Hà Nội 18 °C
TP Hồ Chí Minh 35 °C
Hải Phòng 18 °C
Đà Nẵng 30 °C
Yên Bái 17 °C
  • Hà Nội Hà Nội 18°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 35°C
  • Hải Phòng Hà Nội 18°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 30°C
  • Yên Bái Hà Nội 17°C

Cơ quan Nhà nước 'nhầm vai' trong các Hợp đồng BOT?

Thương trường
23/06/2022 12:38
Minh Hữu - Thanh Thanh
aa
Bản chất của phương thức đối tác công - tư (PPP) là Nhà nước và nhà đầu tư cùng ký hợp đồng để xây dựng công trình giao thông, cung cấp dịch vụ cho người dân. Thế nhưng trên thực tế, cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong các dự án PPP luôn nghĩ rằng mình có quyền quản lý và nhà đầu tư là đối tượng bị quản lý?


Ảnh minh họa

Vốn tư nhân sẽ giảm gánh nặng ngân sách

Đầu tư đường cao tốc theo phương thức PPP, loại hợp đồng BOT là mô hình được đánh giá mang lại lợi ích hài hoà cho Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Với điều kiện Việt Nam, khi ngân sách còn hạn hẹp, việc huy động được vốn tư nhân tham gia các dự án cao tốc sẽ giảm gánh nặng ngân sách, trong khi người dân vẫn có đường tốt để đi, doanh nghiệp thì duy trì được hoạt động, tạo công ăn việc làm ổn định cho lao động và bổ sung thêm doanh thu.

Mô hình tốt là vậy, tuy nhiên, thực tế cho thấy, những năm gần đây, các dự án giao thông được đầu tư theo phương thức PPP chỉ đếm được trên đầu ngón tay, thậm chí có thời điểm “trống trận địa”. Đầu tư PPP đang chứng kiến những thực tế đáng buồn. Điển hình, trong 11 dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1, ban đầu dự kiến chỉ đầu tư công 3 dự án, 9 dự án còn lại đầu tư PPP nhưng cuối cùng chỉ có 3 dự án được đầu tư PPP còn lại phải chuyển đầu tư công. Đáng nói, 3 dự án PPP này hiện đều chậm tiến độ. Còn với cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2, cả 12 dự án đều phải đầu tư công, không một dự án nào được đầu tư theo phương thức PPP.

Tại Tọa đàm “Tìm kiếm phương thức hợp tác công – tư hiệu quả” vừa được tổ chức mới đây, TS Vũ Tiến Lộc, Uỷ viên Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, các dự án đường bộ cao tốc đòi hỏi nguồn vốn rất lớn, trong khi nguồn ngân sách Nhà nước hạn hẹp. “Một đồng vốn tư nhân góp cùng Nhà nước đầu tư cũng quý”, ông Lộc nói để nhấn mạnh tầm quan trọng của tư nhân trong việc đầu tư cao tốc, chia sẻ gánh nặng với ngân sách quốc gia.

Tuy nhiên, TS Vũ Tiến Lộc thừa nhận, hiện nay phương thức đầu tư PPP các dự án giao thông chưa thu hút được các nhà đầu tư, mặc dù Luật PPP mới đã ra đời và có hiệu lực từ 1/1/2021.

Đồng quan điểm, PGS.TS Trần Chủng – Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (VARSI) cho biết, qua quan sát 10 năm qua, các công trình đầu tư theo PPP đã khắc phục được 3 “căn bệnh nan y” của đầu tư công như chậm tiến độ, đội vốn, chất lượng còn những nghi ngại. Tuy nhiên, đáng tiếc là rất ít hợp đồng dự án theo phương thức PPP được ký kết.

Cơ quan Nhà nước 'nhầm vai' trong các Hợp đồng BOT? ảnh 1

Bộ GTVT ký Hợp đồng BOT xây dựng một tiểu dự án trên cao tốc Bắc - Nam phía Đông

Phân vai đã chuẩn?

Lý giải về nguyên nhân, ông Trần Chủng cho biết, do những vướng mắc về thể chế, cơ chế tài chính và cả những khuyết tật của các dự án BOT trước đây (đặt nhầm trạm BOT, sửa đường cũ nhưng đặt trạm BOT…) nhưng cơ quan chức năng chưa giải quyết rốt ráo, tạo dư luận xấu trong xã hội, làm nản lòng các nhà đầu tư nhiệt huyết.

Vị này phân tích, hiện chưa có sự bình đẳng giữa Nhà nước và nhà đầu tư trong hợp đồng BOT. Cụ thể, ông Chủng cho rằng, bản chất của phương thức PPP là Nhà nước và nhà đầu tư cùng ký hợp đồng để xây dựng công trình giao thông, cung cấp dịch vụ cho người dân. Như vậy, hai chủ thể này là đối tác bình đẳng thông qua một hợp đồng dự án. “Thế nhưng thực tế, cơ quan có thẩm quyền trong các dự án PPP luôn nghĩ rằng mình có quyền quản lý và nhà đầu tư là đối tượng bị quản lý”, ông Chủng nói.

Từ hai lý do trên, ông Chủng cho rằng hiện có sự bất bình đẳng trong đầu tư PPP, trong khi cơ quan Nhà nước yêu cầu nhà đầu tư phải thực hiện nhiều cam kết, nếu không thực hiện đúng sẽ bị xử lý vi phạm nhưng ở chiều ngược lại, cơ quan Nhà nước trong các trường hợp không thực hiện đúng cam kết (như cấp vốn chậm, tự cắt trạm thu phí, không tăng phí theo cam kết trong hợp đồng…) thì lại không quy định chế tài xử lý.

Một lý do khác khiến nhà đầu tư chưa mặn mà với PPP giao thông, theo ông Chủng, là liên quan đến tỷ lệ góp vốn. Cụ thể, theo Luật PPP, Nhà nước chỉ tham gia không quá 50% tổng mức đầu tư, còn lại là vốn nhà đầu tư. Nhưng việc quy định “cứng” Nhà nước tham gia không quá 50% khiến nhiều dự án cao tốc tại các khu vực biên giới, vùng sâu hay ngay ở Đồng bằng sông Cửu Long rất khó khả thi.

“Cần nới lỏng quy định vốn Nhà nước không quá 50%, mà tùy vào tính chất và đặc thù của từng dự án”, ông Chủng nói.

Ngoài ra theo ông Chủng, một số nguyên nhân khác khiến nhà đầu tư “quay lưng” với PPP là do các nhà đầu tư khó huy động vốn từ các tổ chức tín dụng, khó phát hành trái phiếu; thiếu quỹ đầu tư phát triển đường cao tốc. Hơn nữa, công tác giải phóng mặt bằng tại nhiều dự án còn chậm do địa phương vẫn có tâm lý thờ ơ…

Còn theo PGS. TS. Dương Đăng Huệ - Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ Pháp chế doanh nghiệp (Bộ Tư pháp), hiện Luật PPP và một số Luật cũng như các văn bản hướng dẫn thi hành có tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn. Đồng thời có tình trạng cơ quan ký hợp đồng lạm dụng vị thế, quyền lực của mình để ép doanh nghiệp dự án, nhà đầu tư chấp nhận yêu cầu của mình, kể cả những yêu cầu không phù hợp với quy định của pháp luật.

bài liên quan
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Đã có 77 phương tiện cơ giới đường bộ, ô tô điện đủ điều kiện hồ sơ để đăng kiểm trong 2 ngày 24, 25/2 trên địa bàn huyện đảo Cô Tô.
Mới nhất
Đọc nhiều
Thủ tướng yêu cầu rà soát, bãi bỏ các chứng chỉ không cần thiết

Thủ tướng yêu cầu rà soát, bãi bỏ các chứng chỉ không cần thiết

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu rà soát, bãi bỏ các loại chứng chỉ không cần thiết, thu gọn các loại chứng chỉ trùng lặp về nội dung.
Agribank bán đấu giá 2 tài sản bảo đảm khoản vay của Công ty Ngôi Nhà Mới

Agribank bán đấu giá 2 tài sản bảo đảm khoản vay của Công ty Ngôi Nhà Mới

Theo đó, Agribank đang rao bán 2 bất động sản là tài sản đảm bảo cho khoản vay của Công ty CPTM Ngôi Nhà Mới - doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Lã Vọng.
Vùng 2 Hải quân đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì

Vùng 2 Hải quân đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì

Sáng 19/3, Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì và kỷ niệm 15 năm ngày thành lập.
Tin bài khác
Rộng cửa xuất khẩu nông sản

Rộng cửa xuất khẩu nông sản

Ngay đầu năm đã có nhiều dấu hiệu cho thấy cánh cửa mở rộng hơn cho xuất khẩu (XK) nông sản Việt trong năm 2024. Chưa kể, ngay bên lề Hội nghị Bộ trưởng Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đang diễn ra, đã có một sự kiện hội nghị dành riêng cho các nước XK nông sản, nhằm tìm kiếm những cách thức cạnh tranh XK công bằng nhất.
Hà Nội ủy quyền cho Sở Xây dựng được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản

Hà Nội ủy quyền cho Sở Xây dựng được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản

UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 818/QĐ-UBND về việc ủy quyền cho Sở Xây dựng Hà Nội giải quyết, tiếp nhận một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng thuộc thẩm quyền quyết định của UBND thành phố.
Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam nợ gần 1,5 tỷ đồng tiền thuế

Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam nợ gần 1,5 tỷ đồng tiền thuế

Do chậm nộp tiền thuế và quá thời hạn nộp thuế, Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam bị Cục thuế tỉnh Bắc Giang cưỡng chế số tiền gần 1,5 tỷ đồng.
Công ty CP COMA 68 tiếp tục bị cưỡng chế gần 500 triệu đồng tiền thuế

Công ty CP COMA 68 tiếp tục bị cưỡng chế gần 500 triệu đồng tiền thuế

Do nợ thuế quá thời hạn nộp thuế, Công ty CP COMA 68 bị cưỡng chế số tiền gần 500 triệu đồng.
Nam Định: Xã Trực Hùng cho 18 trường hợp thuê đất bãi là không đúng thẩm quyền

Nam Định: Xã Trực Hùng cho 18 trường hợp thuê đất bãi là không đúng thẩm quyền

Nội dung này được cơ quan chức năng tỉnh Nam Định nêu rõ trong một văn bản ban hành mới đây.
Chủ đầu tư KDC Phúc Gia Tân bị xử phạt vì thi công không giấy phép môi trường

Chủ đầu tư KDC Phúc Gia Tân bị xử phạt vì thi công không giấy phép môi trường

Hành vi vi phạm của Công ty TNHH Đầu tư Lê Gia Newland đã bị UBND tỉnh Bình Định phát hiện và ban hành quyết định xử phạt hành chính.
Xử phạt KIM Việt Nam do cho khách hàng giao dịch vượt quá giới hạn

Xử phạt KIM Việt Nam do cho khách hàng giao dịch vượt quá giới hạn

Công ty TNHH Quản lý quỹ KIM Việt Nam vừa phải nhận quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Nghệ An: Tạo điều kiện

Nghệ An: Tạo điều kiện 'tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất' cho doanh nghiệp đầu tư

UBND tỉnh yêu cầu tiếp tục thực hiện quyết liệt cải cách TTHC, tạo điều kiện “tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất” cho doanh nghiệp khi đầu tư vào Nghệ An.
Doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp

Doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp 'bão phí' ở đường biển

Các hãng tàu nước ngoài được tự tăng phụ phí xếp dỡ tại cảng mà không cần giải trình lý do. Đây là hệ lụy ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu (XNK) Việt Nam. Trong tình thế xung đột Biển Đỏ vẫn đang tác động mạnh đến hàng hóa Việt thì việc tăng phụ phí của các hãng tàu đã làm cho DN Việt “khó chồng khó”.
Fecon (FCN) lần đầu thua lỗ kể từ năm 2008

Fecon (FCN) lần đầu thua lỗ kể từ năm 2008

Với khoản lỗ ròng hơn 43,1 tỷ đồng, CTCP Fecon đã có lần đầu tiên thua lỗ kể từ năm 2008 và không hoàn thành các mục tiêu lợi nhuận, doanh thu.
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY
xe tai bi xe ban tai huc truc dien khi di qua nga tu

Xe tải bị xe bán tải "húc" trực diện khi đi qua ngã tư

Vụ va chạm xảy ra vào ngày 3/3/2024, tại ngã tư Xuân Lai, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Hình ảnh ghi lại được cho thấy, một chiếc xe tải đang bấm còi cảnh báo rồi di chuyển qua ngã tư. Vài giây sau, một chiếc xe bán tải từ bên phải lao tới, tông thẳng vào hông chiếc xe này. Cú tông mạnh khiến chiếc xe bán tải bị hư hỏng nặng phần đầu. Toàn bộ diễn biến sự việc đã được camera giám sát ghi lại. Đoạn clip sau khi đăng tải lên mạng xã hội đã nhận về nhiều sự quan tâm, chú ý và ý kiến bình luận. Nhiều người đưa ra nhìn nhận về việc xe bán tải đã đi quá nhanh khi qua khu vực ngã tư dẫn đến vụ va chạm này.