Pháp Luật Plus

Để ông Hàn Đức Long được minh oan, bên cạnh công lao của nhiều luật sư, nhà báo, còn phải kể đến Thiếu tướng công an Trịnh Xuân Thu.

Cuộc hội ngộ bất ngờ và hạnh phúc giữa hai người tù oan Hàn Đức Long và Nguyễn Thanh Chấn

Ông Hàn Đức Long mời luật sư "ân nhân" đòi quyền bồi thường sau 11 năm tù oan

Kể từ khi ông Hàn Đức Long được minh oan, trả tự do về với gia đình ngày 20/12, người dân nghèo ở xóm Yên Lý, xã Phúc Sơn, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang vui như mở hội.

Các luật sư đến chúc mừng ông Hàn Đức Long trong ngày được minh oan, trở về gia đình.

Giới luật sư, nhà báo xem đây là dịp ghi lại dấu ấn thành công trong nghề nghiệp của mình, nhưng ít ai biết về một người thầm lặng nhưng cũng dày công trong việc minh oan cho ông Hàn Đức Long.

“Mối cơ duyên” với tử tù Hàn Đức Long

Thiếu tướng công an Trịnh Xuân Thu không phải là người đầu tiên biết đến vụ án Hàn Đức Long, cũng không phải người đầu tiên phát hiện nghi vấn gây oan sai cho Hàn Đức Long, nhưng lại là người có công lớn trong việc đưa ông Hàn Đức Long ra khỏi chốn lao tù.

Ông biết đến vụ án Hàn Đức Long vào năm 2013 thông qua người bạn thân thiết là luật sư Phạm Văn Cương, lúc đó là Trưởng Văn phòng luật sư TH.

Thiếu tướng Trịnh Xuân Thu trước từng giữ chức Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hóa, rồi Tổng cục phó Tổng cục An Ninh, thời điểm này đã nghỉ hưu và  đang là luật sư thành viên của Trung tâm Tư vấn pháp luật thuộc Liên đoàn luật sư Việt Nam do tiến sỹ, luật sư Lê Xuân Thảo làm giám đốc. 

Vào một ngày cuối tháng 12/2013, luật sư Phạm Văn Cương đến nhà riêng của tướng Thu với vẻ mặt mệt mỏi và dốc bầu tâm sự về vụ án Hàn Đức Long mà luật sư Cương là người bào chữa cho bị cáo Long đang gặp rất nhiều khó khăn và cản trở.

Bao nhiêu ý kiến của luât sư tại phiên tòa không được HĐXX xem xét, bao nhiêu văn bản kiến nghị của luật sư gửi đến các cấp không được trả lời thỏa đáng khiến luật sư Cương ngỏ ý nhờ Tướng Thu góp ý giúp đỡ và cộng tác.

Tướng Thu biết rõ luật sư Cương khi đương chức phó Viện trưởng VKSND Thanh hóa là cán bộ có năng lực, sắc xảo về nghiệp vụ điều tra nên sau khi luật sư Cương trình bày hàng loạt vấn đề, tình tiết mâu thuẫn của vụ án, thiếu tướng Thu có niềm tin là bị cáo Long vô tội.

Tướng Thu cũng là người đã từng làm thủ trưởng cơ quan điều tra cảnh sát, điều tra an ninh nhiều năm, đã chỉ đạo hàng trăm vụ trọng án, bằng linh cảm của mình ông đã đồng ý sẽ cộng tác với luật sư Cương, tìm giải pháp nhằm minh oan cho tử tù Hàn đức Long.

Sau ít ngày nghiên cứu hồ sơ từ luật sư Cương, Tướng Thu đã đề nghị tiến sỹ, luật sư Lê xuân Thảo tổ chức họp tại Trung tâm tư vấn pháp luật và đề nghị trực tiếp gặp gỡ, cầu cứu các lãnh đạo cấp cao về vụ việc.

Từng là đại biểu Quốc hội 2 khóa và Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa, Tướng Thu có điều kiện may mắn để được gặp các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước.

Tướng Thu đã cùng với các luật sư đến gặp trực tiếp nguyên Tổng bí thư Lê khả phiêu, trình bày và đề nghị bác Phiêu viết thư gửi Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đề nghị có ý kiến chỉ đạo xem xét lại vụ án này. Đây chính là khâu đột phá đầu tiên tác động đến vụ án.

Như một hiệu ứng kỳ diệu, bằng lá thư tay bác Phiêu gửi Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, vụ án Hàn Đức Long bắt đầu có những chuyển biến tích cực.

Văn phòng Chủ tịch nước đã có văn bản gửi  TAND Tối cao và VKSND Tối cao truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang. Tiếp sau đó đã có một sự chuyển động nghiêm túc về sự chỉ đạo điều tra lại, điều tra bổ sung vụ đại án Hàn Đức Long.

Theo Thiếu tướng Thu, trong suốt thời gian này, luật sư Vũ Thị Nga (lúc đó là phó giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật) là người trực tiếp nghiên cứu vụ việc, thực nghiệm hiện trường và tham gia bảo vệ Hàn Đức Long tại các giai đoạn tố tụng sau này cho đến khi có kết luận đình chỉ của Viện kiểm sát. Quá trình điều tra lại và điều tra bổ sung, các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Bắc Giang xác định không đủ căn cứ để kết tội ông Hàn Đức Long nên phải trả tự do cho ông.

Thiếu tướng Trịnh Xuân Thu.

Không để lọt tội phạm nhưng cũng không được làm oan người vô tội

Theo Thiếu tướng Trịnh Xuân Thu, việc Đảng và Nhà nước ta quan tâm, chỉ đạo cải cách tư pháp là rất quan trọng và cấp bách, cần đươc triển khai, thực hiện một cách nghiêm túc ở tất cả các ngành, các cấp. Trong đó, việc thực hiện cơ chế giám sát, chế ước lẫn nhau giữa các cơ quan tiến hành tố tụng phải được thực hiện chặt chẽ và minh bạch.

Việc đào tạo và đào tạo lại điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán tòa án phải được tiến hành thường xuyên, trong đó phải chú trọng cả nghiệp vụ chuyên môn cả đạo đức nghề nghiệp và nhất là quan điểm coi trọng sinh mạng chính trị của một con người.

Trong quá trình điều tra vụ án, luôn luôn coi trọng chứng cứ, tài liệu buộc tội nhưng không bao giờ được quên tìm tòi những chứng cứ, tài liệu gỡ tội cho bị can, bị cáo. Đây là yếu tố rất quan trọng, không để lọt tội phạm nhưng cũng không làm oan người vô tội.

Cũng theo Thiếu tướng Trịnh Xuân Thu, các cơ quan tố tụng cần coi trọng, lắng nghe các ý kiến tranh luận, kiến nghị của luật sư nhiều hơn nữa tại các phiên tòa và tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho các luật sư bào chữa tiếp cận với bị can, bị cáo ngay từ đầu vụ án.