Nền kinh tế Ấn Độ đã có những bước phát triển vượt bậc nhưng tư tưởng về đẳng cấp, về một trật tự xã hội dựa trên một giai cấp được xác định từ khi sinh ra vẫn còn phổ biến.
Một buổi chiều tháng 8/2018, chàng trai trẻ Pranay Perumalla (23 tuổi) sải bước vào lễ đường đám cưới trong bộ đồ màu xanh. Khuôn mặt anh rạng rỡ khi nắm chặt tay cô dâu Amrutha Varshini (21 tuổi). Cặp đôi sau đó thực hiện nghi lễ truyền thống, đeo những vòng hoa lớn quanh cổ cho nhau còn những người họ hàng tung những hạt gạo vàng lên tóc họ.
Niềm hạnh phúc ánh lên trên khuôn mặt của cặp vợ chồng mới. Họ không hề hay biết rằng ngay từ khoảnh khắc họ chính thức trở thành vợ chồng cũng là lúc họ đối mặt với nguy cơ xa lìa nhau mãi mãi. Gần 1 tháng sau, ngày 14/9/2018, vợ chồng Amrutha Varshini và Pranay Perumalla dắt tay nhau rời khỏi một phòng khám thai. Họ vừa đi vừa nói cười vui vẻ vì bác sĩ cho hay em bé trong bụng Amrutha phát triển rất tốt.
Họ không hề biết rằng một người tay lăm lăm con dao đang theo sát đằng sau. Lợi dụng chỗ ít người, người này đã vung tay chém Pranay 2 nhát vào đầu và cổ, khiến anh ta tử vong tại chỗ. Chứng kiến cảnh tượng hãi hùng, Amrutha sốc đến mức không thể cử động được.
Khoảnh khắc sau đó, cô mới định thần được, vừa khóc vừa chạy quay lại bệnh viện để nhờ người giúp đỡ. Trước khi ngất đi, Amrutha gọi tên cha mình và nói: “Bố đã làm gì vậy?”. Vụ án mạng kinh hoàng đã khiến dư luận chấn động. Họ càng sốc hơn khi biết rằng chỉ ít ngày sau đó, vào cuối tháng 9 cùng năm, cha của Amrutha là ông T. Maruthi Rao thừa nhận đã thuê người giết chết con rể.
Nguyên nhân của vụ án mạng dã man được xác định là do gia đình Amrutha xem sự tồn tại của cuộc hôn nhân giữa con gái họ và Pranay là một sự sỉ nhục không thể chấp nhận được. Bởi, Pranay là một người Dalit - thuật ngữ được dùng để mô tả những người trước đây được xem là những người thuộc giai cấp bần cùng của xã hội Ấn Độ, còn Amrutha lại thuộc đẳng cấp thượng lưu, sinh ra trong một gia đình giàu có và quyền lực.
Tình yêu bị cấm đoán
Trước đây, những người Dalit nằm ở cuối bảng phân cấp đẳng cấp Ấn Độ chiếm gần 17% trong tổng số dân 1,3 tỷ người của Ấn Độ. Tuy nhiên, sau nhiều thế kỷ nỗ lực phấn đấu vươn lên, nhiều người trong số họ đã có được những thành tựu đáng kể trong các lĩnh vực như chính trị, giáo dục và kinh doanh. Cha mẹ của Pranay cũng vậy.
Ông Balaswamy (cha của Pranay) là nhân viên lâu năm của một tập đoàn bảo hiểm. Dành dụm nhiều năm, họ có được cuộc sống ổn định và một ngôi nhà khang trang ở ven khu phố của những người Dalit. Đây là nơi những người Dalit thuộc tầng lớp trung lưu sinh sống.
Còn Amrutha lớn lên trong một ngôi nhà nằm cách nhà của Pranay chỉ 5 phút lái xe, cha cô là một nhà phát triển bất động sản giàu có. Gia đình Amrutha thuộc đẳng cấp Arya Vysya - một nhóm của đẳng cấp Komati bao gồm cộng đồng những người giàu có và quyền lực trong lĩnh vực kinh doanh.
Ngay khi Amrutha bước vào trung học, cô đã được cha mẹ yêu cầu không kết bạn với những người từ các đẳng cấp thấp, đặc biệt là Dalit. Tuy nhiên, vào năm lớp 9, khi đi xem phim cùng với một nhóm bạn, Amrutha đã tình cờ gặp Pranay. Sau lần đó, họ bắt đầu liên lạc với nhau. Khi đó, cha của Amrutha đã phát hiện ra và ông ta điên cuồng đánh con. Về sau, ông ta tịch thu điện thoại di động và máy tính xách tay của con gái, đồng thời chuyển con đến học ở một ngôi trường khác.
“Cha nói với tôi rằng tôi thậm chí có thể kết hôn với một người ăn xin thuộc đẳng cấp thượng lưu nhưng không được kết hôn với một người có đẳng cấp thấp hơn, dù đó là ai”, Amrutha kể lại. Thế nhưng, tình cảm của đôi trẻ không vì thế mà lụi tàn. Trong 6 năm sau đó, họ thi thoảng vẫn lén gặp nhau trong quãng thời gian ngắn ngủi.
Tốt nghiệp trung học, Pranay theo đuổi ngành kỹ sư còn Amrutha học thời trang. Nhận thấy con gái vẫn có tình cảm với Pranay nên cha mẹ Amrutha nảy sinh ý định sắp xếp để gả cô cho người khác. Biết được việc này, Amrutha đã nảy ý muốn bỏ trốn. Sau khi lên kế hoạch kỹ càng, ngày 30/1/2018, khi mẹ đang ngủ trưa, Amrutha đã lén lấy chiếc ba lô có vài món đồ, bằng cấp, thẻ căn cước rồi trốn khỏi nhà.
Sau đó, cặp đôi tổ chức hôn lễ đơn giản với sự có mặt của vài người bạn tại một ngôi đền ở thành phố Hyderabad. Họ làm hộ chiếu với hy vọng có thể đến Australia để hiện thực hóa giấc mơ khởi nghiệp kinh doanh của Pranay. Có điều, 5 tháng sau đám cưới, Amrutha phát hiện mình có thai. Vì vậy, họ quyết định hoãn chuyến đi để tổ chức tiệc cưới. Hàng trăm người đã dự lễ cưới của họ nhưng cha mẹ Amrutha tuyệt nhiên không tới.
Bởi lúc này, ông Rao (cha của Amrutha) đã nhen nhóm ý định mưu sát chú rể Pranay. Trước khi đám cưới diễn ra 1 tháng, ông này đã chi ra 150.000 USD để thuê người giết con rể. Ông ta đã chuyển cho sát thủ một bức ảnh của cặp đôi được in trên thiệp mời đám cưới của họ để chúng có thể nhận diện Pranay. Việc thuê mướn được dàn xếp thông qua một chính trị gia ở địa phương.
“Lô cốt” của những định kiến Theo các nhà quan sát, xã hội Ấn Độ thời gian qua đã có những thay đổi, tuy nhiên nhiều người cho rằng vẫn chưa đủ nhanh với những cặp vợ chồng như Amrutha và Pranay - những người bất chấp hệ thống phân biệt giai cấp lâu đời để kết hôn với nhau.
Theo những ý kiến này, dù Ấn Độ đã phát triển mạnh mẽ, tỷ lệ giáo dục tăng mạnh và nền kinh tế thuộc nhóm phát triển nhanh nhất thế giới nhưng tư tưởng về đẳng cấp, về một trật tự xã hội bắt nguồn từ kinh sách cổ Ấn Độ giáo và dựa trên một giai cấp được xác định khi sinh thì vẫn luôn hiện hữu. Hệ thống này được thể hiện rõ nhất trong hôn nhân.
Một nghiên cứu năm 2017 cho thấy chỉ 5,8% các cuộc hôn nhân ở Ấn Độ là giữa những người thuộc các đẳng cấp khác nhau. Tỷ lệ này gần như không thay đổi trong suốt 40 năm qua. Ở Ấn Độ, việc vượt qua những ranh giới như vậy đôi khi sẽ dẫn tới bạo lực. Kể từ cuối tháng 6 cho đến nay, những vụ án mạng mà nạn nhan là những người đàn ông và phụ nữ kết hôn với người không cùng đẳng cấp đã được ghi nhận tại các tiểu bang Gujarat, Tamil Nadu, Madhya Pradesh và Andhra Pradesh của nước này.
Mới đây, con gái của một chính trị gia thuộc đảng cầm quyền ở Ấn Độ đã phải đăng tải một video lên mạng xã hội để gây sức ép nhằm ngăn khả năng cha cô có hành động để tiêu diệt cuộc hôn nhân giữa cô với một người đàn ông Dalit trái với ý muốn của gia đình.
Bà Uma Chakravarti - một nhà sử học và là chuyên gia về vấn đề đẳng cấp và giới tính ở Ấn Độ cho hay, những vụ bạo lực như trường hợp của Pranay và hàng loạt những vụ việc tương tự đã được tiến hành dưới danh nghĩa của truyền thống và danh dự. Tuy nhiên, động cơ của những việc này sâu xa hơn nhiều, đó là quan niệm cho rằng việc một phụ nữ có thể chọn người đàn ông mà cô muốn kết hôn, bao gồm cả những người Dalit, sẽ làm mất ổn định toàn bộ hệ thống phân giai cấp. Vụ sát hại Pranay đã khiến thành phố Miryalaguda bị chia rẽ.
Hàng trăm người - chủ yếu là người Dalit - đã đến nhà của gia đình Pranay sau khi anh ta qua đời để bày tỏ sự hỗ trợ của họ. Cùng lúc, những người khác cũng đã tập hợp tại nhà của Amrutha để bày tỏ sự cảm thông với cha cô này. Cha của Pranay là ông Balaswamy (53 tuổi) cho biết gia đình muốn ông Rao bị trừng phạt. Còn Amrutha hiện đã sinh con được hơn 6 tháng.
Cô đang ở cùng với cha mẹ chồng chăm con nhỏ. Câu chuyện của Pranay và Amrutha được xem là ví dụ điển hình nhất cho thấy khuynh hướng phát triển đi lên của những người Dalit không có nghĩa là họ có thể kết hôn với người mà họ muốn hoặc sống ở nơi họ muốn. Họ vẫn tiếp tục bị kỳ thị và phải đối mặt với sự phân biệt đối xử trong cuộc sống.
Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Thanh tra Sở Y tế TP.HCM cho biết, đơn vị vừa phát hiện một hộ kinh doanh về chăm sóc da trên địa bàn Quận 7 ba lần bị xử phạt do lấn sân sang phẫu thuật thẩm mỹ, liên tục đổi địa bàn hoạt động.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Liên quan đến việc ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả” thay vì phải ra Quyết định “Xử phạt vi phạm hành chính (XPVPHC)” đối với ông Chang A Cháng.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm yêu cầu công an các đơn vị, địa phương đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án trọng điểm thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi chỉ đạo, vụ án dư luận xã hội quan tâm.
Ngày 25/4, thông tin từ Công an tỉnh Nghệ An cho biết, Công an huyện Nghĩa Đàn đang tạm giữ hình sự đối tượng Lê Văn Hồng (SN 1979), trú xã Tri Lễ, huyện Quế Phong về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.
Ngày 24/4, Công an TP.HCM cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Quận 4 vừa triệt phá nhóm đối tượng “núp bóng” dịch vụ cầm đồ, tư vấn tài chính “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Ngày 24/4, thông tin từ Công an TP.HCM cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt 8 bị can về hành vi “Tổ chức đánh bạc” và 4 bị can về hành vi “Đánh bạc”. Các quyết định và lệnh bắt đã được Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố phê chuẩn.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Theo thống kê của Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban chỉ đạo 138/CP), trong quý I/2024, lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố mới 20 vụ/40 đối tượng (tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2023) mua bán người.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.