Như Báo Pháp luật Việt Nam đã phản ánh trong các bài trước về tình trạng buôn bán, trao đổi các mặt hàng điện thoại, điện tử tại thị trường TP HCM thời gian qua diễn ra rất rầm rộ.
Việc buôn bán này thể hiện bằng nhiều hình thức quảng cáo công khai trên các website, bằng các banner quảng cáo với những thông điệp “hàng xách tay”, hàng “chất lượng cao”, hàng likenew 99%... với đủ mức giá, mỗi nơi tự quy định mức giá riêng chẳng ai giống ai.
Truy cập ngẫu nhiên vào một loạt trang web của các hệ thống được coi là “ông trùm” trong giới bán hàng điện tử xách tay tại TP HCM như Xtmobile, Viễn Quang mobile, Huy Hoàng mobile, Vĩnh Phát mobile, Á Châu mobile… có thể thấy rất nhiều mặt hàng điện thoại và máy tính bảng của các thương hiệu nổi tiếng như Iphone và Samsung được chào bán với lời dẫn quảng cáo là có giá “rẻ nhất thị trường”.
Để thâm nhập thực tế việc buôn bán các mặt hàng điện thoại xách tay, phóng viên (PV) trong vai khách hàng đã có nhiều ngày tìm tới các cửa hàng nêu trên để tìm mua những sản phẩm có giá “rẻ nhất thị trường”.
Thế nhưng hỏi ra mới biết mức giá được các cửa hàng chào bán là hàng xách tay và nhiều loại hàng likenew (hàng đã qua sử dụng) 99%, 95% có nguồn gốc từ Mỹ, Singapore, HongKong… chứ không phải hàng chính hãng được phân phối tại Việt Nam.
Trong quá trình thâm nhập để tiếp cận thông tin, PV thường xuyên nhận được những lời mời đon đả về các chính sách của cửa hàng, chất lượng của hàng xách tay, mức giá rẻ là ưu thế hàng đầu… Tuy nhiên, khi PV chủ động đề cập đến việc xuất hóa đơn VAT theo quy định thì tất cả các nhân viên bán hàng đều lắc đầu với nhiều lý do: “Vì là hàng xách tay nên không thể xuất hóa đơn đỏ”, “Cửa hàng em chỉ là cơ sở kinh doanh hộ gia đình nên không xuất được hóa đơn đỏ”… Bên cạnh đó, hầu hết các sản phẩm điện thoại xách tay không được bảo hành chính hãng mà chỉ được bảo hành bởi cửa hàng bằng những “gói bảo hành riêng”.
Chưa nói đến giá sản phẩm, việc các đơn vị này chào bán cho khách hàng những mặt hàng “ngoại nhập”, không có chứng từ hóa đơn đã đặt ra những nghi vấn về nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm. Liệu chất lượng của các sản phẩm này có đảm bảo hay không?
Sản phẩm có phải hàng dựng, hàng nhái? Những sản phẩm không có hóa đơn chứng từ, không thể xuất được hóa đơn VAT liệu có bị coi là hàng nhập lậu hay không? Hay việc các cửa hàng không xuất hóa đơn VAT có bị coi là hành vi trốn thuế hay không?
Rất nhiều vấn đề được chúng tôi đặt ra mục đích bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc chống buôn bán hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu không rõ nguồn gốc. Qua đó, tích cực tuyên truyền tới nhân dân về nghĩa vụ phải đóng thuế nhà nước, đẩy lùi hàng lậu, hàng giả, hàng nhái.
Tại nhiều tuyến đường được coi là “thiên đường” hàng điện tử xách tay như Lê Hồng Phong, 3 tháng 2, Trần Quang Khải, Lê Văn Sỹ - Hoàng Văn Thụ (vòng xoay Cộng Hòa)… tràn ngập các cửa hàng kinh doanh điện thoại vẫn nườm nượp khách ra vào.
Theo ước tính của PV, mỗi ngày có hàng trăm chiếc điện thoại xách tay được những cửa hàng này tuồn ra thị trường. Hàng trăm chiếc điện thoại ấy được bán ra nhưng không có hóa đơn đỏ thì việc kê khai thuế sẽ bằng cách nào?
Cơ quan chức năng sẽ dựa vào đâu để có thể yêu cầu các đơn vị ấy thực hiện nghĩa vụ thuế theo đúng quy định? Từ đó, tình trạng làm thất thoát ngân sách nhà nước là điều hiển nhiên.
Để trao đổi thông tin, phối hợp làm việc về vấn đề nêu trên, Báo Pháp luật Việt Nam đã có Công văn gửi Cục Quản lý thị trường TP HCM.
Nghị định 98/2020 của Thủ tướng Chính phủ mới được ban hành và có hiệu lực từ ngày 15/10/2020, quy định rất rõ việc xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Cụ thể, tại Điều 15 của Nghị định nêu rõ hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu sẽ bị xử lý nghiêm khắc.
Hàng hóa nhập lậu được hiểu là những hàng hóa thuộc danh mục cấm, hàng hóa nhập khẩu theo giấy phép mà không có giấy phép nhập khẩu hoặc hàng hóa nhập khẩu theo điều kiện mà không đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật.
Hàng hóa nhập lậu còn là hàng hóa nhập khẩu không đi qua cửa khẩu, không làm thủ tục hải quan hoặc gian lận số lượng, chủng loại hàng hóa khi làm thủ tục.
Bên cạnh đó, hàng hóa nhập lậu còn được hiểu là hàng hóa lưu thông trên thị trường mà không có hóa đơn, chứng từ, hoặc có hóa đơn, chứng từ nhưng không hợp pháp.
Với cách giải thích này, tất cả các sản phẩm điện thoại, máy tính xách tay được bày bán trên thị trường hiện nay đều được xếp vào dạng hàng hóa nhập lậu.
Để xảy ra tình trạng hàng giả, hàng lậu vẫn tràn lan và không giảm có nhiều nguyên nhân trong đó có 2 lý do chính: Thứ nhất là chế tài, thứ hai là sự phối kết hợp. Dù chúng ta có 5 cơ quan có chức năng xử lý hành chính; lực lượng hùng mạnh nhưng hoạt động rời rạc, chồng chéo.
Về việc này, ông Nguyễn Sỹ Cương - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội từng than phiền: Có tình trạng lực lượng phòng, chống buôn lậu chưa làm tốt nhiệm vụ. Vẫn lấp ló tiêu cực bỏ qua cho buôn lậu. Ở đâu cũng mua được hàng lậu, hàng giả, trốn thuế. Trong khi, lực lượng quản lý thị trường yếu. Nếu lực lượng vẫn như thế này, thì vẫn là đất sống cho buôn lậu!
Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống tội phạm (BCĐ 138) và chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (BCĐ 389) diễn ra vào đầu năm 2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh rằng: Các lực lượng công an, hải quan, thuế, quản lý thị trường, bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển là những cơ quan chức năng trực tiếp chống tội phạm thì “không để tình trạng cơ quan, đơn vị các đồng chí phụ trách có tình trạng tham nhũng”.
Để tránh tình trạng buôn lậu vẫn cứ diễn biến phức tạp như hiện nay, Thủ tướng yêu cầu cần đánh giá vai trò, trách nhiệm của lãnh đạo cấp ủy, chính quyền địa phương, lực lượng chức năng của Ban Chỉ đạo 389 ở địa phương đã thể hiện tinh thần trách nhiệm chưa, nhất là lực lượng chức năng có bảo kê và có tham nhũng tiêu cực không?
Cần làm rõ có nhiều lực lượng làm các công tác chống buôn lậu nhưng phải quy định rõ chức năng, nhiệm vụ và người chịu trách nhiệm, chứ không để tình trạng “cha chung không ai khóc”.
Điều này cần sự phối hợp nhịp nhàng, bởi nhiều mà phối hợp kém, trách nhiệm không rõ thì tình trạng yếu kém trong chống buôn lậu sẽ lặp đi lặp lại và không có kết quả tốt được.
Đồng thời kịp thời đình chỉ công tác cán bộ có dấu hiệu bảo kê, bao che, làm ngơ cho các hành vi vi phạm pháp luật, nếu phát hiện bao che, phải xử lý nghiêm dù đó là ai.
Thủ tướng đã chỉ rõ những điểm yếu nhất trong công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong phòng chống gian lận thương mại đó là sự thiếu phối hợp giữa các lực lượng và chất lượng cán bộ đồng thời yêu cầu người đứng đầu sẽ phải chịu trách nhiệm hoàn toàn nếu để địa bàn mình xảy ra tình trạng buôn lậu, hàng giả hàng gian tràn lan.
Một lần nữa, Báo Pháp luật Việt Nam đề nghị các cơ quan chức năng tại TP HCM sớm chỉ đạo, vào cuộc đẩy lùi những hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ thị trường công bằng, bảo vệ quyền lợi cho người tiêu dùng.
Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin.
Tags: