Hà Nội 17 °C
TP Hồ Chí Minh 31 °C
Hải Phòng 18 °C
Đà Nẵng 26 °C
Yên Bái 17 °C
  • Hà Nội Hà Nội 17°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 31°C
  • Hải Phòng Hà Nội 18°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 26°C
  • Yên Bái Hà Nội 17°C

Nguy cơ thất truyền nghề chạm khắc đá làng Nhồi

Truyền thông pháp luật
01/01/2016 16:25
Nguyệt Chi
aa
Làng An Hoạch (còn gọi là làng Nhồi) là một làng cổ nằm ở phía Tây Nam TP Thanh Hóa. Nơi đây có quần thể núi Nhồi và dòng sông Hương Giang ngày đêm chảy dưới chân núi. Từ chất đá quý hiếm, lại nằm ở vị trí đắc địa cộng với sự khéo léo, tài hoa của người thợ đã làm cho nghề chế tác đá ở An Hoạch trở nên nổi tiếng khắp nước. Thế nhưng, ngày nay làng nghề này đang bị mai một nghiêm trọng.


Dấu ấn một thời vàng son

Được biết, nghề chạm khắc đá ở núi Nhồi có từ thời Nhà Lý. Làng Nhồi của xứ Thanh là nơi có mỏ đá nổi tiếng từ thời xa xưa. Lý Thường Kiệt là một danh tướng nhà Lý (Thánh Tông và Thái Tông) trong thời gian làm Tổng trấn Thanh Hóa đã cho người hương Cửu Chân dò tìm và phát hiện ra nguồn đá quý ở núi Nhồi. Từ đó hình thành làng nghề và vận chuyển sản phẩm tới khắp các vùng miền khác.

Theo dòng chảy thời gian, nghề đục đá nơi đây tiếp tục phát triển qua các triều đại phong kiến và vẫn đang tiếp tục đồng hành cùng cuộc sống hôm nay. Đặc biệt, dưới thời Nguyễn do nhu cầu xây dựng thành Phú Xuân (Huế), những người thợ đá Nhồi đã được vua triệu về kinh rồi trở thành những người sáng nghiệp của nghề đá Ngũ Hành Sơn.

Một sự kiện đặc biệt quan trọng trong thế kỷ 20, những nghệ nhân chạm khắc đá làng Nhồi góp phần không nhỏ trong công trình xây dựng Lăng Bác và nhiều những công trình đền chùa miếu mạo khác. Nghề đục đá thủ công nơi đây có bề dày lịch sử và để lại nhiều dấu ấn đậm nét trên các sản phẩm nghệ thuật như thành Nhà Hồ, Lam Kinh, Nhà thờ Phát Diệm, tượng đài Lê Lợi (Thanh Hóa)…

Ông Lê Thiều Hoa, chủ xưởng chạm khác đá ở 11b đường An Hoạch (phường An Hoạch, tp.Thanh Hóa) cho biết: “Từ khi chúng tôi sinh ra đã thấy có nghề này rồi. Từ xa xưa cứ cha truyền con nối mà làm nghề thôi. Giai đoạn hưng thịnh nhất là những năm 90, tiếp đến những năm đầu 2000 là đỉnh điểm của sự thịnh vượng. Số lượng thợ lành nghề của làng rất ít, chủ yếu làm về các đồ thủ công mỹ nghệ tạc tượng các con vậy, các tấm bia, tượng phật”.

Theo ông Hoa, năm 200 cả làng có khoảng gần 300 lao động theo đuổi nghề chạm khắc đá. Và trở thành nguồn thu nhập chính với gần 90% số hộ gia đình ở làng. Đôi bàn tay khéo lé của những người thợ làng Nhồi đã thổi hồn vào đá, ngày đêm tạo ra những sản phẩm tinh xảo góp phần xây dựng nhiều công trình văn hóa, nghệ thuật trong nước.

Nghệ nhân chạm khắc đá không những phải thật sự yêu nghề mà còn đòi hỏi phải có tính nhẫn nại rất cao, có trí sáng tạo cộng với đôi tay tài hoa thì mới lĩnh hội hết được những kinh nghiệm của tổ tiên truyền lại.

Để cho ra đời được một sản phẩm tâm đắc, người thợ phải làm việc cật lực trong nhiều ngày. Ví dụ, tác ra một con ếch cao khoảng 30cm, chu vi đáy khoảng 20cm thì phải làm khoảng 5 ngày mới xong.

Sản phẩm thủ công tinh tế của nghệ nhân làng Nhồi.
Sản phẩm thủ công tinh tế của nghệ nhân làng Nhồi.

Làng nghề đang bị chìm vào quên lãng

Những sản phẩm chạm khắc đá của làng Nhồi nức tiếng xa gần, mang lại nguồn thu nhập chính cho cả làng, ấy là thợ đá làng Nhồi của thời đã xa. Còn bây giờ, làng nghề đã khác. Tuy làng vẫn còn đó nhưng nghề thì bị mai một dần. Thậm chí cái tên làng Nhồi giờ đây cũng được đổi thành đường An Hoạch. Nơi đây giờ không còn vang tiếng đục đẽo chí chát như thủa trước.

Những hộ gia đình không đảm bảo được thu nhập đành phải chuyển sang nghề khác như nghề làm đá ốp lát, làm đá xuất khẩu mang lại giá trị kinh tế cao hơn. Số người theo nghề chạm khắc đá mỹ nghệ trong làng hiện còn rất ít, chỉ khoảng 30 người. “Lương của người thợ làm nghề như tôi chỉ khoảng 4-5 triệu đồng/tháng. Chỉ đủ chi trả cho cuộc sống gia đình. Năng nhặt chặt bị nên đành cố. Giới trẻ trong làng theo đuổi nghề này chỉ đếm trên đầu ngón tay” - Hưng, thợ làm nghề ở xưởng chế tạo, kinh doanh đá Bàn Tú cho biết.

Ông Lê Văn Tú, chủ cơ sở chạm khắc đá Bàn Tú với 20 năm làm nghề cho biết, những nghệ nhân tài hoa trong làng thường là người mở xưởng sản xuất, kinh hoanh luôn, họ gặp khó khăn về nguồn vốn. Trong khi đó lợi nhuận đem lại thấp nên dần dần bỏ hết. Trong làng hiện giờ có 4 hộ gia đình mở xưởng sản xuất kinh doanh.

Thêm vào đó, nền kinh tế thị trường mở cửa, những sản phẩm tượng đá từ Trung Quốc, Đài Loan… ùn ùn “chạy” vào nước ta. Những sản phẩm đá mỹ nghệ truyền thống của làng Nhồi phải cạnh tranh về mẫu mã và giá cả rất gay gắt.

Những bức chạm khắc tinh hoa thế này đang có nguy cơ chìm dần vào quên lãng.
Những bức chạm khắc tinh hoa thế này đang có nguy cơ chìm dần vào quên lãng.

Ông Mai Văn Minh, chủ tịch UBND phường An Hoạch cho biết: “Do lợi nhuận của sản phẩm chạm khắc đá mỹ nghệ thấp hơn nhiều so với các mặt hàng gạch ốp lát hay đá xuất khẩu. Trong khi đó thị trường thời kinh tế mở cửa có sự xuất hiện và cạnh tranh gay gắt với sản phẩm Trung Quốc, Đài Loan… về mẫu mã và giá cả, nên người dân không mấy ai theo nghề”.

Theo ông Minh, UBND phường An Hoạch đang xin chính quyền tỉnh cấp phép đất để quy hoạch khôi phục và phát triển, làng nghề. Cùng với đó là khuyến khích các nghệ nhân ở địa phương mở doanh nghiệp đầu tư và sản xuất kinh doanh đá mỹ nghệ đồng thời mở các lớp dạy nghề thủ công chế tác đá mỹ nghệ cho thế hệ trẻ.

Hiện nay, nghề chạm khắc đá truyền thống ở làng Nhồi đang trong tình trạng thiếu sự đầu tư, chưa có sự thích ứng với thị trường trong thời kỳ hội nhập. Nếu cứ duy trì tình trạng này, không có sự đầu tư và chung tay góp sức từ nhiều phía thì rất có thể làng Nhồi với nghề chạm khắc đá mỹ nghệ chỉ còn là dĩ vãng.

bài liên quan
Tỉnh Thanh Hoá công nhận 10 sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu năm 2023

Tỉnh Thanh Hoá công nhận 10 sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu năm 2023

UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Quyết định số 872/QĐ -UBND công nhận và cấp Giấy chứng nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu năm 2023.
Thanh Hóa thu hồi hàng trăm phù hiệu xe kinh doanh vận tải vi phạm

Thanh Hóa thu hồi hàng trăm phù hiệu xe kinh doanh vận tải vi phạm

Sở GTVT Thanh Hóa đã thu hồi 242 phù hiệu xe tô kinh doanh vận tải của 182 đơn vị có phương tiện vi phạm tốc độ.
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Mới nhất
Đọc nhiều
Vụ án mẹ nữ sinh giao gà buôn ma túy: Hoãn phiên tòa do bị cáo ngất xỉu

Vụ án mẹ nữ sinh giao gà buôn ma túy: Hoãn phiên tòa do bị cáo ngất xỉu

Bị cáo Trần Thị Hiền - mẹ nữ sinh giao gà ở Điện Biên bị ngất xỉu tại phiên tòa nên HĐXX quyết định hoãn phiên tòa.
Ông Bùi Ngọc Đại giữ chức Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Hòa Bình

Ông Bùi Ngọc Đại giữ chức Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Hòa Bình

Ông Bùi Ngọc Đại, Trưởng Ban Thi đua – Khen thưởng, Sở Nội vụ tỉnh Hòa Bình giữ chức vụ Phó Giám đốc Sở Nội vụ.
Thủ tướng yêu cầu rà soát, bãi bỏ các chứng chỉ không cần thiết

Thủ tướng yêu cầu rà soát, bãi bỏ các chứng chỉ không cần thiết

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu rà soát, bãi bỏ các loại chứng chỉ không cần thiết, thu gọn các loại chứng chỉ trùng lặp về nội dung.
Tin bài khác
Tổng biên tập Báo pháp luật Việt Nam gửi lời cảm ơn sau Lễ tôn vinh Gương sáng pháp luật

Tổng biên tập Báo pháp luật Việt Nam gửi lời cảm ơn sau Lễ tôn vinh Gương sáng pháp luật

Theo Tổng biên tập Báo pháp luật Việt Nam: "Những cá nhân được đề cử và vinh danh sẽ mãi luôn là những tấm gương sáng trong đời sống xã hội nói chung, trong tổ chức và thi hành pháp luật nói riêng để mọi người tiếp tục học tập, noi theo, chung sức đồng lòng xây dựng một xã hội thượng tôn pháp luật, vì Nhà nước Pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa - dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".
Tòa án tuyên Công ty AZ phải trả nhà thầu BIDGROUP hơn 120 tỷ đồng

Tòa án tuyên Công ty AZ phải trả nhà thầu BIDGROUP hơn 120 tỷ đồng

Nội dung này được nêu rõ tại bản án phúc thẩm số 172/2023/KDTM-PT về việc tranh chấp hợp đồng xây dựng của Tòa án Hà Nội.
Đảng uỷ Bộ Tư pháp tập huấn nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát thi hành kỷ luật đảng

Đảng uỷ Bộ Tư pháp tập huấn nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát thi hành kỷ luật đảng

Ngày 2/11, tại Hải Phòng, Đảng uỷ Bộ Tư pháp tổ chức hội nghị tập huấn nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát thi hành kỷ luật đảng; xây dựng, vận hành Sổ tay đảng viên điện tử trong Đảng bộ Bộ Tư pháp năm 2023.
Đề xuất lương giáo viên cao nhất trong thang bậc lương

Đề xuất lương giáo viên cao nhất trong thang bậc lương

Đó là đề nghị của đại biểu Hà Ánh Phượng (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Thọ) tại kỳ họp thứ 6 thảo luận về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; Dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024.
Đắk Lắk: Bắt giữ nghi phạm đâm chết người vì mâu thuẫn va chạm giao thông

Đắk Lắk: Bắt giữ nghi phạm đâm chết người vì mâu thuẫn va chạm giao thông

Sau 5 giờ gây án, đối tượng Mạnh đã bị lực lượng chức năng bắt giữ khi đang lẩn trốn tại phường Khánh Xuân, TP Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk).
Khởi tố 2 cán bộ PCCC trong vụ cháy quán karaoke An Phú

Khởi tố 2 cán bộ PCCC trong vụ cháy quán karaoke An Phú

Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Bình Dương đã khởi tố 2 cán bộ công an ở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương liên quan đến vụ cháy quán karaoke An Phú làm 32 người chết để điều tra hành vi buông lỏng quản lý gây hậu quả nghiêm trọng.
Lạng Sơn: Hai đối tượng vận chuyển ma túy sa lưới

Lạng Sơn: Hai đối tượng vận chuyển ma túy sa lưới

Công an tỉnh Lạng Sơn vừa bắt giữ 2 đối tượng vận chuyển ma túy liên tỉnh, thu giữ tang vật là 5 bánh heroin.
Bắn con nợ đòi 2,2 triệu đồng

Bắn con nợ đòi 2,2 triệu đồng

Ngày 7/10, Công an huyện Gò Dầu (Tây Ninh) tạm giữ hình sự Lê Thành Thương (34 tuổi, quê xã Lộc Ninh, huyện Dương Minh Châu) để điều tra về hành vi cố ý gây thương tích.
Đồng Nai: Bắt giữ chủ quán Karaoke để điều tra hành vi chứa chấp sử dụng ma túy

Đồng Nai: Bắt giữ chủ quán Karaoke để điều tra hành vi chứa chấp sử dụng ma túy

Ngoài Hà Lê Hồng Phúc - chủ quán thì Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Trảng Bom cũng đã ra quyết định tạm giữ hình sự 6 đối tượng.
Phiên tòa hình sự - Sân chơi luật bổ ích và triển vọng của sinh viên ngành luật

Phiên tòa hình sự - Sân chơi luật bổ ích và triển vọng của sinh viên ngành luật

Với chương trình Phiên tòa Hình sự, sinh viên học luật có cơ hội hiểu rõ hơn về vai trò, quyền hạn, nhiệm vụ của từng vị trí cũng như vai trò của tòa hình sự trong thực tế như Hội đồng xét xử, Thư ký, Viện kiểm sát, Luật sư bào chữa.
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY
xe tai bi xe ban tai huc truc dien khi di qua nga tu

Xe tải bị xe bán tải "húc" trực diện khi đi qua ngã tư

Vụ va chạm xảy ra vào ngày 3/3/2024, tại ngã tư Xuân Lai, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Hình ảnh ghi lại được cho thấy, một chiếc xe tải đang bấm còi cảnh báo rồi di chuyển qua ngã tư. Vài giây sau, một chiếc xe bán tải từ bên phải lao tới, tông thẳng vào hông chiếc xe này. Cú tông mạnh khiến chiếc xe bán tải bị hư hỏng nặng phần đầu. Toàn bộ diễn biến sự việc đã được camera giám sát ghi lại. Đoạn clip sau khi đăng tải lên mạng xã hội đã nhận về nhiều sự quan tâm, chú ý và ý kiến bình luận. Nhiều người đưa ra nhìn nhận về việc xe bán tải đã đi quá nhanh khi qua khu vực ngã tư dẫn đến vụ va chạm này.