Bảo hiểm y tế (BHYT) là một bộ phận cấu thành cơ bản của hệ thống an sinh xã hội, có ý nghĩa quan trọng đối với người dân và xã hội.
Tín hiệu vui
Ngày 16/10, Hội thảo khoa học quốc tế được tổ chức bởi Trường Đại học (ĐH) Luật Hà nội và Viện Friedrich-Ebert-Stiftung (FES) Vietnam, với chủ đề “Pháp luật Bảo hiểm y tế của Đức và Việt Nam – Tiếp cận từ góc độ so sánh và những đề xuất cho Việt Nam” trong khuôn khổ “Tuần lễ pháp luật Việt – Đức”.
Tại đây, các nhà nghiên cứu và các nhà hoạch định chính sách trong và ngoài nước đã có những tranh luận sát sao về những bất cập và giải pháp về chế độ bảo hiểm y tế tại Việt Nam hiện nay, nhằm góp ý, đề xuất cho dự thảo sửa đổi Luật Bảo hiểm Y tế sắp tới.
Theo PGS.TS. Nguyễn Hiền Phương – Trường Đại học Luật Hà Nội, nhìn lại nhiều thập kỷ thực hiện BHYT, hệ thống văn bản pháp luật y tế ngày càng hoàn thiện về số lượng và chất lượng. Quy định về đối tượng tham gia BHYT đã bao quát khá toàn diện hướng tới bao quát toàn dân với tốc độ đáng kể. Cụ thể, tỷ lệ người tham gia BHYT vào năm 2006 là 42%, đến hết năm 2019 đã lên tới gần 89%, ước tính khoảng 85,6 triệu người.
Theo đó, chế độ hưởng, quyền lợi hưởng BHYT liên tục được mở rộng, bảo đảm cho người dân được tiếp cận các dịch vụ y tế, hươngs đến cải thiện chất lượng sức khoẻ của người dân. Nếu như năm 2000 mới chỉ có 28,1 triệu lượt người khám, chữa bệnh, thì đến năm 2019 đã là trên 186 triệu lượt người. Mặt khác, 100% cơ sở khám, chữa bệnh đã ký hợp đồng khám, chữa bệnh, góp phần cải cách hành chính y tế ở Việt Nam, tăng thêm lợi ích cho người bệnh.
Để người dân được thuận tiện trong trong việc tham gia, hưởng BHYT, BHXH Việt Nam đã thực hiện công tác cải cách hành chính ứng dụng công nghệ thông tin trong tất cả các hoạt động nghiệp vụ. Theo thống kê, 90% đơn vị, doanh nghiệp thực hiện kê khai đóng BHXH, BHYT qua mạng Internet. Thời gian thực hiện thủ tục hành chính trong giao dịch với các doanh nghiệp, cá nhân về kê khai tham gia BHXH, BHYT được rút ngắn từ 335 giờ/năm xuống còn 147 giờ/năm. Số thời gian đi lại, chờ đợi tiết kiệm được lên tới hơn 3 triệu giờ/năm. Việc quản lý thẻ BHYT bằng công nghệ thông tin góp phần tích hợp thông tin, giảm hiện tượng trùng thể, một người có từ 2 thẻ trở lên.
Nhìn chung, từ góc độ xã hội, BHYT là một hình thức tương trợ cộng đồng có ý nghĩa nhân văn sâu sắc nhằm bảo vệ và chăm sóc sức khoẻ cho các thành viên trong xã hội và được xã hội hoá theo nguyên tắc “số đông bù số ít”. Theo đó, các thành viên trong xã hội đóng góp một phần thu nhập để tạo ra quỹ chung, không vì mục tiêu lợi nhuận nhằm chăm sóc y tế cho chính mình và cho các thành viên khác.
Cũng có mặt tại buổi hội thảo, thầy Thích Chân Quang – Giáo hội Phật giáo Việt Nam nhấn mạnh, BHYT không chỉ là một nghĩa vụ về mặt pháp luật của mỗi người dân mà còn là một nghĩa vụ về mặt đạo đức. Đó là sự đóng góp để giúp đỡ những người nghèo khó, người yếu thế trong xã hội.
Do đó, các chuyên gia tại hội thảo đều đồng ý việc hoàn thiện các thể chế, chính sách liên quan đến BHYT nói riêng và BHXH nói chung là nền tảng cho một nền kinh tế - xã hội bền vững, phục vụ hội nhập quốc tế.
Theo ông Axel Blaschke - Trưởng đại diện Viện Friedrich-Ebert-Stiftung (FES) Việt Nam: Tại Đức, BHYT là bắt buộc đối với gia đình. Ông giải thích: “Khi tôi sinh con, chỉ cần thông báo cho nhà nước để được hưởng BHYT. Bởi lẽ, việc có thêm con cái khiến gia đình có thể rơi vào cảnh nghèo khó, việc con cái được nhận BHYT mà không phải đóng phí là một trong những biện pháp giúp giảm gánh nặng tài chính trong các gia đình”.
Gỡ rối bất cập trong dự thảo luật mới
Nhìn ra thế giới, đơn cử tại Đức, mức đóng BHYT tại nước ta còn thấp, nhưng quyền lợi thì tương đối rộng. Dù vậy, trên thực tế, có một khoảng “vênh” giữa chính sách pháp luật và thực tiễn tổ chức thực hiện.
TS. BS. Đặng Hồng Nam - Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế nhận định: “BHYT tại Việt Nam hiện vẫn còn nhiều bất cập trên thực tế, từ góc độ ngành quản lý, chúng tôi xin nhận trách nhiệm này. Đơn cử, văn bản hướng dẫn còn hạn chế, thiếu đồng bộ, chưa kịp thời. Tỉ lệ chưa tham ra còn hơn 10%, nhưng lại không có chế tài xử lý những trường hợp này, trong khi việc nộp BHYT là bắt buộc theo quy định pháp luật. Bên cạnh đó, nhiều người dân đang có tư duy ngược, tức là khi ốm đau mới tham gia BHYT. Hoặc nhiều người dân không nghiêm túc trong việc đóng BHYT ví như khai giảm mức lương, trốn nộp”.
Mặt khác, ông Nam cũng chỉ ra, chất lượng ở nhiều tổ chức cung ứng dịch vụ chưa thực sự đáp ứng bởi con người, trang thiết bị hạn chế. Hiện tượng quá tải bệnh viện nhức nhối. Đơn cử, bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức … một ngày có thể tiếp từ 5-6 ngàn người, bởi hầu như người dân không quá tin tưởng vào các bệnh viện tuyến dưới, mà chỉ muốn lên tuyến trên để khám. Điều này phần nào là do biến tướng của chính sách thông tuyến, khiến hệ thống y tế cơ sở gần như “tê liệt” vì ai cũng muốn và có thể chuyển lên tuyến trên.
Một nhức nhối khác là trong việc thực hiện hợp đồng khám chữa bệnh BHYT, đến nay các nhà làm luật vẫn chưa xác định được loại hình hợp đồng, khiến quá trình giải quyết tranh chấp trở nên vòng vèo, khó khăn. Ngoài ra, có nhiều quy định chưa rõ ràng, thiếu khả thi như một số quy định về phương thức thanh toán, gói dịch vụ y tế cơ bản, về quản lý sử dụng quỹ, tham gia BHYT theo hộ gia đình.
Tại hội thảo, rất nhiều chuyên gia trong và ngoài nước đã đưa ra các ý kiến đồng tình, phản biện, góp ý, đề xuất với đại diện các cơ quan quản lý nhà nước để xây dựng, hoàn thiện dự thảo sửa đổi Luật Bảo hiểm Y tế sắp tới.
Theo đó, dự thảo sửa đổi Luật Bảo hiểm Y tế sắp tới hướng tới khắc phục tất cả những bất cập nhức nhối trong xã hội thời gian qua, hướng xây dựng một chế bảo hiểm y tế, và rộng hơn là chế độ an sinh xã hội, thực sự công bằng, hiệu quả, đúng bản chất.
Vừa qua tại Hà Nội, BHXH Việt Nam đã tổ chức Khóa bồi dưỡng “Các bước lập kế hoạch và nền tảng thực hiện kế hoạch truyền thông số” tới đội ngũ làm công tác báo chí, truyền thông của BHXH Việt Nam và BHXH TP.Hà Nội. Đây cũng là hoạt động nằm trong chương trình hợp tác giữa BHXH Việt Nam và các đối tác Pháp.
Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT tỉnh Khánh Hòa (BCĐ) vừa tổ chức tổ chức Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2024. Hội nghị có sự tham dự của Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh và Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Đinh Văn Thiệu - Trưởng BCĐ tỉnh.
Năm 2023, trên địa bàn tỉnh Phú Thọ có 19 tổ chức dịch vụ thu, 786 điểm thu và 1.671 nhân viên thu, cơ bản đáp ứng được nhu cầu của người dân trong tiếp cận và tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình.
Mới đây, cơ quan BHXH tiếp nhận phản ánh của bà T. trú tại quận Cầu Giấy về việc nhận được cuộc gọi điện thoại của người tự xưng là cán bộ của Kho bạc Nhà nước quận Cầu Giấy (TP Hà Nội).
Ngày 16/4, BHXH Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến tổng kết 15 năm thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW ngày 07/9/2009 của Ban Bí thư về “Đẩy mạnh công tác Bảo hiểm y tế trong tình hình mới” (Chỉ thị số 38).
Thanh tra Sở Y tế TP.HCM cho biết, đơn vị vừa phát hiện một hộ kinh doanh về chăm sóc da trên địa bàn Quận 7 ba lần bị xử phạt do lấn sân sang phẫu thuật thẩm mỹ, liên tục đổi địa bàn hoạt động.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Liên quan đến việc ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả” thay vì phải ra Quyết định “Xử phạt vi phạm hành chính (XPVPHC)” đối với ông Chang A Cháng.
Việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng xét xử các vụ án hình sự theo yêu cầu cải cách tư pháp mà Tòa án nhân dân tối cao đã hướng dẫn, chỉ đạo.
Trước đó, như Báo Pháp luật Việt Nam đã phản ánh việc chủ đầu tư và nhà quản lý xảy ra tranh chấp khiến người dân, khách hàng sinh sống và làm việc tại căn nhà trên rơi vào cảnh khốn khổ.
Ngày 5/4 Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh đưa ra xét xử đối với 8 bị cáo về tội: “Mua bán trái phép chất ma túy”; “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy".
Công an tỉnh Quảng Ninh vừa ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với nhóm đối tượng về tội “ mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy”.
Chiều 19/3, sau khi nêu quan điểm luận tội, đại diện VKS đề nghị mức án đối với bị cáo Trương Mỹ Lan và 85 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.