Trước thềm năm mới 2023, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã dành cho PLVN cuộc trả lời phỏng vấn với những chia sẻ khái quát về “bức tranh” kinh tế Việt Nam năm qua cũng như những giải pháp ngành Công Thương sẽ triển khai để hoàn thành các mục tiêu tăng trưởng trong năm 2023.
Nhiều điểm sáng nền kinh tế 2022
Thưa Bộ trưởng, trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động, diễn biến phức tạp cũng như ảnh hưởng sau đại dịch, nhưng tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam được đánh giá là một thành tựu lớn, ông có thể nói rõ hơn vấn đề này?.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên - Năm 2022 diễn ra trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức do tình hình khu vực và thế giới biến động nhanh, phức tạp, khó lường; xung đột lợi ích, căng thẳng địa chính trị, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; Đặc biệt là cuộc xung đột Nga - Ukraina kéo dài và việc tiếp tục áp dụng chính sách “zero COVID” của Trung Quốc đã và đang gây ra sự thiếu hụt, đứt gãy các chuỗisản xuất và cung ứng toàn cầu.
Điều này dẫn đến giá cả dầu thô và vật tư chiến lược, nguyên vật liệu đầu vào của quá trình sản xuất tăng cao và biến động bất thường. Lạm phát tăng cao, chính sách tiền tệ thắt chặt, tăng lãisuất kéo dài ở nhiều quốc gia dẫn tới tổng cầu thế giới giảm sút và có nguy cơ đưa kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái. Do nền kinh tế nước ta có độ mở lớn, khả năng chống chịu với các "cú sốc" bên ngoài còn hạn chế, nên những biến động toàn cầu đã tạo áp lực lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp cũng như tăng trưởng chung của kinh tế trong nước.
Tuy nhiên, dưới sự chỉ đạo linh hoạt, quyết liệt, kịp thời, hiệu quả của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, kinh tế - xã hội của nước ta đã phục hồi tích cực và đạt được nhiều kết quả quan trọng trên hầu hết các lĩnh vực, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, các cân đối lớn được bảo đảm, lạm phát được kiểm soát. Một trong những điểm sáng của nền kinh tế phải nhắc đến là xuất nhập khẩu hàng hóa tiếp tục đạt mức tăng trưởng cao.
Cả năm 2022 kim ngạch xuất nhập khẩu đạt trên 730 tỷ USD, đưa Việt Nam vào nhóm các nền kinh tế hàng đầu về thương mại quốc tế, duy trì xuất siêu năm thứ 7 liên tiếp với mức thặng dư trên 10 tỷ USD (gấp 2,5 lần năm 2021). Một điểm sáng nữa cần kể đến đó là sự hồi phục và tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường trong nước với các chương trình kích cầu tiêu dùng, tháng khuyến mại tập trung được tổ chức đồng loạt ở các địa phương trên cả nước, đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dân sau thời gian bị gián đoạn sau đại dịch.
Dù đã đạt những kết quả ấn tượng nhưng năm qua chúng ta đã trải qua một giai đoạn rất khó khăn, xin Bộ trưởng chia sẻ cụ thể?.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên - Các diễn biến phức tạp của tình hình thế giới và ảnh hưởng của dịch COVID vẫn tiếp tục gây ra những khó khăn, thách thức đối với nền kinh tế nói chung và đối với ngành Công Thương nói riêng, các chỉ số tăng trưởng của ngành có xu hướng tăng trưởng chậm lại trong những tháng cuối năm 2022.
Trong đó sản xuất công nghiệp tiếp tục bị ảnh hưởng do việc sụt giảm đơn hàng ở những ngành hàng xuất khẩu lớn như (dệt may, da giày, điện tử, đồ gỗ...); thị trường bất động sản trầm lắng và nhu cầu thế giới giảm đã khiến các ngành thép, vật liệu xây dựng gặp khó khăn, cắt giảm sản lượng…;rủi ro thiếu hụt nguyên liệu đầu vào cho sản xuất vẫn còn hiện hữu.
Ảnh minh họa - Nguồn Tạp chí Kinh tế Chứng khoán
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp sản xuất còn gặp khó khăn khi chi phí vốn tăng ảnh hưởng đến sự phục hồi của sản xuất (tiếp cận vốn khó khăn, lãi suất tăng, giá nguyên vật liệu nhập khẩu tăng…). Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cũng gặp nhiều khó khăn do chi phí vận chuyển hàng hóa, giá nguyên vật liệu đầu vào vẫn ở mức cao.
Thị trường xuất khẩu thu hẹp do tổng cầu thế giới giảm (các nền kinh tế giảm tốc do tác động của đại dịch, giá cả năng lượng leo thang, chuỗi cung ứng gián đoạn…); thị trường tiền tệ diễn biến phức tạp (lãisuất, tỷ giá VND/USD tăng…).
Xuất nhập khẩu tiếp tục là một điểm sáng của kinh tế 2022.
Bên cạnh đó, cạnh tranh trên thị trường quốc tế gia tăng, một số thị trường xuất nhập khẩu lớn của ta vẫn tiếp tục duy trình chính sách kiểm soát dịchCOVID; Một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang các thị trường lớn như EU, Hoa Kỳ đang phải đối mặt với các áp lực về điều tra phòng vệ thương mại, gian lận xuất xứ; một số thị trường khu vực châu Âu dựng nhiều rào cản kỹ thuật liên quan đến môi trường, phát triển bền vững, chuyển đổi xanh… đã tác động ảnh hưởng đến tốc độ tăng của xuất khẩu.
Đáng chú ý, khu vực kinh tế trong nước vẫn chưa bắt kịp với khu vực FDI khi khu vực kinh tế trong nước tiếp tục nhập siêu, trong khi khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) tiếp tục xuất siêu. Xuất nhập khẩu vẫn tiếp tục phụ thuộc vào một số khu vực thị trường và mặt hàng chủ yếu (Hoa Kỳ, EU, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản; điện tử, dệt may, da dày, đồ gỗ…). Thị trường hàng hóa trong nước cũng chịu tác động của thị trường thế giới, giá một số hàng hóa (nhất là các mặt hàng nhóm năng lượng, xăng dầu…) có xu hướng tăng theo giá hàng hóa thế giới đã ảnh hưởng đến sức mua của toàn thị trường.
Thị trường xăng dầu vẫn diễn biến phức tạp. Các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu chịu ảnh hưởng lớn từ biến động giá cả xăng dầu thế giới trong việc đảm bảo nguồn cung trên thị trường.
Loạt giải pháp thực hiện mục tiêu tăng trưởng 2023
Bộ trưởng có thể dự báo về tình hình kinh tế trong năm 2023?
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên - Năm 2023 tiếp tục được dự báo là năm có nhiều khó khăn, thách thức đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước do kinh tế thế giới có xu hướng tăng chậm lại, các rủi ro về tài chính, tiền tệ, nợ công, an ninh năng lượng và lương thực vẫn chưa thể kết thúc sớm; bảo hộ mậu dịch, chiến tranh thương mại giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; sức ép lạm phát, giá xăng dầu, nguyên vật liệu đầu vào vẫn ở mức cao; các thị trường xuất, nhập khẩu lớn, truyền thống bị thu hẹp, tiếp cận thị trường và vốn của các doanh nghiệp tiếp tục khó khăn...
Ở trong nước, mặc dù nền kinh tế đã có những dấu hiệu phục hồi đáng ghi nhận, nhưng các chỉ số tăng trưởng đã có những dấu hiệu chậm lại trong những tháng cuối năm 2022; các tác động của kinh tế toàn cầu đối với đất nước là rất rõ rệt khi độ mở cửa của nền kinh tế ngày càng lớn sẽ tác động đến việc thực hiện các mục tiêu tăng trưởng mà Quốc hội và Chính phủ đề ra.
Vậy ngành Công Thương sẽ làm gì để có thể hoàn thành các mục tiêu tăng trưởng mà Quốc hội và Chính phủ đề ra, thưa ông?.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên - Về sản xuất công nghiệp, trước mắt Bộ sẽ tập trung hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm nguồn cung nguyên, vật liệu phục vụ sản xuất trước các rủi ro về gián đoạn chuỗi cung ứng. Ưu tiên đảm bảo nguồn cung, đặc biệt là các mặt hàng, nguyên vật liệu có khả năng thiếu hụt tạm thời hay trong dài hạn để có chính sách thúc đẩy nguồn cung phù hợp.
Tiếp tục tập trung triển khai có hiệu quả các chương trình kết nối các doanh nghiệp trong nước tham gia vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp lớn toàn cầu; đẩy mạnh triển khai các gói chính sách hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất trong khuôn khổ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế nhằm kịp thời hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, ổn định sản xuất và thị trường; theo dõi, chỉ đạo bảo đảm sản xuất và nhập khẩu điện, xăng dầu đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng cho hoạt động sản xuất và đời sống sinh hoạt của nhân dân.
Về xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương sẽ chủ động theo dõi sát những biến động của tình hình quốc tế, đánh giá các tác động của các sự kiện đó đến sản xuất và xuất nhập khẩu của Việt Nam để kịp thời có sự điều chỉnh, ứng phó thích hợp. Bên cạnh đó, tập trung các giải pháp hỗ trợ thông tin cho doanh nghiệp, kết nối thị trường, xử lý các rào cản, vướng mắc trong tiếp cận thị trường xuất nhập khẩu cũng như tiếp tục khai thác hiệu quả các FTA đã ký kết.
Bên cạnh đó sẽ đẩy nhanh số hóa trong giải quyết các thủ tục cấp chứng nhận C/O và các thủ tục khác có liên quan đến xuất, nhập khẩu, tạo thuận lợi hóa cho doanh nghiệp tiếp cận các gói hỗ trợ phục hồi hậu COVID 19 của Chính phủ; tiếp tục phát huy có hiệu quả vai trò của hệ thống cơ quan thương vụ Việt Nam ở nước ngoài để hỗ trợ các địa phương, hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp phát triển sản xuất, xây dựng thương hiệu và mở rộng, đa dạng hoá thị trường, chuỗi cung ứng và các mặt hàng xuất khẩu.
Về phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương sẽ tập trung phối hợp với các địa phương và doanh nghiệp trong lĩnh vực phân phối, dịch vụ logistis để khai thác tốt thị trường nội địa vẫn còn dư địa gia tăng trong bối cảnh thị trường nước ngoài đang có xu hướng bị thu hẹp. Ngoài ra, Bộ cũng sẽ thực hiện một cách quyết liệt, nhịp nhàng công tác bảo đảm cung - cầu hàng hóa trong nước, ổn định giá cả các mặt hàng thiết yếu; tập trung theo dõi sát diễn biến tình hình thị trường; chủ động xây dựng phương án dự trữ hàng hóa, triển khai chương trình bình ổn thị trường nhằm bảo đảm đủ nguồn cung các mặt hàng thiết yếu phục vụ nhu cầu người dân.
Riêng đối với mặt hàng xăng dầu, Bộ sẽ thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc các doanh nghiệp thực hiện nghiêm phương án nhập khẩu bổ sung đã được phân giao để bù đắp nguồn hàng thiếu hụt, không để gián đoạn nguồn cung xăng dầu trong hệ thống kinh doanh, bảo đảm an ninh năng lượng, không để xảy ra thiếu hụt nguồn cung trong mọi tình huống; đồng thời, theo dõi sát diễn biến giá xăng dầu để có giải pháp điều hành phù hợp.
100 phần quà đã được các đơn vị tiến hành trao tận tay cho các gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn tại xã Phú Lạc (huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận).
Hôm qua (14/3), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã chủ trì Hội nghị triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024, tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.
Sau một thời gian các đoạn cao tốc đi vào vận hành và nhận được những phàn nàn từ những người đi trên cao tốc về vấn đề không có trạm dừng nghỉ, cơ quan chức năng đã quyết liệt vào cuộc.
Ngày 24/4, Thanh tra Sở Y tế TP.HCM cho biết vừa phát hiện và xử lý nghiêm hộ kinh doanh tắm hơi, massage trên địa bàn quận 7, gắn biển hiệu Hàn Quốc, ngang nhiên quảng cáo là phòng khám điều trị suy giãn tĩnh mạch thuộc Top 1 Châu Âu.
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Ngày 24/4, Thanh tra Sở Y tế TP.HCM cho biết vừa phát hiện và xử lý nghiêm hộ kinh doanh tắm hơi, massage trên địa bàn quận 7, gắn biển hiệu Hàn Quốc, ngang nhiên quảng cáo là phòng khám điều trị suy giãn tĩnh mạch thuộc Top 1 Châu Âu.
Vừa qua, Cục Quản lý Dược đã thông báo thu hồi toàn quốc dung dịch uống Calcium-Nic extra có tác dụng bổ sung canxi và Vitamin không đạt tiêu chuẩn chất lượng do USA - NIC Pharma sản xuất.
Đêm 19 và đêm 20/4 tại các huyện trên địa bàn tỉnh Cao Bằng lại tiếp tục xảy ra mưa dông, lốc gây ảnh hưởng, thiệt hại đến nhà ở và hoa màu của nhân dân.
Lộ trình điều chỉnh tuổi nghỉ hưu của người lao động: Căn cứ Điều 169 Bộ luật Lao động 2019, người lao động (NLĐ) bảo đảm điều kiện về thời gian đóng BHXH theo quy định của pháp luật về BHXH được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu.
Ngày 22/4, TƯ Đoàn tổ chức gặp mặt báo chí thông tin về Hành trình “Điện Biên Phủ - Khát vọng non sông”. Bên cạnh đó, Hội đồng Đội TƯ tổ chức Liên hoan Chiến sĩ nhỏ Điện Biên tại tỉnh Điện Biên từ ngày 24 - 26/4, với sự tham gia của 200 đại biểu thiếu nhi và 64 đại biểu phụ trách tiêu biểu trên cả nước.
Thí sinh Võ Minh Hiếu (Đồng Nai) đã xuất sắc giành giải Nhất cuộc thi thiết kế sản phẩm tuyên truyền về kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ với chủ đề "Sinh viên với khát vọng non sông".
Thông tin từ huyện đảo Cô Tô (tỉnh Quảng Ninh) trận dông lốc xảy ra đêm 20/4 đến rạng sáng 21/4 đã khiến gần chục phương tiện trên địa bàn bị đánh đắm, 10 ngư dân gặp nạn được cứu hộ thành công.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.