Báo PLVN từng có bài viết đề cập đến “số phận đìu hiu” của sách điện tử khi bị sách lậu chèn ép ở Việt Nam. Cũng như sách điện tử, sách nói là loại hình mới của văn hóa đọc thời hiện đại, đang trở thành ngành công nghiệp hàng tỷ đô ở các nước Âu - Mỹ những năm trở lại đây.
Tờ New York Times (Mỹ) đánh giá audiobook là “loại hình phát triển nhanh nhất trong ngành xuất bản”. Thế nhưng, tại Việt Nam, sản xuất và lưu hành sách nói vẫn còn manh mún…
Lo ngại người trẻ ngày càng lười đọc
Sách điện tử đã từng làm nên một trào lưu trong văn hóa đọc của người Việt, tuy nhiên trong thời gian gần đây đã ebook đang trải qua một cuộc thoái trào. Trong khi đó, xu hướng đọc sách của độc giả trên thế giới đã dịch chuyển từ các ấn bản in sang dạng sách điện tử (ebook) rồi đến sách nói (audiobook). Nhưng trong nước, thị trường sách nói cũng không kém phần “ảm đạm” so với sách điện tử.
Cụ thể, vào khoảng năm 2012, “Thư viện sách nói dành cho người mù” là một trong những đơn vị đời đầu cung cấp một hình thức đọc sách riêng cho người khiếm thị. Sách nói ngày nay đã dần dần mở rộng cho hầu hết mọi độc giả, từ trẻ em, học sinh, sinh viên đến người trung niên, lớn tuổi, người già mắt kém, người không biết chữ...
Ưu điểm của sách nói là dễ tiếp nhận, nhỏ gọn, thuận tiện để nghe mọi lúc mọi nơi, có thể vừa làm việc vừa nghe hay có thể nhiều người cùng nghe một lúc. Ngoài giọng đọc truyền cảm, sách nói còn có phần nhạc đệm, tiếng động như tiếng mưa rơi, tiếng gió, sóng biển... mô tả cho tác phẩm. Nhiều sách còn được “chế tạo” công phu và sống động, người đọc phân vai và diễn xuất tác phẩm như kịch truyền thanh, nhằm tạo cho cuốn sách một diện mạo mới so với tác phẩm gốc.
Cuộc sống ngày càng bận rộn cùng với sự phát triển của internet và các thiết bị thông minh, sách nói ngày càng được công chúng ưa chuộng. Tuy nhiên, không ít người lại bày tỏ lo ngại, sách nói sẽ khiến giới trẻ và xã hội thêm lười đọc sách. Trong nỗ lực khơi dậy văn hoá đọc, sách giấy ngày càng được chú trọng hơn thì các loại hình “sách công nghệ” lại ngày càng bị thờ ơ sau thời gian đầu rầm rộ.
Theo đánh giá chung, đọc sách in buộc độc giả phải tiếp nhận một cách chủ động, tự mình bao quát vấn đề; còn nghe sách nói sẽ khiến độc giả tiếp nhận một cách thụ động, lười tưởng tượng, không chắt lọc được nội dung cần đọc.
Như nhà văn Nguyễn Nhật Ánh từng chia sẻ: “Với sách in, người ta sẽ xem được hình ảnh, chỗ nào không hiểu thì lật giở lại nhiều lần mà nghiền ngẫm, lấy bút đánh dấu câu hay, đoạn văn thú vị. Nghe sách nói không đòi hỏi quá nhiều kỹ năng như đọc sách in. Bởi nghe sách nói là cách tiếp nhận bị động, người nghe tiếp nhận qua lăng kính cảm xúc của người truyền tải”.
Dù không thể phủ nhận sách nói rất hữu ích với người khiếm thị, nhưng với người bình thường, sách nói có thể cổ suý cho thói lười biếng đọc sách. Nguyên nhân chính là người nghe sách nói trong cùng thời điểm có thể làm nhiều việc khác nhau, nên thường bị sao nhãng, mất tập trung.
Chưa có cơ chế cụ thể đảm bảo bản quyền
Chỉ cần lên mạng là có thể tiếp cận kho tàng sách nói với đủ mọi đề tài, kể cả nhiều tờ báo cũng đã áp dụng phần đọc tự động cho các bài báo. Tuy nhiên, thị trường sách nói chưa phát triển bền vững đã phải đối mặt với nguy cơ sách lậu.
Những năm gần đây, nhiều nhà văn, tác giả Việt Nam đã rất bức xúc khi nhiều đơn vị sản xuất sách nói từ tác phẩm của mình mà không hề xin phép một tiếng. Trước tình hình sách lậu ngày càng phức tạp ở Việt Nam, sách nói cũng chưa có cơ chế cụ thể để đảm bảo vấn đề bản quyền.
Chưa kể, các trang web đã kí kết, bỏ tiền ra mua bản quyền, ví như “Thư viện sách nói dành cho người mù” , thì lại dễ dàng bị các trang web khác lấy lại đăng tải trên website của mình miễn phí. Dù là những đầu sách nổi tiếng, được đầu tư công phu trong quá trình thu âm sách, ra CD được bày bán đàng hoàng nhưng lại phải chịu cảnh ế ẩm. Ít người sẵn sàng móc hầu bao khi loại sách này dễ dàng tìm đọc trên mạng mà không mất một khoản phí nào.
Quả thực, sự phát triển của sách nói, đặc biệt là sách nói trên mạng có ảnh hưởng đến việc tiêu thụ sách in và quyền lợi của tác giả. Song, ảnh hưởng này chưa đến mức báo động, vì thị trường sách nói của Việt Nam chỉ mới manh mún chứ chưa phát triển mạnh mẽ, bền vững. Nhiều đơn vị xuất bản sách chỉ áp dụng sách nói như một công cụ cung cấp thông tin cho độc giả chọn mua sách in. Họ chỉ thu âm một vài trích đoạn của tác phẩm trong sách nói; nếu muốn đọc toàn bộ tác phẩm, bạn đọc sẽ phải mua sách giấy; hoặc có nhiều đơn vị lựa chọn gắn CD sách nói trong sách giấy.
Điều này nhằm giúp bạn đọc không “thờ ơ” với sách in. Khách quan đánh giá, dù sách nói đang là thị trường “nóng” ở các nước phát triển, vẫn còn khá xa lạ với số đông công chúng. Đặc biệt ở các vùng nông thôn, miền núi, nơi công nghệ thông tin chưa phát triển mạnh.
Còn ở khu vực đô thị phát triển, người hiện đại chịu quá nhiều sự sao nhãng bởi các thiết bị công nghệ, họ có quá nhiều sự lựa chọn bên cạnh một tệp sách nói. Trong khi đó, công tác quản lý nhà nước đối với loại hình này vẫn còn là một câu hỏi bỏ ngỏ, một phần bởi vì thị trường chưa đủ lớn, việc kinh doanh sách nói vẫn còn manh mún, các hành vi vi phạm hiện nay vẫn “qua mắt” được các cơ quan chức năng.
Được biết, năm 2012, Công ty Văn hóa Sáng tạo Trí Việt (First News) là một trong những đơn vị đi đầu và thắng cuộc trong vụ kiện bản quyền sách bị công ty khác “ăn cắp”. Thiết nghĩ, nếu không được nhìn nhận nghiêm túc ngay từ đầu, kèm theo nỗ lực từ các cơ quan chức năng, thị trường xuất bản – phát hành sẽ ngày càng phức tạp. Theo đó, sách nói và cả sách điện tử đều khó “sống sót” ở Việt Nam.
Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Sáng 2/5, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Quảng Ninh tổ chức hội nghị gặp mặt, tri ân các anh hùng liệt sĩ, chiến sĩ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến trực tiếp tham gia chiến dịch Điện
Ngày 2/5, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Công an thị xã Nghi Sơn vừa đề nghị truy tố 10 bị can trong đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả là nước giặt, nước rửa chén mang nhãn hiệu của Thái Lan.
Lực lượng chức năng công an tỉnh Lai Châu vừa phát hiện bắt quả tang đối tượng Giàng Thị Cở, sinh năm 1976, trú tại bản Tà Tổng, xã Tà Tổng, huyện Mường Tè về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy.
Tham gia kỳ thi Olympic Hóa học quốc tế Mendeleev lần thứ 58, cả 10 học sinh Việt Nam đều đạt giải với 1 huy chương Vàng, 5 huy chương Bạc và 4 huy chương Đồng.
Quá trình nỗ lực dập lửa, 2 cán bộ kiểm lâm đã không may tử nạn khi tham gia chữa cháy rừng trên đỉnh Tây Côn Lĩnh tại địa bàn giáp ranh xã Phương Tiến, Lao Chải, Xín Chải, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
Ngày 2/5, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Công an thị xã Nghi Sơn vừa đề nghị truy tố 10 bị can trong đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả là nước giặt, nước rửa chén mang nhãn hiệu của Thái Lan.
Lực lượng chức năng công an tỉnh Lai Châu vừa phát hiện bắt quả tang đối tượng Giàng Thị Cở, sinh năm 1976, trú tại bản Tà Tổng, xã Tà Tổng, huyện Mường Tè về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy.
Đối tượng Lý Văn Vũ đã có hành vi dùng súng chống trả lại lực lượng Công an tại xã Mỹ Lương, huyện Yên Lập, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an huyện Yên Lập đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can Lý Văn Vũ về tội “Đe dọa giết người” và chuyển hồ sơ vụ án đến Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an tỉnh Phú Thọ để điều tra, xử lý theo quy định.
Tại cơ quan công an, Linh khai do cần tiền tiêu xài cá nhân nên đã sử dụng xe máy đi từ thị xã Hoàng Mai ra thị xã Nghi Sơn để tìm kiếm trộm cắp tài sản...
Xuất thân từ một người làm nghề sửa chữa điện máy, Nguyễn Văn Quang đã giả danh thành Công an để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người khác với số tiền hơn 240 triệu đồng.
Tối 1/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 42/CĐ-TTg về vụ nổ lò hơi tại Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại gỗ Bình Minh tại xã Thiện Tân, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai.
Dù mang nhiều bệnh lý nặng, di chuyển khó khăn song Nguyễn Đức Vinh vẫn điều hành web truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy trên mạng internet với hơn 1,1 triệu thành viên trên toàn cầu.
Tuấn đã đưa chìa khóa, bàn bạc với em trai là Nguyễn Tư Dũng, lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý tài sản của bị hại đối tượng đã điều khiển xe ô tô lên huyện Thanh Chương cất giấu.
Thi thể một người phụ nữ được phát hiện trong trạng thái "chết khô" trên chiếc ghế sofa trong một căn hộ chung cư cao cấp thuộc phường Tây Mỗ, Nam Từ Liêm, Hà Nội.
Ngày 27.4 công viên Nước Hồ Tây đã tổ chức nhiều chương trình hấp dẫn như: Chương trình ca nhạc tạp kĩ, xiếc và giao lưu biểu diễn cùng các vũ công...chương trình được tổ chức trong 05 ngày từ 27/4 đến 1/5, mỗi ngày có 02 show diễn buổi sáng và buổi chiều.
Kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 đã đến rất gần. Tuy nhiên, giá vé máy bay nội địa cao khiến du khách e dè. Du khách đã đưa ra nhiều lựa chọn khác để phù hợp với tiêu chí tiết kiệm chi phí.
Lễ hội Du lịch Hà Nội năm 2024 với chủ đề “Thăng Long – Hà Nội, Thủ đô quyến rũ” từ ngày 25 – 28/4/2024 tại Công viên Thống Nhất. Đây là sự kiện xúc tiến quảng bá Du lịch lớn nhất được tổ chức thường niên của thành phố Hà Nội - Lễ Hội Du Lịch Hà Nội năm 2024 dự kiến sẽ mang tới cho du khách và nhân dân những trải nghiệm đầy màu sắc cùng nội dung phong phú đa dạng.
Ngày 26/4, tại Hà Nội, thành phố Hải Phòng phối hợp với Viện Hàn lâm Kiến trúc Pháp – Việt tổ chức Triển lãm ảnh Hải Phòng – Pháp Heritage với chủ đề “Di sản kiến trúc hôm nay, thịnh vượng cho ngày mai”.