Muốn trở thành nước phát triển vào năm 2045 thì thu nhập bình quân đầu người phải đạt 20.000 USD/năm. Như vậy, Việt Nam phải đạt mức tăng trưởng GDP từ 7,5-8%/năm, liên tiếp trong 25 năm tới.
Thiếu doanh nghiệp tầm cỡ
Theo các chuyên gia kinh tế, để tạo ra sự tăng trưởng thần kỳ từ nay đến 2045, cần phát huy mạnh mẽ vai trò của kinh tế tư nhân; đưa khu vực kinh tế tư nhân, trở thành động lực chính cho sự phát triển.
Tuy nhiên, vào thời điểm các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam lẽ ra cần phát triển vững mạnh để biến khát vọng của cả dân tộc thành hiện thực thì họ mãi "không chịu lớn". Câu chuyện doanh nghiệp tư nhân Việt Nam "không chịu lớn" được biết đến từ năm 2009, qua các điều tra khảo sát của nhiều cơ quan chức năng. Hơn 10 năm trôi qua, tình trạng này vẫn không được cải thiện.
Số liệu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy, tính đến cuối năm 2019, Việt Nam có khoảng 17.000 doanh nghiệp tư nhân quy mô lớn và 21.000 doanh nghiệp quy mô vừa. Con số này quá khiêm tốn so với khoảng 750.000 doanh nghiệp và quy mô nền kinh tế đất nước.
Đáng chú ý, mặc dù được xếp hạng là doanh nghiệp lớn nhưng quy mô trung bình của các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam còn rất nhỏ bé so với các quốc gia trong khu vực. Các doanh nghiệp tư nhân lớn ở Việt Nam hiện chỉ có quy mô vốn hóa trung bình khoảng 200 triệu USD, trong khi mức trung bình của các doanh nghiệp tại Philippines là 1,2 tỷ USD, Singapore 1,07 tỷ USD, Thái Lan 835 triệu USD, Indonesia 809 triệu USD và Malaysia là 553 triệu USD.
Cùng với đó, nguồn nhân lực của doanh nghiệp tư nhân cũng rất yếu kém. Lãnh đạo các doanh nghiệp tư nhân của Việt Nam, nhiều trường hợp chỉ tốt nghiệp trung học, bắt đầu sự nghiệp kinh doanh từ hộ gia đình hoặc đi lên từ vị trí nhân viên trong các doanh nghiệp Nhà nước.
Theo một kết quả điều tra của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) gần đây, có tới 55,63% số chủ doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện nay có trình độ học vấn từ trung cấp trở xuống, trong đó 43,3% có trình độ học vấn sơ cấp và phổ thông các cấp. Vì vậy, việc nắm bắt cơ hội, những cải cách đều không cao và ít hướng tầm nhìn đúng cho sự phát triển của doanh nghiệp. Còn với lực lượng lao động, có tới 75% chưa qua đào tạo về chuyên môn kỹ thuật.
Hơn nữa, các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam chủ yếu hoạt động ở các lĩnh vực thương mại, dịch vụ, xây dựng,... ít tham gia vào các lĩnh vực sản xuất, công nghiệp, nên những đóng góp vào nền kinh tế đất nước cũng hạn chế.
Khảo sát của VCCI cũng nêu thực tế, hơn 50% doanh nghiệp tư nhân vay vốn ngân hàng chủ yếu để trang trải hoạt động, ít đầu tư cho đổi mới sáng tạo, thiết bị máy móc hay công nghệ. Tỷ lệ sử dụng công nghệ cao rất thấp so với các nước trong khu vực, chỉ đạt 2%. Nguồn vốn đầu tư cho đổi mới công nghệ chỉ chiếm khoảng 0,2-0,3% tổng doanh thu.
Nếu đóng góp của kinh tế tư nhân trong GDP năm 1995 chiếm 43%, thì các năm sau đó giảm dần, cho đến năm 2020 mới tăng về mức 43%. Trong đó, doanh nghiệp tư nhân chỉ đóng góp khoảng 10% GDP, còn lại là của các hộ kinh doanh cá thể, nhỏ lẻ. Mục tiêu đưa đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân đạt 49% GDP năm 2020 đã không thành hiện thực.
Có thể nói sau hơn 30 năm đổi mới, chúng ta vẫn chưa có được một thế hệ các doanh nghiệp ngang tầm thế giới. Đây là một trong những thách thức lớn đối với Việt Nam hiện nay. Năng lực hạn chế của các doanh nghiệp tư nhân sẽ ảnh hưởng tới khả năng cải thiện năng suất và gia tăng quy mô để cạnh tranh trên thị trường quốc tế, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI, nhận xét.
Cải cách đột phá
VCCI đã chỉ ra hàng loạt rào cản sự phát triển, tăng trưởng của doanh nghiệp tư nhân, bao gồm gánh nặng quy định pháp luật, khả năng tiếp cận tài chính, đất đai, sự thiếu minh bạch và chi phí không chính thức. Việc cải tiến những yếu tố này đã tốt lên theo từng năm nhưng chưa thực sự góp phần tạo nên những doanh nghiệp mang tầm quốc tế.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, để trở thành quốc gia phát triển vào năm 2045 thì thu nhập bình quân đầu người tối thiểu phải đạt 20.000 USD/năm. Với mức thu nhập bình quân đầu người hiện nay khoảng 3.000 USD/năm, Việt Nam phải đạt mức tăng trưởng GDP từ 7,5-8% mỗi năm, liên tiếp trong 25 năm tới. Mục tiêu này không thể thành hiện thực nếu thiếu đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp tư nhân.
Ngày nay, ở các nước phát triển, khu vực kinh tế tư nhân thường đóng góp trên 85% GDP, là nền tảng và là trụ cột đảm bảo cho nền kinh tế phát triển vững mạnh. Bất kỳ quốc gia giàu mạnh nào cũng đều có đội ngũ các doanh nhân, các doanh nghiệp hùng mạnh. Chính những tập đoàn, công ty tư nhân hàng đầu ở các nước công nghiệp phát triển, đóng vai trò đầu tàu đưa quốc gia trở thành những cường quốc kinh tế. Đó cũng là những thương hiệu mang lại niềm kiêu hãnh cho người dân của các quốc gia đó.
Việt Nam cũng phải phát triển được đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp như vậy nếu muốn sánh vai với các cường quốc như Mỹ, Nhật Bản, Đức, Anh, Pháp, Hàn Quốc, Thụy Điển,... vào năm 2045. Phát triển kinh tế tư nhân không chỉ là lời giải cho bài toán tăng trưởng mà còn đảm bảo sự tự chủ và tránh phụ thuộc của nền kinh tế Việt Nam.
Những ưu đãi lớn dành cho FDI và cả doanh nghiệp Nhà nước hiện nay cần phải dành cho cả doanh nghiệp tư nhân. Đặt tất cả trong một "sân chơi" bình đẳng; tiếp tục thúc đẩy mạnh cải cách môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
Thực thi chính sách minh bạch, hiệu quả; hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, mở rộng khả năng tham gia thị trường và thúc đẩy cạnh tranh bình đẳng; hỗ trợ đổi mới sáng tạo, hiện đại hóa công nghệ và phát triển nguồn nhân lực,... là những giải pháp vô cùng quan trọng để tạo ra một đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh thì mới có được "sự thần kỳ 2045", các chuyên gia kinh tế nêu ý kiến.
Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
English Challenge là Cuộc thi tiếng Anh dành cho sinh viên và học sinh đam mê tiếng Anh, là nơi để sinh viên tỏa sáng tài năng và tăng cường sự kết nối.
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Ngay đầu năm đã có nhiều dấu hiệu cho thấy cánh cửa mở rộng hơn cho xuất khẩu (XK) nông sản Việt trong năm 2024. Chưa kể, ngay bên lề Hội nghị Bộ trưởng Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đang diễn ra, đã có một sự kiện hội nghị dành riêng cho các nước XK nông sản, nhằm tìm kiếm những cách thức cạnh tranh XK công bằng nhất.
UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 818/QĐ-UBND về việc ủy quyền cho Sở Xây dựng Hà Nội giải quyết, tiếp nhận một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng thuộc thẩm quyền quyết định của UBND thành phố.
UBND tỉnh yêu cầu tiếp tục thực hiện quyết liệt cải cách TTHC, tạo điều kiện “tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất” cho doanh nghiệp khi đầu tư vào Nghệ An.
Các hãng tàu nước ngoài được tự tăng phụ phí xếp dỡ tại cảng mà không cần giải trình lý do. Đây là hệ lụy ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu (XNK) Việt Nam. Trong tình thế xung đột Biển Đỏ vẫn đang tác động mạnh đến hàng hóa Việt thì việc tăng phụ phí của các hãng tàu đã làm cho DN Việt “khó chồng khó”.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.