Hà Nội 24 °C
TP Hồ Chí Minh 29 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 27 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 24°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 29°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 27°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

'Mục sở thị' phong tục Tết của người Dao quần chẹt

E.Magazine
04/02/2019 14:30
Huyền Trang- Kế Nguyễn
aa
Khoảng 20 tháng Chạp trở đi, khi mùa màng thu hoạch xong, các gia đình người Dao quần chẹt ở Ba Vì, Hà Nội, lại tổ chức ăn Tết “năm cùng".


Những ngày này, cả gia đình tập trung dọn dẹp cửa nhà, vườn tược, chuẩn bị lương thực, thực phẩm và nhu yếu phẩm để dùng trong những ngày Tết. Mọi việc phải được làm tươm tất trước ngày 30 Tết, vì ngày cuối năm cả gia đình đều phải tập trung để làm lễ quét nhà và lau dọn bàn thờ tổ tiên, với quan niệm quét đi những điều không may mắn của năm cũ. Sau đó gia chủ làm cơm để cúng tất niên.

Nghi lễ thờ cúng ngày tết của dân tộc Dao Quần chẹt không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, mà còn thể hiện sự thành kính của con cháu với tổ tiên. Vì thế công tác chuẩn bị và bày trí cho nghi lễ này được đồng bào rất chú trọng.

Anh Triệu Tài Huy đang thái miếng thịt ngon nhất dâng lên tổ tiên
Anh Triệu Tài Huy đang thái miếng thịt ngon nhất dâng lên tổ tiên

Năm nay, gia đình anh Triệu Tài Huy (trú tại xóm Minh Nga, xã Thạch Kiệt, huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ) dành hẳn con lợn 60kg và 10kg gà để làm lễ báo công, báo ơn tổ tiên.

Họ hàng nội ngoại gia đình ông đã có mặt đông đủ, lợn đã thịt sẵn, chỉ chờ các cụ cao tuổi có chức sắc đến làm lễ cúng báo cáo ông bà tổ tiên.

Mâm cỗ của người Dao thường không bày hoa quả nhưng có 3 mâm cỗ mặn. Mâm cỗ đầu tiên là thủ lợn trình báo với tổ tiên quá trình làm ăn trong một năm cũ về thành quả lao động một năm và cảm ơn " thần trời, thần đất" đã ban mưa thuận gió hòa để mùa màng tươi tốt, người nhà và dân bản được mạnh khỏe, no ấm.

Chị Bàn Thị Hương (vợ anh Huy) đang vui vẻ nấu nhiều món ngon để cúng tổ tiên
Chị Bàn Thị Hương (vợ anh Huy) đang vui vẻ nấu nhiều món ngon để cúng tổ tiên

Mâm cỗ thứ hai, thứ ba lễ vật gồm có thịt gà, thịt vịt… người Dao cúng nhà ngoại, và nhà nội tức những gia chủ có bố, mẹ vợ hoặc chồng đã mất thì để tưởng nhớ, tỏ lòng biết ơn người đã sinh thành ra vợ, chồng mình.

Giống người H' mông, Tết năm cùng của người Dao làm bánh dầy. Bánh dầy được làm từ gạo nếp đồ thành xôi chín rồi đổ vào cối đá giã đến khi nào những hạt cơm nếp nhuyễn ra tạo thành một khối dẻo dứt không ra mới thôi. Sau đó bột được nặn thành từng cái bánh, kích cỡ linh hoạt, ăn với muối vừng.

Mâm cỗ dâng thủ lợn dành để cúng tổ tiên 
Mâm cỗ dâng thủ lợn dành để cúng tổ tiên
Ba mâm cỗ của người dân tộc Dao quần chẹt
Ba mâm cỗ của người dân tộc Dao quần chẹt

Trên bàn thờ phải có 5 chén để rót rượu, hai bát chân hương và không thể thiếu là một bát nước tượng trưng cho cho nước thiêng tổ tiên dùng để sinh hoạt.

Đối với người Dao, nghi lễ báo công phải mời các thầy cúng có chức sắc trong làng đến tham gia, họ là những người có mặt sớm nhất để lo cho buổi lễ khỏi thiếu sót.

Sau đó, thầy cúng rót rượu và đếm tiền giấy cho tổ tiên. Tiền âm phủ này được đóng dấu hình tròn cho, được cho là "để tổ tiên cúng biếu người âm phủ và tiêu xài". Theo quan niệm người dân, mỗi ngôi mộ là một ngôi nhà, người âm có ba hồn bẩy vía thì ba hồn sẽ ở lại âm phủ trông coi nhà, bảy vía sẽ theo hương gạo về ăn tết cùng con cháu.

Sau khi cúng mời gia tiên xong gia chủ tổ chức bữa cơm mời anh em họ hàng đến hưởng lộc.

'Mục sở thị' phong tục Tết của người Dao quần chẹt
'Mục sở thị' phong tục Tết của người Dao quần chẹt
'Mục sở thị' phong tục Tết của người Dao quần chẹt
Thầy cúng đóng dấu vào những tờ giấy được cho là tiền âm phủ.
Thầy cúng đóng dấu vào những tờ giấy được cho là tiền âm phủ.
Các dấu ấn đã được thể hiện trên tờ giấy.
Các dấu ấn đã được thể hiện trên tờ giấy.

Trong đêm 30 Tết, lễ vật thắp hương của các gia đình người Dao quần chẹt chuẩn bị một con gà luộc chin để lên bàn thờ 6 chén nước. Sáng mùng 1, ngay khi khấn xong, gia chủ xin tổ tiên hạ lễ vật, chế biến ăn sớm.

Bữa cơm này chỉ gia đình ăn, "để hưởng lộc trước". Điều đặc biệt, từ ngày mùng 1 đến ngày rằm người Dao chẹt không cúng bất kì lễ vật nào, chỉ rót 5 chén nước chè và 1 chén nước lã dâng lên bàn thờ làm như vậy hai lần mỗi ngày.

Bàn thờ của người dân tộc Dao quần chẹt thường không có mâm ngũ quả như người dân tộc kinh
Bàn thờ của người dân tộc Dao quần chẹt thường không có mâm ngũ quả như người dân tộc kinh

Từ đời này sang đời khác, người Dao Quần chẹt ở Ba Vì, Hà Nội, vẫn giữ truyền thống làm lễ tạ ơn tổ tiên, nét văn hoá này trở thành phong tục truyền thống. Trong lễ này tất cả những khó khăn, vất vả, những mâu thuẫn, xích mích được dẹp bỏ, mọi thành viên trong gia đình dù xa, gần đều đến chung vui.

bài liên quan
Về Việt Nam là thấy “an” trong tâm hồn

Về Việt Nam là thấy “an” trong tâm hồn

Hơn mười năm sống ở nước ngoài nhưng Đặng Kiều My (27 tuổi), hiện là tư vấn chiến lược tại Công ty Boston Consulting Group (BCG) tại Paris (Pháp), vẫn luôn dành trọn tình yêu cho quê hương, đất nước Việt Nam.
Video: Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng chúc Tết Xuân Giáp Thìn 2024

Video: Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng chúc Tết Xuân Giáp Thìn 2024

Toàn văn lời chúc Tết của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng gửi đến đồng bào, đồng chí và chiến sĩ cả nước vào thời khắc giao thừa đón xuân Giáp Thìn.
Ý nghĩa của phong tục mừng tuổi trong những ngày đâu năm mới

Ý nghĩa của phong tục mừng tuổi trong những ngày đâu năm mới

Đã từ lâu, phong tục chúc Tết và mừng tuổi trở thành một nét văn hóa mỗi dịp đầu năm mới của người Việt Nam.
Những lời chúc đầy ý nghĩa cho năm mới Giáp Thìn

Những lời chúc đầy ý nghĩa cho năm mới Giáp Thìn

Hãy gửi tới những người thân yêu, bạn bè, đồng nghiệp của bạn lời chúc Tết ý nghĩa và độc đáo nhất để đón một năm mới an khang, thịnh vượng.
Tòa Giám mục Giáo phận Vinh chúc Tết Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh Nghệ An

Tòa Giám mục Giáo phận Vinh chúc Tết Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh Nghệ An

Giám mục Anphong Nguyễn Hữu Long - Giám mục Giáo phận Vinh làm trưởng đoàn đã đến thăm, chúc Tết Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh Nghệ An.
Đồng Nai: Hơn 800 người rước, dâng bánh “kính nhớ tổ tiên”

Đồng Nai: Hơn 800 người rước, dâng bánh “kính nhớ tổ tiên”

Thông qua lễ diễu hành này nhằm tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân ý nghĩa của Tết cổ truyền dân tộc, phong tục gói, nấu bánh Chưng của nhân dân ta.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
E-Magazine: Ngành xổ số đang làm ăn ra sao?

E-Magazine: Ngành xổ số đang làm ăn ra sao?

Bộ trưởng Bộ Tài chính nhận định tại phiên chất vấn ngày 18/3, các công ty xổ số phát triển ở phía Nam nhiều hơn phía Bắc và miền Trung. Chỉ riêng thị phần xổ số truyền thống tại miền Nam chiếm đến 93,3% thị trường xổ số cả nước.
E.Magazine - Vinfast đã có 800.000 điểm sạc tại Việt Nam, Bắc Mỹ và Châu Âu

E.Magazine - Vinfast đã có 800.000 điểm sạc tại Việt Nam, Bắc Mỹ và Châu Âu

VinFast - nhà sản xuất xe điện đầu tiên của Việt Nam, đến nay có mạng lưới phân phối gồm 123 showroom với 800.000 điểm sạc trên toàn cầu.
Emagazine - Một năm buồn của doanh nghiệp ngành bia

Emagazine - Một năm buồn của doanh nghiệp ngành bia

Dưới tác động của thị trường, ngành bia Việt Nam đang chứng kiến một bức tranh ảm đạm với sự sụt giảm về doanh thu, lợi nhuận chưa từng có.
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Hơn 2.000 người tham gia nghe giảng pháp tại chùa Long Hưng

Hơn 2.000 người tham gia nghe giảng pháp tại chùa Long Hưng

Ngày 25/2, hội làng chùa Long Hưng diễn ra buổi pháp thoại với chủ đề “Thân khoẻ, tâm an và trí tuệ sáng” của Thượng tọa Thích Tuệ Hải với hàng nghìn người tham dự.
Bạch Đằng Giang - Nơi hội tụ hồn thiêng sông núi

Bạch Đằng Giang - Nơi hội tụ hồn thiêng sông núi

Chiến thắng Bạch Đằng năm 1228 đã đi vào lịch sử của dân tộc và lịch sử thế giới. Với tài đức song toàn, Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, người có công lớn quyết định đến thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên Mông.
Dòng người tấp nập đổ về Đền Trần - Nam Định trước giờ Khai Ấn

Dòng người tấp nập đổ về Đền Trần - Nam Định trước giờ Khai Ấn

Dù đến đêm khuya mới là thời điểm Lễ Khai Ấn được diễn ra, nhưng ngày từ sớm, đông đảo du khách thập phương đã đổ về Đền Trần - Nam Định.
Hoa đào, hoa mận đua nở mời gọi du khách đến với Y Tý

Hoa đào, hoa mận đua nở mời gọi du khách đến với Y Tý

Thời điểm nay, Y Tý như một thiếu nữ thôn quê bởi cảnh quan cũng như con người mộc mạc, nhẹ nhàng và quyến rũ đến lạ. Dọc đường đi có hoa đào, hoa mận, hoa lê... đã bắt đầu bung nở rực rỡ trên bản làng, các cánh rừng như lời mời gọi du khách đến thăm.
BHYT học sinh sinh viên góp phần thực hiện mục tiêu BHYT toàn dân

BHYT học sinh sinh viên góp phần thực hiện mục tiêu BHYT toàn dân

Ngay từ những năm đầu tiên triển khai chính sách BHYT, nhóm HSSV đã được chú trọng và từng bước mở rộng số người tham gia.
Hoạt động chào mừng 78 năm Quốc khánh 2/9 trên thành phố đại ngàn Tây Nguyên

Hoạt động chào mừng 78 năm Quốc khánh 2/9 trên thành phố đại ngàn Tây Nguyên

Chào mừng 78 năm Quốc khánh Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam( 2/9/1945-2/9/2023), các hoạt động chào mừng diễn ra hân hoan, tạo không khí vui tươi, sôi nổi.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY