

Lúc đó vào lúc chập tối, nghe tiếng hò hét của học sinh, các giáo viên của trường vội chạy ra thì thấy một nhóm 4 thanh niên đang cố gắng giằng co để bắt một nữ sinh. Thầy cô can ngăn liền bị nhóm này lớn tiếng: “Không phải việc của mấy ông”.

Trước sự hung hăng của thanh niên lạ, nhà trường đành phải nhờ lực lượng công an xã mới “giải cứu” được nữ sinh này. Sau lần đó, để đảm bảo an ninh trật tự trong trường cũng như kịp thời phát hiện những thanh niên lẻn vào trường bắt vợ, trường này đã lắp đặt một hệ thống camera ở quanh sân trường và khu ký túc xá để quản lý.

Trường cũng yêu cầu học sinh phải báo cáo giáo viên khi phát hiện người ngoài vào trường chơi, quậy phá. Điều khiến nhà trường lo lắng là có thể can thiệp nạn “bắt vợ” được tại trường, nhưng nếu sự việc xảy ra ở nhà thì thầy cô đành chịu.

Ngoài tình trạng bắt vợ, những giáo viên ở vùng cao còn lo lắng sau mỗi dịp nghỉ Tết, nhiều học sinh thấy những người đi làm ăn về có tiền, có điện thoại, quần áo đẹp, nên nghe lời rủ rê bỏ học để theo bạn đi làm.

Thực trạng này khiến nhiều trường ở miền núi Nghệ An lo lắng. Bà Trương Thị Bích Hiệp, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Quỳ Hợp cho biết, mỗi năm cơ quan chức năng đều phối hợp với tất cả trường học trên địa bàn tổ chức các lớp ngoại khóa bàn về tục cướp vợ và chống nạn tảo hôn.

Một trong những nguyên nhân khiến tình trạng này khó kiểm soát là các em gái hoặc chính người thân của các em cam chịu, chấp thuận khi bị “trộm” làm vợ. Hơn nữa, các vụ việc xảy ra ở các xã vùng sâu, vùng xa của huyện nên khi cơ quan chức năng biết thì đã muộn.

bài liên quan
Thu ngân sách quý I của tỉnh Nghệ An đạt 5.904 tỉ đồng

Thu ngân sách quý I của tỉnh Nghệ An đạt 5.904 tỉ đồng

Thu ngân sách trên địa bàn tỉnh Nghệ An trong quý I/2024 ước thực hiện 5.904 tỷ đồng, đạt 37,1% dự toán, bằng 134,3% so với cùng kỳ.
Gần 900 công trình ý nghĩa được tuổi trẻ Nghệ An thực hiện

Gần 900 công trình ý nghĩa được tuổi trẻ Nghệ An thực hiện

Cụ thể, đã có gần 900 công trình thanh niên các cấp được tuổi trẻ Nghệ An triển khai thực hiện với tổng số nguồn lực huy động gần 14 tỷ đồng.
Cửa Lò quyết tâm thay “áo mới”, nhiều dự án được triển khai

Cửa Lò quyết tâm thay “áo mới”, nhiều dự án được triển khai

Nhằm đưa Cửa Lò (Nghệ An) trở thành điểm du lịch hấp dẫn thay đổi theo hướng hiện đại, trong những năm qua địa phương đã kêu gọi nhiều nhà dầu tư. Tổng chỉnh trang nhiều hạng mục và công bố bản đồ quy hoạch Khu lâm viên phía Đông đường Bình Minh…
Năm 2024, Nghệ An phấn đấu thu từ dịch vụ du lịch đạt 9.000 tỷ đồng

Năm 2024, Nghệ An phấn đấu thu từ dịch vụ du lịch đạt 9.000 tỷ đồng

Năm 2024, du lịch Nghệ An phấn đấu đón tổng lượt khách du lịch có lưu trú đạt 5.500.000 lượt, trong đó có 120.000 lượt khách quốc tế, doanh thu dịch vụ du lịch đạt 9.000 tỷ đồng.
Nghệ An: Nhiều hoạt động kỷ niệm 70 năm thành lập xã Thanh Dương

Nghệ An: Nhiều hoạt động kỷ niệm 70 năm thành lập xã Thanh Dương

Nhân kỷ niệm 70 năm thành lập xã Thanh Dương (13/3/1954 - 13/3/2024), nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực mang tính cộng đồng cao đã được địa phương đồng loạt tổ chức.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Lực lượng chức năng vừa tạm giữ hình sự 26 đối tượng mang hung khí đuổi đánh nhau, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn quận Hà Đông (Hà Nội).
Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Một đường dây tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy vừa bị lực lượng chức năng Công an tỉnh Bình Thuận triệt phá, bắt giữ 5 đối tượng.
Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Hà Nam đã khởi tố vụ án “In, mua bán trái phép hóa đơn” và “Trốn thuế” xảy ra từ năm 2022 trên địa bàn tỉnh Hà Nam.
Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Một nữ sinh học lớp 7 bị một người đàn ông hành hung, tát liên tục, sự việc được quay lại và đưa lên mạng xã hội khiến nhiều người bức xúc.
Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Tại cơ quan Công an, Huynh và Duy khai nhận đã bán ma túy cùng nhau, các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm rồi đem bán.
Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Trong tuần qua, các tổ công tác 141 đã kịp thời ngăn chặn, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm, phát hiện 16 vụ việc có dấu hiệu vi phạm, bắt giữ 17 đối tượng.
Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Đồng Nai vừa phối hợp với Công an tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu bắt khẩn cấp 2 đối tượng gây ra hàng loạt vụ cướp tài sản.
Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Lực lượng chức năng vừa bắt giữ 2 đối tượng Phạm Hải Đăng và Nguyễn Đăng Tài để điều tra về hành vi mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép vũ khí quân dụng.
Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nguyễn Hùng Sơn bị lực lượng chức năng bắt giữ khi đang vận chuyển 17 con bò không có giấy tờ theo quy định từ Lào sang Việt Nam qua Cửa khẩu Nậm Cắn (Kỳ Sơn - Nghệ An).
Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Ngày 22/3, Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Đồng Nai cho biết vừa ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam đối với 3 đối tượng để làm rõ về hành vi vận chuyển trái phép chất ma tuý
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY