Những “bất thường” trong bồi thường và giao đất ở khi thu hồi đất nông nghiệp ở hai dự án trọng điểm tại TP Sơn La
Bên cạnh dấu hiệu bất thường là hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất không phù hợp về nội dung, không được công chứng, chứng thực, đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, sổ đỏ của người bị thu hồi đất đang thế chấp vay vốn ở ngân hàng nhưng vẫn được bồi thường khi bị thu hồi đất thì UBND TP Sơn La còn tiến hành giao đất ở có thu tiền sử dụng đất cho người bị thu hồi đất nông nghiệp có dấu hiệu trái pháp luật.
Một số vấn đề cần phải “làm rõ” với người dân trong việc thu hồi đất tại dự án Bệnh viện đa khoa 550 giường tỉnh Sơn La?
Ngày hội Du lịch Văn hóa tỉnh Sơn La “Điểm đến thiên nhiên khu vực hàng đầu thế giới”
Giám đốc Trung tâm đăng kiểm 26.01D tại Sơn La và 2 thuộc cấp “nhận hối lộ”
Được biết, giai đoạn 2015-2020, tỉnh Sơn La triển khai 02 dự án trọng điểm trên địa bàn thành phố Sơn La là xây dựng Trung tâm Hành chính - Văn hóa Phật giáo tỉnh và Bệnh viện đa khoa 550 giường tỉnh Sơn La.
Trước đó, ngày 23/6, Báo Pháp luật Việt Nam đã đăng tải bài viết: Một số vấn đề cần phải làm rõ với người dân trong việc thu hồi đất tại dự án Bệnh viện đa khoa 550 giường tỉnh Sơn La phản ánh sự việc gia đình ông Lò Văn Muôn gửi đơn kêu cứu khi đã gần 5 năm trôi qua kể từ ngày gia đình ông bị thu hồi toàn bộ diện tích đất ở và phải di chuyển chỗ ở để xây dựng Bệnh viện đa khoa 550 giường tỉnh Sơn La nhưng không được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo đúng quy định của pháp luật.
Và một loạt các dấu hiệu “bất thường” như sổ đỏ vẫn đang thế chấp ngân hàng nhưng vẫn được sử dụng để làm thủ tục cho tặng quyền sử dụng đất để từ đó Ban bồi thường GPMB TP Sơn La lấy những hợp đồng cho tặng có dấu hiệu trái pháp luật để lập phương án bồi thường cho người dân.

Sổ đỏ và nội dung thế chấp sổ đỏ vào ngân hàng nông nghiệp để vay vốn từ tháng 9/2015 đến tháng 11/2019, gia đình ông Muôn mới làm thủ tục xoá thế chấp.
Nghiêm trọng hơn, các hợp đồng này chỉ là bản photo, có nội dung không phù hợp với hiện trạng sử dụng đất, không phù hợp quy định của pháp luật nhưng vẫn được cán bộ bồi thường, giải phóng mặt bằng TP Sơn La chấp nhận để bồi thường đất đai.
Cụ thể, ngày 17/7/2017, ông Đỗ Văn Trụ, Phó Chủ tịch UBND (nay là Chủ tịch) thành phố Sơn La ban hành Quyết định số 1705/QĐ-UBND về việc thu hồi đất (đợt 3) trong đó ông Lò Văn Kiên bị thu hồi 483,5m2, ông Lò Văn Đoan bị thu hồi 477,7m2, ông Lò Văn Ngọc bị thu hồi 500,1 m2 dựa trên bản phôtô hợp đồng tặng cho có nhiều nội dung không phù hợp với thực tế và không đúng với các quy định của pháp luật.
Sau đó, ông Lò Văn Kiên được lập phương án bồi thường số tiền là 76.151.250 đồng; ông Lò Văn Đoan với số tiền là 80.237.750 đồng; ông Lò Văn Ngọc với số tiền là 83.765.750 đồng.
Đến ngày 27/6/2018, ông Lê Trọng Bình, Phó Chủ tịch UBND thành phố Sơn La (nay là Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu) ban hành Quyết định số 1465/QĐ-UBND về việc thu hồi 1.093,5m2 đất để thực hiện dự án Bệnh viện đa khoa 550 giường tỉnh Sơn La trong đó thu hồi diện tích đất do ông Lò Văn Muôn đang sử dụng là 921,8m2. Tại phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư, ông Lò Văn Muôn được bồi thường với tổng số tiền là 551.941.126 đồng.

Phương án bồi thường cho hộ ông Lò Văn Muôn.
Theo TS Ngô Mạnh Hùng, Trưởng phòng Công ty Luật quốc tế Danh Việt, người đại diện cho ông Lò Văn Muôn cho biết: “Gia đình ông Muôn đã bị thu hồi đất ở và phải di chuyển chỗ ở nên đủ điều kiện bồi thường đất ở và bố trí tái định cư cho các con theo quy định của Luật đất đai và Công văn số 1876/UBND-KT ngày 19/6/2017 UBND tỉnh Sơn La.
Mặc dù tại Biên bản kiểm kê đất đai, tài sản, vật kiến trúc, cây cối hoa màu và tại phương án bồi thường đều ghi rất rõ có nhà khung gỗ (nhà sàn), lợp fibro xi măng diện tích 43,93 m2; nhà xây 1 tầng, tường chịu lự diện tích 55 m2 và các công trình phục vụ sinh hoạt như bếp, nhà vệ sinh, bể phốt, tường rào, nhà thờ cột tròn… nhưng tại buổi làm việc với gia đình ông Lò Văn Muôn tại trụ sở UBND thành phố Sơn La ngày 20/6/2023, ông Đào Xuân Thi, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường TP Sơn La vẫn cho rằng theo hồ sơ thu hồi đất thì thu hồi đất nông nghiệp, trên đất không có nhà ở nên không bố trí tái định cư là đúng?
Trái ngược với trường hợp gia đình ông Lò Văn Muôn, ngày 31/7/2018 ông Lê Trọng Bình, Phó Chủ tịch UBND TP Sơn La (nay là Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu) ký quyết định số 1899/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án giao đất tái định cư cho hộ gia đình cá nhân đủ điều kiện được giao đất tái định cư thuộc dự án Bệnh viện 550 giường tỉnh Sơn La.
Tuy nhiên, tìm hiểu được biết trong Quyết định này có nhiều cá nhân không đủ điều kiện nhận bồi thường bằng đất hoặc giao đất có thu tiền sử dụng đất nhưng vẫn được giao đất, cấp suất tái định cư có dấu hiệu không đúng đối tượng như trường hợp của ông Lò Văn May (bản Sẳng, phường Chiềng Sinh) chỉ bị thu hồi đất nông nghiệp tại Quyết định số 3056/QĐ-UBND ngày 8/12/2017 và Quyết định số 3058/QĐ-UBND ngày 8/12/2017 trong khi ông Lò Văn May đã có đất ở khác tại địa phương.

Nơi sinh sống của ông Cà Văn Nọi tại phường Chiềng Sinh, TP Sơn La.
Một trường hợp khác cũng có tên trong Quyết định số 1899/QĐ-UBND do ông Lê Trọng Bình ký là ông Cà Văn Nọi trú bản Sẳng, phường Chiềng Sinh. Mặc dù đã có nhà ở, đất ở khác tại địa phương nhưng ông Cà Văn Nọi vẫn được giao đất ở có thu tiền sử dụng đất và được ông Đỗ Văn Trụ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 13/8/2021.

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Cà Văn Nọi được UBND TP Sơn La cấp 18/8/2021.
Đặc biệt hơn, quá trình triển khai dự án Trung tâm Hành chính - Văn hóa Phật giáo tỉnh và Bệnh viện đa khoa 550 giường tỉnh Sơn La có trường hợp của chị Cà Thị Phông sống cùng gia đình tại bản Sẳng, phường Chiềng Sinh (năm 2015 mới 19 tuổi) đã được giao 02 suất tái định cư có thu tiền sử dụng đất.

Căn nhà nơi chị Cà Thị Phông sống với bố mẹ tại bản Sẳng và sổ đỏ cấp cho Cà Thị Phông.
Tìm hiểu của phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam được biết, ngày 19/6/2017 UBND tỉnh Sơn La có Công văn số 1876/UBND-KT gửi UBND TP Sơn La về việc chỉ đạo giải quyết vướng mắc về bồi thường hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất khu vực quy hoạch chi tiết xây dựng tỉ lệ 1/500 bệnh viện đa khoa 550 giường tỉnh Sơn La và một số dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh. Trong đó, UBND tỉnh Sơn La quy định cơ chế cho mua đất dự án như sau: “Hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp trong danh sách quyết định phê duyệt phương án chi tiết bồi thường, hỗ trợ (không thuộc trường hợp giao đất, tái định cư) có nguyện vọng được giải quyết cho mua 01 thửa đất ở khu quy hoạch tái định cư dự án…

Công văn số 1876 của UBND tỉnh Sơn La chỉ đạo giải quyết vướng mắc về bồi thường hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi...và cơ chế cho mua đất dự án.
Trường hợp khi đã thực hiện đúng, đủ chế độ chính sách, đơn giá bồi thường, hỗ trợ áp dụng cho dự án và đã được tuyên truyền, giải thích mà hộ gia đình, cá nhân vẫn cố tình không ký phương án bồi thường, hỗ trợ; không nhận tiền bàn giao mặt bằng, kiến nghị các nội dung ngoài chế độ chính sách quy định thì giao UBND thành phố Sơn La xem xét, quyết định cho mua đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân đó...”.

Công văn số 411 của chính UBND TP Sơn La tại mục 2 thể hiện việc Tổng cục Quản lý đất đai - Bộ Tài nguyên và môi trường giao đất ở cho hộ gia đình cá nhân có đất nông nghiệp khi thu hồi là không phù hợp.
Tuy nhiên, ngày 6/5/2020, Tổng cục Quản lý đất đai - Bộ Tài Nguyên và Môi trường đã ban hành văn bản số 964/TCQLĐĐ-CKTPTQĐ trả lời UBND tỉnh Sơn La trong đó có nội dung: “Việc UBND tỉnh Sơn La đề nghị được áp dụng hỗ trợ khác được quy định tại Điều 25 Nghị định số 47/2014/NĐ/CP bằng việc giao đất ở cho các hộ gia đình cá nhân có đất nông nghiệp bị thu hồi là không phù hợp.
Sau khi Tổng cục Quản lý đất đai - Bộ Tài Nguyên và Môi trường “tuýt còi”, nhưng Chủ tịch UBND TP Sơn La Đỗ Văn Trụ vẫn ký và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số DC340367 ngày 19/10/2021 với diện tích 89,1m2 tại thửa đất số 03-LK-03, tờ bản đồ số TD1 cho chị Cà Thị Phông; cấp GCNQSDĐ số CU294029 ngày 25/8/2020 với diện tích 89,1m2 tại thửa đất số 40, Lô LK-02, tờ bản đồ số BĐQH cho ông Lò Văn May; cấp GCNQSDĐ số DC340310 ngày 13/8/2021 với diện tích 89,1m2 tại thửa đất số 18, Lô LK-03, tờ bản đồ số TD1 cho ông Cà Văn Nọi.

Bản phô tô Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của chị Cà Thị Phông được UBND TP Sơn La cấp ngày 25/8/2020.
Liên quan đến công tác thu hồi, bồi thường đất đai đối với gia đình tại bản Sẳng, phóng viên đã có buổi làm việc với ông Nguyễn Hồng Giang, Chủ tịch UBND phường Chiềng Sinh. Ông Giang cho biết: “Việc cấp tái định cư cho hộ gia đình ông Lò Văn May, Chị Cà Thị Phông đã được thanh tra tỉnh chỉ rõ là cấp không đúng rồi bởi khi thu hồi đất thì hai hộ này chỉ bị thu hồi đất nông nghiệp, đất trồng cây lâu năm không bị thu hồi đất ở, hơn nữa thời điểm đó chị Phông còn đang ở với bố mẹ đẻ có nhà sát quốc lộ 6.
Việc này thẩm quyền của Thành phố Sơn La, tôi chỉ được theo dõi qua các cuộc họp thì được biết sắp tới sẽ tiến hành thu hồi sổ đỏ (tức Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất -PV) đã cấp cho ông May và chị Phông...”.
Như vậy, ở cả hai dự án Bệnh viện đa khoa 550 giường tỉnh Sơn La và Dự án Trung tâm hành chính văn hoá Phật giáo tỉnh Sơn La có bao nhiêu hộ gia đình được cấp tái định cư khi thu hồi đất nông nghiệp trong khi hộ gia đình ông Lò Văn Muôn bị thu hồi đất ở nhưng lại không được cấp đất tái định cư?
Và việc bồi thường, hỗ trợ các công trình kiến trúc, cây cối hoa màu dựa trên những hợp đồng phô tô không được công chứng, chứng thực hay những hợp đồng cho tặng đất này được lập khi sổ đỏ của người dân đang thế thế chấp ngân hàng sẽ được xử lý như thế nào?
Báo Pháp luật Việt Nam đề nghị Tỉnh uỷ - UBND tỉnh Sơn La giao Công an tỉnh Sơn La vào cuộc điều tra, xác minh làm rõ những dấu hiệu bất thường trong công tác thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư ở hai dự án để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.
Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin.
Gửi bình luận