Vận tải biển đang lên ngôi, nhưng các doanh nghiệp vận tải biển trong nước lại lâm cảnh thiếu thuyền viên trầm trọng do các doanh nghiệp nước ngoài thu hút thuyền viên bằng mọi cách. Theo nhiều ý kiến, nếu không có chiến lược dài hơi, các doanh nghiệp vận tải biển trong nước sẽ thua ngay trên sân nhà.
Theo thống kê của Cục Hàng hải Việt Nam, 8 tháng đầu năm 2021, sản lượng hàng container thông qua cảng biển Việt Nam tăng trưởng 18% so với cùng kỳ năm 2020.
Vấn đề khó khăn nhất hiện nay là thiếu và “chảy máu” nguồn nhân lực, các doanh nghiệp đua nhau tìm nguồn nhân lực thuyền viên. Nhiều hãng tàu nước ngoài đã trả mức lương ngất ngưởng lên gấp 2 hoặc hơn 2 lần so với trước đây. Nhiều doanh nghiệp sẵn sàng trả mức lương 120 triệu đồng/tháng cho chức danh thuyền trưởng (CAPT) tàu 7.000DWT chạy tuyến Đông Nam Á, tăng hơn gấp đôi so với năm 2019.
Tương tự, cũng size tàu và tuyến hành trình như vậy, những vị trí mới ra trường như thủy thủ trực ca (AB) hiện nay được trả mức lương 30 triệu đồng/tháng mà vẫn “đói” nhân lực. Nếu ở thời điểm trước dịch COVID-19, chức danh này dễ dàng tuyển dụng với mức chỉ 11-12 triệu đồng.
Việc khan hiếm thuyền viên khiến nhiều đơn vị đã tuyển dụng thuyền viên chưa có kinh nghiệm hoặc phải chấp nhận tuyển dụng thuyền viên yếu về chuyên môn, miễn là có đủ bằng cấp, chứng chỉ để đảm bảo đủ định biên an toàn tối thiểu theo quy định để vừa làm việc, vừa đào tạo. Trao đổi với Báo Lao Động, ông Trần Tuấn Hải - Trưởng ban Truyền thông - Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam - cho rằng, cần phải tạo nguồn ngay từ đầu, thường xuyên đào tạo, nâng cao trình độ ngoại ngữ, tay nghề thuyền viên và đặc biệt là các chế độ đãi ngộ.
Theo ông Hải, sau đại dịch COVID-19, dự báo ngành hàng hải sẽ thiếu lao động, đặc biệt là thuyền viên.
Thuyền viên là ngành lao động đặc thù, phải xa gia đình dài ngày và làm việc trong môi trường khắc nghiệt, nhưng có mức lương cũng hấp dẫn. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của suy thoái gần 10 năm nay nên mức lương của thuyền viên có phần chững lại. Trong khi đó, các ngành khác có sự tăng trưởng và có mức lương cũng gần bằng mức lương của thuyền viên, nên đã giảm sự thu hút lao động học nghề thuyền viên. Cùng với đó, yêu cầu về trình độ của thuyền viên hiện nay đang tiệm cận với các quy định của tổ chức hàng hải quốc tế, đòi hỏi thuyền viên phải luôn học tập, nâng cao trình độ thường xuyên nếu không sẽ bị đào thải.
Đáng lo ngại, hiện đang có sự cạnh tranh mạnh giữa các doanh nghiệp vận tải biển với việc thu hút lao động thuyền viên khiến thuyền viên “tự nâng giá”, tìm nhiều lý do để đề nghị tăng lương nếu không được đáp ứng thì xin chấm dứt hợp đồng trước hạn để “nhảy” sang các hãng tàu khác, nhất là những tàu “đánh thuê” có mức lương cao hơn.
Ông Hải cho hay, để giải quyết vấn đề thiếu thuyền viên, Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam đã liên kết với các trường đào tạo nghề đào tạo học viên với các chế độ đãi ngộ như tạo học bổng, cam kết ra trường sẽ bố trí việc làm ngay, nâng cao chế độ đãi ngộ và tiền lương… kể cả giai đoạn khó khăn nhất cũng không giảm lương thuyền viên.
Phải xây dựng môi trường làm việc tốt
Khó khăn nhất đối với doanh nghiệp nội hiện nay là phải cạnh tranh nhân lực với các hãng tàu ngoại, đặc biệt các hãng tàu Trung Quốc.
Theo một đơn vị cung ứng dịch vụ tàu biển tại Hải Phòng cho biết, hiện nay các hãng tàu Trung Quốc có nhu cầu tuyển dụng các thuyền viên rất lớn. Ngoài mức lương rất hấp dẫn, các điều kiện đi kèm cũng được nới lỏng. Cụ thể, trước đây các ứng viên phải trải qua quá trình phỏng vấn bằng tiếng Anh chặt chẽ thì hiện nay, những chức danh thấp chỉ cần có đầy đủ hồ sơ, chứng chỉ chuyên môn là có thể đáp ứng yêu cầu và đi làm. Thậm chí, nhiều chủ tàu nước ngoài cũng “khoán trắng” việc phỏng vấn thuyền viên cho đơn vị cung ứng tại Việt Nam chứ không trực tiếp thực hiện.
Đối với khối tàu nhỏ (5.300 tấn) chạy tuyến Bắc Á, lương của các chức danh tăng đến 20 - 30% so với đầu năm 2021. Đơn cử, chức danh quản lý hiện đã ở mức hơn 2.000 USD/tháng. Có những chủ tàu cần thuyền viên gấp hoặc đề nghị thuyền viên quay vòng, mức lương có thể cao hơn nữa. Như mới đây, có tàu hơn 80.000 tấn, lương thủy thủ lên đến 1.800 USD/tháng trong khi trước đây chỉ dao động từ 1.000 - 1.200 USD/tháng.
Công ty CP Vận tải biển và Hợp tác lao động quốc tế (Inlaco Sài Gòn) cho biết, việc gia tăng nhu cầu nhân lực thuyền viên với mức lương cao gấp 2 - 3 lần thị trường trong nước khiến đơn vị này đang gặp rất nhiều khó khăn. Trong đội thuyền viên chạy tàu, số thuyền viên công ty phải tuyển mới đến 40% để bù đắp sự thiếu hụt khi một lượng lớn người lao động dịch chuyển sang “đánh thuê” cho chủ tàu nước ngoài.
Hiện mức lương các chức danh trên tàu đều được tăng gần 30% so với năm 2020. Riêng khối thủy thủ thợ máy đang có sự biến động mạnh, lương đã điều chỉnh tăng đến 35% nhưng vẫn rất khó tìm người.
Đại diện Công ty CP Vận tải biển Vinaship cho biết, hiện có khoảng 30% thuyền viên chấm dứt hợp đồng, một phần không nhỏ trong số này bỏ đi “đánh thuê” để lấy lương cao. Từ đầu năm đến nay, Vinaship đã hai lần tăng lương cho thuyền viên với chức danh thủy thủ mới (OS) từ 12 - 13 triệu đồng lên 14 - 15 triệu đồng/tháng.
Phó Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam - ông Hoàng Hồng Giang cho hay, việc thu hút và duy trì nguồn nhân lực phục vụ là trách nhiệm của chủ tàu, doanh nghiệp khai thác.
Theo ông Giang, muốn có nhiều thuyền viên, phải trả lương thật tốt và cải thiện môi trường làm việc. Lương thấp, điều kiện làm việc kém rất khó giữ chân thuyền viên.
Giống như các công việc trên bờ, ông chủ đối xử kém thì ắt người lao động sẽ chuyển sang một môi trường làm việc khác tốt hơn, lương cao hơn.
Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Sáng ngày 25/2, tại Quảng trường 12/11 cùng với các địa phương trong toàn tỉnh, TP Cẩm Phả tổ chức lễ giao nhận quân năm 2024, tiễn 270 thanh niên lên đường thực hiện nghĩa vụ quân sự và nghĩa vụ công an nhân dân.
Trần Mạnh Hùng (sinh năm 1980) là nhân viên cân băng liệu của Nhà máy xi măng đã bị bắt tạm giam để điều tra về tội “Vi phạm quy định về an toàn lao động”.
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ tiến hành đấu thầu vàng miếng SJC với tổng khối lượng dự kiến sẽ đấu thầu là 16.800 lượng, thời gian bắt đầu từ 10 giờ sáng ngày 22/4 tới đây.
Việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng xét xử các vụ án hình sự theo yêu cầu cải cách tư pháp mà Tòa án nhân dân tối cao đã hướng dẫn, chỉ đạo.
Ngay đầu năm đã có nhiều dấu hiệu cho thấy cánh cửa mở rộng hơn cho xuất khẩu (XK) nông sản Việt trong năm 2024. Chưa kể, ngay bên lề Hội nghị Bộ trưởng Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đang diễn ra, đã có một sự kiện hội nghị dành riêng cho các nước XK nông sản, nhằm tìm kiếm những cách thức cạnh tranh XK công bằng nhất.
UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 818/QĐ-UBND về việc ủy quyền cho Sở Xây dựng Hà Nội giải quyết, tiếp nhận một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng thuộc thẩm quyền quyết định của UBND thành phố.
UBND tỉnh yêu cầu tiếp tục thực hiện quyết liệt cải cách TTHC, tạo điều kiện “tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất” cho doanh nghiệp khi đầu tư vào Nghệ An.
Các hãng tàu nước ngoài được tự tăng phụ phí xếp dỡ tại cảng mà không cần giải trình lý do. Đây là hệ lụy ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu (XNK) Việt Nam. Trong tình thế xung đột Biển Đỏ vẫn đang tác động mạnh đến hàng hóa Việt thì việc tăng phụ phí của các hãng tàu đã làm cho DN Việt “khó chồng khó”.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.