Hà Nội 22 °C
TP Hồ Chí Minh 29 °C
Hải Phòng 24 °C
Đà Nẵng 27 °C
Yên Bái 21 °C
  • Hà Nội Hà Nội 22°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 29°C
  • Hải Phòng Hà Nội 24°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 27°C
  • Yên Bái Hà Nội 21°C

Cả làng hò nhau "nổ pháo" vui xuân ở Thái Bình

Nhà nước và Pháp luật
08/02/2019 14:28
Đức Văn
aa
Với người dân xã Phú Lương, đầu xuân năm mới mà thiếu đi tiếng nổ của Pháo đất thì như thiếu đi điều gì đó!


Những ai đã từng được xem tận mắt trò chơi dân gian pháo đất (hay còn gọi là pháo nổ, pháo nang) ở xã Phú Lương (Đông Hưng) thì không thể không ấn tượng với trò chơi dân gian đã gắn bó với mọi người dân nơi đây hàng trăm năm qua.

Trò chơi truyền thống trong thời điểm nông nhàn

Theo lời của những cụ cao niên xã Phú Lương (huyện Đông Hưng, Thái Bình) trong một năm, xã có rất nhiều lễ hội, đi kèm đó là những trò chơi dân gian khác nhau.

Trong đó, tại hội làng Duyên Tục có trò chơi pháo đất kéo dài từ những ngày đầu xuân năm mới đến tận hết tháng 3. Có thể nói, đây là trò chơi sôi động nhất thu hút đông đảo người tham gia nhất, cả những làng xã khác cùng tham dự thi tài.

Pháo đất là trò chơi sôi động nhất thu hút đông đảo người tham gia nhất, cả những làng xã khác cùng tham dự thi tài.
Pháo đất là trò chơi sôi động nhất thu hút đông đảo người tham gia nhất, cả những làng xã khác cùng tham dự thi tài.

Nói về nguồn gốc ra đời của trò chơi dân gian này, người dân nơi đây tin rằng tục thi Pháo đất có từ thời Hai Bà Trưng. Tương truyền rằng, thời bấy giờ có một vị tướng cưỡi Voi đuổi giặc qua vùng đất này bị sa lầy. Dân làng thấy vậy liền ném đất khô xuống đầm lầy để Voi thoát lên, tạo ra những tiếng nổ lạ như tiếng sấm. Từ đó, mỗi khi nông nhàn người dân thường tụ tập diễn lại cảnh này và dần dần hình thành nên hội thi pháo đất.

Mỗi khi nông nhàn người dân thường tụ tập diễn lại cảnh này và dần dần hình thành nên hội thi pháo đất.
Mỗi khi nông nhàn người dân thường tụ tập diễn lại cảnh này và dần dần hình thành nên hội thi pháo đất.

Từ đó trong dân gian mới lan truyền câu đồng dao “Pháo nổ, pháo nang cả làng nghe thấy”. Không chỉ riêng Phú Lương mà ở nhiều nơi khác tại tỉnh Thái Bình cũng tổ chức hội thi Pháo đất. Càng ngày, trò chơi ngày càng được đầu tư kỹ lưỡng quy mô hơn, những đội thi sẽ tập trung lại để luyện tập với mong muốn đạt được kết quả cao.

Kỳ công nghệ thuật chơi Pháo đất

Theo người dân xã Phú Lương, làm pháo đất phải trải qua rất nhiều công đoạn khác nhau. Ở mỗi khâu đều yêu cầu sự tập trung cao độ, tỉ mĩ, cẩn trọng. Đầu tiên, ở khâu lấy đất làm pháo phải đi mua đất từ làng Nguyễn (nay là Nguyễn Xá, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình). Đất làm pháo là đất sét màu xám chì, có độ dẻo cao, ít dính tay, chân.

Làm pháo đất cũng lắm kỳ công.
Làm pháo đất cũng lắm kỳ công.

Đất thô mua về sẽ được phơi khô, đập nhỏ. Sau đó giã lá gáo lọc lấy nước để nhào đất cho thật dẻo. Nước lá gáo sẽ giúp khử mùi tanh, hôi của đất và giúp màu đất trông đẹp hơn, thuần khiết hơn.

Sau đó, đất sẽ được lát thành những miếng mỏng, nhặt hết xơ, sạn rồi đưa qua vải lọc để loại bỏ hoàn toàn những cát sỏi, tạp chất. Quá trình lọc đất càng kỹ thì độ dẻo của đất càng cao, pháo làm ra càng đỡ bị nứt.

Để tiết kiệm chi phí, người dân xã Phú Lương nghĩ ra cách sau khi thi xong lại bọc đất lại, cho đất vào bao mang đến vườn, cạnh bờ ao nơi có độ ẩm cao để cất giữ.

Khi người quăng nâng pháo trên tay là phút giây sôi động nhất với tiếng hò reo của cổ động viên, tiếng trống mỏ thôi thúc.
Khi người quăng nâng pháo trên tay là phút giây sôi động nhất với tiếng hò reo của cổ động viên, tiếng trống mỏ thôi thúc.

Theo các cụ cao niên, xưa kia chỉ những người có chức sắc mới được đứng đầu dài pháo, nuôi con pháo (gồm người làm pháo và quăng pháo) trong nhà tập luyện để thi đấu. Mỗi làng thường lập ra một hoặc hai dài pháo với khoảng 15 người chuyên luyện tập các món nghề làm pháo, quăng pháo để thi đấu với các làng.

Trước mỗi hội thi, dân làng tổ chức hội tế trời ở chùa Duyên Tục. Sau phần lễ, phần thi Pháo đất sẽ bắt đầu. Khi có hiệu lệnh bắt đầu, những nghệ nhân của các đội sẽ trình diễn kỹ nghệ làm pháo tinh xảo của mình. Động tác đầu tiên chính là dùng ngón tay cái làm trụ giữa mê đất, ngón giữa xoay rồi dùng tay kia vừa giữ, vừa tuốt tạo thành thân pháo hình bầu dục, vừa vặn, vừa mốt mép pháo cho nhẵn, phẳng.

Khi phần mẹ hoàn thành, việc tạo phần con đòi hỏi kỹ thuật cao hơn. Dùng con trỏ làm cữ, tay kia vừa bấm đất vừa bắt ra hình con pháo như hình con rắn. Phần con rắn phía hông pháo phải to hơn một chút, càng ra ngoài càng thon và nhỏ dần. Độ to, nhỏ, dày, mỏng của con pháo có ảnh hưởng quan trọng đến kết quả thi đấu.

Để có được giải cao đòi hỏi các khâu làm đất, làm pháo, người quăng phải đạt được sự thuần thục, hoàn hảo.
Để có được giải cao đòi hỏi các khâu làm đất, làm pháo, người quăng phải đạt được sự thuần thục, hoàn hảo.

Pháo được làm xong, có hiệu lệnh, người quăng pháo bước vào vị trí. Người hộ tống đỡ hông pháo và nâng pháo đặt trên tay người quăng. Khi pháo rơi gây tiếng nổ, con pháo bung ra hai bên đập vào đà pháo làm bằng gỗ hoặc thềm gạch xảy thành đà. Người ta đo độ dài của con pháo quy ra để tính điểm cao, thấp. Trong cuộc thi, trọng tài thường có 3 người, 2 người cầm thước đo con pháo, 1 người tính điểm, ghi điểm.

Phần thưởng cho cuộc thi pháo đất tuy nhỏ nhưng là danh tiếng cho dài kia gắn liền với tên tuổi người đứng dài. Để có được giải cao đòi hỏi các khâu làm đất, làm pháo, người quăng phải đạt được sự thuần thục, hoàn hảo. Khi người quăng nâng pháo trên tay là phút giây sôi động nhất với tiếng hò reo của cổ động viên, tiếng trống mỏ thôi thúc.

Với người dân xã Phú Lương, đầu xuân năm mới mà thiếu đi tiếng nổ của Pháo đất thì như thiếu đi điều gì đó!

*Tiêu đề do Pháp luật Plus đặt lại.

bài liên quan
Đấu pháo

Đấu pháo 'rung trời' trong Lễ hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc

Pháo đất là trò chơi dân gian của những người nông dân Việt Nam từ xa xưa đến nay.
Thanh Hóa:  Dân hoang mang vì lòng đất tiếp tục nổ lớn khiến đường sụt, nhà nứt

Thanh Hóa: Dân hoang mang vì lòng đất tiếp tục nổ lớn khiến đường sụt, nhà nứt

Nhiều hộ dân sống trên địa bàn thôn Thượng, xã Vĩnh Yên, huyện Vĩnh Lộc (Thanh Hóa) hết sức hoang mang, lo lắng khi tình trạng nứt gãy dọc đường bê tông và nhà dân trước đây chưa được khắc phục, mới đây lại tiếp tục xuất hiện tiếng nổ lớn trong lòng đất.
Đà Nẵng: Chập điện làm chi nhánh một ngân hàng "bốc hỏa"

Đà Nẵng: Chập điện làm chi nhánh một ngân hàng "bốc hỏa"

Người dân nghe 1 tiếng nổ lớn, mùi khét phát ra từ Phòng giao dịch quận Sơn Trà - chi nhánh của một ngân hàng tại Đà Nẵng vào ngày 30/7.
Tòa báo Hà Lan bị xã hội đen tấn công bằng tên lửa chống tăng

Tòa báo Hà Lan bị xã hội đen tấn công bằng tên lửa chống tăng

Một thành viên băng nhóm xã hội đen Hà Lan bị bắt sau khi phóng tên lửa chống tăng vào một tòa soạn báo tại thủ đô Amsterdam.
Mới nhất
Đọc nhiều
TP.HCM hỗ trợ 50% chi phí tiêm vaccine phòng dại ở 5 huyện ngoại thành

TP.HCM hỗ trợ 50% chi phí tiêm vaccine phòng dại ở 5 huyện ngoại thành

Tại buổi họp báo cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn thành phố chiều 28/3, ông Lê Minh Trí - Phó trưởng Phòng Chăn nuôi dịch tễ, Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP.HCM cho biết, thành phố đã hỗ trợ 50% chi phí vắc xin cho chó, mèo tạ
VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023

VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023

VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023 với những điểm tích cực như huy động vốn, dư nợ, thu nhập từ chứng khoán đầu tư (TPCP) đều tăng so với cùng kỳ 2022...
Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Hành vi này của Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa đã bị UBND tỉnh Hải Dương xử phạt nghiêm minh.
Tin bài khác
Hơn một nghìn tân binh Hà Giang lên đường nhập ngũ

Hơn một nghìn tân binh Hà Giang lên đường nhập ngũ

Ngày 27/2, các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh Hà Giang đồng loạt tổ chức ngày hội giao quân.
Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2

Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2

Kỷ niệm 69 năm ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 - 27/2/2024), Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam đã đến thăm và chúc mừng các y bác sỹ đang công tác tại Bộ Y tế và một số bệnh viện.
Nghệ An: Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 02 ước tăng 5,96% so với cùng kỳ

Nghệ An: Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 02 ước tăng 5,96% so với cùng kỳ

Thông tin được Giám đốc Sở KH&ĐT Phạm Hồng Quang đưa ra tại phiên họp thường kỳ tháng 2/2024 của UBND tỉnh Nghệ An.
Đồng Nai: Đại diện Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam

Đồng Nai: Đại diện Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam

Ngày 27/2, Nhà báo Huỳnh Ngọc Hiếu – Trưởng Đại diện Văn phòng Đông Nam Bộ, Báo Pháp luật Việt Nam làm trưởng đoàn đã đến thăm và chúc mừng Sở Y tế và Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam.
Công an tỉnh Đắk Nông khen thưởng các đơn vị bắt nóng các đối tượng cướp giật tài sản

Công an tỉnh Đắk Nông khen thưởng các đơn vị bắt nóng các đối tượng cướp giật tài sản

Trước đó, Công an thành phố Gia Nghĩa phối hợp các đơn vị liên quan, Công an huyện Tuy Đức, Công an xã Đắk Ngo tổ chức truy nóng các đối tượng.
Đồng Nai triển khai nhiệm vụ trọng tâm về chuyển đổi số

Đồng Nai triển khai nhiệm vụ trọng tâm về chuyển đổi số

Mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu suất phục vụ lĩnh vực CĐS và cải thiện hạ tầng công nghệ thông tin của các cơ quan nhà nước.
1.500 tân binh Hà Tĩnh lên đường tòng quân

1.500 tân binh Hà Tĩnh lên đường tòng quân

Sáng nay (26/2), 1.500 thanh niên ưu tú của Hà Tĩnh lên đường thực hiện nghĩa vụ quân sự, công an nhân dân (CAND).
Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hoá dự Lễ giao, nhận quân tại huyện Hậu Lộc

Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hoá dự Lễ giao, nhận quân tại huyện Hậu Lộc

Năm 2024, tỉnh Thanh Hóa được giao chỉ tiêu tuyển chọn và gọi 3.650 công dân nhập ngũ vào Quân đội; 441 công dân nhập ngũ vào Công an.
Chi tiết tiền lương và phụ cấp chức vụ của lực lượng Công an nhân dân năm 2024 chính xác nhất

Chi tiết tiền lương và phụ cấp chức vụ của lực lượng Công an nhân dân năm 2024 chính xác nhất

Với mức lương cơ sở hiện tại là 1,8 triệu đồng thì tiền lương chức vụ Thiếu Uý Công an nhân dân năm 2024 là 14,4 triệu đồng.
Biên Hòa tổ chức hội trại tòng quân và lễ giao, nhận quân 2024

Biên Hòa tổ chức hội trại tòng quân và lễ giao, nhận quân 2024

Mục đích tổ chức hội trại tòng quân là nhằm tuyên truyền giáo dục truyền thống cách mạng vẻ vang của Đảng, Dân tộc, Quân đội, lực lượng vũ trang thành phố.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY