Hà Nội 24 °C
TP Hồ Chí Minh 33 °C
Hải Phòng 28 °C
Đà Nẵng 31 °C
Yên Bái 27 °C
  • Hà Nội Hà Nội 24°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 33°C
  • Hải Phòng Hà Nội 28°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 31°C
  • Yên Bái Hà Nội 27°C

Học sử không thể phụ thuộc hoàn toàn vào sách giáo khoa

Xét xử
01/05/2022 08:00
Theo Dân Trí
aa
"Thái độ của học sinh đối với lịch sử không do bộ môn quyết định, mà phụ thuộc vào kỹ năng của người thầy truyền được cảm hứng cho trò hay không"


Giáo viên Trường THPT Lương Thế Vinh (Điện Biên) trong một giờ ngoại khóa trải nghiệm lịch sử.

Giáo viên Trường THPT Lương Thế Vinh (Điện Biên) trong một giờ ngoại khóa trải nghiệm lịch sử.

Lịch sử - lựa chọn "ưu tiên" ở vùng khó

Em Cà Lan Anh, lớp 11B1, Trường THPT Thanh Nưa (Điện Biên) vừa đạt 16,5 điểm tại kỳ thì học sinh giỏi Quốc gia môn Lịch sử. Lan Anh là người con của dân tộc Thái, sinh ra trên vùng đất nhiều khó khăn. Cũng giống bạn bè khác ở địa phương, để theo đuổi con đường tri thức Lan Anh luôn xác định "lấy cần cù bù thông minh".

Đây cũng là lý do ngay từ khi bước vào cấp 3, Lan Anh đã lựa chọn tổ hợp môn Xã hội để ưu tiên học tập và định hướng nghề nghiệp sau này. Theo cô Lê Thị Hằng, giáo viên môn Lịch sử tại Trường THPT Thanh Nưa, thì không riêng với đội tuyển mà đa phần học sinh vùng khó đều có nguyện vọng lựa chọn tổ hợp môn Xã hội để thi tốt nghiệp THPT. Do đây là bộ môn có thể học thuộc, chỉ đòi hỏi sự chăm chỉ, chịu khó.

"Riêng kỳ thi tốt nghiệp năm nay, trong tổng số 162 học sinh lớp 12 của nhà trường thì chỉ có 5 em đăng ký tổ hợp môn Khoa học tự nhiên. Gần 97% còn lại đăng ký tổ hợp Xã hội. Kết quả này một phần do định hướng của nhà trường dựa trên điều kiện, năng lực thực chất của học sinh. Song chủ yếu vẫn là các em tự lựa chọn, dựa trên sở thích, nguyện vọng bản thân", cô Hằng cho hay.

Tương tự, tại kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay, Trường THPT Mường Nhà có 108 em thì 100% đều lựa chọn tổ hợp môn Xã hội. Theo lý giải của thầy Đỗ Cao Thượng, Hiệu trưởng nhà trường, do năng lực học của học sinh miền núi, vùng khó có phần hạn chế nên các em thường lựa chọn các bộ môn học thuộc, để có cơ hội lấy điểm.

"Hàng năm, tỷ lệ học sinh đăng ký tổ hợp môn Khoa học xã hội vẫn cao hơn nhiều so với tổ hợp Khoa học tự nhiên. Nhà trường cũng nhìn nhận rõ năng lực của từng em để có gợi ý, định hướng tốt nhất cho các em. Thường thì đối với những em học chưa thực sự tốt các môn tự nhiên, thì Sử là môn cứu cánh", thầy Thượng chia sẻ.

Tại Trường THPT Mường Nhà (Điện Biên), 100% học sinh 12 đăng ký tổ hợp môn Xã hội.

Tại Trường THPT Mường Nhà (Điện Biên), 100% học sinh 12 đăng ký tổ hợp môn Xã hội.

Học sử - hiểu sao cho đúng?

Với hơn 20 năm làm nghề, trong đó có 15 năm là giáo viên dẫn dắt đội tuyển học sinh giỏi Sử của địa phương, theo cô giáo Phạm Thị Thanh Mai, Trường PTDTBT THCS Mường Nhà (Điện Biên) thì dù ở giai đoạn nào, Lịch sử cũng nên được xem là môn học quan trọng, bởi đây là cái gốc để giáo dục con người.

Tuy nhiên, cô Mai cũng cho rằng môn học này có trở nên hấp dẫn hay không, học sinh có "quay lưng" với Lịch sử hay không lại phụ thuộc phần lớn vào giáo viên.

"Một người thầy lên lớp dạy lịch sử mà chỉ có bảng đen, phấn trắng rồi thao thao truyền thụ theo giáo án, thì học sinh sẽ rất dễ nhàm chán, không có hứng thú với giờ học, môn học. Nhưng nếu thầy biết kể câu chuyện, khơi gợi cảm xúc của học sinh với từng chi tiết lịch sử cụ thể thì hiệu quả lại hoàn toàn khác. Bởi vậy, thái độ của học sinh đối với lịch sử không do bộ môn quyết định, mà phụ thuộc vào kỹ năng của người thầy, có truyền được cảm hứng cho trò hay không", cô Mai tâm sự.

Cùng có quan điểm này, nên theo cô Lê Thị Hằng những thay đổi trong chương trình GDPT năm 2018 là phù hợp, khi đưa môn Lịch sử vào chương trình học ngay từ cấp Tiểu học, THCS. Và để đáp ứng yêu cầu chương trình mới, buộc mỗi giáo viên, học sinh phải có sự đổi mới, sáng tạo trong cả dạy và học.

"Với chương trình mới mà Bộ đang triển khai, ở các cấp Tiểu học, THCS học sinh đã nắm vững kiến thức nền về sử. Lên đến cấp THPT chủ yếu là định hướng nghề nghiệp, các em sẽ lựa chọn tổ hợp môn phù hợp để phân luồng, hướng nghiệp. Chính vì thế, việc học sinh không lựa chọn ưu tiên đối với môn này ở cấp THPT không đồng nghĩa với việc các em quay lưng lại, hoặc không biết gì về lịch sử", cô Hằng chia sẻ.

Còn theo thầy giáo Ngô Sơn Ngân, Hiệu trưởng Trường PTDTBT THCS Trung Thu, huyện Tủa Chùa (Điện Biên), khi đưa vào triển khai chương trình GDPT mới là bản thân người dạy và học đều đã phải thay đổi. Nhiệm vụ của thầy cô hiện nay không đơn thuần là dạy kiến thức, mà phải trở thành người hướng dẫn và rèn cho học sinh kỹ năng, phương pháp để tự chủ động tiếp cận, lĩnh hội kiến thức.

"Mục tiêu hướng tới là đào tạo con người phát triển toàn diện. Chính bởi vậy, cũng như nhiều môn học khác, học sử không thể phụ thuộc hoàn toàn vào sách giáo khoa, hay các bài giảng cứng nhắc trong chương trình, mà học sinh phải biết cách tiếp cận từ nhiều nguồn. Trong bối cảnh này, giáo viên chính là người dẫn dắt, để các em biết cách tiếp cận, chọn lọc kiến thức mình đang thiếu", thầy Ngân cho hay.

Cô giáo Lê Thị Hằng trong một giờ ôn luyện học sinh giỏi Sử tại Trường THPT Thanh Nưa (Điện Biên).

Cô giáo Lê Thị Hằng trong một giờ ôn luyện học sinh giỏi Sử tại Trường THPT Thanh Nưa (Điện Biên).

"Then chốt" ở người "truyền cảm hứng"

Với quan điểm, then chốt trong học sử là phải khơi gợi được tình yêu đối với môn học ở học sinh, cô giáo Phạm Thị Thanh Mai cho rằng không ai khác mà chính thầy cô phải trở thành người truyền cảm hứng. Để làm được điều này, cô Mai "biến" mỗi bài học thành một câu chuyện cụ thể, làm "sống dậy" các chi tiết lịch sử, thông qua những nguyên tắc nghề nghiệp riêng.

"Tôi cho rằng, muốn dạy sử, trước tiên người giáo viên phải tự đầu tư, nâng cao hiểu biết, kiến thức sâu về từng kiến thức cụ thể. Trên cơ sở nghiên cứu rất kỹ về nguồn học liệu; thiết bị, đồ dùng, đặc biệt là đối tượng học sinh, rồi mới thiết kế bài giảng và đưa ra phương pháp, kỹ thuật giảng dạy phù hợp. Với giai đoạn hiện nay thì việc phát huy thế mạnh của công nghệ thông tin hỗ trợ rất đắc lực trong việc tạo sức hút cho bài giảng", cô Mai chia sẻ.

Cũng theo cô Hằng, với sự phát triển của hệ thống công nghệ thông tin hiện nay thì không chỉ giáo viên mà học sinh có rất nhiều cơ hội tiếp cận với các phương thức học sử, chứ không còn bó hẹp ở sách giáo khoa hay trong không gian lớp học như trước. Bởi vậy, đòi hỏi trước tiên là mỗi giáo viên phải thay đổi phương pháp giảng dạy.

"Kết thúc giờ học hôm nay, tôi thường sẽ giới thiệu cho các em về nội dung của tiết học sau. Từ đó gợi ý, hướng dẫn các em lên mạng tìm hiểu trước hoặc tham khảo trong thư viện… các tài liệu liên quan. Như vậy, khi vào tiết học chính các em sẽ chủ động hơn, nguồn học liệu cũng đa dạng hơn. Nhiệm vụ của người giáo viên lúc này không phải giới thiệu kiến thức nữa mà là giải đáp những thắc mắc xoay quanh câu chuyện lịch sử đó, để các em hiểu sâu về câu chuyện, bản chất vấn đề. Như vậy mới nhớ lâu được", cô Hằng chia sẻ.

Ngoài ra, với lợi thế là mảnh đất của lịch sử, nên dạy học trải nghiệm nhiều năm nay được xem là giải pháp hiệu quả được các cơ sở giáo dục tại Điện Biên thường xuyên áp dụng. Ngành Giáo dục địa phương hàng năm đều có chương trình phối hợp với Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, Ban Quản lý di tích duy trì tổ chức đa dạng các hoạt động trải nghiệm, triển lãm phim, ảnh về lịch sử…

Bà Lò Thị Thời, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT địa phương cho biết: Không chỉ tổ chức các hoạt động trải nghiệm, chương trình giáo dục, học tập lịch sử địa phương đã được đưa vào giảng dạy trong các nhà trường. Qua đó giúp cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên nhận thức rõ về vai trò, ý nghĩa của việc sử dụng các nguồn học liệu thực tế này trong dạy học đối với sự hình thành kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, phát triển năng lực học sinh.

"Các trường đều khuyến khích và mỗi thầy cô cũng đã chủ động sưu tầm tài liệu, tranh ảnh, băng đĩa, xây dựng hệ thống tư liệu về lịch sử cho từng chủ đề dạy học cụ thể, nhằm hỗ trợ hoạt động tìm tòi, khám phá của học sinh… Trong đó, việc trải nghiệm thực tế luôn thu hút sự hứng thú của đông đảo học sinh, với đa dạng các chủ đề: Kể chuyện chiến sĩ Điện Biên; đi tìm chân dung các anh hùng trong Chiến dịch Điện Biên Phủ; vận chuyển lương thực vào trận địa; nấu bữa cơm chiến sĩ...", bà Thời cho hay.

bài liên quan
TP Biên Hòa: Khai mạc Hội thi Giáo viên làm Tổng phụ trách Đội giỏi cấp thành phố

TP Biên Hòa: Khai mạc Hội thi Giáo viên làm Tổng phụ trách Đội giỏi cấp thành phố

Hội thi Giáo viên làm Tổng phụ trách Đội giỏi cấp thành phố Biên Hoà với sự tham gia của 26 thí sinh. Hội thi diễn ra trong 2 ngày (từ 19 - 20/3).
Bộ Giáo dục và Đào tạo chính thức ban hành Quy chế thi tốt nghiệp THPT năm 2024

Bộ Giáo dục và Đào tạo chính thức ban hành Quy chế thi tốt nghiệp THPT năm 2024

Bộ GD&ĐT vừa ban hành Thông tư số 02/2024/TT-BGDĐT ngày 6/3/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế thi tốt nghiệp THPT hiện hành.
Vụ chó dại tấn công tại Quảng Ninh: Tập trung cao độ cho công tác phòng, chống dịch

Vụ chó dại tấn công tại Quảng Ninh: Tập trung cao độ cho công tác phòng, chống dịch

Trước sự việc chó dại tấn công nhiều người, lãnh đạo UBND huyện Đầm Hà (Quảng Ninh) yêu cầu các xã, thị trấn phải tập trung cao độ cho công tác phòng chống dịch
Xử phúc thẩm Thảo “lụi” cùng đồng phạm trong vụ án “Hủy hoại tài sản”

Xử phúc thẩm Thảo “lụi” cùng đồng phạm trong vụ án “Hủy hoại tài sản”

TAND tỉnh Bình Thuận mở phiên tòa xét xử phúc thẩm đối với Nguyễn Văn Thảo (Thảo “lụi”) cùng Lê Minh Khôi và Phan Anh Kim về tội “Hủy hoại tài sản”.
Hà Nội cấp 151 ô tô công vụ cho các đơn vị trực thuộc

Hà Nội cấp 151 ô tô công vụ cho các đơn vị trực thuộc

Trong số 151 ô tô công vụ được cấp cho các sở, ban ngành, cơ quan tương đương, Hà Nội dành 25 xe cho riêng khối đơn vị sự nghiệp công lập.
TP Hồ Chí Minh đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá du lịch tại các nước trên thế giới

TP Hồ Chí Minh đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá du lịch tại các nước trên thế giới

Ngoài các chương trình xúc tiến, quảng bá trong nước, năm nay, Sở Du lịch thành phố cũng đẩy mạnh hoạt động này tại hàng loạt các quốc gia trên thế giới.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Vụ tranh chấp tại Dự án Phố Wall: Vì sao TAND cấp cao tại Hà Nội lại quyết định kháng nghị giám đốc thẩm?

Vụ tranh chấp tại Dự án Phố Wall: Vì sao TAND cấp cao tại Hà Nội lại quyết định kháng nghị giám đốc thẩm?

TAND Cấp cao tại Hà Nội ra Quyết định số 28A/2023/KN-DS kháng nghị bản án đã có hiệu lực pháp luật của TAND thành phố Hà Nội.
Quảng Ninh: Khởi tố nhóm đối tượng mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy

Quảng Ninh: Khởi tố nhóm đối tượng mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy

Công an tỉnh Quảng Ninh vừa ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với nhóm đối tượng về tội “ mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy”.
Viện Kiểm sát đề nghị mức án tử hình đối với bị cáo Trương Mỹ Lan

Viện Kiểm sát đề nghị mức án tử hình đối với bị cáo Trương Mỹ Lan

Chiều 19/3, sau khi nêu quan điểm luận tội, đại diện VKS đề nghị mức án đối với bị cáo Trương Mỹ Lan và 85 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Vụ án mẹ nữ sinh giao gà buôn ma túy: Hoãn phiên tòa do bị cáo ngất xỉu

Vụ án mẹ nữ sinh giao gà buôn ma túy: Hoãn phiên tòa do bị cáo ngất xỉu

Bị cáo Trần Thị Hiền - mẹ nữ sinh giao gà ở Điện Biên bị ngất xỉu tại phiên tòa nên HĐXX quyết định hoãn phiên tòa.
Cận cảnh nhà bạt sức chứa 400 người tại phiên xét xử vụ án Tân Hoàng Minh

Cận cảnh nhà bạt sức chứa 400 người tại phiên xét xử vụ án Tân Hoàng Minh

Để chuẩn bị cho phiên xét xử vụ án Tân Hoàng Minh diễn ra vào ngày 19/3, lực lượng chức năng đã chuẩn bị nhà bạt với sức chứa hơn 400 người.
Xét xử Giám đốc Công ty du học Edu Global về tội Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài

Xét xử Giám đốc Công ty du học Edu Global về tội Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài

Theo lịch xét xử, ngày 18/3, TAND Thành Hà Nội mở phiên tòa sơ thẩm xét xử công khai đối với 4 bị cáo về tội “Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép”.
Tự nhập thuốc bán, cựu giám đốc bệnh viện lĩnh án 2 năm tù

Tự nhập thuốc bán, cựu giám đốc bệnh viện lĩnh án 2 năm tù

Bị cáo Trần Kim Thúy - cựu giám đốc bệnh viện tại Thái Bình phải nhận mức án 2 năm tù do đã tự ý nhập thuốc để bán cho bệnh nhân.
TAND cấp cao TP.Hồ Chí Minh tiếp tục hoãn phiên tòa xét xử 7 bị cáo kêu oan

TAND cấp cao TP.Hồ Chí Minh tiếp tục hoãn phiên tòa xét xử 7 bị cáo kêu oan

TAND Cấp cao tại TP.Hồ Chí Minh tiếp tục hoãn phiên tòa.
TAND quận Hai Bà Trưng thụ lý vụ án liên quan đến dự án thuỷ điện Đachomo và Đa Dâng

TAND quận Hai Bà Trưng thụ lý vụ án liên quan đến dự án thuỷ điện Đachomo và Đa Dâng

Ngày 01/2/2024, Tòa án nhân dân quận Hai Bà Trưng, Thành Phố Hà Nội đã thụ lý vụ án liên quan đến việc thi công, lắp đặt đường dây điện tại dự án thủy điện Đachomo và nhà máy thủy điện Đa Dâng.
Đại án Việt Á: Cựu Giám đốc CDC Hà Nội Trương Quang Việt lĩnh 36 tháng tù

Đại án Việt Á: Cựu Giám đốc CDC Hà Nội Trương Quang Việt lĩnh 36 tháng tù

Hội đồng xét xử sơ thẩm đã tuyên án 36 tháng tù đối với cựu Giám đốc CDC Hà Nội Trương Quang Việt.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY