Ngày 26/10/2011, Tòa Dân sự TANDTC đã có Quyết định Giám đốc thẩm số 826/2011/DS-GĐT tuyên hủy Bản án dân sự sơ thẩm của TAND huyện Thanh Sơn và Bản án dân sự phúc thẩm của TAND tỉnh Phú Thọ xét xử vụ “Tranh chấp quyền sử dụng đất đai” giữa nguyên đơn là anh Đinh Đắc Thắng và bị đơn là bà Đinh Thị Lý (cùng trú tại khu 10, xã Tất Thắng, huyện Thanh Sơn, Phú Thọ) do vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng; giao hồ sơ vụ án cho TAND huyện Thanh Sơn xét xử sơ thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật. Thế nhưng, đã gần 5 năm trôi qua, TAND huyện Thanh Sơn vẫn “ngâm” vụ án, khiến người dân khóc ròng.
|
Hủy cả hai bản án vì vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. Ảnh minh họa |
Gian nan hành trình đi tìm… công lý
Được biết, diện tích 534,7m2 đất (tại khu 10, xã Tất Thắng, huyện Thanh Sơn) đang có tranh chấp là phần đất giáp ranh giữa hai gia đình bà Lý và anh Thắng.
Theo sổ đỏ thì diện tích đất của gia đình anh Thắng có cạnh giáp quốc lộ là 35m, cạnh giáp ông Hòa là 23m, cạnh giáp bà Lý là 50m, cạnh giáp ruộng là 59m, nhưng đo trên thực tế thì cạnh giáp quốc lộ 316 chỉ còn 20m.
Cho rằng bà Lý chiếm dụng phần đất này nên anh Thắng đã khởi kiện, yêu cầu bà Lý phải trả 14,8m theo mặt quốc lộ 316. Bà Lý thì khẳng định, diện tích bà đang ở là do gia đình chồng bà giao từ năm 1966 và bà ở từ đó đến nay không có tranh chấp.
Hơn nữa, theo kết quả đo đạc của địa chính xã và thực địa, phần đất của gia đình bà chỉ thừa 3m, còn nhà ông Hòa thừa 7m nên không chấp nhận yêu cầu của anh Thắng.
Bản án dân sự sơ thẩm số 03/2008/DSST ngày 19/6/2008, TAND huyện Thanh Sơn quyết định: Buộc bà Lý phải trả lại cho gia đình anh Thắng phần diện tích đất là 534m2 có chiều theo mặt quốc lộ là 11,5m, chiều giáp nhà bà Lý là 50m, giáp ruộng là 14m, giáp nhà anh Thắng là 43m theo trích lục bản đồ của UBND xã Tất Thắng lập ngày 27/5/2007.
Không đồng tình với phán quyết của TAND huyện Thanh Sơn, bà Lý kháng cáo. Bản án dân sự phúc thẩm số 62/2008/DSPT ngày 09/9/2008, TAND tỉnh Phú Thọ đã bác đơn kháng cáo của bà Lý; giữ nguyên bản án dân sự sơ thẩm của TAND huyện Thanh Sơn.
Bà Lý cho rằng, trong quá trình giải quyết vụ án, tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm chưa xác minh nguồn gốc diện tích đất tranh chấp, diễn biến quá trình sử dụng đất của các đương sự qua từng thời kỳ cũng như trình tự cấp sổ đỏ cho gia đình bà Lý, anh Thắng có đúng với quy định của pháp luật không; ý kiến của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc cấp sổ đỏ cho hai gia đình.
Mặt khác, hai cấp tòa xác định mốc giới giữa hai gia đình, tuổi cây trồng của gia đình bà, từ đó mới xác định được diện tích đất của gia đình anh Thắng, gia đình bà. Cũng theo bà Lý, phần diện tích đất nhà anh Thắng bị thiếu trong khi nhà ông Hòa thừa 7m, nhà bà chỉ thừa 3m.
Trong diện tích đất của gia đình bà có 500m2 do bà Hân cho, một phần do khai hoang, vì vậy cần xác minh, thẩm tra trên thực tế để xác định phần diện tích đất được cho và phần diện tích đất khai hoang. Không chấp nhận phán quyết của cấp phúc thẩm, bà Lý tiếp tục có đơn khiếu nại.
Ngày 31/5/2011, Chánh án TANDTC đã có Quyết định số 353/2011/KN-DS kháng nghị đối với Bản án dân sự phúc thẩm số 62/2008/DSPT của TAND tỉnh Phú Thọ.
Theo đó, kháng nghị cho rằng, hồ sơ vụ án chưa thể hiện rõ nguồn gốc diện tích đất tranh chấp, quá trình sử dụng của các đương sự, trình tự thủ tục cấp sổ đỏ cho bà Lý, anh Thắng, ông Hòa để xác định gia đình anh Thắng có thiếu đất không?
Tòa án các cấp chỉ tuyên buộc bà Lý phải trả đất mà không đưa ông Hòa tham gia tố tụng là thiếu sót. Do đó, Chánh án TANDTC đề nghị Tòa án dân sự TANDTC xét xử Giám đốc thẩm hủy Bản án dân sự phúc thẩm số 62/2008/DSPT của TAND tỉnh Phú Thọ và Bản án dân sự sơ thẩm số 03/2008/DSST ngày 19/8/2008 của TAND huyện Thanh Sơn.
Vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng
Theo đó, ngày 26/10/2011, Tòa Dân sự TANDTC xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm và ra Quyết định giám đốc thẩm số 826/2011/DSGĐT, xác định: “Theo sơ đồ hiện trạng sử dụng đất thì diện tích đất của gia đình anh Thắng nằm giữa diện tích đất của gia đình bà Lý và gia đình ông Hòa, trong trường hợp này cần phải đưa ông Hòa tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan để xác định diện tích đất bị thiếu của gia đình anh Thắng nằm ở diện tích của bà Lý hay của ông Hòa rồi từ đó xem xét, giải quyết toàn diện và triệt để vụ án.
Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm chưa xác minh, thẩm tra các vấn đề trên đã buộc bà Lý trả lại cho gia đình anh Thắng 534,7m2 đất là chưa thu thập, xác minh đầy đủ chứng cứ”. Quyết định giám đốc thẩm cũng khẳng định: “Các tài liệu có trong hồ sơ vụ án thể hiện tranh chấp giữa các đương sự chưa qua hòa giải tại UBND xã.
Tòa án cấp sơ thẩm, tòa án cấp phúc thẩm vẫn thụ lý giải quyết là không đúng quy định của pháp luật, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng”. Theo đó, Tòa Dân sự TANDTC đã hủy Bản án dân sự phúc thẩm số 62/2008/DSPT ngày 09/9/2008 của TAND tỉnh Phú Thọ và hủy Bản án sơ thẩm số 03/2008/DSST ngày 19/6/2008 của TAND huyện Thanh Sơn.
Giao hồ sơ vụ án cho TAND huyện Thanh Sơn xét xử lại theo đúng quy định của pháp luật. Tuy nhiên, đã gần 5 năm trôi qua, TAND huyện Thanh Sơn vẫn “ngâm” vụ án khiến người dân khóc ròng.
“Tôi phải lặn lội cả năm trời khiếu nại, cuối cùng TANDTC đã hủy bỏ cả hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm, đồng thời giao TAND huyện Thanh Sơn xét xử lại, nhưng gần 5 năm trôi qua tòa này vẫn chưa đưa vụ án ra xét xử. Họ bắt tôi nộp tiền đo đạc, nhưng không cho tôi biết kết quả.
Phải chăng có điều gì đó khuất tất mà TAND huyện Thanh Sơn mới “ngâm” như vậy?”, bà Lý bức xúc. Đề nghị Chánh án TAND tỉnh Phú Thọ chỉ đạo TAND huyện Thanh Sơn sớm đưa vụ án ra xét xử theo quy định của pháp luật, đảm bảo quyền lợi cho các đương sự.