Độc đáo lễ hội Ná Nhèm rước "tàng thing" ở Lạng Sơn

Đây là nghi lễ thờ cúng Thành Hoàng làng và là lễ hội cầu an, cầu mùa đầu năm mới, được nghiên cứu phục dựng lần đầu tiên vào ngày 15 tháng giêng năm 2012.

Lễ hội Ná Nhèm thường có tục hóa trang bôi nhọ mặt (giấu mặt, đổi họ). Ảnh HN.

Theo nghiên cứu thì lễ hội Ná Nhèm không chỉ là lễ hội dân gian thông thường mà còn là lễ hội đặc biệt của hai dòng họ vốn gốc họ Mạc (họ Hoàng và họ Bế) nhưng phải thay tên đổi họ để tránh họa tru di, truy sát của Lê Trịnh.

Với mong muốn được đức Vua che chở, ban phúc, để dòng tộc lớn mạnh, họ Hoàng và họ Bế đã vượt qua các ràng buộc của Nho giáo, mượn tín ngưỡng phồn thực vác sinh thực khí nam nữ đi cung tiến cho đức Vua, mong đức Vua phù trợ cho dòng họ lớn mạnh, để lại sớm rèn đao, luyện gươm củng cố sức mạnh từ dòng họ, làng bản cho đến quốc gia.

Vì thế trong lễ hội Ná Nhèm thường có tục hóa trang bôi nhọ mặt (giấu mặt, đổi họ), mượn việc tập luyện lễ hội để rèn luyện binh đao. Đặc biệt là màn rước "tàng thing - mặt nguyệt" tức là sinh thực khí nam nữ để cung tiến đức Vua.

Lễ rước "tàng thing - mặt nguyệt" tức là sinh thực khí nam nữ để cung tiến đức Vua. Ảnh HN.

Trước khi đem ra rước trong lễ hội, "tàng thing - mặt nguyệt" được đặt ở đình làng Mỏ, sau đó được ông Mo cúng nhập đình cho đức Vua vào chiều ngày 14 âm lịch (lễ Mộc dục). Sau khi làm lễ xong, dân làng mới rước đến miếu Xa Vùn.

Nhiều du khách thích thú chụp ảnh cùng lễ vật "tàng thing". Ảnh HN.

Khác với lễ hội phồn thực khác, "tàng thinh mặt nguyệt" trong lễ hội Ná Nhèm là vật cúng tế nên cuối ngày được đem ra đốt. Vì vậy, mỗi năm tàng thinh mặt nguyệt có thể sẽ thay đổi tạo hình.

Chính vì nét độc đáo đó của lễ hội Ná Nhèm nên nhều người dân đã đổ xô về đây để tham dự lễ hội.

Đông đảo du khách đến tham dự lễ hội. Ảnh HN.

Nhiều du khách tò mò vây quanh lễ vật "tàng thing". Ảnh HN.

Trò chơi đánh đu thu hút nhiều người tham gia tại lễ hội. Ảnh HN.