“Năng lượng là ngành mà thiên hạ kêu ca khủng khiếp, nhất là giá điện và giá xăng dầu. Do vậy, trước sức ép của tái cơ cấu, đổi mới mô hình tăng trưởng nền kinh tế đang đặt ra nhiều thách thức cho phát triển ngành năng lượng tại Việt Nam”. Đây chính là quan điểm được đưa ra bởi ông Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam tại Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2016 diễn ra vào ngày 25/8 do Bộ Công Thương tổ chức.
Theo đó, khi tổng kết mô hình tăng trưởng nền kinh tế, hầu hết các chuyên gia đều nhận định nền kinh tế Việt Nam đã có bước chuyển dịch theo hướng công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Cụ thể: Ngành công nghiệp và xây dựng trong 30 năm đổi mới đã tăng tới 16%. Tuy nhiên, theo ý kiến đánh giá chung của TS. Thiên khẳng định: “Mức tăng trưởng trên không phản ánh đúng sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam. Để làm rõ cho luận điểm trên, TS. Thiên đã chỉ ra và là nhìn vào lĩnh vực cốt lõi của ngành công nghiệp chế biến chế tạo".
|
Toàn cảnh hội nghị của diễn đàn năng lượng Việt Nam 2016. |
Theo ông Thiên, đây là ngành thể hiện sự cạnh tranh, tiết kiệm năng lượng và đua tranh của thế giới nhưng khả năng phát triển thấp. Nếu như so sánh với Trung Quốc thì Việt Nam còn rất nhiều hạn chế và khuyết điểm. Chẳng hạn: Trung Quốc tăng 4,5% là điển hình tiêu thụ năng lượng kém hiệu quả và ô nhiễm môi trường thì Việt Nam tăng 1%, với chất lượng còn thấp hơn nhiều.
Song song với ý kiến của TS. Thiên, ông Lê Tuấn Phong, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Năng lượng cũng cho hay: “Nhu cầu tiêu thụ điện năng của Việt Nam đã tăng trưởng trung bình 13,07%/năm trong giai đoạn 2006-2010 và khoảng 11%/năm trong các năm 2011 đến 2015. Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2020 tầm nhìn đến năm 2030 đề ra mục tiêu phấn đấu đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội".
|
Ông Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam tại Diễn đàn Năng lượng Việt Nam phát biểu tại cuộc họp báo. |
Cụ thể, năm 2015, tổng năng lượng tiêu thụ toàn quốc của Việt Nam là khoảng 55 triệu tấn dầu quy đổi (TOE), đến năm 2020 đạt khoảng 100-110 triệu TOE năng lượng sơ cấp và khoảng 310-320 triệu TOE vào năm 2050. Tuy nhiên, Việt Nam hiện nay đang phải đối mặt với những thách thức trong lĩnh vực năng lượng. Đó là nhu cầu năng lượng tăng trưởng cao gây áp lực lớn đến việc đảm bảo an ninh năng lượng, sức ép cho nền kinh tế về vốn đầu tư cho ngành này.
Từ bài học phát triển trong 30 năm đổi mới, TS. Thiên một lần nữa nhấn mạnh: Tại Việt Nam hiện nay đang diễn ra tình trạng xung đột cung - cầu năng lượng. Giá điện ở Việt Nam thấp, khuyến khích người tiêu dùng nhưng lại không khuyến khích sản xuất năng lượng. Chính vì vậy, ngành năng lượng cần đặt mục tiêu bao nhiêu năm sẽ thay đổi được cơ chế giá. Cùng với đó, cơ chế thị trường cần thay đổi cơ bản nhưng không gây xung đột xã hội bởi giá điện mang tính chính trị rất cao".