Không có phản hồi tạm ứng tiền bồi thường, ông Nén phải làm gì?

Ông Chấn "nóng lòng" muốn hội ngộ với người tù lịch sử Huỳnh Văn Nén

Huỳnh Văn Nén - 17 năm tù oan đau xót lòng người

Nhà báo Trần Mỹ: Tôi bị đe dọa khi tiếp cận vụ Huỳnh Văn Nén

Ước mơ nhỏ nhoi của hai cha con “người tù thế kỷ” Huỳnh Văn Nén

Ông Huỳnh Văn Nén xúc động trong lễ trao giải Siêu Vành Khuyên

Tin nên đọc

“Người tù thế kỷ” Huỳnh Văn Nén đã xuất viện

Ông Nén “chừa đến già” sau khi tai nạn xe máy suýt chết

Sau tai nạn, “người tù thế kỷ” Huỳnh Văn Nén sắp ra viện

Tình trạng sức khỏe ông Nén chuyển biến tích cực

Liên quan đến việc bồi thường oan sai cho ông Huỳnh Văn Nén - "Người tù xuyên thế kỷ" - đang làm dư luận "dậy sóng", mới đây, Cục Bồi thường Nhà nước vừa cho biết, việc bồi thường oan sai cho ông Nén thuộc thẩm quyền của Toà án nhân dân (TAND) tỉnh Bình Thuận.

Riêng việc ông Nén xin ứng 1 tỉ phải chờ hướng dẫn của TAND tối cao. Cục Bồi thường Nhà nước chỉ hỗ trợ ông Nén thực hiện các thủ tục về mặt pháp lý...

Ông Huỳnh Văn Nén chưa nhận được phản hồi về việc tạm ứng tiền bồi thường oan sai.

Trước đó, bởi gia cảnh quá khó khăn, sức khỏe giảm sút trầm trọng, cần ứng tiền để trang trải các khoản chi tiêu trong gia đình, ông Huỳnh Văn Nén đã gửi đơn đến TAND tỉnh Bình Thuận, Cục Bồi thường Nhà nước và Bộ Tư pháp đề nghị được tạm ứng trước 1 tỉ đồng tiền bồi thường thiệt hại do bị oan.

Nhiều người cho rằng nguyện vọng ứng tạm tiền bồi thường oan sai của ông Nén để chăm lo sức khỏe và trang trải công việc gia đình là chuyện bình thường, nên làm. Chính vì vậy, thông tin mới đây của Cục bồi thường Nhà nước về việc chưa thể quyết định cho ông Nén tạm ứng một phần của số tiền trên khiến dư luận băn khoăn. Thực chất, về mặt pháp lý thì nguyện vọng ấy của "người tù xuyên thế kỷ" có được chấp nhận không?

Phóng viên Pháp luật Plus vừa có cuộc trao đổi với luật sư Đặng Văn Cường - Đoàn luật sư TP Hà Nội về vấn đề này. Luật sư Đặng Văn Cường nhận định: "Có thể nói rằng trong những năm dư luận xã hội hết sức quan tâm tới vụ án oan sai mà ông Huỳnh Văn Nén là nạn nhân bởi đây là vụ án "điển hình".

Nỗi oan của ông Nén đã kéo theo những hệ lụy đáng buồn khi mà cả 8 người khác trong gia đình ông cũng bị vướng vào lao lý. Mặc dù giờ đây họ đã được trở về với xã hội và nỗi oan ức ấy cũng đã được rửa sạch nhưng những nỗi đau thương, mất mát, sự thiệt thòi thì không bao giờ nguôi và chẳng điều gì có thể so sánh được...".

Báo chí đã nhiều lần thông tin về vụ việc và các cơ quan chức năng, các chuyên gia về pháp lý cũng đã nhấn mạnh, theo quy định của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước thì cơ quan tiến hành tố tụng gây oan sai phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người bị khởi tố, truy tố, xét xử oan sai. Vì vậy, ông Nén yêu cầu bồi thường oan sai là có căn cứ và đúng pháp luật.

Tuy nhiên, đến nay, việc chi trả tiền bồi thường cho ông Huỳnh Văn Nén vẫn chưa được thực hiện theo quy định và việc tạm ứng một phần số tiền trên của ông cũng chưa có câu trả lời. Vậy pháp luật có quy định về thời gian chi trả tiền bồi thường oan sai cũng như việc tạm ứng số tiền bồi thường oan sai này không?

Luật sư Đặng Văn Cường.

Khi trao đổi với phóng viên về điều này, luật sư Đặng Văn Cường cho rằng, "pháp luật hiện hành không quy định về việc tạm ứng tiền bồi thường oan sai nhưng có quy định rất cụ thể trách nhiệm của từng cơ quan và thời hạn giải quyết, chi trả tiền bồi thường oan sai.

Ông Nén có quyền yêu cầu chi trả tiền bồi thường toàn bộ và theo thời hạn luật định chứ không cần yêu cầu tạm ứng. Nếu cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thực hện thủ tục bồi thường mà không thực hiện đúng quy định thì ông Nén có quyền khiếu kiện theo quy định pháp luật".

Luật sư Đặng Văn Cường viện dẫn cụ thể Điều 4, Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước:

"Điều 4. Quyền yêu cầu bồi thường

1. Người bị thiệt hại có quyền yêu cầu cơ quan có trách nhiệm bồi thường giải quyết việc bồi thường khi có văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định hành vi của người thi hành công vụ là trái pháp luật hoặc có văn bản của cơ quan có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng hình sự xác định người bị thiệt hại thuộc trường hợp được bồi thường quy định tại Điều 26 của Luật này.

2. Trong quá trình khiếu nại hoặc khởi kiện vụ án hành chính, người bị thiệt hại có quyền yêu cầu người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại hoặc Toà án giải quyết việc bồi thường."

Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước cũng quy định, thời hiệu yêu cầu bồi thường quy định tại khoản 1 Điều 4 của Luật này là 02 năm, kể từ ngày cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành văn bản xác định hành vi của người thi hành công vụ là trái pháp luật hoặc kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật của cơ quan tiến hành tố tụng hình sự xác định người bị thiệt hại thuộc trường hợp được bồi thường.

Luật sư Đặng Văn Cường cũng nhấn mạnh, Nhà nước đã có quy định cụ thể về nguyên tắc chi trả tiền bồi thường quy định tại Điều 7 Luật trách nhiệm bồi thường. Theo đó, việc giải quyết bồi thường phải tuân theo các nguyên tắc sau đây:

1. Kịp thời, công khai, đúng pháp luật;

2. Được tiến hành trên cơ sở thương lượng giữa cơ quan có trách nhiệm bồi thường với người bị thiệt hại hoặc đại diện hợp pháp của họ;

3. Được trả một lần bằng tiền, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.

Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước quy định, trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày kết thúc việc xác minh thiệt hại, cơ quan có trách nhiệm bồi thường phải tổ chức và chủ trì thương lượng với người bị thiệt hại về việc giải quyết bồi thường; trường hợp vụ việc có nhiều tình tiết phức tạp thì thời hạn thương lượng có thể kéo dài nhưng không quá 45 ngày.

Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày kết thúc việc thương lượng, cơ quan có trách nhiệm bồi thường phải ra quyết định giải quyết bồi thường. (Điều 20).

Quyết định giải quyết bồi thường có hiệu lực sau 15 ngày, kể từ ngày người bị thiệt hại nhận được quyết định, trừ trường hợp người bị thiệt hại không đồng ý và khởi kiện ra Toà án.

Điều 54, quy định về trình tự, thủ tục cấp và chi trả tiền bồi thường như sau:

1. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày bản án, quyết định giải quyết bồi thường có hiệu lực pháp luật, cơ quan có trách nhiệm bồi thường phải chuyển ngay hồ sơ đề nghị bồi thường đến cơ quan tài chính cùng cấp; trường hợp là cơ quan hưởng kinh phí từ ngân sách trung ương thì chuyển hồ sơ đến cơ quan quản lý cấp trên.

Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hồ sơ, cơ quan nhận được hồ sơ có trách nhiệm kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ đề nghị bồi thường để cấp kinh phí hoặc có văn bản gửi cơ quan tài chính cùng cấp đề nghị cấp kinh phí bồi thường; trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ thì hướng dẫn cơ quan có trách nhiệm bồi thường bổ sung hồ sơ hoặc sửa đổi, bổ sung quyết định giải quyết bồi thường. Thời hạn bổ sung hồ sơ không quá 15 ngày.

Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị bồi thường hợp lệ thì cơ quan tài chính có thẩm quyền cấp kinh phí cho cơ quan có trách nhiệm bồi thường để chi trả cho người bị thiệt hạiSau khi nhận được kinh phí do cơ quan tài chính cấp, trong thời hạn 05 ngày làm việc, cơ quan có trách nhiệm bồi thường phải thực hiện việc chi trả bồi thường cho người bị thiệt hại hoặc thân nhân của người bị thiệt hại.

Trường hợp bản án, quyết định giải quyết bồi thường của Toà án có hiệu lực pháp luật mà cơ quan có trách nhiệm bồi thường không tự nguyện thi hành thì người được bồi thường có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự thi hành theo quy định của pháp luật thi hành án dân sự.

Như vậy, "người tù xuyên thế kỷ" Huỳnh Văn Nén có quyền yêu cầu chi trả toàn bộ số tiền bồi thường oan sai theo thời hạn luật định chứ không cần yêu cầu tạm ứng. Nếu cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thực hện thủ tục bồi thường mà không thực hiện đúng quy định thì ông Nén có quyền khiếu kiện theo quy định pháp luật.