Ông Donald Trump chính thức vượt qua bà Clinton để bước vào Nhà Trắng, trở thành Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ được cho là sự kiện “sốc” nhất hôm 9/11.
 |
| Trump kêu gọi những người cần việc làm ủng hộ cho mình và tuyên bố sẽ hủy bỏ TPP nếu đắc cử. |
Ngay sau khi Trump đắc cử, thị trường tài chính, chứng khoán chao đảo và loạn nhịp. Hầu hết sắc đỏ bao phủ các sàn chứng khoán Châu Á bởi cổ phiếu lao dốc, còn giá vàng thì bật tăng mạnh mẽ nhưng sau đó hạ nhiệt. Giới đầu tư cũng không thể bình tĩnh. Nhiều người gọi đây là Brexit thứ hai, hay thảm họa kép của phương Tây, giống như tác động của việc người dân Anh bỏ phiếu quyết định rời khỏi EU vào hồi tháng 6 vừa qua.
Lời hứa sẽ bảo hộ nền kinh tế Mỹ, rút khỏi TPP của ông Trump trong quá trình chạy đua vào Nhà trắng không chỉ được người dân và doanh nghiệp Mỹ mà cả thế giới quan tâm, trong đó có Châu Á và Việt Nam.
Theo Reuters, trong suốt chiến dịch tranh cử, tỷ phú bất động sản tuyên bố hồi sinh kinh tế Mỹ bằng cách giảm thuế, chặn công ty sản xuất sản phẩm ở nước ngoài, tái đàm phán hiệp định thương mại và áp đặt thuế với hàng nhập khẩu từ các nước như Trung Quốc.
Chưa biết Trump có thực hiện đúng như những gì ông nói hay không nhưng lãnh đạo các ngành công nghiệp phụ thuộc vào thương mại mở, từ các hãng hàng không, sản xuất ô tô đến gia công IT đều đang cảm thấy bất an.
Đối với Việt Nam, điều nhiều người quan tâm vẫn là số phận của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) có được tiếp tục bàn bạc để thông qua hay sẽ bị xóa bỏ.
 |
| Nếu TPP được phê duyệt thì Việt Nam và Malaysia sẽ là các quốc gia được hưởng lợi nhiều nhất. |
TPP là hiệp định tự do thương mại với sự tham gia của Mỹ và 11 nước gồm Việt Nam, Canada, Úc, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, Singapore, Peru, New Zealand, Chile và Brunei. Hiệp định này không chỉ có ý nghĩa về kinh tế, nó cũng là một trụ cột trong chính sách “xoay trục về châu Á” của ông Obama.
Tuy nhiên, trái với người tiền nhiệm Obama, tân tổng thống Mỹ lại cho biết không ủng hộ hiệp định này và xóa bỏ sau khi đắc cử.
Tờ BBC News nhận định, nếu TPP được phê duyệt thì các nền kinh tế châu Á như Việt Nam và Malaysia sẽ là các quốc gia được hưởng lợi nhiều nhất. Dù vậy, dưới nhiệm kỳ của ông Trump, mọi việc sẽ khó khăn để được tiếp tục thảo luận để có cơ hội thông qua.
BBC News cũng so sánh, mặc dù cả bà Clinton và ông Trump đều không ủng hộ TPP, song với tính cách ôn hòa của Clinton cơ hội cho hiệp định này vẫn nhiều hơn. Trong khi đó, sự quá cứng rắn, dễ nổi nóng và có phần bảo thủ trong con người của Trump có thể sẽ “đe dọa” các mối quan hệ thương mại với khu vực Châu Á.
 |
| Mặc dù cả Trump và Clinton đều không ủng hộ TPP nhưng nếu bà Clinton được bầu làm tổng thống Mỹ thì cơ hội cho hiệp định này vẫn lớn hơn. |
Các chuyên gia kinh tế trong nước cũng nhận định, ông Trump có thể sẽ phủ quyết hàng loạt chính sách mà phía Mỹ đã đeo đuổi trong nhiệm kỳ của Tổng thống Obama trước đó. Đặc biệt, khả năng TPP bị xóa bỏ là rất lớn.
Bên cạnh đó, chủ nghĩa bảo hộ nếu được thực thi, tiến trình toàn cầu hóa do đó sẽ bị chậm lại, ảnh hưởng tiêu cực đến thương mại toàn cầu. Đối với lĩnh vực tài chính thì khả năng nhà đầu tư sẽ chuyển hướng về các tài sản rủi ro như vàng, trái phiếu… Điều này cũng kéo theo thị trường chứng khoán thế giới và Việt Nam sẽ có nhịp điều chỉnh giảm.
Nếu Mỹ tăng cường áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cũng sẽ buộc phải dừng các biện pháp nới lỏng tiền tệ hiện nay, tác động tiêu cực đến dòng vốn chảy vào các thị trường chứng khoán toàn cầu, trong đó có Việt Nam.
Một số ý kiến cũng cảnh báo, sau khi đảm nhận vai trò tổng thống, ông Trump có thể tăng thuế nhập khẩu và ảnh hưởng đến nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Mỹ như dệt may, giày dép, điện thoại, máy vi tính và điện tử, gỗ,... Đây đều là những ngành có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD sang Mỹ trong 9 tháng đầu năm nay. Do đó, nhà đầu tư cần cẩn trọng với các mã cổ phiếu các ngành trên.
Như vậy, dù chưa có gì hoàn toàn chắc chắn nhưng nếu ông Trump thực hiện các chính sách kinh tế và hủy bỏ TPP đúng như những gì ông đã hứa thì thị trường chứng khoán, vàng, ngoại tệ và hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ. Có thể gặp nhiều biến động và bất lợi. Hơn nữa, kịch bản ngăn chặn người nhập cư cũng sẽ gây khó khăn cho người Việt khi muốn chạm vào "giấc mơ Mỹ", "thiên đường Mỹ" hay sống ở "xứ sở cờ hoa" này.
Liên quan đến các hiệp định thương mại, trái với việc phản đối TPP, Trump lại có kế hoạch tái đàm phán những thỏa thuận tự do thương mại đã được ký kết, như Hiệp định Tự do Thương mại Bắc Mỹ (NAFTA). Tuy nhiên, ông dọa sẽ rút khỏi NAFTA nếu các yêu cầu của Mỹ không được đáp ứng trong khi tái đàm phán. Ngoài ra, ông cáo buộc các đối tác thương mại của Mỹ như Mexico và Trung Quốc thao túng tiền tệ, trộm công nghệ, đe dọa sẽ áp thuế cao và các biện pháp trừng phạt khác.
