Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) vẫn được cấp đúng quy trình nhưng vì sao Việt Nam lại liên tục bị nhắc nhở về việc có thể bị áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại khi xuất khẩu (XK) sang Hoa Kỳ, châu Âu?
Bà Trần Thu Hương, Giám đốc Trung tâm xác nhận chứng từ thương mại (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - VCCI) cho biết, từ khi Hoa Kỳ áp thuế hàng hóa XK từ Trung Quốc đã xuất hiện làn sóng dịch chuyển đầu tư từ Trung Quốc sang Việt Nam.
Từ năm 2018 đến nay, tổng số doanh nghiệp (DN) có nguồn vốn đầu tư nước ngoài, đặc biệt từ Trung Quốc, đề nghị cấp C/O không ưu đãi cho hàng hóa XK sang Hoa Kỳ tăng nhanh. Các mặt hàng khá mới như gỗ ván ép (hiện bị Hoa Kỳ áp thuế chống bán phá giá lên đến 183,36% và thuế chống trợ cấp lên đến 194,9%), các loại dây cáp, củ sạc, sạc pin không dây, thiệt bị điện tử…
Tuy nhiên, các sản phẩm như củ sạc, dây cáp cho các thiết bị điện tử, máy móc chuyên dụng là nhóm sản phẩm bị từ chối cấp C/O nhiều nhất do quy trình sản xuất không vượt qua được công đoạn gia công chế biến đơn giản sau khi VCCI kiểm tra thực tế như nhập khẩu (NK) toàn bộ nguyên phụ liệu về gia công lắp ráp kết nối…
Trước việc Việt Nam có nguy cơ cao về việc bị lợi dụng xuất xứ để xuất hàng đi Hoa Kỳ, VCCI đã thường xuyên cập nhật danh sách các mặt hàng có nguy cơ cao XK vào Hoa Kỳ để nhắc các tổ cấp C/O kiểm tra cẩn thận các mặt hàng này.
Trong 9 tháng năm 2019, tổ cấp C/O của VCCI đã kiểm tra 262 cơ sở sản xuất hàng hóa XK, trong đó có 70% các cơ sở sản xuất hàng hóa XK sang Hoa Kỳ và 20% cơ sở XK sang EU. Khi kiểm tra đều mang theo những mẫu linh kiện để đối chiếu xem khai báo và xuất trình có đúng và phù hợp không, kiểm tra từng model sản phẩm. VCCI cũng đã từ chối cấp C/O cho 30 sản phẩm, nhiều nhất là điện tử, đèn led, dây cáp…
Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết, tỷ lệ C/O mà Bộ Công Thương đã cấp cho DN bị hải quan nước NK yêu cầu xác minh chỉ chiếm rất nhỏ. Kết quả xác minh cũng cho thấy các lô hàng được cấp C/O đều đáp ứng các điều kiện được cấp C/O.
Tuy nhiên, vẫn có hiện tượng các DN làm giả C/O để gian lận xuất xứ (GLXX). Ví dụ, trong số hơn 170.000 bộ C/O xuất sang thị trường Hàn Quốc, đã xác minh lại 71 bộ C/O, có 1 bộ do DN làm giả và Bộ Công Thương đã chuyển vụ việc sang cơ quan cảnh sát điều tra xử lý.
Trước mắt cần chủ động ứng phó
Ông Hoàng Việt Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, đến hết tháng 10, kim ngạch XK của Việt Nam tăng 7,4% nhưng XK vào Mỹ tăng hơn 26%; Năm 2017 phát hiện 3 vụ việc lớn liên quan đến GLXX; Năm 2018 cũng phát hiện 3-4 vụ việc nhưng 2019 phát hiện 13 vụ việc nghiêm trọng, ghi xuất xứ Việt Nam trong khi hàng đến từ các nước khác. Các mặt hàng khá đa dạng, từ giày dép, xe đạp, linh kiện điện tử… trong đó có một số mặt hàng nhạy cảm xuất sang Hoa Kỳ đang được xem xét.
Tuy nhiên, theo ông Khánh, vấn đề mà Việt Nam đang phải đối mặt không đơn giản là vấn đề GLXX mà chính là việc có thể bị áp thuế chống lẩn tránh thuế bất kỳ lúc nào. Ông Khánh ví dụ, Việt Nam nhập bột mỳ từ nước thứ 3, sản xuất thành chiếc bánh mỳ và xuất sang Hoa Kỳ nhưng Hoa Kỳ vẫn áp thuế cao cho bánh mỳ Việt Nam vì cho rằng trong trường hợp này có sự lẩn tránh thuế (thông qua việc nhập nguyên liệu đầu vào từ nước bị áp thuế cao).
Mặt hàng thép cũng tương tự, chủ yếu Mỹ áp thuế chống lẩn tránh thuế để tránh trường hợp nguyên liệu từ một nước đang bị áp thuế cao lại xuất sang Hoa Kỳ dưới hình thức của một sản phẩm khác từ Việt Nam. “Trong trường hợp này chúng ta không thể làm được gì trừ khi không NK nguyên liệu từ quốc gia bị áp dụng thuế phòng vệ thương mại nữa” - ông Khánh chia sẻ.
Ngoài ra, ông Khánh cũng cho biết, một khó khăn nữa trong việc khó kiểm soát hàng hóa xuất đi có đáp ứng được xuất xứ hay không là do một số thị trường không yêu cầu chứng nhận xuất xứ. Ví như Hoa Kỳ, Canada quy định nhà NK tự cam kết và chịu trách nhiệm về xuất xứ hàng hóa. Vì vậy cơ quan hải quan Hoa Kỳ không yêu cầu phải có C/O của Việt Nam cấp cho hàng hóa xuất đi Hoa Kỳ. “Do vậy, không có cơ sở để phòng tránh GLXX, nếu các nhà NK yêu cầu thì việc giải quyết GLXX sẽ rất nhanh” - ông Khánh quả quyết.
Do đó, giải pháp được ông Khánh đưa ra là cần xác định thị trường có nguy cơ (như Hoa Kỳ, châu Âu) và xác định sản phẩm có nguy cơ để có thể chủ động ứng phó. Và nếu nguy cơ không đến từ cấp C/O mà đến từ “lỗ hổng” pháp lý của Hoa Kỳ, châu Âu thì Việt Nam cần ngồi cùng với họ xem xét để lấp “lỗ hổng” này.
Trước mắt, Bộ Công Thương đã theo dõi, phối hợp với Bộ Tài chính, Cơ quan Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ xây dựng cập nhật danh sách cảnh báo các mặt hàng có nguy cơ GLXX, chuyển tải bất hợp pháp, lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại. Hiện danh sách đã có 25 mặt hàng (tính đến hết tháng 9) có nguy cơ cao xuất sang Hoa Kỳ, châu Âu, Canada như gỗ dán, đá nhân tạo, đệm mút, xe đạp điện, thép chống ăn mòn, tấm nhôm hợp kim, ghim đóng thùng…
Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Theo Sở Y tế TP.HCM, cơ sở này đã ngang nhiên quảng cáo và hành nghề trái phép trong lĩnh vực khám, chữa bệnh tại địa chỉ số 186 – 186A Cách Mạng Tháng Tám, phường 10, quận 3.
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Ngay đầu năm đã có nhiều dấu hiệu cho thấy cánh cửa mở rộng hơn cho xuất khẩu (XK) nông sản Việt trong năm 2024. Chưa kể, ngay bên lề Hội nghị Bộ trưởng Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đang diễn ra, đã có một sự kiện hội nghị dành riêng cho các nước XK nông sản, nhằm tìm kiếm những cách thức cạnh tranh XK công bằng nhất.
UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 818/QĐ-UBND về việc ủy quyền cho Sở Xây dựng Hà Nội giải quyết, tiếp nhận một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng thuộc thẩm quyền quyết định của UBND thành phố.
UBND tỉnh yêu cầu tiếp tục thực hiện quyết liệt cải cách TTHC, tạo điều kiện “tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất” cho doanh nghiệp khi đầu tư vào Nghệ An.
Các hãng tàu nước ngoài được tự tăng phụ phí xếp dỡ tại cảng mà không cần giải trình lý do. Đây là hệ lụy ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu (XNK) Việt Nam. Trong tình thế xung đột Biển Đỏ vẫn đang tác động mạnh đến hàng hóa Việt thì việc tăng phụ phí của các hãng tàu đã làm cho DN Việt “khó chồng khó”.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.