Trong khi Kiểm toán Nhà nước cho rằng bản chất của dự án đầu tư theo phương thức đối tác công - tư là dự án đầu tư công cần được kiểm toán toàn bộ thì cơ quan soạn thảo, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, để tạo môi trường đầu tư thuận lợi, KTNN chỉ kiểm toán đối với phần vốn của Nhà nước…
Dự thảo mới nhất Luật đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP) vừa được Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) công bố, trong đó quy định Kiểm toán Nhà nước (KTNN) thực hiện kiểm toán ở giai đoạn chuẩn bị dự án (DA), kết quả lựa chọn nhà đầu tư đối với DA PPP có sử dụng tài chính công, tài sản công.
Còn giai đoạn sau khi đã ký kết hợp đồng, KTNN sẽ chỉ thực hiện kiểm toán đối với việc sử dụng tài chính công, tài sản công trong DA PPP gồm: Kiểm toán tài chính và kiểm toán tuân thủ đối với việc sử dụng vốn nhà nước bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, tái định cư, hỗ trợ xây dựng công trình tạm (nếu có), hỗ trợ xây dựng công trình, hệ thống cơ sở hạ tầng khi tách thành một DA thành phần, sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện DA BT...
Ngoài ra, KTNN kiểm toán để đánh giá tính kinh tế, hiệu lực và hiệu quả trên cơ sở các chỉ số đánh giá chất lượng dịch vụ đối với DA PPP có sử dụng tài chính, tài sản công (Điều 86).
Tại Báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của Đại biểu Quốc hội về DA Luật PPP tại Kỳ họp thứ 8, Bộ KH&ĐT cho biết có 2 nhóm quan điểm: Thống nhất quan điểm Chính phủ tại Dự thảo về việc Luật KTNN chỉ kiểm toán tài sản công, tài chính công theo quy định của Luật KTNN; một số đại biểu Quốc hội cho rằng DA PPP bản chất là DA đầu tư công nên KTNN phải kiểm toán toàn bộ DA PPP, kể các phần đầu tư từ nguồn vốn tư nhân.
Lý giải về quy định đưa ra tại Dự thảo, Bộ KH&ĐT cho rằng, Hiến pháp và pháp luật về KTNN xác định phạm vi kiểm toán là các nội dung tài chính công, tài sản công, trong trường hợp này là phần vốn nhà nước thực hiện trong DA PPP: “Để tạo môi trường đầu tư thuận lợi và có thể so sánh tương đối với các lĩnh vực đầu tư khác, phần vốn của khu vực tư nhân bỏ ra để đầu tư vào DA PPP cần phải được xác định là không thuộc đối tượng của KTNN (tương tự các hoạt động bỏ vốn đầu tư kinh doanh trên thị trường)…” - Bộ KH&ĐT nhấn mạnh.
Bộ KH&ĐT cũng cho rằng, việc kiểm soát về mặt chi phí của dịch vụ mà DA cung cấp đã được thực hiện qua các bước của quy trình thực hiện DA, từ việc xác định tổng mức đầu tư đến đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
“Thực chất, đấu thầu là khâu quan trọng phát huy cơ chế cạnh tranh của thị trường để xác định nhà đầu tư có DA mang lại hiệu quả cao nhất. Như vậy, trong phương thức PPP, tương tự như các lĩnh vực kinh doanh khác, nhà đầu tư được tự do phát huy khả năng về kỹ thuật quản lý của mình để hiện thực hóa để xuất của mình, không áp dụng kiểm toán tài chính và kiểm toán tuân thủ đối với phần vốn đầu tư mà khối tư nhân bỏ ra. Khâu còn lại là kiểm soát dịch vụ mà nhà đầu tư cung cấp theo DA, đây chính là mục đích quan trọng nhất của việc đầu tư PPP” - Bộ KH&ĐT nêu quan điểm.
Bản chất PPP là dự án đầu tư công?
Trước đó, tại Hội thảo “DA PPP và vai trò của KTNN” do KTNN tổ chức mới đây, Phó Tổng KTNN - GS, TS. Đoàn Xuân Tiên cho biết, thông qua kiểm toán các DA PPP nói chung và các DA BOT, BT nói riêng, KTNN đã chỉ ra nhiều bất cập và kẽ hở về cơ chế, chính sách.
Ông Tiên cũng bày tỏ lo ngại khi dự thảo Luật PPP chưa coi DA PPP là DA đầu tư công, các tài sản hình thành từ DA PPP không phải là tài sản công mà chỉ coi phần “Vốn nhà nước hỗ trợ xây dựng công trình, hệ thống cơ sở hạ tầng” và “Vốn nhà nước hỗ trợ xây dựng công trình phụ trợ, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư” là tài sản công và KTNN chỉ kiểm toán phần này thay vì coi cả DA PPP là DA đầu tư công, các tài sản hình thành từ DA PPP đều là tài sản công và các hoạt động liên quan đến việc quản lý, sử dụng tài sản công là đối tượng kiểm toán của KTNN theo đúng tinh thần của Hiến pháp và quy định của Luật KTNN.
Phó Tổng KTNN cũng nhấn mạnh, thực chất PPP là phương thức đầu tư được thực hiện trên cơ sở hợp đồng giữa Nhà nước và nhà đầu tư để xây dựng, cải tạo, vận hành, kinh doanh, quản lý công trình hạ tầng, cung cấp dịch vụ công. Vì vậy, dù DA do tư nhân bỏ 100% vốn đầu tư thì công trình, DA sau khi hoàn thành vẫn là tài sản công, mà đã là tài sản công thì thuộc đối tượng kiểm toán của KTNN.
Thực tế kinh nghiệm quốc tế cho thấy, hầu hết các cơ quan kiểm toán tối cao trên thế giới đều tiến hành kiểm toán các DA PPP như: Mỹ, Canada, Liên minh Châu Âu, Ấn Độ, Nhật, Hàn Quốc… nhằm tăng cường trách nhiệm giải trình, tính minh bạch đối với các bên tham gia.
Theo Đại biểu Quốc hội Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình), để xử lý tận gốc vấn đề thất thoát trong các DA PPP, cần có một giải pháp tổng thể, vĩ mô. Ông đề nghị Luật PPP cần quy định hành lang pháp lý về hoạt động nhà nước trong đầu tư theo phương thức PPP, trong đó nhấn mạnh, phát huy vai trò của KTNN.
“Để tránh việc “sân sau”, lợi ích nhóm trong thẩm định, phê duyệt, triển khai các DA PPP, cần có thêm vai trò KTNN để đánh giá, xác nhận, kết luận… tách bạch rõ ràng, cụ thể vốn của Nhà nước và vốn của nhà đầu tư, cũng như kiến nghị đối với việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công…” - ông Phương đề nghị.
* Bà Đỗ Thị Lan, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh:
Bày tỏ quan điểm về việc KTNN có được kiểm toán toàn diện DA PPP không, bà Lan cho rằng, về bản chất các DA PPP là hoạt động đầu tư nhà nước để thu hút nguồn lực đầu tư, PPP là DA huy động vốn tư nhân đầu tư công trình công chứ không phải đầu tư công trình tư nhân; nhiều công trình xây dựng trên đất công. Nhà nước thực hiện đầu tư qua hợp đồng PPP với nhà đầu tư, Nhà nước không trực tiếp trả kinh phí cho nhà đầu tư, thay vào đó Nhà nước cho phép nhà đầu tư, doanh nghiệp (DN) DA được thu phí với mức thu và thời hạn thu do Nhà nước quy định hoặc trả bằng giá trị quyền sử dụng đất. Do đó, nếu không kiểm toán chi phí đầu tư, không kiểm toán toàn diện DA PPP thì không thể xác định được mức thu phí, thời gian thu phí, không thể xác định chính xác giá đất được sử dụng để thanh toán cho nhà đầu tư… Tô My
* Ông Lê Đức Thọ, Thành viên HĐQT, Phó TGĐ Tập đoàn CIENCO4:
Việc kiểm toán toàn bộ DA là có cơ sở, hợp lý. Tuy nhiên, kiểm toán trên góc độ nào thì nên cân nhắc. Ví dụ, về vốn nhà nước, nên kiểm toán các nội dung như hiện nay, còn với phần vốn BOT chỉ nên kiểm toán về mặt thủ tục chung như quá trình đấu thầu, các vấn đề liên quan đến tài chính… Còn việc kiểm toán chi tiết quá trình xây lắp, thi công thì không cần thiết, vì những nội dung này nhà đầu tư bỏ tiền ra người ta phải có trách nhiệm làm tốt. Các cơ quan nhà nước có thể có các quy định quản lý nhà đầu tư như chất lượng mặt đường, an toàn giao thông trong quá trình khai thác…
Ngoài ra, một DA hiện nay có quá nhiều đoàn thanh tra, kiểm toán, chồng chéo. Có những DA xây dựng cả 10 năm trước, nay vẫn thanh tra, kiểm toán, gây khó khăn cho DN trong khâu tìm lại hồ sơ. Hơn nữa, nhiều đoàn kiểm toán, thanh tra lại áp dụng quy định mới để đánh giá, nhận xét về DA đã làm trước đó từ lâu, với khung pháp lý cũ là chưa hợp lý, chưa khách quan. Do vậy, Luật PPP nên có quy định rõ ràng về thời gian và số lần thanh tra, kiểm toán…
* Phó TGĐ Tập đoàn Đèo Cả, ông Vũ Minh Hoàng:
Với DN như Đèo Cả, việc kiểm toán toàn bộ DA PPP không có gì đáng ngại, mà là việc cần thiết, tốt cho DN. Bởi qua kiểm toán, nếu có sai sót, DN sẽ phát hiện ra và kịp thời sửa đổi. Với DN, việc kiểm toán toàn bộ DA PPP hay chỉ kiểm toán phần vốn, tài sản nhà nước không phải là vấn đề quan trọng, quan trọng là cách kiểm toán thế nào cho đúng, cho đủ. Theo vị này, nhiều DA PPP, ngoài KTNN, còn có Thanh tra Chính phủ, thanh tra Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Xây dựng, nhiều đoàn kiểm tra khác...
Ngoài ra, nguồn vốn đầu tư BOT được định nghĩa là “nguồn vốn nhà nước ngoài ngân sách”. “Do đó, phạm vi của KTNN đến đâu tôi không muốn bàn đến vì đã có quy định, người ta kiểm toán nguồn vốn đầu tư là có lý do”, lãnh đạo Đèo Cả nói và cho biết, chỉ có điều số lượng đoàn thanh tra, kiểm toán và các đơn vị có liên quan quá nhiều. Do đó, một dự án PPP nên quy định số lần và thời hạn thanh tra, kiểm toán. Đó mới là vấn đề DN quan tâm…
Cục Quản lý thị trường TP.HCM cho biết, qua kiểm tra đột xuất các doanh nghiệp kinh doanh vàng trên địa bàn, đơn vị phát hiện nhiều hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, nghi giả mạo nhãn hiệu.
Cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo là một trong 3 dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 được thực hiện theo phương thức đối tác công - tư (PPP), đã hoàn thiện gần 99%, chuẩn bị được thông xe vào dịp lễ 30/4 và 1/5.
Liên quan đến tình trạng ô nhiễm bụi do quá trình thi công Dự án Đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cho biết, đơn vị đã và đang triển khai các biện pháp khắc phục.
Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường khẳng định, TP.HCM sẽ tiếp tục hỗ trợ và hợp tác với Nikken Sekkei nhằm mang lại kết quả tốt nhất trong các chương trình mục tiêu phát triển của TP.HCM.
Trần Mạnh Hùng (sinh năm 1980) là nhân viên cân băng liệu của Nhà máy xi măng đã bị bắt tạm giam để điều tra về tội “Vi phạm quy định về an toàn lao động”.
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ tiến hành đấu thầu vàng miếng SJC với tổng khối lượng dự kiến sẽ đấu thầu là 16.800 lượng, thời gian bắt đầu từ 10 giờ sáng ngày 22/4 tới đây.
Việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng xét xử các vụ án hình sự theo yêu cầu cải cách tư pháp mà Tòa án nhân dân tối cao đã hướng dẫn, chỉ đạo.
Ngay đầu năm đã có nhiều dấu hiệu cho thấy cánh cửa mở rộng hơn cho xuất khẩu (XK) nông sản Việt trong năm 2024. Chưa kể, ngay bên lề Hội nghị Bộ trưởng Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đang diễn ra, đã có một sự kiện hội nghị dành riêng cho các nước XK nông sản, nhằm tìm kiếm những cách thức cạnh tranh XK công bằng nhất.
UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 818/QĐ-UBND về việc ủy quyền cho Sở Xây dựng Hà Nội giải quyết, tiếp nhận một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng thuộc thẩm quyền quyết định của UBND thành phố.
UBND tỉnh yêu cầu tiếp tục thực hiện quyết liệt cải cách TTHC, tạo điều kiện “tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất” cho doanh nghiệp khi đầu tư vào Nghệ An.
Các hãng tàu nước ngoài được tự tăng phụ phí xếp dỡ tại cảng mà không cần giải trình lý do. Đây là hệ lụy ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu (XNK) Việt Nam. Trong tình thế xung đột Biển Đỏ vẫn đang tác động mạnh đến hàng hóa Việt thì việc tăng phụ phí của các hãng tàu đã làm cho DN Việt “khó chồng khó”.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.