Hà Nội 24 °C
TP Hồ Chí Minh 32 °C
Hải Phòng 26 °C
Đà Nẵng 29 °C
Yên Bái 27 °C
  • Hà Nội Hà Nội 24°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 32°C
  • Hải Phòng Hà Nội 26°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 29°C
  • Yên Bái Hà Nội 27°C

"Nhất nông, nhì sĩ" xưa, nay

Thương trường
11/02/2021 08:25
Phi Hùng
aa
Dẫn câu nói “nhất sĩ, nhì nông/hết gạo chạy rông/nhất nông, nhì sĩ”, chuyên gia nông nghiệp Hồ Xuân Hùng khẳng định, người Việt từ ngàn xưa đã tỏ tường vai trò của ruộng đồng, cấy hái... Và nay vẫn thế, hễ lúc khó khăn, trắc trở lại càng thấu hơn giá trị của nông nghiệp, nông thôn.


Không chỉ là lo đủ miếng ăn

Năm Canh Tý vừa qua là một năm đáng nhớ với dịch bệnh, thiên tai dồn dập, kinh tế đình trệ… khiến chúng ta phải âu lo, trăn trở, nhưng trong bối cảnh đó nông nghiệp đã thể hiện là một “trụ đỡ”, là chỗ để chúng ta dựa vào, thưa ông?

- Đến bây giờ, Đảng và Nhà nước ta vẫn khẳng định như vậy. Vì nông nghiệp không chỉ có trọng trách lo đủ cái ăn, cái mặc cho cả trăm triệu dân mà còn còn có nhiệm vụ phát triển một nền nông nghiệp hàng hóa, góp phần quan trọng vào sự tăng trưởng chung kinh tế đất nước.

Chúng ta phần lớn sinh ra từ làng. Dịch Covid 19 vừa rồi cho thấy, khi người lao động trong các lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ… ở thành thị rồi người đi lao động ở nước ngoài bị mất việc thì nơi họ quay về nương tựa chính là nông thôn. Các cụ mình ngày xưa nói rất đúng: “nhất sĩ, nhì nông/hết gạo chạy rông/nhất nông, nhì sĩ”. Từ xưa, người Việt đã định hướng cho mình như vậy, luôn xác định một chỗ dựa vững vàng lúc khó khăn, chính là nông nghiệp, nông thôn...

Không chỉ tạo ra của cải, nông thôn còn là nơi sưởi ấm tinh thần lúc gặp khó. Khi ấy, ta sẽ thấy rất rõ vai trò “cứu cánh” của nông nghiệp. Nó luôn là “trụ đỡ” là ở chỗ đó.

Anh136.

Chuyên gia nông nghiệp Hồ Xuân Hùng.

Xưa là vậy, còn giờ đây - ngay trong năm 2020 đầy biến động, nông nghiệp Việt Nam đã làm tốt cùng lúc 2 “gạch ngang” cơ bản đó là: Vừa đảm bảo an ninh lương thực; vừa sản xuất hàng hóa xuất khẩu, đóng góp quan trọng cho tăng trưởng nền kinh tế . Thành quả này có được do đâu, thưa ông?

- Năm vừa rồi, dịch Covid gây cho ta thiệt hại nặng nề, nhưng nông nghiệp vẫn là điểm sáng. Tăng trưởng 2,65% của ngành này trong năm 2020 chứng minh điều đó; ngoài ra, xuất khẩu nông sản vượt mục tiêu, cán đích 41,25 tỉ USD. Trong khó khăn mà đạt được những thành quả như thế là kỷ lục chưa từng có!

Tư duy nông nghiệp trước đây ở ta luôn là “nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”. Những năm gần đây, nông nghiệp đã thay đổi tư duy khi đặt giống lên hàng đầu. Bởi nó tạo ra sự đột phá năng suất, chất lượng trong phát triển nông nghiệp. Để có được thành công, tôi cho rằng nguyên nhân lớn nhất là do chúng ta chủ động tái cơ cấu nông nghiệp suốt nhiều năm nay. Xuất khẩu rau quả năm 2020 vượt lúa gạo và đạt con số hơn 3 tỉ USD - cho thấy tính hiệu quả của chương trình tái cơ cấu.

Chúng tôi đã có dịp đi qua Tây Bắc và đã thấy rõ điều ông vừa nói. Có nghĩa giờ nhắc tới cây trái, người ta không chỉ nghĩ về Tiền Giang, Đồng Tháp, Bến Tre… mà bắt đầu nghe tiếng đặc sản của Sơn La. Tại sao một nơi khó khăn như thế lại có thể chuyển dịch cơ cấu cây trồng thành công, với nhiều nông sản dễ “hái” ra tiền như vậy?

- Đúng, Sơn La giờ là vựa trái cây của miền Bắc. Không ai có thể ngờ vùng đất dốc, là tái định cư của một nhà máy thủy điện, vốn đầy rẫy khó khăn nay lại thành nơi có thu nhập cao, từ 100 - 200 triệu đồng/ha, tạo ra sự phát triển cho địa phương. Khi còn là Thứ trưởng Bộ NN&PTNT, tôi đi chỉ đạo tái định cư dự án thủy điện ở đây, lúc ấy chỉ mong sao người dân có cuộc sống tốt hơn một chút, nhưng giờ được chứng kiến họ đang trở nên giàu có.

Có được điều đó là nhờ đưa nhanh đươc một số cây, con giống mới vào sản xuất, tổ chức tiêu thụ tốt… từ đó người dân đồng hành với doanh nghiệp. Bên cạnh đó, là tổ chức lại các hợp tác xã. Tôi từng gặp khá nhiều Chủ nhiệm hợp tác xã, phần lớn được chọn từ những người nông dân giỏi của địa phương để đảm nhiệm.

Có thể khẳng đinh, việc tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chúng ta đang đi đúng hướng và đã bắt nhịp với xu hướng phát triển của thế giới. Trong những năm tới, nếu chúng ta tái cơ cấu ngành mà gắn được với phát triển nông thôn mới, thì sẽ giải quyết được tình trạng “ly nông không ly hương”.

Ảnh minh họa

Nông nghiệp hàng hóa là tất yếu

Thưa ông, việc chọn được hướng đi như vừa đề cập là tiền đề quan trọng để chúng ta tiến tới một nền nông nghiệp hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, từ đó khẳng định được vai trò quan trọng của ngành Nông nghiệp?

- Trước, chúng ta thường chú tâm vào sản xuất mà quên khâu chế biến, bảo quản. 5 năm vừa rồi thành công lớn nhất của ngành Nông nghiệp chính là đã tập trung vào chế biến sâu, tổ chức lại thị trường. Chúng ta đã chuyển hướng sang một nền nông nghiệp sạch, an toàn, sử dụng công nghệ cao. Sản phẩm nông nghiệp đã dần đáp ứng được nhu cầu của thị trường trong, ngoài nước, tiết giảm được chi phí, giá thành cạnh tranh hơn.

Đáng nói, nông nghiệp sợ nhất là mùa vụ, nhưng do quan tâm chế biến sâu nên đã cơ bản khắc phục được áp lực này. Khi đã tổ chức tốt khâu này thì quẳng được áp lực về mùa vụ. Ví dụ, Tập đoàn MASAN gần đây khánh thành, đưa vào sử dụng tổ hợp chế biến thịt ở Hà Nam, Long An. Việt Nam giờ chỉ cần thêm 2 nhà máy cỡ này nữa thì cơ bản sẽ giải quyết được khâu thịt mát, khâu đông lạnh từ đó giảm áp lực cho ngành chăn nuôi nói chung.

Ta không thể mãi sản xuất ra nguyên liệu thô, vì như vậy vừa giảm giá trị gia tăng vừa làm người tiêu dùng không tin vào sản phẩm. Thế nên, hầu hết doanh nghiệp Việt Nam đang làm nông nghiệp bằng những sản phẩm sạch, chế biến sâu.

Ông có thể nói rõ hơn vai trò của doanh nghiệp đối với mục tiêu hướng tới một nền nông nghiệp hàng hóa, với nhiều giá trị gia tăng?

- Chưa bao giờ có một “dòng thác” doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp lớn đến như vậy, trong 10 năm đã tăng 4 lần. Nếu không có doanh nghiệp tham gia, chúng ta cứ bám vào kinh tế hộ rồi hợp tác xã thì còn lâu mới đạt được kết quả như hôm nay.

Các doanh nghiệp đã góp phần rất lớn để ngành Nông nghiệp thể hiện được vai “trụ đỡ” của nền kinh tế. Doanh nghiệp đang đóng vai trò dẫn dắt để xây dựng thành công nền nông nghiệp hàng hóa. Trong tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, doanh nghiệp là “chiến sĩ” tiên phong.

Ví dụ như ngành sữa, trước kia làm ăn không ăn thua, hầu hết phải nhập khẩu. Nhưng nhờ có các doanh nghiệp lớn đầu tư, bây giờ chúng ta không chỉ sản xuất đủ cho nhu cầu trong nước mà Việt Nam đang dần trở thành một trong những cường quốc sữa. Chúng ta không nhắc, không ghi ơn họ thì thực sự có thiếu sót trong ứng xử với các doanh nhân.

Đề cập đến nông nghiệp cũng cần nói thêm một vế nữa, đó là nông thôn. Điều chúng tôi muốn bàn ở đây là chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP), phát triển các sản phẩm chủ lực ở địa phương. Chủ trương này đã, đang giúp nông thôn phát triển bền vững, là nền tảng thúc đẩy nông nghiệp đi lên, thưa ông?

- Tôi không tưởng tượng được là đến cuối năm 2020, trên 65% xã đạt chuẩn nông thôn mới (mục tiêu chỉ 50%). Cần phải nhớ quá trình phát triển đất nước này, nông dân đóng góp rất nhiều nhưng họ vẫn là khổ nhất. Những kết quả đạt được trong quá trình xây dựng nông thôn mới đã giải quyết được điều quan trọng - “trả nợ” ân nghĩa với nông dân.

OCOP và Chương trình “mỗi xã mỗi sản phẩm” đã giải quyết được một số vấn đề ở nông thôn. Chương trình đã phát huy, gìn giữ được làng nghề truyền thống. Qua đó cũng giải quyết được công ăn việc làm tại chỗ, tăng thu nhập cho nông dân.

Bên cạnh chương trình “mỗi xã một sản phẩm”, Chính phủ, Bộ NN&PTNT cũng đưa ra được danh mục các sản phẩm chủ lực quốc gia. Hiện nay 63 tỉnh, thành đã xong đề án “mỗi xã một sản phẩm” và đã phê duyệt sản phẩm chủ lực của địa phương. Chính có sản phẩm chủ lực và OCOP sẽ giúp việc chuyển đổi cơ cấu rõ ràng hơn, các địa phương dễ dàng khai thác các thế mạnh của mình hơn.

Trân trọng cảm ơn ông!

bài liên quan
“Bắt bệnh” thị trường vàng

“Bắt bệnh” thị trường vàng

Giá vàng “nhảy múa” đã không còn là chuyện riêng của những người kinh doanh vàng và khách hàng có nhu cầu tích trữ, giữ tiền bằng vàng. Đáng nói, sự biến động của thị trường vàng thời gian qua không phải lần đầu.
Đẩy mạnh phát triển du lịch giữa TP.HCM và tỉnh Aichi

Đẩy mạnh phát triển du lịch giữa TP.HCM và tỉnh Aichi

Hai bên đã thảo luận về việc đẩy mạnh phát triển du lịch, góp phần tăng cường hợp tác giữa hai địa phương, cũng như hai nước.
Khai mạc kỳ họp thứ 14 HĐND TP.HCM khóa X

Khai mạc kỳ họp thứ 14 HĐND TP.HCM khóa X

Sáng 14/3, HĐND TP.HCM khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026 khai mạc kỳ họp thứ 14 (kỳ họp chuyên đề).
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Phê duyệt Đề án phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng

Phê duyệt Đề án phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang vừa ký Quyết định số 208/QĐ-TTg ngày 29/2/2024 phê duyệt Đề án phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Đề án).
Mới nhất
Đọc nhiều
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
ĐHĐCĐ 2024 Tập đoàn GELEX diễn ra thành công thành công

ĐHĐCĐ 2024 Tập đoàn GELEX diễn ra thành công thành công

Sáng 28/3/2024, Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên năm 2024 của Công ty cổ phần Tập đoàn GELEX đã diễn ra tại Hà Nội.
Tin bài khác
Rộng cửa xuất khẩu nông sản

Rộng cửa xuất khẩu nông sản

Ngay đầu năm đã có nhiều dấu hiệu cho thấy cánh cửa mở rộng hơn cho xuất khẩu (XK) nông sản Việt trong năm 2024. Chưa kể, ngay bên lề Hội nghị Bộ trưởng Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đang diễn ra, đã có một sự kiện hội nghị dành riêng cho các nước XK nông sản, nhằm tìm kiếm những cách thức cạnh tranh XK công bằng nhất.
Hà Nội ủy quyền cho Sở Xây dựng được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản

Hà Nội ủy quyền cho Sở Xây dựng được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản

UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 818/QĐ-UBND về việc ủy quyền cho Sở Xây dựng Hà Nội giải quyết, tiếp nhận một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng thuộc thẩm quyền quyết định của UBND thành phố.
Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam nợ gần 1,5 tỷ đồng tiền thuế

Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam nợ gần 1,5 tỷ đồng tiền thuế

Do chậm nộp tiền thuế và quá thời hạn nộp thuế, Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam bị Cục thuế tỉnh Bắc Giang cưỡng chế số tiền gần 1,5 tỷ đồng.
Công ty CP COMA 68 tiếp tục bị cưỡng chế gần 500 triệu đồng tiền thuế

Công ty CP COMA 68 tiếp tục bị cưỡng chế gần 500 triệu đồng tiền thuế

Do nợ thuế quá thời hạn nộp thuế, Công ty CP COMA 68 bị cưỡng chế số tiền gần 500 triệu đồng.
Nam Định: Xã Trực Hùng cho 18 trường hợp thuê đất bãi là không đúng thẩm quyền

Nam Định: Xã Trực Hùng cho 18 trường hợp thuê đất bãi là không đúng thẩm quyền

Nội dung này được cơ quan chức năng tỉnh Nam Định nêu rõ trong một văn bản ban hành mới đây.
Chủ đầu tư KDC Phúc Gia Tân bị xử phạt vì thi công không giấy phép môi trường

Chủ đầu tư KDC Phúc Gia Tân bị xử phạt vì thi công không giấy phép môi trường

Hành vi vi phạm của Công ty TNHH Đầu tư Lê Gia Newland đã bị UBND tỉnh Bình Định phát hiện và ban hành quyết định xử phạt hành chính.
Xử phạt KIM Việt Nam do cho khách hàng giao dịch vượt quá giới hạn

Xử phạt KIM Việt Nam do cho khách hàng giao dịch vượt quá giới hạn

Công ty TNHH Quản lý quỹ KIM Việt Nam vừa phải nhận quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Nghệ An: Tạo điều kiện

Nghệ An: Tạo điều kiện 'tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất' cho doanh nghiệp đầu tư

UBND tỉnh yêu cầu tiếp tục thực hiện quyết liệt cải cách TTHC, tạo điều kiện “tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất” cho doanh nghiệp khi đầu tư vào Nghệ An.
Doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp

Doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp 'bão phí' ở đường biển

Các hãng tàu nước ngoài được tự tăng phụ phí xếp dỡ tại cảng mà không cần giải trình lý do. Đây là hệ lụy ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu (XNK) Việt Nam. Trong tình thế xung đột Biển Đỏ vẫn đang tác động mạnh đến hàng hóa Việt thì việc tăng phụ phí của các hãng tàu đã làm cho DN Việt “khó chồng khó”.
Fecon (FCN) lần đầu thua lỗ kể từ năm 2008

Fecon (FCN) lần đầu thua lỗ kể từ năm 2008

Với khoản lỗ ròng hơn 43,1 tỷ đồng, CTCP Fecon đã có lần đầu tiên thua lỗ kể từ năm 2008 và không hoàn thành các mục tiêu lợi nhuận, doanh thu.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY