Hà Nội 25 °C
TP Hồ Chí Minh 31 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 28 °C
Yên Bái 26 °C
  • Hà Nội Hà Nội 25°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 31°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 28°C
  • Yên Bái Hà Nội 26°C

Giấy Bãi Bằng - quyển vở bìa xanh với cậu bé cưỡi trâu, một huyền thoại kinh tế quốc doanh vật lộn với thua lỗ

Doanh nghiệp - Doanh nhân
21/08/2020 13:50
Hoàng Thư
aa
Không còn ai dùng quyển vở bìa xanh với cậu bé cưỡi trâu nữa. Chúng đã bị thay thế bởi nhiều quyển vở đẹp đẽ, bìa bóng, in hình ca sĩ, cầu thủ, nhân vật hoạt hình…


Chung tình cảnh với giày Thượng Đình, xe đạp Thống Nhất…, tên tuổi “vang bóng một thời” của ngành giấy Việt Nam - giấy Bãi Bằng dần mất đi vị trí độc tôn. Để thích ứng với thị trường sôi động hiện tại, thương hiệu lâu năm này đang phải loay hoay tồn tại khi những đối thủ trong ngành đã tiến lên phía trước rất xa.

Bầu trời ký ức của thế hệ học sinh 7X, 8X

Tháng 9/1969, Bộ trưởng Cơ khí luyện kim Nguyễn Văn Kha sang thăm Thụy Điển, phía Việt Nam đề xuất hỗ trợ xây dựng một nhà máy giấy. Chưa đầy nửa năm sau đó, nhóm chuyên gia lâm nghiệp Thụy Điển đầu tiên đến Việt Nam khảo sát các cánh rừng phía Bắc.

Và đến đầu năm 1975, một nhà máy giấy được khởi công ở Phù Ninh, Phú Thọ, tọa lạc trên diện tích gần 100ha, là một biểu tượng cho sự hợp tác hữu nghị Việt Nam - Thụy Điển với tổng số vốn là 2,5 tỷ SEK (tương đương với 415 triệu USD) bằng tiền viện trợ không hoàn lại do Chính phủ và nhân dân Thụy Điển giúp đỡ.

Nhà máy Giấy Bãi Bằng được xây dựng với quy mô lớn và hiện đại lúc bấy giờ, có công suất thiết kế là 55.000 tấn/năm. Trong đó 50.000 tấn là giấy viết và giấy in tẩy trắng, 5.000 tấn là giấy bao gói tự dùng.

Một góc Nhà máy giấy Bãi Bằng cũ kỹ, hoang tàn (ảnh chụp năm 2019)
Một góc Nhà máy giấy Bãi Bằng cũ kỹ, hoang tàn (ảnh chụp năm 2019)

Cuối năm 1980, cuộn giấy Bãi Bằng đầu tiên ra lò. Cuộn giấy nặng gần 5 tấn, dài 3,8 mét hoàn thành lúc 11h30. Hai năm sau, vào cuối năm 1982, Nhà máy Giấy Bãi Bằng mới chính thức thành lập với sự giúp đỡ tài chính và kỹ thuật công nghệ của các chuyên gia Thụy Điển. Sau 15 năm xây dựng, đào tạo và chuyển giao, năm 1990, toàn bộ đoàn chuyên gia Thụy Điển rời khỏi Việt Nam.

Năm 2004, 16 lâm trường cung cấp nguyên liệu làm bột giấy vốn trước kia thuộc Công ty Nguyên liệu giấy Vĩnh Phú được sáp nhập vào Bãi Bằng. Công ty còn sản xuất cả phân bón vi sinh từ phế thải của quá trình sản xuất giấy. Năm 2006, Công ty Giấy Bãi Bằng trở thành một thành viên của Tổng công ty Giấy Việt Nam, đóng góp hơn 50% sản lượng giấy in và giấy viết của Tổng công ty này.

Vào những năm tháng đó, quyển vở giấy Bãi Bằng với hình ảnh cậu bé cưỡi trâu đã là vật phẩm quen thuộc, thân thương, là vật bất ly thân của của các cô, cậu nhóc những năm 1970, 1980, dù chất lượng giấy không cao, vở cũng không dày. Bây giờ thì các loại vở có chất giấy tốt hơn, bắt mắt hơn song không thể nào khiến người ta hoài niệm được như vở giấy Bãi Bằng.

Không chỉ được đánh giá cao trong nước, giấy Bãi Bằng còn được phân phối khắp trên toàn lãnh thổ Việt Nam và xuất khẩu sang các nước như Singapore, Malaysia, Thái Lan, Myanmar, Lào, Hong Kong…

Câu hỏi khó dành cho Bãi Bằng

Vài năm gần đây, Công ty Giấy Bãi Bằng đang phải vật lộn với những khoản thua lỗ. Trong một lần trả lời báo chí, ông Mạc Mạnh Đang, Phó tổng giám đốc đương nhiệm Tổng công ty Giấy Việt Nam (Vinapaco), thừa nhận khó khăn lớn nhất mà Vinapaco và Nhà máy Giấy Bãi Bằng đang đối mặt chính là việc không thoát khỏi các di sản thời trước Đổi mới: từ dây chuyền sản xuất cho đến cây giống đều là sản vật từ 30 - 40 năm trước.

Năm 2006, Giấy Bãi Bằng trở thành một thành viên của Tổng công ty Giấy Việt Nam, đóng góp hơn 50% sản lượng giấy.
Năm 2006, Giấy Bãi Bằng trở thành một thành viên của Tổng công ty Giấy Việt Nam, đóng góp hơn 50% sản lượng giấy.

Chỉ trong vòng 2 năm 2014 - 2015, Công ty Giấy Bãi Bằng lỗ 255 tỷ đồng, trong khi vốn chủ sở hữu chỉ có 218,5 tỷ. Trong báo cáo tài chính gần nhất của Vinapaco, cái tên Bãi Bằng chỉ xuất hiện nổi bật ở phần nợ xấu với 37 tỷ chưa thể thu hồi. Năm 2017, hiện trạng của công ty này được cho là một trong những lý do chính khiến Tổng giám đốc Vinapaco bị thay thế.

Nhìn lại hai thập niên qua, ngoại trừ vàng mã, phần lớn nhu cầu liên quan đến giấy của người Việt đều tăng. Tổng lượng tiêu thụ giấy của Việt Nam tăng với tỷ lệ hai con số trong suốt 10 năm qua, giờ đã đạt gần 5 triệu tấn một năm. Nhưng Vinapaco và Nhà máy Giấy Bãi Bằng nằm ngoài bức tranh sôi động ấy - một kịch bản thường thấy dành cho nhiều huyền thoại kinh tế quốc doanh khác.

Thị trường giấy Việt Nam hiện do các doanh nghiệp FDI dẫn dắt. Một thực tế đáng buồn đã được thừa nhận rằng khả năng “làm ra tiền” của doanh nghiệp nhà nước luôn thấp hơn các doanh nghiệp tư nhân hoặc FDI. Một trong những lý do được nêu ra là phương pháp quản lý của doanh nghiệp nhà nước mang những đặc thù riêng.

Ông Trần Ngọc Quế, nguyên Phó Tổng giám đốc Vinapaco từng chia sẻ “số phận” những đề xuất đổi mới của mình sau năm 90. Năm 1994, Giấy Bãi Bằng đệ trình kế hoạch nâng công suất gấp đôi, 100.000 tấn mỗi năm. Ông Quế đưa ra ý tưởng mua công nghệ xeo giấy của Nhật, còn công nghệ xử lý bột của Thụy Điển, đắt hơn 25% so với dự toán ban đầu, nhưng “tận dụng được cái tốt của cả hai nước”.

Ông Quế cùng lúc hứng chịu chỉ trích từ Bộ Khoa học & Công nghệ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và cả Văn phòng Chính phủ.

"Cái rẻ không làm, tự dưng muốn làm cái tốn tiền tốn của", nhà máy bị mắng.

Bốn năm sau đó là quãng thời gian "không thể áp lực hơn" với lãnh đạo nhà máy. Điều này chỉ kết thúc khi cố Thủ tướng Phan Văn Khải chủ trì một cuộc họp đủ các bên. Nhưng cũng mất thêm 5 năm nữa, kế hoạch tăng năng suất mới được thực hiện. Chiến lược cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước đã được Chính phủ thực hiện gấp rút trong thập kỷ qua.

Nhưng Tổng công ty Giấy Việt Nam vẫn chưa nằm trong danh sách. Thế hệ lãnh đạo mới của Vinapaco đang loay hoay tìm cách “đổi mới” trên nền tảng các di sản đó trước khi quá muộn. Họ tìm cách đầu tư công nghệ mới, chủ động nhập giống cây trồng mới, cho ra các sản phẩm mới phù hợp hơn với thị trường sôi động hiện nay.

Tuy nhiên, cũng như thời ông Quế, vai trò của các lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước vẫn phải thiên về tư cách "cán bộ nhà nước" hơn tư cách "doanh nhân", tức là các sáng kiến đều phải vượt qua thử thách báo cáo và giải trình nhiều cấp trước khi được đưa vào thực nghiệm.

Không còn ai dùng quyển vở bìa xanh với cậu bé cưỡi trâu nữa. Chúng đã bị thay thế bởi nhiều quyển vở đẹp đẽ, bìa bóng, in hình ca sĩ, cầu thủ, nhân vật hoạt hình…

Thời điểm hiện tại, việc thương hiệu Bãi Bằng sẽ còn tồn tại bao lâu vẫn là câu hỏi khó trả lời trước sự cạnh tranh quyết liệt của hàng loạt tên tuổi giấy ngoại nhập.

bài liên quan
Khởi tố, bắt giam Chi Cục trưởng Chi cục Dự trữ nhà nước tỉnh Tuyên Quang

Khởi tố, bắt giam Chi Cục trưởng Chi cục Dự trữ nhà nước tỉnh Tuyên Quang

Ông Nguyễn Văn Đoàn là Chi Cục trưởng Chi cục Dự trữ nhà nước tỉnh Tuyên Quang, về tội Tham ô tài sản, quy định tại khoản 2, Điều 353, Bộ luật Hình sự.
Đẩy mạnh sản xuất, xuất khẩu lúa gạo bền vững

Đẩy mạnh sản xuất, xuất khẩu lúa gạo bền vững

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Chỉ thị số 10/CT-TTg ngày 2/3/2024 về việc đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu lúa, gạo bền vững, minh bạch, hiệu quả trong tình hình mới.
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Tạm giữ gần 28.000 sản phẩm vi phạm tại các cửa hàng điện thoại

Tạm giữ gần 28.000 sản phẩm vi phạm tại các cửa hàng điện thoại

Cục Quản lý thị trường TP HCM tạm giữ gần 28.000 đơn vị sản phẩm tại 3 điểm kinh doanh phụ kiện điện thoại.
Mới nhất
Đọc nhiều
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
ĐHĐCĐ 2024 Tập đoàn GELEX diễn ra thành công thành công

ĐHĐCĐ 2024 Tập đoàn GELEX diễn ra thành công thành công

Sáng 28/3/2024, Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên năm 2024 của Công ty cổ phần Tập đoàn GELEX đã diễn ra tại Hà Nội.
Tin bài khác
ĐHĐCĐ 2024 Tập đoàn GELEX diễn ra thành công thành công

ĐHĐCĐ 2024 Tập đoàn GELEX diễn ra thành công thành công

Sáng 28/3/2024, Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên năm 2024 của Công ty cổ phần Tập đoàn GELEX đã diễn ra tại Hà Nội. Với sự đồng thuận và nhất trí cao, Đại hội đã thông qua toàn bộ các báo cáo, tờ trình và nhiều nội dung quan trọng khác.
Diễn biến mới trong vụ việc phá sản của Công ty cổ phần xi măng Chiềng Sinh

Diễn biến mới trong vụ việc phá sản của Công ty cổ phần xi măng Chiềng Sinh

Vụ việc phá sản của Công ty cổ phần xi măng Chiềng Sinh nhiều năm qua là vấn đề được người lao động quan tâm, chú ý.
TP Hồ Chí Minh: 185 doanh nghiệp nợ thuế, có doanh nghiệp nợ hơn 1.500 tỷ đồng

TP Hồ Chí Minh: 185 doanh nghiệp nợ thuế, có doanh nghiệp nợ hơn 1.500 tỷ đồng

Đứng đầu danh sách nợ thuế là Công ty TNHH Thương mại vận tải và Du lịch xuyên Việt Oil (mã số thuế 0303830539), với số tiền nợ thuế hơn 1.529 tỷ đồng.
Công ty địa ốc Đất Vượng bị cưỡng chế hơn 800 triệu đồng tiền thuế

Công ty địa ốc Đất Vượng bị cưỡng chế hơn 800 triệu đồng tiền thuế

Cục thuế tỉnh Bắc Giang vừa ban hành quyết định về việc cưỡng chế tiền thuế đối với Công ty địa ốc Đất Vượng. Trước đó, Công ty này cũng bị Cục thuế tỉnh Bắc Giang cưỡng chế tiền thuế.
Hà Nội có hơn 60.000 doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm xã hội

Hà Nội có hơn 60.000 doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm xã hội

Theo đó, Công ty cổ phần Anh ngữ Apax của ông Nguyễn Ngọc Thủy tiếp tục đứng đầu danh sách nợ bảo hiểm với 48 tháng với tổng số tiền hơn 57 tỷ đồng.
Khám phá vùng đất là khởi nguồn của những nụ cười hạnh phúc

Khám phá vùng đất là khởi nguồn của những nụ cười hạnh phúc

Vợ chồng cô Hương, chú Cát dắt tay nhau tản bộ. Mỏi chân, họ ngồi xuống vệt cỏ trong công viên. Chọn về Ecopark sinh sống từ 7 năm trước, cô chú quan niệm: Hạnh phúc là được già đi cùng nhau và ngay cả khi già đi cũng sẽ già đi ở một nơi thật đẹp.
Cổ phiếu HPX được giao dịch trở lại từ hôm nay 20/3

Cổ phiếu HPX được giao dịch trở lại từ hôm nay 20/3

Giá tham chiếu trong ngày giao dịch trở lại là 5.460 đồng/cp – mức giá đóng cửa phiên cuối cùng trước khi cổ phiếu HPX bị đình chỉ.
Bộ Công thương "thúc" các doanh nghiệp xuất hoá đơn điện tử bán lẻ xăng dầu

Bộ Công thương "thúc" các doanh nghiệp xuất hoá đơn điện tử bán lẻ xăng dầu

Bộ Công thương yêu cầu các cơ sở kinh doanh xăng dầu thực hiện quy định về hóa đơn điện tử và cung cấp dữ liệu hóa đơn điện tử theo quy định.
Công ty Than Quang Hanh tổ chức trao đổi nghiệp vụ với Bộ thanh tra Campuchia

Công ty Than Quang Hanh tổ chức trao đổi nghiệp vụ với Bộ thanh tra Campuchia

Chiều ngày 15/3/2024, Đoàn đại biểu cao cấp Bộ Thanh tra Campuchia đã có chương trình công tác, thăm làm việc tại Công ty Than Quang Hanh để tìm hiểu và chia sẻ thêm về công tác kiểm soát nội bộ của Công ty.
Ông Lê Ngọc Sơn giữ chức Thành viên HĐTV Tập đoàn Dầu khí Việt Nam

Ông Lê Ngọc Sơn giữ chức Thành viên HĐTV Tập đoàn Dầu khí Việt Nam

Ông Lê Ngọc Sơn, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) giữ chức vụ Thành viên Hội đồng Thành viên PVN.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY