Liên tục từ đầu đầu hè đến nay, ngày nào Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai cũng tiếp nhận và điều trị cho bệnh nhân bị rắn cắn. Bởi hiện tại đang là mùa mưa, rắn di chuyển kiếm ăn nhiều hơn nên lượng bệnh nhân tăng lên đáng kể.
Tin nên đọc
Rắn cắn chồng, chồng cắn vợ để... cùng chết
Bác sĩ lưu ý cách xử trí khi bị rắn cắn
Bắc Giang: Một bác sĩ bị hành hung khi đang sơ cứu vết thương cho bệnh nhân
Quảng Trị: Hai trẻ sơ sinh tử vong do bác sĩ tắc trách?
Theo BS. Nguyễn Đàm Chính, Trung tâm Chống độc cho biết: Trung bình mỗi ngày, Trung tâm Chống độc tiếp nhận và điều trị 1 – 2 ca rắn cắn. Bởi đặc điểm sinh học sinh hoạt theo mùa, ngủ vào mua đông và ra khỏi tổ đi kiếm ăn vào mùa hè. Đặc biệt mưa lại càng là yếu tố thuận lợi cho rắn di chuyển và kiếm ăn nhiều hơn nên thời điểm này thường xảy ra nhiều vụ rắn cắn.
Dễ bị rắn cắn khi đi du lịch
BS Đàm Chính cho biết: Ở phía Bắc, các khu du lịch Tam Đảo, Hạ Long, Cát Bà… là những nơi khách thích hành trình khám phá, leo trèo thám hiểm khu vực rừng núi nên dễ bị rắn lục tấn công. Do rắn lục có khả năng ngụy trang gần giống với màu lá, mầu thân cây nên khách du lịch khó phát hiện để phòng ngừa.
Chỉ khi bị tấn công thì mới phát hiện ra, vì vậy, khách du lịch hạn chế hái hoa, lá, dựa bám vào các cành, thân cây khi mùa rắn sinh nở, kiếm ăn…
Rắn lục có đầu hình tam giác, mắt có con ngươi hình elíp dựng đứng. Rắn lục xanh: có màu xanh lá cây các mức độ khác nhau, thường ở vùng rừng núi - cả ba miền đều có.
Rắn khô mộc, rắn lục mũi hếch: thân màu nâu hoặc giống như màu cành cây khô, thường ở vùng rừng núi phía Bắc. Rắn choàm quạp: thân màu nâu, thường ở vùng rừng phía Nam.
Khi bị rắn lục cắn, tại chỗ sẽ bị sưng nề, phỏng nước, chảy máu và chảy máu toàn thân, khó cầm. Từ đó dẫn đến tử vong do chảy máu, mất máu. BS Chính nhấn mạnh, khi đó tuyệt đối không trích, nặn vì càng làm tăng nguy cơ chảy máu, không cầm máu và dẫn đến tử vong.
Không những vậy, có nhiều trường hợp người dân bắt rắn vì mưu sinh, nhưng do thiếu hiểu biết, tin vào thuốc nam và kinh nghiệm dân gian nên đến viện muộn gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.
Vì vậy, BS Chính khuyến cáo: khi phát hiện người bị rắn cắn, lập tức đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất ngay trong những giờ đầu.
|
Bệnh nhân bị rắn cắn đang điều trị tại BV Bạch Mai. Ảnh: Đ.H. |
Dấu hiệu nhận biết rắn cắn
BS Chính cho biêt: Tại chỗ đau, sưng nề, có thể có hoại tử đen trên da (da bị chết do nọc độc), nhiễm trùng (sưng đỏ, sốt, có mủ).
Tuy nhiên, vết cắn do rắn cạp nia, cạp nong cắn thường không có gì đặc biệt. Toàn thân, người bệnh đau nhiều, nói khó, mờ mắt, yếu chân tay, khó thở, liệt toàn thân, loạn nhịp tim, đái ít,... Nguyên nhân tử vong chủ yếu do liệt các cơ hô hấp gây khó thở tiến tới suy hô hấp.
Để giúp bác sĩ có thể xác định và điều trị phù hợp, người nhà nên mang rắn đã cắn (nếu còn giữ) đến bệnh viện để bác sĩ nhận dạng loại rắn. Nếu ở xa, có thể nhờ người chụp ảnh của rắn và gửi qua email trước để giúp cho việc chẩn đoán nhanh và chữa trị kịp thời. Ngoài ra, nên cung cấp thêm thông tin về nơi bị rắn cắn, đặc điểm của rắn (nếu nhìn thấy), các biện pháp sơ cứu đã áp dụng....
Sơ cứu sao cho đúng
Nhiều người cho rằng khi bị rắn cắn, phải garo (buộc thật chặt) phía trên vết rắn cắn để ngăn nọc độc của rắn đi ngược vào tim. Tuy nhiên, việc garo không được khuyến khích.
Trước tiên hãy động viên bệnh nhân yên tâm, đỡ lo lắng. Tuyệt đối không để bệnh nhân tự đi lại (vì vận động nhiều sẽ làm nọc độc di chuyển vào cơ thể nhanh hơn. Bất động chân, tay bị cắn (có thể bằng nẹp).
Để bộ phận có vết cắn ở vị trí ngang bằng hoặc thấp hơn vị trí của tim; Cởi các đồ trang sức (nhẫn, vòng) ở vùng bị cắn.
Nếu rắn hổ cắn có thể gây liệt (hổ mang chúa, cạp nong, cạp nia, rắn biển, rắn hổ mang thường) thì áp dụng kỹ thuật băng ép bất động và nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất bằng phương tiện vận chuyển, nên gọi điện báo trước để được tư vấn.
Chú ý, không mất thời gian đi tìm thầy lang, lá thuốc. Không đợi ở nhà và chờ khi có các biểu hiện nhiễm độc rõ mới đến bệnh viện vì sẽ muộn và mất cơ hội cứu chữa tại bệnh viện.
Không chích rạch vết cắn nếu rắn lục cắn vì có thể gây chảy máu khó cầm ở vết rạch. Không làm các biện pháp khác, như: chườm đá, gây điện giật,…
Để phòng ngừa rắn cắn, khi đi rừng, nương rẫy nên đi ủng, có gậy khua rắn. Đi vào rừng nên đội mũ rộng vành, mặc quần áo vải dày, không nên bước hoặc cho tay vào những nơi mà ta chưa quan sát được.
Không nên ngồi cạnh gốc cây, gò đống, bờ ruộng có nhiều hang chuột, hang mối. Không nên lật tảng đá, đống gạch, đống củi hay thân cây đổ bằng tay trần (nếu cần phải dùng gậy hay chân có đi giầy).
Không nên ngủ dưới đất vì rắn hay lui tới những chỗ ấm. Thường xuyên kiểm tra nhà phát hiện nơi rắn hay trú ẩn (mái lợp tranh rạ, mái hiên, tường rơm có khe nứt lớn, khoảng trống không bịt kín của ván sàn).