Nếu gọi hành vi của gã đàn ông biến thái trong thang máy (xông vào ôm hôn, sờ soạng vào người cô gái) là “cưỡng hôn” thì e rằng chưa thấy hết được tính chất nguy hiểm cũng như bản chất của hành vi này.
Đây chính là hành vi quấy rối tình dục, xâm phạm đến danh dự, nhân phẩm của phụ nữ, gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội, có thể phát sinh những hành vi nguy hiểm cho xã hội khác, vì vậy đây là một hành vi đáng lên án. Hiện nay pháp luật Việt Nam đang còn khoảng trống pháp lý về chế tài xử lý đối với hành vi quấy rối tình dục.
|
Hành vi sàm sỡ nữ sinh trong thang máy khiên dư luận bức xúc. (Ảnh: báo Pháp luật TP HCM) |
Theo quy định pháp luật hiện nay thì vẫn chưa có chế tài riêng để xử lý đối với hành vi quấy rối tình dục mà những hành vi quấy rối tình dục được xử lý chung chung với những hành vi như dùng lời nói, cử chỉ khiêu khích, xúc phạm danh dự nhân phẩm của người khác... tất cả những hành vi này đều bị xử phạt vi phạm hành chính với mức xử phạt như nhau là từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng theo quy định tại khoản 1, điều 5 của Nghị định 167/2013/NĐ -CP Về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội. Cụ thể mức xử phạt được quy định tại điều 5 của nghị định này như sau:
“ 1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây: a) Có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác;..”.
Đó là điều bất hợp lý của các văn bản pháp luật hiện nay, bởi hành vi quấy rối tình dục là hành vi có tính chất nguy hiểm cao hơn rất nhiều so với hành vi dùng lời nói trêu đùa, chọc ghẹo... người khác.
Hành vi quấy rối tình dục có thể hiểu là những hành vi có tính chất tình dục xúc phạm danh dự nhân phẩm của người khác, gây ra những phiền hà, xấu hổ về tình dục cho nạn nhân.
Những hành vi này quấy rối tình dục diễn ra ở mức độ tiếp xúc cơ thể như: ôm hôn, sờ mó, nắn bóp vào những bộ phận nhạy cảm của nạn nhân là nguyên nhân có thể dẫn đến những hành vi nguy hiểm khác cho xã hội tiếp theo như: Hành vi hiếp dâm, cưỡng dâm, cố ý gây thương tích, cướp tài sản... xâm phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của công dân.
Hành vi quấy rối tình dục thường gây ra những hậu quả sang chấn tâm lý, ảnh hưởng tiêu cực lâu dài cho nạn nhân nên pháp luật cần có những quy định chế tài riêng, nghiêm khắc hơn thậm chí có thể xử lý hình sự, không thể xử lý trong một chế tài đối với các hành vi như dùng lời nói trêu ghẹo phải trêu đùa như hiện nay được...
Bởi vậy, tới đây nếu sửa đổi các quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội thì có thể có quy định riêng về hành vi quấy rối tình dục và mức xử lý đối với hành vi này, thậm chí có thể bổ sung quy định của bộ luật hình sự, hình sự hóa một số hành vi của hành vi quấy rối tình dục thành tội phạm chứ không chỉ xử phạt hành chính thì mới đủ sức răn đe, mới đảm bảo an toàn cho phụ nữ và trẻ em trong xã hội khi mà những hành vi quấy rối tình dục liên tiếp xảy ra gây hoang mang, lo lắng trong dư luận xã hội như hiện nay.
Với quy định của pháp luật hiện nay thì gã biến thái trong thang máy đó chỉ bị xử phạt hành chính và mức phạt cao nhất theo quy định tại khoản 1, điều 5 Nghị định 167/2013 là 300.000 đồng. Mức xử phạt như vậy không tránh khỏi sự bức xúc trong dư luận và ấm ức đối với người bị hại. Hành vi này phải xử lý ở chế tài cao hơn, xử phạt hành chính như vậy là không đủ sức răn đe.
Tuy nhiên các cơ quan chức năng cũng chưa thể có căn cứ để xử lý về tội hiếp dâm, cưỡng dâm hay những tội danh khác bởi hành vi này diễn ra trong thang máy, thời gian rất nhanh và hành vi chỉ dừng lại ở hành động ôm, hôn nạn nhân chứ chưa có hành vi chứng minh ý định muốn quan hệ tình dục hay chiếm đoạt tài sản, cũng chưa gây ra thương tích cho nạn nhân.
Nếu cũng với hành vi như vậy nhưng diễn ra ở một không gian khác vắng vẻ, có căn cứ chứng minh đối tượng biến thái có biểu hiện về hành vi muốn quan hệ tình dục với nạn nhân nhưng không quan hệ được do bị phát hiện hoặc do nạn nhân chống trả thì hành vi đó mới có thể xử lý hình sự về tội hiếp dâm hoặc tội cưỡng dâm.
Hoặc hành vi quấy rối tình dục dẫn đến hậu quả nạn nhân bị thương tích nghiêm trọng, mất tài sản... thì mới có thể xử lý về tội cố ý gây thương tích hoặc tội cướp tài sản, cưỡng đoạt tài sản. Còn trong tình huống này thì với pháp luật hiện tại rất khó để có thể áp dụng chế tài nghiêm khắc hơn đối với đối tượng biến thái này.
Theo Thạc sĩ. Luật sư Đặng Văn Cường - Đoàn luật sư TP Hà Nội, trong vụ việc nêu trên, nếu kết quả xác minh tin báo cho thấy hành vi ôm hôn, sờ soạng của gã đàn ông biến thái đó phát tán rộng rãi, nhiều người biết khiến nạn nhân bị sang chấn tâm lý, cảm thấy nhục nhã, xấu hổ, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, tâm lý thì có thể xem xét xử lý đối tượng này về hành vi làm nhục người khác theo quy định tại Điều 155 Bộ luật hình sự năm 2015, Cụ thể tội làm nhục người khác được quy định như sau: Điều 155. Tội làm nhục người khác 1. Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm. | Luật sư Đặng Văn Cường. | 2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm: a) Phạm tội 02 lần trở lên; b) Đối với 02 người trở lên; c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; d) Đối với người đang thi hành công vụ; đ) Đối với người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, chữa bệnh cho mình; e) Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội; g) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%. 3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm: a) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 46% trở lên; b) Làm nạn nhân tự sát. 4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. |
Để buộc tội được gã đàn ông biến thái đó thì cơ quan điều tra cần thu thập chứng cứ chứng minh nạn nhân bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm...
Thực tiễn cho thấy, người bị hại phải là người bị xâm phạm nghiêm trọng đến nhân phẩm, danh dự nhưng thế nào là nhân phẩm, danh dự bị xâm phạm nghiêm trọng là một vấn đề khá phức tạp. Bởi vì cùng bị xâm phạm như nhau nhưng có người bị thấy nhục hoặc rất nhục nhưng có người lại thấy bình thường.
Về phía người phạm tội cũng có nhận thức tương tự, họ cho rằng với hành vi như thế thì người bị làm nhục sẽ nhục hoặc rất nhục nhưng người bị hại lại thấy chưa bị nhục.
Nếu chỉ căn cứ vào ý thức chủ quan của người phạm tội hay người bị hại thì cũng chưa thể xác định một cách chính xác mà phải kết hợp với các yếu tố như trình độ nhận thức, mối quan hệ gia đình và xã hội, địa vị xã hội, quá trình hoạt động của bản thân người bị hại, phong tục tập quán, truyền thống gia đình...
Dư luận xã hội trong trường hợp này cũng có ý nghĩa quan trọng để xác định nhân phẩm, danh dự của người bị hại bị xâm phạm tới mức nào. Sự đánh giá của xã hội trong trường hợp này có ý nghĩa rất lớn để xác định hành vi phạm tội của người có hành vi làm nhục.