Chỉ vì quá lo nghĩ chuyện lấy vợ, anh Nguyễn Thế N. (sinh năm 1991) đã phải nhập viện tâm thần với những triệu chứng như thở hụt hơi, nghẹn tức cổ.
Tin nên đọc
Phương Vy kể chuyện stress, tổn thương và suýt trầm cảm
Chính niệm giúp sinh viên giảm stress khi thi
Người mắc bệnh tâm thần có được phép kết hôn không?
Tâm thần đốt nhà, hàng trăm người thương vong
Nhập viện vì lo nghĩ chuyện cưới vợ dẫn đến stress
Chiều 3/4/2019, tại Hà Nội, Viện Sức khỏe tâm thần – Bệnh viện Bạch Mai (Bộ Y tế) đã tổ chức cuộc họp với chủ đề “Các rối loạn liên quan đến stress và gánh nặng”.
|
TS. Nguyễn Doãn Phương và TS. Dương Minh Tâm phát biểu tại cuộc họp với chủ đề “Các rối loạn liên quan đến stress và gánh nặng”. |
TS. Dương Minh Tâm, Trưởng phòng Phòng điều trị rối loạn liên quan – Viện Sức khỏe Tâm thần đã chia sẻ về trường hợp một thanh niên trẻ phát bệnh tâm thần chỉ vì lo nghĩ quá nhiều trước và sau khi tổ chức đám cưới.
Theo lời kể của Tiến sĩ, bệnh nhân là Nguyễn Thế N. (SN 1991), hiện đang làm nghề lái xe. Công việc rất đều đặn, không có gì quá vất vả hay căng thẳng.
Bệnh nhân chia sẻ bản thân luôn trong tình trạng lo lắng cưới xin tốn kém không đủ tiền, cộng thêm những suy nghĩ về việc vợ chồng sau này có hợp nhau hay không, nếu có mâu thuẫn thì nên giải quyết làm sao…
Thậm chí, nam thanh niên này còn luôn lo sợ sẽ có điều không may xảy ra với mình và gia đình, đến mức không dám lái xe ra ngoài đường. Tình trạng này đã “dày vò” anh N. trong suốt 5 tháng.
|
Bệnh nhân N. luôn trong tình trạng lo âu và sợ hãi. Ảnh minh hoạ: Internet. |
“Hậu quả là sức khoẻ của anh N. vô cùng giảm sút, không hề ăn uống được gì. Bệnh nhân mệt mỏi nhiều và càng nặng hơn về chiều tối, kèm theo các cơn nghẹn tức cổ, thở hụt hơi, tim đập nhanh, tính tình trở nên nóng giận và làm việc khó tập trung. Chính vì vậy, anh N. đã tìm đến Bệnh viện Bạch Mai để thăm khám và điều trị”, TS. Dương Minh Tâm nói thêm.
Sau khi chụp CT não, điện tim cũng như làm các xét nghiệm cho bệnh nhân nhưng không hề phát hiện dấu hiệu của bệnh tật, bác sĩ đã chẩn đoán anh N. mắc chứng "Rối loạn lo âu lan tỏa" – một dạng nhẹ của rối loạn tâm thần và liên quan đến stress.
Được biết sau một thời gian chữa trị, hiện bệnh nhân đã ổn định sức khỏe và về nhà tiếp tục công việc lái xe.
90% những người quyết định tự tử có rối loạn tâm thần
Theo các nhà khoa học, khái niệm chung về stress bao gồm 2 khía cạnh:
- Tình huống stress: Chỉ tác nhân xâm phạm hay kích thích gây ra stress bao gồm những tác nhân vật lý, hóa học, tâm lý, xã hội.
- Đáp ứng stress: Dùng để chỉ trạng thái phản ứng với stress bao gồm phản ứng sinh lý và phản ứng tâm lý.
“Nguyên nhân của stress có thể là các sang chấn tâm lý mạnh, xảy ra đột ngột cấp tính như tổn thất kinh tế nặng nề, chứng kiến cái chết khốc liệt, ly hôn… Theo Thống kê của Bộ Y tế 2017, đã có 15% dân số mắc các rối loạn do stress. Bệnh thường khởi phát ở lứa tuổi trẻ, nữ gặp nhiều hơn nam”, TS. Dương Minh Tâm chia sẻ.
|
TS. Dương Minh Tâm cho biết chứng rối loạn do stress ngày càng gia tăng. |
Cụ thể, có khoảng 350 triệu bệnh nhân trên toàn thế giới phải chịu đựng trầm cảm với mức chi phí y tế cho rối loạn trầm cảm chủ yếu tăng từ 173,2 tỉ USD năm 2005 đến 210,5 tỉ USD năm 2010, 5% phải chịu đựng lo âu, và chi phí y tế cho rối loạn lo âu cũng vô cùng lớn gấp 3 lần các bệnh nội khoa thông thường.
Ngoài ra, có hơn 90% những người quyết định tự tử có rối loạn tâm thần đủ tiêu chuẩn chẩn đoán.
Tại Viện Sức khỏe tâm thần Quốc gia, nếu cách đây 15-20 năm, trung bình chỉ tiếp nhận từ 1 - 2 bệnh nhân/ngày, thì nay mỗi ngày viện tiếp nhận khoảng 300 bệnh nhân đến khám về các vấn đề rối loạn tâm lý, tâm thần, căng thẳng do stress, trong đó có nhiều bệnh nhân đang ở độ tuổi đi học.
Trong điều kiện bình thường, stress là một đáp ứng thích nghi về mặt tâm lý và sinh lý. Stress đặt chủ thể vào quá trình dàn xếp thích ứng, tạo ra một cân bằng mới cho cơ thể sau khi chịu những tác động của môi trường.
Nói cách khác, phản ứng stress bình thường đã góp phần làm cho cơ thể thích nghi. Nếu đáp ứng của cá nhân với các yếu tố gây stress không đầy đủ, không thích hợp và cơ thể không tạo ra được một cân bằng mới, thì những chức năng của cơ thể ít nhiều sẽ bị rối loạn và sẽ tạo ra những stress bệnh lý cấp tính hoặc kéo dài.
“Một người có nhân cách vững mạnh, có lý tưởng, tự nguyện chịu đựng stress thì dù stress có mạnh cũng khó gây bệnh. Nếu bị bệnh mà người đó có nhân cách mạnh thì cũng dễ khỏi bệnh. Ngược lại, những người có tính cách chi ly, cầu toàn thì có thể bị bệnh chỉ sau một stress nhẹ, bệnh chậm hồi phục”, bác sĩ Tâm cho biết.
|
Những người có nhân cách vững mạnh thì dù stress bao nhiêu cũng khó gây bệnh và ngược lại. Ảnh minh hoạ: Internet. |
Bệnh stress có những biểu hiện cảm thấy cơ thể khó chịu, lo lắng, căng thẳng, dễ nổi cáu, không tự chủ được công việc hàng ngày, mất ngủ, sự lãnh đạm thay thế sự nhiệt tình. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến bản thân người bệnh mà còn gây tác hại đến gia đình và xã hội.
Nếu bị stress kéo dài, nguời mắc phải có thể thường gặp những vấn đề nghiêm trọng hơn về sức khỏe, tác động xấu đến hệ tuần hoàn, tim mạch, hô hấp, hệ miễn dịch, thần kinh, sinh sản… ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe cũng như tinh thần và chất lượng cuộc sống.
“Nhiều thanh, thiếu niên đến khám có hành vi tự hủy hoại bản thân, cưỡng bức bản thân như: Dứt mảng tóc, cào xước chân tay... vì căng thẳng học hành. Điều đáng nói, trong số đó có rất nhiều trẻ là học sinh giỏi, học ở những trường chuyên, lớp chọn”, Tiến sĩ phân tích.
Ngoài ra, rối loạn tình dục, rối loạn giấc ngủ… cũng bị stress. “Lạm dụng tình dụng ở Việt Nam rất cao cũng gây sang chấn tâm lý. Điều đáng nói, lạm dụng tình dục thường ở người thân gây rối loạn ám ảnh suốt đời”, TS. Tâm nói.
Bệnh nhân nên được hỏi về các triệu chứng trầm cảm, kể cả ý tưởng tự sát. Nếu các câu trả lời gợi ý nguy cơ tự sát, lượng giá về tâm thần nên được thực hiện càng nhanh càng tốt.
Cũng như nhiều rối loạn tâm lý khác việc điều trị bao gồm hai phương pháp chính, đó là sử dụng thuốc và các liệu pháp tâm lý trong đó có liệu pháp hành vi nhận thức, tham vấn tâm lý, thư giãn tinh thần.
Những ca bệnh nghiêm trọng gần đây là lời cảnh báo mọi người hãy sống chậm lại và lắng nghe bản thân mình hơn, đồng thời quan tâm những rối loạn liên quan đến stress trong xã hội đầy áp lực như hiện nay. Stress rất dễ mắc phải nhưng cũng không quá khó để khắc phục nó. Các chuyên gia tâm thần học cho biết, để điều trị stress, người bệnh cần điều chỉnh lối sống, chế độ dinh dưỡng hợp lý, cân bằng hài hòa giữa lao động và nghỉ ngơi, tập thể dục đều đặn để giữ cơ thể khỏe mạnh. Đặc biệt phải thực hiện liệu pháp thư giãn, có tác dụng làm giảm nhịp tim, nhịp thở để đối kháng lại phản ứng stress. Chấp nhận thực tế khó khăn và cố gắng cải thiện, làm những điều tốt nhất. Trong trường hợp bệnh không có cải thiện thì cần đến bệnh viện chuyên khoa để được khám và điều trị kịp thời. |