Bài 1: Hành trình thâm nhập đại bản doanh than thổ phỉ tại Quảng Ninh

Để vào được bên trong "đại bản doanh" than thổ phỉ, chúng tôi phải mất rất nhiều công sức và phải nhờ tới "thổ công" dẫn đường.

Trước khi khởi hành, anh "thổ công" dặn dò, sau “biến cố” vừa xảy ra, các cơ quan chức năng làm gắt nên các lò than trong vùng đều rất "kỵ" với người lạ. Do vậy phải hết sức cẩn thận vì các đối tượng rất manh động và hung hãn.

Con đường dẫn vào tiểu khu 5 (Ảnh: Quang Chính)

Để thâm nhập vào vùng lõi của "than tặc", nhóm PV PhapluatPlus di chuyển bằng xe khách từ Thành phố Hạ Long vào đến bến xe thị trấn Trới, huyện Hoành Bồ. Sau đó lại tiếp tục "cưỡi" xe ôm đến trung tâm xã Tân Dân với quãng đường dài 30km. Vì là đường rừng nên việc đi lại gặp rất nhiều khó khăn, đường quanh co nhiều khúc cua tay áo.

Con đường độc đạo giữa rừng dẫn vào "thiên đường" than thổ phỉ (Ảnh: Quang Chính)

Sau hơn 1h "cưỡi" ngựa sắt, nhóm PV đã cố tiếp cận và hỏi chuyện với người dân tại đây, nhưng hầu hết những người dân đều từ chối trả lời, dường như có một thế lực nào đó làm cho người dân sợ hãi.

Mặc dù vậy, vẫn có một "thổ công" nơi đây tiết lộ, ban ngày gần như những hoạt động khai thác than trái phép đều dừng lại, nhưng khi màn đêm buông xuống, những chiếc xe tải, xe ben chở than chạy rầm rầm ngoài đường, tiếng xe cơ giới mà các đối tượng dùng để khai thác xé tan màn đêm yên tĩnh của núi rừng.

Trước đây, có thể đi xe máy vào tận nơi theo con đường của Xí nghiệp than Hoành Bồ, nhưng kể từ khi đoàn kiểm tra liên ngành của UBND tỉnh kiểm tra đột xuất vào đêm ngày 27/10, nhiều tuyến đường đi vào tiểu khu 62 và các khu vực lân cận đã được canh chừng nghiêm ngặt.

Theo chân anh "thổ công", chúng tôi đi vào từng khu vực, địa điểm thường xuyên xảy ra hiện tượng khai thác than trái phép.

Theo quan sát của PV, sự tàn phá nghiêm trọng của nạn “than tặc” tại rừng phòng hộ Yên Lập, cả một khoảnh đồi lớn bị đào xới, một phần rừng phòng hộ đã bị phá nát. Trong cuộc trò chuyện với chúng tôi, anh "thổ công" cho biết: "Trước đây, hoạt động khai thác than trái phép diễn ra khá sôi động, nhưng sau khi tỉnh Quảng Ninh tổ chức nhiều đoàn kiểm tra liên ngành thì hoạt động khai thác cũng giảm bớt".

Tại hiện trường nơi khai thác than trái phép của xã Tân Dân, huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh, nhóm PV nhận thấy, đặc điểm chung tại những điểm bị khai thác than trái phép ở huyện là xa khu dân cư, địa hình hiểm trở, các đối tượng thường mang những máy móc hiện đại để khai thác vào ban đêm.

Các đối tượng khai thác than trái phép thường cử người theo dõi hoạt động của các lực lượng chức năng để kịp thời sơ tán phương tiện ra khỏi hiện trường. Điều đáng nói, các đối tượng khai thác than rất manh động, thủ đoạn tinh vi, sẵn sàng sử dụng vũ khí nóng để chống trả lực lượng chức năng.

Bốt gác, cũng là nơi tập kết than thổ phỉ (Ảnh: Quang Chính)

Vấn nạn khai thác than trái phép tại địa bàn xã Tân Dân, huyện Hoành Bồ nói riêng và tỉnh Quảng Ninh nói chung, không chỉ làm kiệt quệ nguồn tài nguyên quý của Quốc gia mà còn ảnh hưởng đến hệ sinh thái của nhiều cánh rừng, môi trường dân sinh. Do đó, cuộc đấu tranh chống khai thác và tiêu thụ than trái phép là vô cùng quan trọng.

Có mặt tại khu vực giáp ranh giữa khai trường của Công ty Việt Min Đô, Công ty Than Đồng Vông và Xí nghiệp than Hoành Bồ, từ điểm cao 350m nhìn xuống khu vực nằm trong ranh giới quản lý của Công ty than Đồng Vông, chúng tôi phát hiện nhiều tuyến đường đã được các đối tượng "than tặc" mở để đưa máy móc, phương tiện vào khai thác trái phép.

Từ xí nghiệp Than Hoành Bồ, ngược về phía chân đèo Hạ My vào sâu trong rừng khoảng 3 km tới khu vực Cút Kít cũng đã xuất hiện một khai trường mới của than thổ phỉ. Đây là một điểm khai thác rộng chừng 1 ha đã được bốc xúc hết đất đá tới điểm lấy than.

Một con đường rộng hơn 10m được san gạt hoàn chỉnh nối thẳng với đường vận chuyển than của Xí nghiệp Than Hoành Bồ. Cách vị trí khai thác này khoảng 50m là một máy xúc bánh xích màu vàng loại PC450.

Đối tượng khai thác than thổ phỉ giờ đây không chỉ là những tay “anh chị” liều lĩnh trang bị vũ khí như súng tự chế, mà chúng còn tự trang bị cho mình kiến thức về hầm lò trong khai thác than. Điều đó lý giải vì sao nạn khai thác than thổ phỉ hoành hành nhiều nơi trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

Pháp luật Plus sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc.