Các băng nhóm tội phạm triệt để lợi dụng danh nghĩa các doanh nghiệp để hoạt động phạm tội, nhất là liên quan đến lĩnh vực cho vay tài chính.
Thẩm tra báo cáo của Chính phủ về phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2018, ủy ban Tư pháp của quốc hội đã nhận định có tình trạng tội phạm xảy ra ngay trong chính cơ quan phòng, chống tội phạm; có sự tiếp tay hoặc tham gia của một số sĩ quan cấp cao trong lực lượng công an.
Xử lý nghiêm nhiều vụ việc tồn tại
Trình bày báo cáo tại Phiên họp toàn thể lần thứ 11 của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, hoạt động của các băng, ổ nhóm tội phạm hình sự có dấu hiệu phức tạp trở lại, có sự đan xen, gắn kết chặt chẽ giữa các lĩnh vực hình sự, kinh tế, ma túy, môi trường.
|
Thượng tướng Lê Quý Vương - Thứ trưởng Bộ. |
Các băng nhóm tội phạm triệt để lợi dụng danh nghĩa các doanh nghiệp để hoạt động phạm tội, nhất là liên quan đến lĩnh vực cho vay tài chính, hoạt động “tín dụng đen”, kéo theo tình trạng siết nợ, đòi nợ thuê, cưỡng đoạt tài sản, bắt giữ người trái pháp luật… diễn ra rất phức tạp tại nhiều địa phương.
Riêng tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự quản lý kinh tế đã phát hiện hơn 16 nghìn vụ; 282 vụ phạm tội, vi phạm pháp luật về tham nhũng và chức vụ (tăng 27,03%).
Do tiếp tục triển khai quyết liệt các biện pháp nên tham nhũng từng bước được kiềm chế, ngăn chặn, đẩy lùi, có chiều hướng thuyên giảm. Tuy nhiên, tình trạng nhũng nhiễu tiêu cực, “tham nhũng vặt” trong khu vực hành chính, dịch vụ công vẫn gây bức xúc cho người dân, doanh nghiệp.
Qua các vụ án lớn đã xử lý cho thấy, các đối tượng triệt để lợi dụng những sơ hở trong cơ chế, chính sách để thông đồng, tạo ra các “nhóm lợi ích” hoặc móc ngoặc giữa khu vực nhà nước và doanh nghiệp tạo “sân sau”, “công ty gia đình”, dùng ảnh hưởng của mình để đấu thầu cho các dự án, thâu tóm đất công; cho vay sai nguyên tắc, thế chấp vòng vo, rút tiền của Nhà nước, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng.
Các cơ quan chức năng đã khởi tố 1.247 vụ, 1.818 bị can phạm các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế (tăng 68,06% vụ so với cùng kỳ năm 2017); 264 vụ, 530 bị can phạm tội tham nhũng và các vi phạm khác về chức vụ (tăng 27,54% vụ, 8,38% bị can).
Đặc biệt, đã chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ điều tra các vụ án kinh tế, tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo đạt được những kết quả rõ nét, được coi là điểm sáng trong công tác phòng, chống tham nhũng thời gian gần đây.
Nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, kể cả những vụ việc tồn tại từ nhiều năm trước đã được phát hiện, điều tra, xử lý nghiêm minh, công khai, đúng pháp luật, được nhân dân rất hoan nghênh, đồng tình ủng hộ. Điển hình như vụ án Phạm Công Danh, Hà Văn Thắm, Giang Kim Đạt, Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh, Phan Văn Anh Vũ (Vũ Nhôm), Đinh Ngọc Hệ (Út trọc)...
Cùng với đó, công tác kê biên, thu hồi tài sản bị thiệt hại có chuyển biến tích cực, một số vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng đạt khá cao. Từ năm 2017 đến nay thu hồi tài sản kinh tế gần 24.000 tỷ đồng (tăng 44,84%) và tài sản tham nhũng gần 2.700 tỷ đồng (đạt 38,76%).
Có sự tiếp tay của sĩ quan cấp cao
Trình bày báo cáo thẩm tra báo cáo công tác phòng chống tội phạm của Chính phủ, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Pha nêu nhận xét, đã có một số tội phạm xảy ra ngay trong chính cơ quan phòng, chống tội phạm, có sự tiếp tay hoặc tham gia của một số sĩ quan cấp cao trong lực lượng công an.
Một số cá nhân, doanh nghiệp đã móc ngoặc với cán bộ có chức vụ, quyền hạn tại một số địa phương để tạo nhóm lợi ích hoặc lợi dụng công tác nghiệp vụ để tạo các tổ chức bình phong nhằm tạo ảnh hưởng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại rất lớn cho Nhà nước, ảnh hưởng xấu đến công tác quản lý nhà nước tại địa phương, sự lành mạnh trong môi trường kinh doanh.
Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp nhấn mạnh, có một số vụ việc liên quan đến một số sĩ quan công an, quân đội đã kéo dài nhiều năm nhưng đến nay mới bị phát hiện, xử lý.
Tình trạng mua bán, chuyển nhượng tài sản công, nhất là đất đai với giá rẻ cho tư nhân không thông qua bán đấu giá, không đúng thẩm quyền xảy ra tại một số địa phương, nhất là một số tỉnh, thành phố lớn có dấu hiệu vi phạm pháp luật, gây thất thoát lớn cho tài sản, đất đai của Nhà nước.
Lĩnh vực xã hội, Ủy ban Tư pháp nhắc tới hiện tượng đánh bạc và tổ chức đánh bạc diễn ra rất công khai trên mạng viễn thông, internet, lôi kéo nhiều người tham gia, lợi dụng mạng viễn thông, internet, mạng xã hội để lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua các thủ đoạn như giả mạo người có thẩm quyền của cơ quan chức năng, yêu cầu nạn nhân chuyển tiền;
Lừa đảo bằng cách thông báo trúng thưởng qua mạng xã hội; kinh doanh đa cấp... vẫn diễn ra tràn lan nhưng chưa được ngăn chặn.
Báo cáo thẩm tra sơ bộ cũng đề cập, tại kỳ thi trung học phổ thông quốc gia 2018, một số đối tượng đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ để làm sai lệch kết quả thi tại tỉnh Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình gây bất bình trong xã hội, làm mất lòng tin của người dân, nhất là giới trẻ, vào sự công bằng, nghiêm minh, khách quan...
Tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” với lãi suất rất cao dễn đến tình trạng siết nợ, đòi nợ thuê, cưỡng đoạt tài sản, bắt giữ người trái pháp luật diễn ra rất phức tạp ở nhiều địa phương.
Đáng buồn, hiện tượng này đang có xu hướng mở rộng tới vùng nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, các khu công nghiệp... làm mất trật tự an ninh ở địa phương, làm khánh kiệt kinh tế của người vay, nhưng việc đấu tranh, ngăn chặn vẫn còn rất khó khăn.
Về nguyên nhân, Ủy ban Tư pháp lưu ý, về công tác quản lý cán bộ trong lực lượng chức năng nói chung và lực lượng phòng, chống tội phạm nói riêng vẫn còn sơ hở.
Tổ chức bộ máy có nhiều điểm chưa hợp lý, dẫn đến một số cán bộ, sĩ quan lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội. Quy trình tổ chức kỳ thi THPT quốc gia có nhiều sơ hở dẫn đến một số đối tượng lợi dụng để can thiệp, sửa điểm thi…
Giải trình về tình hình tội phạm tại phiên họp toàn thể của Ủy ban Tư pháp, Thượng tướng Lê Quý Vương khẳng định: Không thể nói vụ đánh bạc xuyên quốc gia vừa qua là xảy ra ở Tổng cục Cảnh sát. Theo Thượng tướng Lê Quý Vương, vụ này xảy ra ở đơn vị công nghệ cao, gọi là công ty bình phong, nhưng thực chất không phải là công ty bình phong của lực lượng công an. Vì vậy, trách nhiệm cá nhân liên quan đến 2 trường hợp, đó là ông Phan Văn Vĩnh (cựu Tổng Cục trưởng Tổng cục Cảnh sát) và Nguyễn Thanh Hóa (cựu Cục trưởng Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm công nghệ cao). “Còn cán bộ, chiến sĩ bên dưới gần như không biết. Các hoạt động xảy ra như vậy vì rất tinh vi”, Thượng tướng Vương nhấn mạnh. Ông cho biết, trong vụ này chính Phan Sào Nam, Hoàng Văn Trung là 2 người sáng tác kịch bản trò chơi, nhưng lại giao cho Nguyễn Văn Dương tổ chức đánh bạc, rồi lại lấy cổng của 1 đơn vị khác để thanh toán, chia khúc ra. Tất cả được thực hiện theo công nghệ cao, đánh xong xóa luôn. Thứ trưởng Lê Quý Vương thông tin thêm, Bộ Công an chỉ đạo làm án. Tài liệu điều tra do Công an Phú Thọ thụ lý nhưng toàn bộ quá trình điều tra có sự chỉ đạo của Bộ trưởng, Thứ trưởng, ban chuyên án thì mới đạt hiệu quả. Đặc biệt là vai trò rất quan trọng của công ty an ninh mạng về toàn bộ kỹ thuật liên quan đến mạng, hết sức phức tạp. “Đây là vụ hết sức đau xót, nhưng cũng là cố gắng của lực lượng công an, tinh thần đấu tranh, dám giải quyết vấn đề như thế”, Thượng tướng Lê Quý Vương nhấn mạnh. Ông chia sẻ, điều đáng buồn là vụ này liên quan đến 1 trung tướng, thủ trưởng cơ quan điều tra, anh hùng lực lượng vũ trang, thương binh 2/4 và một thiếu tướng, sinh trưởng trong 1 gia đình cách mạng. |