Nghệ An: "Nhói lòng" khu di chỉ khảo cổ học thành nơi tập kết rác

Di chỉ khảo cổ học Cồn Điệp nằm cạnh quốc lộ 1A, trên địa phận xóm 6, xã Quỳnh Văn (Quỳnh Lưu, Nghệ An) được công nhận là di chỉ tiểu biểu cho thời đại đồ đá mới.

Bãi tập kết rác ngay mặt tiền Di chỉ khảo cổ học (ảnh Duy Ngợi).

Ngay từ năm 1930, một nhà khảo cổ người Pháp đã đến đây khảo cứu và phát hiện đây là một di chỉ quý. Từ những năm 1960 của thế kỷ trước, các đoàn khảo cổ đã tiến hành khai quật di chỉ khảo cổ này và tìm được hàng trăm hiện vật quý chứng minh sự có mặt của người Việt cổ với nền văn hóa cách đây khoảng 6.000 - 7.000 năm trước Công nguyên.

Khoảng năm 1974, xuất hiện việc họp chợ trên nền di chỉ này. Ngoài ra, người dân còn đào lấy sò, điệp để đóng gạch làm nhà khiến cho di chỉ bị biến dạng nhiều.

Trước thực trạng trên, năm 2008, UBND tỉnh Nghệ An có chủ trương di dời chợ Vân cũ ra khỏi di chỉ khảo cổ và tới năm 2010, Thủ tướng Chính phủ ký quyết định phê duyệt cho xã Quỳnh Văn xây dựng chợ Vân ở địa điểm mới tại thôn 9, nhằm trả lại hiện trạng và mặt bằng 5000m2 của Khu di chỉ khảo cổ Cồn Điệp.

Tháng 2/2014, công trình chợ Vân mới được hoàn thành, UBND xã Quỳnh Văn đã khởi công xây dựng công trình tường bao để bảo vệ Khu di chỉ khảo cổ học Cồn Điệp để ngăn chặn người dân đào trộm vỏ sò, vỏ điệp. Công trình gồm các hạng mục: Tường bao, cổng chính, bia dẫn tích của Khu di chỉ khảo cổ học Cồn Điệp với dự toán 1,2 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo ghi nhận của PhapluatPlus, hiện nay công trình tường bao bảo vệ Khu di chỉ khảo cổ học Cồn Điệp còn dang dở, chưa có cổng chính che chắn.

Trong Khu khảo cổ học, cỏ dại mọc um tùm, nhìn từ đằng xa hệt như một bãi đất hoang. Điều đáng nói là ngay mặt tiền của di chỉ khảo cổ (cạnh quốc lộ 1A) nhiều tháng nay biến thành nơi tập kết rác thải.

Không chỉ vậy, một số hộ dân sống xung quanh còn lợi dụng trồng cây, rau màu và lấn chiếm hành lang để tập kết hàng hóa trên khu di chỉ khảo cổ, gây mất cảnh quan nơi đây.

Trao đổi với Phapluatplus, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Văn Lê Văn Ba cho hay: Di chỉ khảo cổ học Cồn Điệp trên đất Quỳnh Văn đã được sử sách ghi nhận từ lâu. Di chỉ này được chính quyền xã hết sức quan tâm nhưng vì nguồn vốn quá eo hẹp, đến nay nhà thầu thi công tường bao cơ bản đã xong, chỉ còn bia dẫn tích và phần trang trí.

UBND tỉnh cho chủ trương và hỗ trợ kinh phí nhưng nói thật ra là đến nay vẫn chưa có đồng nào, hiện nay nhà thầu phải tự bỏ vốn hoàn toàn gây khó khăn không nhỏ cho việc hoàn thành công trình.

Khi hỏi về vấn đề Khu di chỉ khảo cổ học thành nơi đổ rác, Chủ tịch xã Quỳnh Văn phân trần: Việc người dân đem rác thải tập kết ở mặt tiền Khu di chỉ khảo cổ học Cồn Điệp là hoàn toàn có thật. Dù chính quyền xã đã tuyên truyền trên loa phát thanh và có hợp đồng với 2 xe vận tải thành 2 tổ thu gom rác thải giữa tháng và cuối tháng. Tuy nhiên một số người dân vẫn thiếu ý thức đem rác đến đây đổ trộm, bỏ vật liệu, trồng rau tại Khu di chỉ khảo cổ.

Trong thời gian tới, xã đang cố gắng hoàn thiện nền bê tông phía mặt tiền Di chỉ khảo cổ học thành sân chơi cho người dân. Về lâu dài sẽ đề xuất cấp trên xây dựng bên trong Khu di chỉ khảo cổ học Cồn Điệp thành những bồn hoa (công viên) để người dân có thể đến tham quan, nghiên cứu, ông Lê Văn Ba cho biết thêm.

Dưới đây là một số hình ảnh về cảnh hoang tàn, nhếch nhác tại Khu di chỉ khảo cổ Cồn Điệp:

Không chỉ tập kết rác thải, mặt tiền Khu di chỉ khảo cổ học Cồn Điệp còn là nơi để người dân chăn thả trâu bò (ảnh Duy Ngợi).

Cổng vào Khu di chỉ khảo cổ học cỏ mọc um tùm, ngổn ngang phết thải xây dựng (ảnh Duy Ngợi).

Đống rơm này tồn tại đã lâu trước cổng Khu di chỉ khảo cổ học (ảnh Duy Ngợi).

Người dân tận dụng mặt tiền Di chỉ khảo cổ học trồng rau (ảnh Duy Ngợi).

Bên trong Di chỉ khảo cổ học hệt như một bãi đất hoang, cỏ dại mọc um tùm (ảnh Duy Ngợi).

Một bãi đất mới được người dân cuốc xới chuẩn bị trồng rau (ảnh Duy Ngợi).

Nhiều lớp sò huyết xếp tầng thể hiện dấu tích của biển xưa kia tại Khu di chỉ khảo cổ học Cồn Điệp (ảnh Duy Ngợi).

Có thể dễ dàng tìm thấy nhiều loại xác sò, huyết tại Di chỉ khảo cổ học Cồn Điệp (ảnh Duy Ngợi)